אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:נישט-מעטאל"
ק (1 רעוויזיע אימפארטירט: אימפארטירט פון די יידישע וויקיפעדיע, זע ביישטייערער ליסטע) |
ק (החלפת טקסט – "פֿ" ב־"פ") |
||
שורה 1: | שורה 1: | ||
די '''נישט-מעטאלן''' זענען איינע פון די דרײַ אפטיילונגען פון די [[כעמישער עלעמענט|עלעמענטן]] אין דער [[פעריאדישע טאבעלע|פעריאדישער טאבעלע]], צוזאמען מיט די [[מעטאל]]ן און די [[האלבמעטאלן]], און שליסט אײַן די [[האלאגען|האַלאגענס]] (אחוץ [[אסטאטין]]) און די [[איידעלער גאז|איידעלע גאזן]].<!-- האל מתכת מוגדרת כיסוד החסר תכונות מתכתיות.--> | די '''נישט-מעטאלן''' זענען איינע פון די דרײַ אפטיילונגען פון די [[כעמישער עלעמענט|עלעמענטן]] אין דער [[פעריאדישע טאבעלע|פעריאדישער טאבעלע]], צוזאמען מיט די [[מעטאל]]ן און די [[האלבמעטאלן]], און שליסט אײַן די [[האלאגען|האַלאגענס]] (אחוץ [[אסטאטין]]) און די [[איידעלער גאז|איידעלע גאזן]].<!-- האל מתכת מוגדרת כיסוד החסר תכונות מתכתיות.--> | ||
נישט-מעטאלן, לויטן סדר | נישט-מעטאלן, לויטן סדר פונעם [[אטאם נומער]]: | ||
* [[הידראגען]] (H) (נישט-מעטאל) | * [[הידראגען]] (H) (נישט-מעטאל) | ||
* [[העליום]] (He) ([[איידעלער גאז|איידל]]) | * [[העליום]] (He) ([[איידעלער גאז|איידל]]) | ||
שורה 7: | שורה 7: | ||
* [[אזאט]] (N) (נישט-מעטאל) | * [[אזאט]] (N) (נישט-מעטאל) | ||
* [[אקסיגען]] (O) (נישט-מעטאל) | * [[אקסיגען]] (O) (נישט-מעטאל) | ||
* [[פלואר| | * [[פלואר|פלואר]] (F) ([[האלאגען]]) | ||
* [[נעאן]] (Ne) (איידל) | * [[נעאן]] (Ne) (איידל) | ||
* [[פאספאר]] (P) (נישט-מעטאל) | * [[פאספאר]] (P) (נישט-מעטאל) | ||
שורה 21: | שורה 21: | ||
* [[אונונאקטיום]] (Uuo) (איידל) | * [[אונונאקטיום]] (Uuo) (איידל) | ||
רוב נישט-מעטאלן | רוב נישט-מעטאלן געפינען זיך אויבן אין דער רעכטער זייט פון דער [[פעריאדישע טאבעלע|פעריאדישער טאבעלע]]. אן אויסנאם איז [[הידראגען]], וואס ליגט אויבן אין דער לינקער זייט צוזאמען מיט די [[אלקאלי מעטאל]]ן, כאטש אין די מערסטע ענינים זעט ער אויס ווי א נישט-מעטאל. אנדערש ווי [[מעטאל]]ן, וואס פירן [[עלעקטריע]], רוב נישט-מעטאלן זענען [[איזאלאטאר]]ן אדער האלב-איזאלאטארן. נישט-מעטאלן קענען שאפן א [[יאנישער בונד|יאנישן בונד]] מיט מעטאלן. די אקסידן פון א נישט-מעטאל שאפן [[זויער]]. | ||
ס'זענען באקאנט נאר 18 נישט-מעטאלן. טייל פון די נישט-מעטאלן (הידראגען, שטיקשטאף, אקסיגען, | ס'זענען באקאנט נאר 18 נישט-מעטאלן. טייל פון די נישט-מעטאלן (הידראגען, שטיקשטאף, אקסיגען, פלואר, כלאר, בראם און יאד) זענען צוויי-אטאמיש און די איבעריגע זענען פיל-אטאמיש. | ||
לעבעדיגע ארגאניזמען אנטהאלטן נישט-מעטאלן כמעט אינגאנצן. רוב פון דער סקארע, די אקעאנען און דער אטמאספערע פון דער [[וועלט]] זענען נישט-מעטאלן. | לעבעדיגע ארגאניזמען אנטהאלטן נישט-מעטאלן כמעט אינגאנצן. רוב פון דער סקארע, די אקעאנען און דער אטמאספערע פון דער [[וועלט]] זענען נישט-מעטאלן. |
רעוויזיע פון 17:31, 25 נאוועמבער 2022
די נישט-מעטאלן זענען איינע פון די דרײַ אפטיילונגען פון די עלעמענטן אין דער פעריאדישער טאבעלע, צוזאמען מיט די מעטאלן און די האלבמעטאלן, און שליסט אײַן די האַלאגענס (אחוץ אסטאטין) און די איידעלע גאזן.
