אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "הרב בערל וויין"

2,192 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 3 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 18: שורה 18:
==ביאגראפיע==
==ביאגראפיע==
===געבורט און יוגנט===
===געבורט און יוגנט===
הרב וויין שטאמט פון א משפחה פון ליטווישע רבנים. ער איז געבוירן געווארן ט' ניסן תרצ"ד{{הערה|1={{cite book|last=Greenwald|first=Yisroel|title=Reb Mendel and his Wisdom|publisher=Mesorah|year=1995|isbn=978-0-89906-117-7|page=xvii}} (פון ענגליש וויקיפּעדיע).|שם=קפלן|כיוון=שמאל}}, אין [[שיקאגא|שיקאַגאָ]], אילינוי, אלס אַן איינציגער זון צו רבי זאב וויין (1906-2004), און אסתר, א טאכטער פון רבי חיים צבי הלוי רובינשטיין (נפ' חשון תש"ד), דער גרינדער פון '[[היברו טעאלאגישן קאלעדזש]]' (בית מדרש לתורה, באקאנט אלס "סקאָקי ישיבה" {{העב|ישיבת סקוקי}}), וועמען ר' בערל האט געשילדערט אלס זיין מוסטער{{הערה|1={{לינק|שרייבער=|קעפל=Rabbi Berel Wein's Statement of Motivation and Purpose|אדרעס=https://covenantfn.org/award-person/berel-wein/|זייטל=The Covenant Foundation}}.}}. זיין פאטער ר' זאב איז געווען א תלמיד פון [[רבי שמעון שקאפ]] און שפּעטער פון [[הרב קוק]]{{הערה|1={{לינק|שרייבער=Gedalia Guttentag|קעפל=Voice of History|אדרעס=https://mishpacha.com/voice-of-history/|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=אוגוסט 19, 2025}}.|שם=משפח25|כיוון=שמאל}}, און האט געדינט אלס רב פון קהלת בית המדרש הגדול אנשי לוקניק אין שיקאגא איבער 51 יאר{{הערה|{{עיה|The Sentinel|cgs||Rabbi Zev Wein To Be Honored By Kesser Maariv On Sunday|19660310|65}}.|כיוון=שמאל}}. ער איז געווען א ברודער פון הרב שמעי׳ דוד וויין, דער ערשטער רב אין חולון{{הערה|איבער אים זעט: [[ע:רבי שמעיה דוד ויין|רבי שמעיה דוד ויין]], אויף המכלול אין העברעאיש.}}.
הרב וויין שטאמט פון א משפחה פון ליטווישע רבנים. ער איז געבוירן געווארן ט' ניסן תרצ"ד{{הערה|1={{cite book|last=Greenwald|first=Yisroel|title=Reb Mendel and his Wisdom|publisher=Mesorah|year=1995|isbn=978-0-89906-117-7|page=xvii}} (פון ענגליש וויקיפּעדיע).|שם=קפלן|כיוון=שמאל}}, אין [[שיקאגא|שיקאַגאָ]], אילינוי, אלס אַן איינציגער זון צו רבי זאב וויין (1906-2004), און אסתר, א טאכטער פון רבי חיים צבי הלוי רובינשטיין (נפ' חשון תש"ד), דער גרינדער פון '[[היברו טעאלאגישן קאלעדזש]]' (בית מדרש לתורה, באקאנט אלס "סקאָקי ישיבה" {{העב|ישיבת סקוקי}}), וועמען ר' בערל האט געשילדערט אלס זיין מוסטער{{הערה|1={{לינק|שרייבער=|קעפל=Rabbi Berel Wein's Statement of Motivation and Purpose|אדרעס=https://covenantfn.org/award-person/berel-wein/|זייטל=The Covenant Foundation}}.}}{{הערה|זעט [https://www.crcweb.org/rabbis/Rubenstein%20Chaim%20Zvi%20Halevi%201872-1944.pdf א באשרייבונג פון ר' בערל אויף זיין זיידן].}}. זיין פאטער ר' זאב איז געווען א תלמיד פון [[רבי שמעון שקאפ]] און שפּעטער פון [[הרב קוק]]{{הערה|1={{לינק|שרייבער=Gedalia Guttentag|קעפל=Voice of History|אדרעס=https://mishpacha.com/voice-of-history/|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=אוגוסט 19, 2025}}.|שם=משפח25|כיוון=שמאל}}, און האט געדינט אלס רב פון קהלת בית המדרש הגדול אנשי לוקניק אין שיקאגא איבער 51 יאר{{הערה|{{עיה|The Sentinel|cgs||Rabbi Zev Wein To Be Honored By Kesser Maariv On Sunday|19660310|65}}.|כיוון=שמאל}}. ער איז געווען א ברודער פון הרב שמעי׳ דוד וויין, דער ערשטער רב אין חולון{{הערה|איבער אים זעט: [[ע:רבי שמעיה דוד ויין|רבי שמעיה דוד ויין]], אויף המכלול אין העברעאיש.}}.


