אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:וויימארער רעפובליק"

[[פארלאמענטארע וואלן אין דייטשלאנד (1930)|אין וואלן]] אין סעפטעמבער 1930, האבן [[נסדאפ|נאציאנאלע סאציאליסטן]] דערגרייכט א געוואלדיקן דערפאלג: די צאל שטימען פאר [[נסדאפ]] איז געוואקסן צו 18.3%. די פארטיי איז ארויף אויפן צווייטן פלאץ. אינעם רייכשטאַג, וואָס האָט זיך אַלץ מער פֿאַרוואַנדלט אין אַן אַגיטאַציאָנעלן פּלאַטפאָרמ פֿאַר רעכטע און לינקע קעגנער פֿון דער רעפּובליק, האָט די "גרויסע קאָאַליציע" אויפֿגעהערט צו זײַן אַ מערהייט. ד י געשעעניש ן זײנע ן באגלײ ט געװאר ן מי ט א װײטערדיקע ר פארערגערונ ג פו ן דע ם עקאנאמיש ן קריזיס . ד י רעדוקציע ם אי ן שטײע ר פארדינםט ן או ן ד י פארבליבענ ע מיליטעריש ע לאסט ן (רעקאציעס , פענסיע ן פא ר קריג־אינוואלידן ) הא ט געקענ ט נא ר פארגיטיק ט װער ן דור ך דע ם קייסעריש ן בודזשעט , אוי ף א באדײטנדיקע ר פארגרעסערונ ג פו ן שטײער־ראטע ן או ן א רעדוקציע ם אי ן לוין . אין 1930, די פינאַנציעל קאַנסאַקווענסאַז פון דער מלחמה געגעסן 47.5% פון די קייסעריש בודזשעט. די דיקריסינג דינער פאָדערונג האט יגזערבייטיד די עקאָנאָמיש און געזעלשאַפטלעך קריזיס. מיינינג עמפּלויערס אין 1930 געבעטן דערלויבעניש פֿאַר אַ 12.5% ​​רעדוקציע אין לוין, וואָס די יוניאַנז אפגעזאגט אין דעם פאַל. דעם 29 טן דעצעמבער, צאָל נאַגאָושייישאַנז געענדיקט אין דורכפאַל. די רעגירונג פון ברונינג האָט פאראויס און אומבאַקוועם געמאָלדן די שטיצע פון ​​עמפּלויערס און געסטראשעט מיט מיטלען פון שטאַט איינפלוס אין די געשעעניש פון אַ שטרייק קאמף. דע ם 15 ט ן יאנוא ר 1931 הא ט דע ר רור ר מינע־ארבעטע ר פאראײ ן ״זעכענװערבאנד ״ ({{lang-de | Zechenverban}} ) ארויסגעזאג ט 295,000 ארבייטער , פו ן װעלכ ע טײ ל זײנע ן דא ן װידע ר באשעפטיק ט געװאר ן אונטע ר ערגער ע באדינגונגען . האנדלס־פאראײנע ן האב ן זי ך געגרײ ט צ ו קעמפ ן מי ט דע ר באנוצונג . אין אן עמערדזשענסי האט די רעגירונג באשטימט א קאנסילאציע קאמיסיע וואס איז באמאכט צו שטעלן טאריפס אן די צושטימען פון די פארטייען. דעם 10טן יאַנואַר האָט די קאָמיסיע געמאָלדן א 6 פראצענט באצאל שניידן און א אפשטעל פון מאסיווע אפזאגן. פונדעסטוועגן האָבן זיך אָנגעהויבן סטרייקס און [[לאַקאַוט]]ס. אי ן ד י װײטערדיק ע מאנאטן , הא ט מע ן װײטע ר פארקלענער ט ד י לוין , װא ס הא ט געפיר ט צ ו װײטע ר ארעםטירונ ג פו ן דע ר רוהר־באפעלקערונג .

