אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:וויעטנאם"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
6 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 3 יאָר
ק
החלפת טקסט – "׳" ב־"'"
ק (החלפת טקסט – "״" ב־""")
ק (החלפת טקסט – "׳" ב־"'")
שורה 51: שורה 51:


== פאליטיק ==
== פאליטיק ==
די סאציאליסטישער רעפובליק פון וויעטנאם איז, צוזאמען מיט [[כינע]], [[לאאס]] און [[קובא]], איינער פון דער וועלט׳ס פיר איין-פארטיי לענדער וואס האלטן זיך אפיציעל [[קאמוניזם|קאמוניסטיש]].  
די סאציאליסטישער רעפובליק פון וויעטנאם איז, צוזאמען מיט [[כינע]], [[לאאס]] און [[קובא]], איינער פון דער וועלט'ס פיר איין-פארטיי לענדער וואס האלטן זיך אפיציעל [[קאמוניזם|קאמוניסטיש]].  


=== לעגיסלאטור ===
=== לעגיסלאטור ===
שורה 62: שורה 62:
== געזונט ==
== געזונט ==
[[טעקע:Vinmec-IMG_0074-08032012.jpg|לינקס|קליין|ווינמעק אינטערנאציאנאלער שפיטאל אין [[האנוי]].]]
[[טעקע:Vinmec-IMG_0074-08032012.jpg|לינקס|קליין|ווינמעק אינטערנאציאנאלער שפיטאל אין [[האנוי]].]]
אין 2009, איז וויעטנאמ׳ס נאציאנאלע [[לעבנס-ערווארטונג]] געשטאנען ביי 76 יאר פאר ווייבער און 72 פאר מענער,<ref name="Economist-World-Factbook">{{Cite book|title=Pocket World in Figures|publisher=The Economist|year=2009|isbn=978-1-84668-123-3}}</ref> און  די [[זייגקינדער-שטארביקייט]] ראטע איז געווען 12 פון 1,000 לעבעדיגע געבורטן.<ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN|title=Mortality rate, infant (per 1,000 live births)|year=2008|accessdate={{ר}}13טן סעפטעמבער 2010|publisher=וועלט באנק}}</ref> ביז 2009, 85% פון דער באפעלקערונג האבן געהאט צוטריט צו פארבעסערטע וואסער קוואלן.<ref name="Economist-World-Factbook" /> נישט-דערשפייזטקייט איז דאך גאנץ פארשפרייט אין די דארפישע פראווינצן.<ref>{{cite web|url=http://plan-international.org/where-we-work/asia/vietnam/what-we-do/our-successes/tackling-child-malnutrition-in-rural-vietnam/|title=Tackling child malnutrition in rural Vietnam|publisher=Plan Vietnam|year=2008
אין 2009, איז וויעטנאמ'ס נאציאנאלע [[לעבנס-ערווארטונג]] געשטאנען ביי 76 יאר פאר ווייבער און 72 פאר מענער,<ref name="Economist-World-Factbook">{{Cite book|title=Pocket World in Figures|publisher=The Economist|year=2009|isbn=978-1-84668-123-3}}</ref> און  די [[זייגקינדער-שטארביקייט]] ראטע איז געווען 12 פון 1,000 לעבעדיגע געבורטן.<ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN|title=Mortality rate, infant (per 1,000 live births)|year=2008|accessdate={{ר}}13טן סעפטעמבער 2010|publisher=וועלט באנק}}</ref> ביז 2009, 85% פון דער באפעלקערונג האבן געהאט צוטריט צו פארבעסערטע וואסער קוואלן.<ref name="Economist-World-Factbook" /> נישט-דערשפייזטקייט איז דאך גאנץ פארשפרייט אין די דארפישע פראווינצן.<ref>{{cite web|url=http://plan-international.org/where-we-work/asia/vietnam/what-we-do/our-successes/tackling-child-malnutrition-in-rural-vietnam/|title=Tackling child malnutrition in rural Vietnam|publisher=Plan Vietnam|year=2008
|accessdate={{ר}}9טן יולי 2013}}</ref> אין 2001, איז דער רעגירונג׳ס ארויסגאב פאר געזונט געווען נאר  0.9% פון וויעטנאמ׳ס [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט|ברוטא אינלענדישן פראדוקט]]  (בא"פ), מיט סובווענצן פון דער מדינה וואס דעקן נאר 20% פון געזונט-פארזארג הוצאות.<ref name="cp">[http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Vietnam.pdf Vietnam country profile (PDF)]. [[Library of Congress]] [[Federal Research Division]]. דעצעמבער 2005. דערגרייכט דעם 9טן יולי 2013. ''This article incorporates text from this source, which is in the [[public domain]].''</ref>
|accessdate={{ר}}9טן יולי 2013}}</ref> אין 2001, איז דער רעגירונג'ס ארויסגאב פאר געזונט געווען נאר  0.9% פון וויעטנאמ'ס [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט|ברוטא אינלענדישן פראדוקט]]  (בא"פ), מיט סובווענצן פון דער מדינה וואס דעקן נאר 20% פון געזונט-פארזארג הוצאות.<ref name="cp">[http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Vietnam.pdf Vietnam country profile (PDF)]. [[Library of Congress]] [[Federal Research Division]]. דעצעמבער 2005. דערגרייכט דעם 9טן יולי 2013. ''This article incorporates text from this source, which is in the [[public domain]].''</ref>