די ערשטע לימודים האט ר' בערל געהאט אין א פובליק-סקול, און לימודי קודש האט ער געלערנט בחברותא מיט זיין טאטן. ער איז אריבער פון פובליק-סקול צו לערנען אין ישיבת משנה תורה ביי די 11 יאר, לויט דער עצה פון זיין זיידע{{הערה|שם=משפח22}}{{הערה|שם=משפח25}}. זיין טאטע האט פארלאנגט ער זאל לערנען ענגליש כדי ער זאל קענען אויפטרעטן אין שול נישט נאר אין אידיש.
די ערשטע לימודים האט ר' בערל געהאט אין א פובליק-סקול, און לימודי קודש האט ער געלערנט בחברותא מיט זיין טאטן. ער איז אריבער פון פובליק-סקול צו לערנען אין ישיבת משנה תורה ביי די 11 יאר, לויט דער עצה פון זיין זיידע{{הערה|שם=משפח22}}{{הערה|שם=משפח25}}. זיין טאטע האט פארלאנגט ער זאל לערנען ענגליש כדי ער זאל קענען אויפטרעטן אין שול נישט נאר אין אידיש.


===בילדונג און הייראט===
===בילדונג און הייראט===
ער האט שטודירט געזעץ, באקומען א באַקאַלאַורוס אין בילדונג פון רוזוועלט אוניווערסיטעט אין 1954 און א געזעץ דעגרי פון דעפּאָל אוניווערזיטעט אין 1956.
ער האט שטודירט געזעץ, באקומען א באטשעלערס אין ערציאונג פון רוזוועלט אוניווערסיטעט אין 1954 און א געזעץ דעגרי פון דעפּאָל אוניווערזיטעט אין 1956.


אין פּאראלעל מיט זיינע לעגאלע שטודיעס האט הרב וויין געלערנט אין 'בית מדרש לתורה' אין שיקאַגאָ, וואס איז געגרינדעט געווארן דורך זיין זיידע הרב רובינשטיין. דארט האט בערל באקומען סמיכה דורך זיין רבי, [[רבי חיים קרייזווירטה]]. זיינע אנדערע רבי'ס זענען געווען רבי מרדכי רוגוב{{הערה|איבער אים: {{אישי ישראל|רבי מרדכי רוגוב}}.}} און רבי ישראל מענדל הכהן קאפּלאן{{הערה|איבער אים: {{אישי ישראל|רבי ישראל מנדל קפלן}}.}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://matzav.com/boruch-dayan-emes-rav-berel-wein-ztl/|קעפל=Boruch Dayan Emes: Rav Berel Wein zt”l|זייטל=Matzav.com|דאטום=August 16, 2025}}.|שם=מצב|כיוון=שמאל}}.
אין פּאראלעל מיט זיינע לעגאלע שטודיעס האט הרב וויין געלערנט אין 'בית מדרש לתורה' אין שיקאַגאָ, וואס איז געגרינדעט געווארן דורך זיין זיידע הרב רובינשטיין. דארט האט בערל באקומען סמיכה דורך זיין רבי, [[רבי חיים קרייזווירטה]]. זיינע אנדערע רבי'ס זענען געווען רבי מרדכי רוגוב{{הערה|איבער אים: {{אישי ישראל|רבי מרדכי רוגוב}}.}} און רבי ישראל מענדל הכהן קאפּלאן{{הערה|איבער אים: {{אישי ישראל|רבי ישראל מנדל קפלן}}.}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://matzav.com/boruch-dayan-emes-rav-berel-wein-ztl/|קעפל=Boruch Dayan Emes: Rav Berel Wein zt”l|זייטל=Matzav.com|דאטום=August 16, 2025}}.|שם=מצב|כיוון=שמאל}}.
