בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,358
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(בס"ד) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|רעליגיעזע רעפארם פון קייסער יאזעף דער צווייטער}} | {{דעסקריפציע|רעליגיעזע רעפארם פון קייסער יאזעף דער צווייטער}} | ||
[[טעקע:עמוד השער של כתב הסובלנות ליהודים 1782.jpg|קליין|דער טאלעראנץ | [[טעקע:עמוד השער של כתב הסובלנות ליהודים 1782.jpg|קליין|דער טאלעראנץ-עדיקט פון תקמ"ב]] | ||
דער '''טאלעראנץ-עדיקט''' איז א דעקרעט פון טאלעראנץ ארויסגעגעבן דורך קייסער [[יאזעף דער צווייטער]] אום ט"ז טבת תקמ"ב (יאנואר 2, 1782) פאר [[וויען]] און נידעריגער [[עסטרייך]] (און דערנאך פאר אנדערע פראווינצן פון [["הייליגע" רוימישע אימפעריע|דער אימפעריע]]). עס איז געווען איינס פון א סעריע פון פּאטענטן געגעבן צו די גרויסע, נישט-[[קאטוילישע קירכע|קאטוילישע]] דענאמינאציעס פון עסטרייך, וואס האט גאראנטירט עקזיסטירנדע רעכטן און פליכטן און אראפגעשטעלט פרישע. | דער '''טאלעראנץ-עדיקט''' איז א דעקרעט פון טאלעראנץ ארויסגעגעבן דורך קייסער [[יאזעף דער צווייטער]] אום ט"ז טבת תקמ"ב (יאנואר 2, 1782) פאר [[וויען]] און נידעריגער [[עסטרייך]] (און דערנאך פאר אנדערע פראווינצן פון [["הייליגע" רוימישע אימפעריע|דער אימפעריע]]). עס איז געווען איינס פון א סעריע פון פּאטענטן געגעבן צו די גרויסע, נישט-[[קאטוילישע קירכע|קאטוילישע]] דענאמינאציעס פון עסטרייך, וואס האט גאראנטירט עקזיסטירנדע רעכטן און פליכטן און אראפגעשטעלט פרישע. | ||
די ענדגילטיגע ווערסיע איז געווען ווייניגער ליבעראל ווי יאזעף דער צווייטער'ס אריגינעלע דרעפט. דער טאלעראנץ | די ענדגילטיגע ווערסיע איז געווען ווייניגער ליבעראל ווי יאזעף דער צווייטער'ס אריגינעלע דרעפט. דער טאלעראנץ עדיקט, האט באשטעטיגט די עקזיסטירנדע באגרעניצונגען קעגן יעדן פארגרעסערונג אין דער צאל פון טאלערירטע אידן; זיי זענען אבער געמוטיגט געווארן זיך צו פארנעמען מיט גרויסע געשעפטן, אויפצושטעלן פאבריקן, און זיך אויסלערנען פאכן (כאטש ווערן פאכלייט איז געבליבן פארבאטן); צו גרינדן שולעס און אנטייל נעמען אין אוניווערסיטעטן. די העכערע קלאס אידן זענען געמוטיגט געווארן זיך צו אינטעגרירן געזעלשאפטליך. | ||
דער אפּשליסנדע ארטיקל האט געבעטן די אידן צו זיין דאנקבאר און נישט צו מיסברויכן זייערע פּריווילעגיעס, בפרט נישט עפנטליך צו באליידיגן קריסטנטום, אן עבירה וואס וועט פירן צו ארויסטרייבונג. גלייכצייטיג וועט באליידיגונג, אדער געוואלדטאטן, קעגן א אידן ווערן באשטראפט. | דער אפּשליסנדע ארטיקל האט געבעטן די אידן צו זיין דאנקבאר און נישט צו מיסברויכן זייערע פּריווילעגיעס, בפרט נישט עפנטליך צו באליידיגן קריסטנטום, אן עבירה וואס וועט פירן צו ארויסטרייבונג. גלייכצייטיג וועט באליידיגונג, אדער געוואלדטאטן, קעגן א אידן ווערן באשטראפט. | ||
מיט איר מאטיוו צו מאכן די אידן נוצליך פאר דער געזעלשאפט און דער מדינה דורך [[בילדונג]] און די אפּשאפונג פון די עקאנאמישע באגרעניצונגען, האט דער טאלעראנץ-עדיקט באווירקט אויף א סך יענע-צייטיגע געזעצ-געבונג אין דייטשלאנד. כאטש עס איז געווארן באגריסט דורך [[נפתלי הירץ וויזעל|נ"ה ווייזל]] און אנדערע משפיעים פון [[השכלה]], איז עס באטראכט געווארן מיט זארג אין קאנסערוואטיווע אידישע קרייזן, בפרט דורך [[רבי יחזקאל לאנדא]], וואס האט עס | מיט איר מאטיוו צו מאכן די אידן נוצליך פאר דער געזעלשאפט און דער מדינה דורך [[בילדונג]] און די אפּשאפונג פון די עקאנאמישע באגרעניצונגען, האט דער טאלעראנץ-עדיקט באווירקט אויף א סך יענע-צייטיגע געזעצ-געבונג אין דייטשלאנד. כאטש עס איז געווארן באגריסט דורך [[נפתלי הירץ וויזעל|נ"ה ווייזל]] און אנדערע משפיעים פון [[השכלה]], איז עס באטראכט געווארן מיט זארג אין קאנסערוואטיווע אידישע קרייזן, בפרט דורך [[רבי יחזקאל לאנדא]], וואס האט עס באצייכנט ווי א "גזירה"; ספעציעל האט אים באאומרואיגט דעם באפעל, אז ביז צוויי יאר וועט קיין דאקומענט אויף לשון-קודש נישט זיין לעגאל גילטיג. אפילו [[משה מענדלסאן]] האט אויסגעדריקט זארג איבער דעם נייעם טיפּ פון קריסטליכן לאָקערונג. פונדעסטוועגן, איז דער עדיקט געווען א וויכטיגער מיילשטיין אויפן וועג צו פולער [[עמאנציפאציע]]. | ||
[[קאַטעגאָריע:אידישע היסטאריע]] | |||
[[קאַטעגאָריע:עסטרייך]] | |||
[[קאַטעגאָריע:דייטשלאנד]] | |||
[[קאַטעגאָריע:געזעץ]] | |||
[[קאַטעגאָריע:דאקומענטן]] | |||
[[קאַטעגאָריע:18טער י"ה]] | |||
[[קאַטעגאָריע:1780ער]] | |||
[[he:כתב הסובלנות]] | |||