אין 1954, האט [[צפון וויעטנאם]] געגרינדעט א קהל געזונט סיסטעם וואס האט דערגרייכט ביז די קליינטשיקע דערפער.<ref>{{cite web|url=http://www.thecrimson.com/article/1972/12/13/med-school-professor-praises-north-vietnams/|title=Med School Professor Praises North Vietnam's Medical Care|work=The Harvard Crimson
אין 1954, האט [[צפון וויעטנאם]] געגרינדעט א קהל געזונט סיסטעם וואס האט דערגרייכט ביז די קליינטשיקע דערפער.<ref>{{cite web|url=http://www.thecrimson.com/article/1972/12/13/med-school-professor-praises-north-vietnams/|title=Med School Professor Praises North Vietnam's Medical Care|work=The Harvard Crimson
שורה 73: שורה 73:
== קולטור ==
== קולטור ==
[[טעקע:Ópera,_Ciudad_Ho_Chi_Minh,_Vietnam,_2013-08-14,_DD_02.JPG|קליין|דער [[שטאטישער טעאטער, הא טשי מין שטאט|שטאטישער טעאטער]] אין [[הא טשי מין שטאט]].]]
[[טעקע:Ópera,_Ciudad_Ho_Chi_Minh,_Vietnam,_2013-08-14,_DD_02.JPG|קליין|דער [[שטאטישער טעאטער, הא טשי מין שטאט|שטאטישער טעאטער]] אין [[הא טשי מין שטאט]].]]
וויעטנאמ׳ס קולטור האט זיך אנטוויקלט ווערנט די יארהונדערטער פון דער הי-געוואקסענער אוראלטער דאנג סאן קולטור. טייל עלעמענטן פון דער נאציאנאלער קולטור שטאמען פון כינעזישע מקורות, ציענדיק אויף עלעמענטן פון [[קאנפוציאניזם]] און [[טאאיזם]] אין זיין טראדיציאנעלער פאליטישער סיסטעם און פילאסאפיע. מען זעט אויך דעם איינפלוס פון אימיגראנטע פעלקער – ווי די קאנטאנעזער, האקא, האקיען און היינאן קולטורן – און די נאציאנאלע רעליגיע פון [[בודהיזם]] איז שטארק ארומגעוויקלט מיט פאפולערער קולטור. אין די לעצטיגע יארהונדערטער זענען מערבדיקע קולטורן, ספעציעל פראנקרייך און די פאראייניגטע שטאטן, געווארן קענטיג אין וויעטנאם.
וויעטנאמ'ס קולטור האט זיך אנטוויקלט ווערנט די יארהונדערטער פון דער הי-געוואקסענער אוראלטער דאנג סאן קולטור. טייל עלעמענטן פון דער נאציאנאלער קולטור שטאמען פון כינעזישע מקורות, ציענדיק אויף עלעמענטן פון [[קאנפוציאניזם]] און [[טאאיזם]] אין זיין טראדיציאנעלער פאליטישער סיסטעם און פילאסאפיע. מען זעט אויך דעם איינפלוס פון אימיגראנטע פעלקער – ווי די קאנטאנעזער, האקא, האקיען און היינאן קולטורן – און די נאציאנאלע רעליגיע פון [[בודהיזם]] איז שטארק ארומגעוויקלט מיט פאפולערער קולטור. אין די לעצטיגע יארהונדערטער זענען מערבדיקע קולטורן, ספעציעל פראנקרייך און די פאראייניגטע שטאטן, געווארן קענטיג אין וויעטנאם.