שורה 32: שורה 32:
פון תשט"ז ביז תשכ"ד האט הרב וויין פּראקטיצירט אלס אדוואקאט אין שיקאגאָ. ער האט געזאגט אז ער האט נישט הנאה געהאט פון דעם געזעץ פעלד, ווייל ער האט דארט געזען מענטשן אין זייער ערגסטן צושטאנד{{הערה|שם=משפח25}}.
פון תשט"ז ביז תשכ"ד האט הרב וויין פּראקטיצירט אלס אדוואקאט אין שיקאגאָ. ער האט געזאגט אז ער האט נישט הנאה געהאט פון דעם געזעץ פעלד, ווייל ער האט דארט געזען מענטשן אין זייער ערגסטן צושטאנד{{הערה|שם=משפח25}}.


אין יאר תשכ"ד, אין עלטער פון 30, איז ער געווארן דער רב אין קהילת בית ישראל אין [[מיאמי ביטש]], פלארידע, וואו ער איז געבליבן ביז תשל"ב. ער האט אויסגעברייטערט די קהילה פון 39 פאמיליעס צו 250{{הערה|1=https://www.rocklanddaily.com/news/in-tribute-rabbi-berel-wein-z-l-prominent-monsey-torah-personality}}. דאָרטן האָט ער אויך געדינט אלס איינער פון די הויפּט לערערס אין דער יונגער ישיבה קטנה, מתיבתא פון גרעיטער מיאמי. אין דער צייט האט ער געשמיעדט נאענטע באציאונגען מיט גדולי ישראל. ער האט דארט אויפגעבויט א מקוה אין שול, וואס דער סאטמארער רבי האט גענוצט, און אזוי ארום באשטעטיגט איר כשרות{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.jewishpress.com/indepth/front-page/miami-beach-memoirs/2014/06/12/4/|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Miami Beach Memoirs|זייטל=JewishPress.com|דאטום=14 Sivan 5774}}.|כיוון=שמאל}}.
אין יאר תשכ"ד, אין עלטער פון 30, איז ער געווארן דער רב אין קהילת בית ישראל אין [[מיאמי ביטש]], פלארידע, וואו ער איז געבליבן ביז תשל"ב. ער האט אויסגעברייטערט די קהילה פון 39 פאמיליעס צו 250{{הערה|1=https://www.rocklanddaily.com/news/in-tribute-rabbi-berel-wein-z-l-prominent-monsey-torah-personality}}. דאָרטן האָט ער אויך געדינט אלס איינער פון די הויפּט לערערס אין דער יונגער ישיבה קטנה, מתיבתא פון גרעיטער מיאמי. אין דער צייט האט ער געשמיעדט נאענטע באציאונגען מיט גדולי ישראל. ער האט דארט אויפגעבויט א מקוה אין שול, וואס דער סאטמארער רבי האט גענוצט, און אזוי ארום באשטעטיגט איר כשרות{{הערה|שם=JP|{{לינק|אדרעס=https://www.jewishpress.com/indepth/front-page/miami-beach-memoirs/2014/06/12/4/|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Miami Beach Memoirs|זייטל=JewishPress.com|דאטום=14 Sivan 5774}}.|כיוון=שמאל}}.


אין 1967 האט ער באקומען א [[דאקטאר]] אין העברעישע ליטעראטור פון העברעישער טעאלאגישער קאלעדזש{{הערה|1=https://covenantfn.org/award-person/berel-wein/}}.
אין 1967 האט ער באקומען א [[דאקטאר]] אין העברעישע ליטעראטור פון העברעישער טעאלאגישער קאלעדזש{{הערה|1=https://covenantfn.org/award-person/berel-wein/}}.
שורה 79: שורה 79:
ער האָט אויך רעדאַקטירט אַ חודשליכן נוזלעטער, ''די וויין פּרעס'' (The Wein Press).
ער האָט אויך רעדאַקטירט אַ חודשליכן נוזלעטער, ''די וויין פּרעס'' (The Wein Press).


