1,047
רעדאגירונגען
ק
←מחבר און געשיכטע: אויסדרוק
(←ביבליאגראפיע: געטוישט) |
ק (←מחבר און געשיכטע: אויסדרוק) |
||
| שורה 2: | שורה 2: | ||
'''יה ריבון עלם''' (אראמיש, טייטש: "ג-ט, האר פון דער וועלט") איז א פיוט וואס איז געשריבן געוואָרן דורך [[רבי ישראל נאג'ארה]], א 16טן יאָרהונדערט פּייטן. עס איז איינע פון די מערסט פּאָפּולערע שבת'דיגע [[זמירות]], באזונדערס צווישן אשכנז'ישע קהילות וואס זינגען עס ביי די סעודה פון פרייטאג ביינאכט, און ספרד'ישע קהילות וואס זינגען עס ביי די [[שירת הבקשות]]. אויך געוויסע תימנ'ער אידן פלעגן עס זינגען. | '''יה ריבון עלם''' (אראמיש, טייטש: "ג-ט, האר פון דער וועלט") איז א פיוט וואס איז געשריבן געוואָרן דורך [[רבי ישראל נאג'ארה]], א 16טן יאָרהונדערט פּייטן. עס איז איינע פון די מערסט פּאָפּולערע שבת'דיגע [[זמירות]], באזונדערס צווישן אשכנז'ישע קהילות וואס זינגען עס ביי די סעודה פון פרייטאג ביינאכט, און ספרד'ישע קהילות וואס זינגען עס ביי די [[שירת הבקשות]]. אויך געוויסע תימנ'ער אידן פלעגן עס זינגען. | ||
==מחבר און | ==מחבר און פארפאסונג== | ||
[[טעקע:קה רבון.png|קליין|דער פיוט י-ה רבון אין זמירות ישראל ווענעציע ש"ס]] | [[טעקע:קה רבון.png|קליין|דער פיוט י-ה רבון אין זמירות ישראל ווענעציע ש"ס]] | ||
דער זמר איז דורך [[רבי ישראל נאג'ארה]] (בערך ה'שט"ו–שפ"ח, א פּראָליפישער פּייטן, וואס האט געשריבן איבער 650 פיוטים. און ערשיינט אנהייב פון זיין זאמלונג פון פיוטים, "זמירות ישראל" (צפת שמ"ז, אוצ טז; און ווענעציע שנט אות ד). | דער זמר איז דורך [[רבי ישראל נאג'ארה]] (בערך ה'שט"ו–שפ"ח, א פּראָליפישער פּייטן, וואס האט געשריבן איבער 650 פיוטים. און ערשיינט אנהייב פון זיין זאמלונג פון פיוטים, "זמירות ישראל" (צפת שמ"ז, אוצ טז; און ווענעציע שנט אות ד). | ||
גענוי ווי די אנדערע ניגונים אין זיין שאפונג, וואס איז אין גרויס טייל געוועזן ארויפגעזעצט הייליגע ווערטער, אויף פאפולערע פאלקסישע לידער, איז דער ניגון "י-ה רבון עלם" א פאראדיע אויף אן אראבישן ניגון "יוא ראבי שאלים שאילמי" (פרידן פאר דיר מיין האר), צו וועלכע די ווערטער "י-ה רבון עלם ועלמיא" זענען צוגעפאסט געווארן. דער ניגון ערשיינט אונטער דעם אראבישן [[מקאם]] "ראשט", א מזרח'ישער מוזיקאלישער סטיל מיט וואס מען האט אריגינעך געזונגען דעם פיוט. | גענוי ווי די אנדערע ניגונים אין זיין שאפונג, וואס איז אין גרויס טייל געוועזן ארויפגעזעצט הייליגע ווערטער, אויף פאפולערע פאלקסישע לידער, איז דער ניגון "י-ה רבון עלם" א פאראדיע אויף אן אראבישן ניגון "יוא ראבי שאלים שאילמי" (פרידן פאר דיר מיין האר), צו וועלכע די ווערטער "י-ה רבון עלם ועלמיא" זענען צוגעפאסט געווארן. דער ניגון ערשיינט אונטער דעם אראבישן [[מקאם]] "ראשט", א מזרח'ישער מוזיקאלישער סטיל מיט וואס מען האט אריגינעך געזונגען דעם פיוט. | ||
טראץ וואס דער זמר האט נישט קיין שייכות מיט'ן שבת, איז דאס אריינגעדרוקט געווארן אין די זמירות'ליך פון אשכנז, און איז פארשפרייט געווארן אין פילע קהילות צו זינגען אום פרייטאג צונאכטס. ווי אויך ביי די ספרד'ישע מנהג פון זינגען שירת בקשות שבת פארטאגס איז דער זמר איינס פון די פאפולערע פיוטים. | טראץ וואס דער זמר האט נישט קיין שייכות מיט'ן שבת, איז דאס אריינגעדרוקט געווארן אין די זמירות'ליך פון אשכנז, און איז פארשפרייט געווארן אין פילע קהילות צו זינגען אום פרייטאג צונאכטס. ווי אויך ביי די ספרד'ישע מנהג פון זינגען שירת בקשות שבת פארטאגס איז דער זמר איינס פון די פאפולערע פיוטים. | ||
==אינהאלט און אויסשטעל== | ==אינהאלט און אויסשטעל== | ||