נישט-מעטאלן, לויטן סדר פונעם אטאם נומער:
- הידראגען (H) (נישט-מעטאל)
- העליום (He) (איידל)
- קוילנשטאף (C) (נישט-מעטאל)
- אזאט (N) (נישט-מעטאל)
- אקסיגען (O) (נישט-מעטאל)
- פלואר (F) (האלאגען)
- נעאן (Ne) (איידל)
- פאספאר (P) (נישט-מעטאל)
- שוועבל (S) (נישט-מעטאל)
- כלאר (Cl) (האלאגען)
- אַרגאָן (Ar) (איידל)
- סעלעניום (Se) (נישט-מעטאל)
- בראם (Br) (האלאגען)
- קריפטאן (Kr) (איידל)
- יאד (I) (האלאגען)
- קסענאן (Xe) (איידל)
- ראדאן (Rn) (איידל)
- אונונאקטיום (Uuo) (איידל)
רוב נישט-מעטאלן געפינען זיך אויבן אין דער רעכטער זייט פון דער פעריאדישער טאבעלע. אן אויסנאם איז הידראגען, וואס ליגט אויבן אין דער לינקער זייט צוזאמען מיט די אלקאלי מעטאלן, כאטש אין די מערסטע ענינים זעט ער אויס ווי א נישט-מעטאל. אנדערש ווי מעטאלן, וואס פירן עלעקטריע, רוב נישט-מעטאלן זענען איזאלאטארן אדער האלב-איזאלאטארן. נישט-מעטאלן קענען שאפן א יאנישן בונד מיט מעטאלן. די אקסידן פון א נישט-מעטאל שאפן זויער.
ס'זענען באקאנט נאר 18 נישט-מעטאלן. טייל פון די נישט-מעטאלן (הידראגען, שטיקשטאף, אקסיגען, פלואר, כלאר, בראם און יאד) זענען צוויי-אטאמיש און די איבעריגע זענען פיל-אטאמיש.
לעבעדיגע ארגאניזמען אנטהאלטן נישט-מעטאלן כמעט אינגאנצן. רוב פון דער סקארע, די אקעאנען און דער אטמאספערע פון דער וועלט זענען נישט-מעטאלן.
זעט אויך
גרופע ← | 18 | 17 | 16 | 15 | 14 | 13 | 12 | 11 | 10 | 9 | 8 | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
↓ פעריאד | ||||||||||||||||||||
1 | 2 He |
1 H | ||||||||||||||||||
2 | 10 Ne |
9 F |
8 O |
7 N |
6 C |
5 B |
4 Be |
3 Li | ||||||||||||
3 | 18 Ar |
17 Cl |
16 S |
15 P |
14 Si |
13 Al |
12 Mg |
11 Na | ||||||||||||
4 | 36 Kr |
35 Br |
34 Se |
33 As |
32 Ge |
31 Ga |
30 Zn |
29 Cu |
28 Ni |
27 Co |
26 Fe |
25 Mn |
24 Cr |
23 V |
22 Ti |
21 Sc |
20 Ca |
19 K | ||
5 | 54 Xe |
53 I |
52 Te |
51 Sb |
50 Sn |
49 In |
48 Cd |
47 Ag |
46 Pd |
45 Rh |
44 Ru |
43 Tc |
42 Mo |
41 Nb |
40 Zr |
39 Y |
38 Sr |
37 Rb | ||
6 | 86 Rn |
85 At |
84 Po |
83 Bi |
82 Pb |
81 Tl |
80 Hg |
79 Au |
78 Pt |
77 Ir |
76 Os |
75 Re |
74 W |
73 Ta |
72 Hf |
* | 56 Ba |
55 Cs | ||
7 | 118 Og |
117 Ts |
116 Lv |
115 Mc |
114 Fl |
113 Nh |
112 Cn |
111 Rg |
110 Ds |
109 Mt |
108 Hs |
107 Bh |
106 Sg |
105 Db |
104 Rf |
** | 88 Ra |
87 Fr | ||
* לאנטאנידן: | 71 Lu |
70 Yb |
69 Tm |
68 Er |
67 Ho |
66 Dy |
65 Tb |
64 Gd |
63 Eu |
62 Sm |
61 Pm |
60 Nd |
59 Pr |
58 Ce |
57 La |
|||||
** אקטינידן: | 103 Lr |
102 No |
101 Md |
100 Fm |
99 Es |
98 Cf |
97 Bk |
96 Cm |
95 Am |
94 Pu |
93 Np |
92 U |
91 Pa |
90 Th |
89 Ac |