==בילדונגס־פילאָזאָפיע==
==מיינונגען און פילאזאפיע==
הרב וויין האט געהאלטן, אז א מאנגל פון וויסן וועגן אידישער געשיכטע פירט צו סעקולאריזאציע{{הערה|1={{לינק|שרייבער=Yonoson Rosenblum|קעפל=The Story That Never Grows Old|אדרעס=https://mishpacha.com/the-story-that-never-grows-old/|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=מערץ 29, 2022}}.|שם=משפח22|כיוון=שמאל}}. ער האט אונטערגעשטראכן די וויכטיגקייט פון לערנען היסטאריע ווי א לעבעדיגע, פארבונדענע געשיכטע, אנשטאט בלויז דאטן און פאקטן, כדי עס זאל זיין "לעבעדיג" און פול מיט זינען{{הערה|1=https://www.youtube.com/watch?v=-VIGL23pYVM}}. ער האט אנגעוויזן אויף דעם באדייט פון זיך פארבינדן מיט דער רייכער פארגאנגענהייט פון אידישן פאלק צו בויען א זינפולע צוקונפט. אנדערש ווי סעקולערע אויטאָרן, האט וויין אנגעוויזן אויף א "אויטאָר" אין היסטאריע, וועלכער פירט ישראל צו איר באשערטקייט{{הערה|''Triumph of Survival'' (Brooklyn, NY, 1990), p. xi.}}. אידישע איבערלעבונג איז נאר דורך תורה-היטן, לערנען, וויסן און ווירדן. אידן זענען גענייגט צו איבערחזרן דעם טעות פון פרובירן זיך אסימילירן אדער קאמפּראמיסירן, כאטש די היסטאריע ווייזט אז עס ארבעט נישט, און די וואס האבן פרובירט האבן נישט מצליח געווען (למשל, שפאניע, דייטשלאנד, סאוועטן פארבאנד){{הערה|1=https://www.youtube.com/watch?v=-VIGL23pYVM}}.
הרב וויין האט געהאלטן, אז א מאנגל פון וויסן וועגן אידישער געשיכטע פירט צו סעקולאריזאציע{{הערה|1={{לינק|שרייבער=Yonoson Rosenblum|קעפל=The Story That Never Grows Old|אדרעס=https://mishpacha.com/the-story-that-never-grows-old/|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=מערץ 29, 2022}}.|שם=משפח22|כיוון=שמאל}}. ער האט אונטערגעשטראכן די וויכטיגקייט פון לערנען היסטאריע ווי א לעבעדיגע, פארבונדענע געשיכטע, אנשטאט בלויז דאטן און פאקטן, כדי עס זאל זיין "לעבעדיג" און פול מיט זינען{{הערה|1=https://www.youtube.com/watch?v=-VIGL23pYVM}}. ער האט אנגעוויזן אויף דעם באדייט פון זיך פארבינדן מיט דער רייכער פארגאנגענהייט פון אידישן פאלק צו בויען א זינפולע צוקונפט. אנדערש ווי סעקולערע אויטאָרן, האט וויין אנגעוויזן אויף א "אויטאָר" אין היסטאריע, וועלכער פירט ישראל צו איר באשערטקייט{{הערה|''Triumph of Survival'' (Brooklyn, NY, 1990), p. xi.}}. אידישע איבערלעבונג איז נאר דורך תורה-היטן, לערנען, וויסן און ווירדן. אידן זענען גענייגט צו איבערחזרן דעם טעות פון פרובירן זיך אסימילירן אדער קאמפּראמיסירן, כאטש די היסטאריע ווייזט אז עס ארבעט נישט, און די וואס האבן פרובירט האבן נישט מצליח געווען (למשל, שפאניע, דייטשלאנד, סאוועטן פארבאנד){{הערה|1=https://www.youtube.com/watch?v=-VIGL23pYVM}}.