אין דער מאדערנער תקופה, איז דאס קולטור-לעבן פון וויעטנאם געווארן שטארק באאיינפלוסט דורך די רעגירונגס-קאנטראלירטע מעדיע און קולטורעלע פראגראמען. דורך א סך יארצענדליגער האט מען אויסגעמיטן פרעמדע קולטורערע השפעות – ספעציעל די פון מערבדיגע מקורות. זייט די 1990ער יארן, אבער, האט וויעטנאם געזען א גרעסערע אויסגעשטעלטקייט צו דרום־מזרח אזיאטישע, אייראפעאישע און אמעריקאנישע קולטור און מעדיע.<ref>{{cite web|url=http://vovworld.vn/en-US/Culture/Vietnams-cultural-integration-seen-by-researchers/123534.vov|title=Vietnam's cultural integration seen by researchers|publisher=Voice of Vietnam
אין דער מאדערנער תקופה, איז דאס קולטור-לעבן פון וויעטנאם געווארן שטארק באאיינפלוסט דורך די רעגירונגס-קאנטראלירטע מעדיע און קולטורעלע פראגראמען. דורך א סך יארצענדליגער האט מען אויסגעמיטן פרעמדע קולטורערע השפעות – ספעציעל די פון מערבדיגע מקורות. זייט די 1990ער יארן, אבער, האט וויעטנאם געזען א גרעסערע אויסגעשטעלטקייט צו דרום־מזרח אזיאטישע, אייראפעאישע און אמעריקאנישע קולטור און מעדיע.<ref>{{cite web|url=http://vovworld.vn/en-US/Culture/Vietnams-cultural-integration-seen-by-researchers/123534.vov|title=Vietnam's cultural integration seen by researchers|publisher=Voice of Vietnam
שורה 79: שורה 79:


=== מעדיע ===
=== מעדיע ===
וויעטנאמ׳ס מעדיע סעקטאר ווערט רעגולירט דורך דער רעגירונג לויטן 2004 געזעץ וועגן פארעפנטלעכונג.<ref>{{cite web|title=Law on Publication (No. 30/2004/QH11 of 3 דעצעמבער 2004)|url=http://vbqppl.moj.gov.vn/vbpq/en/Lists/Vn%20bn%20php%20lut/View_Detail.aspx?ItemID=7315|publisher=Ministry of Justice
וויעטנאמ'ס מעדיע סעקטאר ווערט רעגולירט דורך דער רעגירונג לויטן 2004 געזעץ וועגן פארעפנטלעכונג.<ref>{{cite web|title=Law on Publication (No. 30/2004/QH11 of 3 דעצעמבער 2004)|url=http://vbqppl.moj.gov.vn/vbpq/en/Lists/Vn%20bn%20php%20lut/View_Detail.aspx?ItemID=7315|publisher=Ministry of Justice
|accessdate={{ר}}21סטן סעפטעמבער 2011}}</ref> מען דערקענט אז דער מעדיע סעקטאר אין וויעטנאם ווערט קאנטראלירט דורך דער רעגירונג צו פאלגן די אפיציעלע שיטה פון דער קאמוניסטישער פארטיי, אבער טייל צייטונגען זענען פארהעלטנווייז אפן־הארציג.<ref>{{cite news|url=http://www.economist.com/world/asia/displaystory.cfm?story_id=12940221|title=Muting the Messengers: Vietnam's Press Under Pressure|work=The Economist|location=London|date=15 טן יאנואר 2009|accessdate=17 טן יאנואר 2009}}</ref> דער קול פון וויעטנאם איז די אפיציעלע שטאַט געפירטע נאציאנאלע טראנסמיסיע באדינונג. וויעטנאם טעלעוויזיע איז די נאציאנאלע טעלעוויזיע טראנסמיסיע פירמע.
|accessdate={{ר}}21סטן סעפטעמבער 2011}}</ref> מען דערקענט אז דער מעדיע סעקטאר אין וויעטנאם ווערט קאנטראלירט דורך דער רעגירונג צו פאלגן די אפיציעלע שיטה פון דער קאמוניסטישער פארטיי, אבער טייל צייטונגען זענען פארהעלטנווייז אפן־הארציג.<ref>{{cite news|url=http://www.economist.com/world/asia/displaystory.cfm?story_id=12940221|title=Muting the Messengers: Vietnam's Press Under Pressure|work=The Economist|location=London|date=15 טן יאנואר 2009|accessdate=17 טן יאנואר 2009}}</ref> דער קול פון וויעטנאם איז די אפיציעלע שטאַט געפירטע נאציאנאלע טראנסמיסיע באדינונג. וויעטנאם טעלעוויזיע איז די נאציאנאלע טעלעוויזיע טראנסמיסיע פירמע.


נאוויגאציע מעניו