אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:ועד הפקידים והאמרכלים"

קיין רעדאגירונג באמערקונג
(בס"ד)
צייכן: רויע רעדאגירונג
 
אין תקציר עריכה
 
שורה 1: שורה 1:
'''ועד הפקידים והאמרכלים''' (פקו"א אָדער פקוא"מ), איז געווען אַן אשכנזישער אידישער פילאַנטראָפּישער ארגאַניזאַציע וואָס איז געגרינדעט געוואָרן אין '''[[אמסטערדאם|אַמשטערדאַם]]''' אין יאָר תק"ע (1809), אנהייב פונעם 19טן יאָרהונדערט, און איז געווען טעטיג איבער אַ הונדערט יאָר ביז צו דער [[ערשטער וועלט מלחמה]].
{{דרעפט}}
'''ועד הפקידים והאמרכלים''' (פקו"א אָדער פקוא"מ), איז געווען אַן אשכנזישער אידישער פילאַנטראָפּישער ארגאַניזאַציע וואָס איז געגרינדעט געוואָרן אין '''[[אמסטערדאם|אַמשטערדאַם]]''' אין יאָר תק"ע, אנהייב פונעם 19טן יאָרהונדערט, און איז געווען טעטיג איבער אַ הונדערט יאָר ביז צו דער [[ערשטער וועלט מלחמה]].


==ציל און אידעאָלאָגיע==
==ציל און אידעאָלאָגיע==
שורה 15: שורה 16:
די פקוא"מ, אונטער דער פירערשאַפט פון הרב לעהרן, האָט געפירט אַ קאַמף קעגן דער טראַדיציאָנעלער סיסטעם פון [[שד"ר]]ים (רבנישע שליחים פון ארץ ישראל), וועלכע פלעגן רייזן איבער אייראָפּע כדי צו זאַמלען נדבות. די פקוא"מ האָט געהאַלטן, אַז דער סיסטעם איז געווען טייער און נישט־עפעקטיוו, און האָבן געוואָלט צענטראַליזירן די זאַמלונגען און שיקן די כספים דירעקט דורך באַנקירן, דורך וועקסלען (חלוף כתב - Polisa).
די פקוא"מ, אונטער דער פירערשאַפט פון הרב לעהרן, האָט געפירט אַ קאַמף קעגן דער טראַדיציאָנעלער סיסטעם פון [[שד"ר]]ים (רבנישע שליחים פון ארץ ישראל), וועלכע פלעגן רייזן איבער אייראָפּע כדי צו זאַמלען נדבות. די פקוא"מ האָט געהאַלטן, אַז דער סיסטעם איז געווען טייער און נישט־עפעקטיוו, און האָבן געוואָלט צענטראַליזירן די זאַמלונגען און שיקן די כספים דירעקט דורך באַנקירן, דורך וועקסלען (חלוף כתב - Polisa).


דער באַשלוס צו אפּשאַפן די שליחים אין מערב אייראָפּע האָט געברענגט מחלוקת, אַריינגערעכנט מיט הרה"ג ר' נתן עמרם זצ"ל פון חברון, וועלכער האָט זיך געקעגנגעשטעלט צו דעם ביטול פון דער שליחות אינסטיטוציע.
דער באַשלוס צו אפּשאַפן די שליחים אין מערב אייראָפּע האָט געברענגט מחלוקת, אַריינגערעכנט מיט רבי נתן עמרם פון חברון, וועלכער האָט זיך געקעגנגעשטעלט צו דעם ביטול פון דער שליחות אינסטיטוציע, טענהנדיג אַז דער שליחות איז נויטיג צו פאַרשטאַרקן די בונד צווישן די יודן פון גלות מיט ארץ ישראל{{הערה|1=https://www.aup-online.com/content/journals/10.5117/SR2024.1.002.TORG#html_fulltext}}.


הרב לעהרן האָט זיך שטאַרק קעגנגעשטעלט יעדן מאָדערנעם פלאַן אין ישוב, זעענדיג אין דעם אַ סכנה פאַר דער אָרטאָדאָקסישער קהילה:
הרב לעהרן האָט זיך שטאַרק קעגנגעשטעלט יעדן מאָדערנעם פלאַן אין ישוב, זעענדיג אין דעם אַ סכנה פאַר דער אָרטאָדאָקסישער קהילה:
שורה 28: שורה 29:


==דרויסנדיגע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==
*{{אייוועלט|22601|אן אוצר פון בריווען צו די פקידים ואמרכלים אין אמשטרדם תר"מ-ע}}
*{{לינק|קעפל=ארכיוו פון די פנקסים פון פקוא"ם|אדרעס=https://ybz.org.il/מחקר/המכון-לחקר-ארץ-ישראל-ויישובה/מאגרי-מידע/פקואם/|זייטל=יד יצחק בן צבי}}
*{{לינק|קעפל=ארכיוו פון די פנקסים פון פקוא"ם|אדרעס=https://ybz.org.il/מחקר/המכון-לחקר-ארץ-ישראל-ויישובה/מאגרי-מידע/פקואם/|זייטל=יד יצחק בן צבי}}


[[קאטעגאריע:חלוקה]]
[[he:ארגון הפקידים והאמרכלים של אמסטרדם]]
[[he:ארגון הפקידים והאמרכלים של אמסטרדם]]