שורה 86: שורה 86:
ער האט געגלייבט אז די היסטאריע פון דעם אידישן פאלק איז אַן אפּשפּיגלונג פון ווי גאט ארבעט אין דער וועלט. ער האט גערעכנט די גרינדונג פון מדינת ישראל, צוזאמען מיט דער חורבן, אלס די צוויי הויפט געשעענישן פון דעם פארגאנגענעם יארהונדערט, וואס האבן ראדיקאל און שטענדיג געענדערט די אידישע געזעלשאפט{{הערה|1=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1598{{ש}}https://www.rabbiwein.com/blog/post-1600.}}. ער האט געגלויבט אז די אידישע צוקונפט ליגט אין מדינת ישראל{{הערה|שם=משפח25}}, און אז די איצטיגע גערודער איז א קאמף פאר דער אידענטיטעט פון א אידישער מדינה, מיט א דגש אויף דער ראלע פון תורה אין איר{{הערה|1=https://www.youtube.com/watch?v=-VIGL23pYVM}}. ער האט קריטיקירט ארטאדאקסישע גלייכגילטיקייט צו מדינת ישראל, טענה'נדיג אז ארטאדאקסישע אידנטום איז אפּהענגיג פון איר, אפילו אויב געוויסע סעקטן זענען דאָקטרינעל דערקעגן{{הערה|1=https://jewishaction.com/yom-haatzmaut/voices-of-faith-memories-of-1948-from-rabbi-berel-wein-ztl/}}{{הערה|1=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1542{{ש}}https://www.rabbiwein.com/blog/post-1546}}.
ער האט געגלייבט אז די היסטאריע פון דעם אידישן פאלק איז אַן אפּשפּיגלונג פון ווי גאט ארבעט אין דער וועלט. ער האט גערעכנט די גרינדונג פון מדינת ישראל, צוזאמען מיט דער חורבן, אלס די צוויי הויפט געשעענישן פון דעם פארגאנגענעם יארהונדערט, וואס האבן ראדיקאל און שטענדיג געענדערט די אידישע געזעלשאפט{{הערה|1=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1598{{ש}}https://www.rabbiwein.com/blog/post-1600.}}. ער האט געגלויבט אז די אידישע צוקונפט ליגט אין מדינת ישראל{{הערה|שם=משפח25}}, און אז די איצטיגע גערודער איז א קאמף פאר דער אידענטיטעט פון א אידישער מדינה, מיט א דגש אויף דער ראלע פון תורה אין איר{{הערה|1=https://www.youtube.com/watch?v=-VIGL23pYVM}}. ער האט קריטיקירט ארטאדאקסישע גלייכגילטיקייט צו מדינת ישראל, טענה'נדיג אז ארטאדאקסישע אידנטום איז אפּהענגיג פון איר, אפילו אויב געוויסע סעקטן זענען דאָקטרינעל דערקעגן{{הערה|1=https://jewishaction.com/yom-haatzmaut/voices-of-faith-memories-of-1948-from-rabbi-berel-wein-ztl/}}{{הערה|1=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1542{{ש}}https://www.rabbiwein.com/blog/post-1546}}.


ער האט באוויינט די פארשטארקונג פון צעטיילונגען אינערהאלב דער אָרטאָדאָקסיע, וואס מאכט עס אָרעמער. ער האט אונטערגעשטראכן די נויטווענדיקייט פון א באלאנסירטן בליק און טאָלעראַנץ{{הערה|1=https://jewishaction.com/books/weeping_and_wishing/}}{{הערה|1=https://www.yeshiva.co/midrash/11977}}.
ער האט באוויינט די פארשטארקונג פון צעטיילונגען אינערהאלב דער אָרטאָדאָקסיע, וואס מאכט עס אָרעמער. ער האט אונטערגעשטראכן די נויטווענדיקייט פון א באלאנסירטן בליק און טאָלעראַנץ{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/books/weeping_and_wishing/|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Weeping and Wishing|זייטל=Jewish Action|דאטום=Summer 2007}}.|שם=WEEP|כיוון=שמאל}}{{הערה|1=https://www.yeshiva.co/midrash/11977}}.
אבער אמאל איז ענדערונג נויטיג צו באווארענען דאס וואס איז דאס טייערסטע (למשל, חסידות און מוסר-באוועגונג אלס "מוטאציעס" וואס האבן געענטפערט אויף טיפע באדערפענישן){{הערה|שם=משפח22}}.
אבער אמאל איז ענדערונג נויטיג צו באווארענען דאס וואס איז דאס טייערסטע (למשל, חסידות און מוסר-באוועגונג אלס "מוטאציעס" וואס האבן געענטפערט אויף טיפע באדערפענישן){{הערה|שם=משפח22}}.


