אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "כדרלעומר"

63 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 4 חדשים
אין תקציר עריכה
שורה 7: שורה 7:


== געשיכטע אין דער תורה ==
== געשיכטע אין דער תורה ==
נאך צוועלף יאר זיין אונטערטעניג צו כדרלעומר מלך עילם, האבן די שטעט פון כיכר הירדן ווידערגעשפעניגט אין אים. כדרלעומר איז געקומען צו פארן זיי צו אונטערדריקן, באגלייט מיט דריי אליאירטע קעניגן: אמרפל מלך שנער, תדעל מלך גוים, און אריוך מלך אלסר. אונטערוועגנס האט די קאאליצע איינגענומען און באזיגט א צאל פעלקער, די רפאים, זוזים, אימים, און חורים, ווי אויך די עמלקים און אמוריים.
אין {{תנ"ך|בראשית|יד}} ווערט דערציילט אז כדרלעומר מלך עילם איז געפארן צו אונטערדריקן די פינף קעניגן פון כיכר הירדן וועלכע האבן ווידערגעשפעניגט אין אים נאך צוועלף יאר זיין אונטערטעניג. [[אריוך]] מלך אלסר, [[אמרפל]] מלך שנער, און [[תדעל]] מלך גוים זענען מיטגעקומען מיט אים. אונטערוועגנס האט די קאאליצע איינגענומען און באזיגט א צאל פעלקער, די רפאים, זוזים, אימים, און חורים, ווי אויך די [[עמלק]]ים און אמוריים.
 
די קאאליציע פון פיר קעניגן האט זיך אנגעטראפן אין די ווידערשפעניגע אין עמק השידים, און זיי באזיגט אין קריג. כדרלעומר מיט זיינע לייט האבן בארויבט די שטעט, אריינגערעכנט [[לוט]] און זיין פארמעגן.
די פינף קעניגן פון כיכר הירדן זענען אנטקעגנגעקומען די קאאליציע קיין עמק השידים אפצושלאגן די פיר קעניגן. די פיר האבן געזיגט אינעם קריג, די קעניגן פון כיכר הירדן זענען אנטלאפן, און כדרלעומר מיט זיינע לייט האבן בארויבט די שטעט, אריינגערעכנט לוט און זיין פארמעגן.
ווען [[אברהם|אברם]] האט זיך דערוואוסט דערפון איז געקומען מיט זיינע קנעכט ראטעווען זיין פלימעניק, ער האט זיי באזיגט ביי חובה וואס איז צולינקס פון [[דמשק]], און ער האט באפרייט לוט און צוגענומען די רויב.
 
ווען אברם האט זיך דערוואוסט דערפון איז געקומען מיט זיינער קנעכט ראטעווען זיין פלימעניק, ער האט זיי באזיגט ביי חובה וואס איז צולינקס פון דמשק, און ער האט באפרייט לוט און צוגענומען די רויב.


פון די פסוקים שיינט אז כדרלעומר האט געפירט די מלחמה{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|א|ד}}: שְׁתֵּים עֶשְׂרֵה שָׁנָה עָבְדוּ אֶת כְּדָרְלָעֹמֶר וגו', {{תנ"ך|בראשית|א|ד|אן=פרק}}: וּבְאַרְבַּע עֶשְׂרֵה שָׁנָה בָּא כְדָרְלָעֹמֶר וְהַמְּלָכִים אֲשֶׁר אִתּוֹ וגו'}}, און אין פסוק ט' ווערט כדרלעומר אויסגערעכנט דער ערשטער פון אלע פיר קעניגן{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|א|ט}}: אֵת כְּדָרְלָעֹמֶר מֶלֶךְ עֵילָם וְתִדְעָל מֶלֶךְ גּוֹיִם וְאַמְרָפֶל מֶלֶךְ שִׁנְעָר וְאַרְיוֹךְ מֶלֶךְ אֶלָּסָר וגו'}}. דעריבער האלטן טייל אז כדרלעומר איז געווען דער חשוב'סטער פון צווישן די פיר{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|יד|ד|מפרש=רד"ק}}}}{{הערה|[[#פייפר|פייפר]], כדרלעומר.}}.  
פון די פסוקים שיינט אז כדרלעומר האט געפירט די מלחמה{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|א|ד}}: שְׁתֵּים עֶשְׂרֵה שָׁנָה עָבְדוּ אֶת כְּדָרְלָעֹמֶר וגו', {{תנ"ך|בראשית|א|ד|אן=פרק}}: וּבְאַרְבַּע עֶשְׂרֵה שָׁנָה בָּא כְדָרְלָעֹמֶר וְהַמְּלָכִים אֲשֶׁר אִתּוֹ וגו'}}, און אין פסוק ט' ווערט כדרלעומר אויסגערעכנט דער ערשטער פון אלע פיר קעניגן{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|א|ט}}: אֵת כְּדָרְלָעֹמֶר מֶלֶךְ עֵילָם וְתִדְעָל מֶלֶךְ גּוֹיִם וְאַמְרָפֶל מֶלֶךְ שִׁנְעָר וְאַרְיוֹךְ מֶלֶךְ אֶלָּסָר וגו'}}. דעריבער האלטן טייל אז כדרלעומר איז געווען דער חשוב'סטער פון צווישן די פיר{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|יד|ד|מפרש=רד"ק}}}}{{הערה|[[#פייפר|פייפר]], כדרלעומר.}}.