אמונה אין דעמאָקראַסי און רעפּובליק איז געשווינד דיקליינד. די רעפובליק איז שוין באשולדיגט געווארן אין פארערגערן די עקאנאמישע לאגע, און די קייסעריש רעגירונג האט אין 1930 אויך איינגעפירט עטליכע נייע שטייערן צו דעקן די סטעיט באדערפענישן. ד י שטימע ן פו ן יענ ע בענקשאפ ט נא ך א ״שטארקע ר האנ ט ״ , װא ס קע ן צוריקקער ן ד י דײטש ע אימפעריע , צ ו איר ע געװעזענ ע גרויסקײטן , זײנע ן אל ץ העכער . ערשטנס, האָבן די נאַציאָנאַלער סאָציאַליסטן רעאַגירט אויף די בעטן פֿון דעם טייל פֿון דער געזעלשאַפֿט, וואָס האָבן זיך אין זייער [[פּראָפּאַגאַנדע|פּראָפּאַגאַנדע]] קאָנצענטרירט אויף דער פּערזענלעכקייט פֿון היטלער, אויפֿגעשאַפֿן פֿאַר אים אַזאַ "שטאַרקן" בילד. ז ײ האב ן בקי ץ ד י באפעלקערונ ג גענומע ן מי ט גרויס ע געשעעניש ן או ן האב ן גענוצ ט ד י מאדערנ ע מיטלע ן פו ן פאר ־ װאל־קאמף , װ י א קאנסיסטענט ע עמאָציאליזאציע . היטלער האט אויסגעשפילט אלעס וואס איז פארבונדן מיט דער "וויימארער סיסטעם", פון די פארטיי-סיסטעם וואס איז באהערשט געווארן דורך פארהעלטענישן קליינע און שפאלטן פארטייען ביז דעם עצם פרינציפ פון פארלאמענטארער דעמאקראטיע. אבער נישט בלויז די רעכטע, נאר אויך די לינקע כוחות זענען געווארן שטארקער. די רעפובליקאנער סאציאל דעמאקראטן, אנדערש ווי די ליבעראלע האבן דורכגעגאנגען די וואלן כמעט אן פארלוסטן, און די קאמוניסטישע פארטיי פון דייטשלאנד האט אפילו פארבעסערט אירע רעזולטאטן און פארוואנדלט אין א ערנסטע קראפט סיי אין פארלאמענט סיי אויף די גאסן, וואו דער קאמף פון מיליטאנטישע ארגאניזאציעס [[נסדאפ] ]] איז לאַנג אריבערגעפארן ([ [אַטאַקע טרופּס (SA)|SA]]) און [[קאָמוניסטישע פארטיי פון דייטשלאנד|קפּד]] ([[ראָט פראָנט (אָרגאַניזאַציע)|ראָט פראָנט]]), וואָס האָט אויסגעזען מער און מער ווי אַ בירגער מלחמה. אויך די קריגערישע ארגאניזאציע פון ​​די רעפובליקאנער קרעפטן - "[[רייכסבאנער]]" ({{lang-de|Reichsbanner Schwarz-Rot-Gold}}) האָט זיך באַטייליקט אינעם גאַסן קאמף. סוף־כּל־סוף, האָבן די אַלע כאַאָטישע באַוואפנטע צונויפשטויסן, אָפטמאָל אָנגעהויבן פֿון די נאַציאָנאַלער סאָציאַליסטן אַליין, געשפּילט אין די הענט פֿון [[היטלער, אַדאָלף|היטלער]], וועלכער האָט מען אַלץ מער גערעכנט ווי אַ "לעצטער אויסאָרט" אויפֿצושטעלן סדר. כדי צו פארמיידן די ווייטערדיקע פארשטארקונג פון ראדיקאלע פליגלען אין פאליטישע פארטייען, האט דער SPD אינעם רייכסטאג מסכים געווען מיט דער שטרענגקייט פאליסי און [[דעפלאציע (עקאנאמיע) | דעפלאציע]] פארגעשלאגן דורך דעם ברונינג קאַבינעט, וואָס האָט צוגעשטעלט א רעדוקציע אין סאציאלע בענעפיטן. , אבער פונדעסטוועגן האט באלד געפירט צו אן נאך ערגערן עקאנאמישן קריזיס.