ער האט קריטיקירט די היינטיגע אידישע חינוך פאר'ן לערנען לעגענדעס/פאנטאזיעס ווי פאקטן, איגנארירן תנ"ך און לשון-קודש, און ארויפצווינגען א עליטיסטישע תלמודישע חינוך אויף אלע. ער האט אונטערגעשטראכן די איבערגעבונג פון טראדיציע, ווירדן און אידישע אינספּיראַציע. ער האט געארבעט פאר בעסערע שולן, שטארקערע לערער, פארבעסערטע קוריקולומס און א צוריקקער צו די יסודות פון א באלאנסירטן און ווערטפולן תורה-חינוך{{הערה|1=https://jewishaction.com/religion/education/whos_afraid_of_change_rethinking_the_yeshivah_curriculum/}}.
ער האט קריטיקירט די היינטיגע אידישע חינוך פאר'ן לערנען לעגענדעס/פאנטאזיעס ווי פאקטן, איגנארירן תנ"ך און לשון-קודש, און ארויפצווינגען א עליטיסטישע תלמודישע חינוך אויף אלע. ער האט אונטערגעשטראכן די איבערגעבונג פון טראדיציע, ווירדן און אידישע אינספּיראַציע. ער האט געארבעט פאר בעסערע שולן, שטארקערע לערער, פארבעסערטע קוריקולומס און א צוריקקער צו די יסודות פון א באלאנסירטן און ווערטפולן תורה-חינוך{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/books/weeping_and_wishing/|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Who’s Afraid of Change? Rethinking the Yeshivah Curriculum|זייטל=Jewish Action|דאטום=Spring 2010}}.|שם=טשעינ|כיוון=שמאל}}{{הערה|1=https://www.yeshiva.co/midrash/11977}}.


==איינפלוסן און באציאונגען==
==איינפלוסן און באציאונגען==
;[[הרב יצחק אייזיק הלוי הערצאג|רבי יצחק אייזיק הלוי הערצאג]] (הויפּט רב פון ארץ ישראל): א שליסל איינפלוס אויף הרב וויין. אין עלטער פון 11 יאָר, האָט הרב וויין געהערט ווי הרב הערצאג וויינט איבער דעם אוממעגליכקייט צוריקצובאקומען 10,000 אידישע קינדער פון קאטוילישע אינסטיטוציעס נאָך דעם חורבן, און האט ארויסגערופן דעם עולם: "וואס וועט איר טאָן פאַר די קינדער פון כלל ישראל?" די ווערטער האבן אים געפאָלגט און מאָטיווירט זיין גאַנץ לעבן.
;[[הרב יצחק אייזיק הלוי הערצאג|רבי יצחק אייזיק הלוי הערצאג]] (הויפּט רב פון ארץ ישראל): א שליסל איינפלוס אויף הרב וויין. אין 1946 האט הרב הערצאג אויפגעטרעטן אין שיקאגא און געוויינט איבער דעם אוממעגליכקייט צוריקצובאקומען 10,000 אידישע קינדער פון קאטוילישע אינסטיטוציעס נאָך דעם חורבן, און האט ארויסגערופן דעם עולם: "וואס וועט איר טאָן פאר די קינדער פון כלל ישראל?" די ווערטער האבן אינספּירירט דעם 11/12 יעריגן בערל און מאטיווירט זיין גאנץ לעבן.
;[[הערמאן וואוק|הערמאַן וואָוק]]: דער פּוליצער פּרייז געווינער און שרייבער, האט באַאיינפלוסט הרב וויינ'ס אַמביציעס מיט אַ רעדע וואָס האָט פאַרטיידיגט תורה לערנען און אָבזערוואַנץ פאַר אַ נישט-פרומען עולם, וואָס האָט געוויזן אַז אָרטאָדאָקסיע קען זיין דערפאָלגרייך אין אַמעריקע{{הערה|{{לינק|שרייבער=|קעפל=Rabbi Berel Wein: Influences & Reflections|אדרעס=https://aish.com/rabbi-berel-wein-influences-reflections/|זייטל=Aish|דאטום=אפריל 1, 2025}}.|שם=איש|כיוון=שמאל}}.
;[[הערמאן וואוק|הערמאַן וואָוק]]: דער פּוליצער פּרייז געווינער און שרייבער, האט באַאיינפלוסט הרב וויינ'ס אמביציעס מיט א רעדע וואס האט פארטיידיגט תורה לערנען און אָבזערוואַנץ פאר א נישט-פרומען עולם, וואס האט געוויזן אז ארטאדאקסיע קען זיין ערפאלגרייך אין אמעריקע{{הערה|{{לינק|שרייבער=|קעפל=Rabbi Berel Wein: Influences & Reflections|אדרעס=https://aish.com/rabbi-berel-wein-influences-reflections/|זייטל=Aish|דאטום=אפריל 1, 2025}}.|שם=איש|כיוון=שמאל}}.
;רבי פנחס מרדכי טייץ: זיין אָפּטימיזם וועגן אַ וואַקסנדיקער, וויכטיקער אָרטאָדאָקסיע אין אַמעריקע האָט אים געמאַכט צו אַ העלדישער פיגור און פירער פאַר הרב וויין{{הערה|שם=איש}}.
;רבי פנחס מרדכי טייץ: זיין אָפּטימיזם וועגן א וואקסנדער, וויכטיגער ארטאדאקסיע אין אמעריקע האט אים געמאכט צו א העלדישער פיגור און פירער פאר הרב וויין{{הערה|שם=איש}}.
;סאטמארער רבי, [[רבי יואל טייטלבוים]]: טראָץ זייערע אידעאלאגישע חילוקי דעות (הרב וויין איז געווען פּראָ-ציוניסטיש, און דער סאטמארער רבי שטאטש אַנטי-ציוניסטיש), האט הרב וויין טיף באוואונדערט זיין גאונות און צדקות. הרב וויין האט דערציילט פערזענליכע אינטעראקציעס מיט דעם רבי'ן, אריינגערעכנט דעם רבי'נס שטיצע פאר זיין מקוה און כשר פיס־עסן איניציאטיוון.
;סאטמארער רבי, [[רבי יואל טייטלבוים]]: וויין האט אים געטראפן אין מיאמי ביטש, וואו ער האט געדינגען א פּאלאץ פון איינעם פון וויין'ס מתפללים. דער רבי האט גענומען א ליבשאפט צו וויין, טראץ זייערע חילוקי דעות אויף ציוניזם. זיי האבן געהאט לאנגע שמועסן וועגן תורה, רבנות און אידישן לעבן. הרב וויין האט טיף באוואונדערט זיין גאונות און צדקות, אינטעלעקט און הייליגקייט, און דערציילט פּערזענליכע אינטעראקציעס מיט דעם רבי'ן, אריינגערעכנט דעם רבי'נס שטיצע פאר זיין מקוה און כשר פיס־עסן איניציאטיוון{{הערה|{{לינק|שרייבער=Joseph Feldman|קעפל=Rabbi Wein’s Reverence for the Satmar Rebbe, Remembered Ahead of Yahrzeit|אדרעס=https://vinnews.com/2025/08/17/rabbi-weins-reverence-for-the-satmar-rebbe-remembered-ahead-of-yahrzeit/|זייטל=VINnews|דאטום=אוגוסט 17, 2025}}.|כיוון=שמאל}}.
;פּאָנעוויזשער רב (רבי יוסף שלמה כהנעמאן): וויין איז געווען זיין שאָפער אין מיאמי ביטש פיר ווינטערס, קלויבנדיג געלט פאר זיין ישיבה. כהנעמאן איז געווען "א אויסערגעווענליכער איד"{{הערה|1=https://www.youtube.com/watch?v=aX42F4leCSQ}}. וויין'ס פרוי איז געווען פריינטליך מיט דער פרוי פון פּאָנעוויזשער רב{{הערה|שם=JP}}. כהנעמאן איז געווען פּאזיטיוו געשטימט צו מדינת ישראל סימבאלן, פלאטערנדיג די מדינת ישראל פאָן אויף יום העצמאות{{הערה|שם=WEEP}}.
;רב יעקב קאמענעצקי: וויין איז געווארן נאענט מיט אים אין זיין צייט אין מיאמי ביטש און מאנסי{{הערה|שם=משפח22}}. קאמענעצקי האט געהאלטן אז עס איז א טעות צו צווינגען אן עליטיסטישע חינוך אויף די מאסן{{הערה|שם=טשעינ}}.


==דרויסנדיגע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==