בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,407
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "קונע"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
קיין רעדאגירונג באמערקונג
ק ((diffedit)) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 5: | שורה 5: | ||
דער '''קונע''' איז א פארעם פון א קערפערליכע שטראף באנוצט דורך אידן און גוים אין פוילן און ליטא אין שפעט [[מיטלאלטער]], וואס איז באשטאנען פון א שאנד-סלופּ, א רינג אויף א קייט וואס איז געווען צוגעפעסטיגט צו דער וואנט, מיט וועלכע מען האט צוגעבונדן דעם פארזינדיגטן ביים האלז אדער ביי די הענט. | דער '''קונע''' איז א פארעם פון א קערפערליכע שטראף באנוצט דורך אידן און גוים אין פוילן און ליטא אין שפעט [[מיטלאלטער]], וואס איז באשטאנען פון א שאנד-סלופּ, א רינג אויף א קייט וואס איז געווען צוגעפעסטיגט צו דער וואנט, מיט וועלכע מען האט צוגעבונדן דעם פארזינדיגטן ביים האלז אדער ביי די הענט. | ||
די קונע פלעגן אידן נוצן קעגן די וואס האבן געזינדיגט קעגן אידישקייט אדער קעגן די אינטערעסן פון דער קהילה, ווי פאר מסירה, חוצפה פאר'ן רב אד"ג, און איז געווען פּלאצירט אין א ווינקל פונעם קהל-שטיבל, וואס איז געווענליך געווען נעבן דער שול, ווי אין [[פאליש|פּאָליש]]. דער פארברעכער איז אריינגעשטעלט געווארן אין דער קונע באלד פאר שחרית אדער מנחה פאר א צאל שטונדן; און יעדער מתפלל האט געהאט די רעכט, און אפילו געהאלטן פאר א פליכט, צו שפייען דעם שולדיגן אין פנים, און אים שלאגן און אנדערש באליידיגן. | די קונע פלעגן אידן נוצן קעגן די וואס האבן געזינדיגט קעגן אידישקייט אדער קעגן די אינטערעסן פון דער קהילה, ווי פאר מסירה, חוצפה פאר'ן רב אד"ג{{הערה|זעט למשל דער קראקער פנקס, געברענגט אין {{אוצר החכמה|שמחה אסף|העונשין אחרי חתימת התלמוד|158903|page=131|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תרפ"ב|עמ=133}}}}, און איז געווען פּלאצירט אין א ווינקל פונעם קהל-שטיבל, וואס איז געווענליך געווען נעבן דער שול, ווי אין [[פאליש|פּאָליש]]. דער פארברעכער איז אריינגעשטעלט געווארן אין דער קונע באלד פאר שחרית אדער מנחה פאר א צאל שטונדן; און יעדער מתפלל האט געהאט די רעכט, און אפילו געהאלטן פאר א פליכט, צו שפייען דעם שולדיגן אין פנים, און אים שלאגן און אנדערש באליידיגן. | ||
די נאמען קונע איז פון פוילישער kuna. די סארט שטראף איז געווען פארשפרייט אין קאטוילישע קירכעס און אויף פריצ'ישע גיטער. פונקט ווען די קונע איז איינגעפירט געווארן אין די אידישע געמיינדעס, איז נישט באקאנט. די אידן האבן דאס, ווי עס זעט אויס, גענומען פון זייערע קריסטליכע שכנים. | די נאמען קונע איז פון פוילישער kuna. די סארט שטראף איז געווען פארשפרייט אין קאטוילישע קירכעס און אויף פריצ'ישע גיטער. פונקט ווען די קונע איז איינגעפירט געווארן אין די אידישע געמיינדעס, איז נישט באקאנט. די אידן האבן דאס, ווי עס זעט אויס, גענומען פון זייערע קריסטליכע שכנים. | ||
אין תמ"א איז [[רבי דוד לידא]] געווארן רב אין אשכנזישער קהילה אין [[אמסטערדאם]], אבער נאך א קורצער צייט האט אויסגעבראכן א שווערע מחלוקת צווישן אים און די קהילה פירער, וועלכע האבן אויסגעטראכט אויף אים פארשידענע בלבולים, פארשעמט ברבים, און אים געצווינגען צו פארלאזן דעם שטאט. רבי דוד האט זיך געוואנדן צום ועד ארבע ארצות, און נאך אן אויספארשונג האבן זיי ארויסגעגעבן הארבע שטראפן פאר די פארמישטע. איינער פון די פארמישטע איז געווען א [[לובלין|לובלינער]] איד סענדער, וועלכער האט מזייף געווען א צעטל און דאס אנגעלייגט אויפן רב, און דערפאר באקומען פון רבי דוד'ס שונאים 60 ר"ט. צווישן די שטראפן וואס זענען אויסגערופן געווארן אויף סענדער איז "כדי לפרסם קלונו זאל ער שטיין אין די קוני' פארן גרויסן לובלינער שול כל משך זמן התפלה של שחרית{{הערה|{{היברובוקס|רבי דוד לידא|באר עשק|9096|page=30|מקום הוצאה=ווארשא|שנת הוצאה=תרס"ד|עמ=26}}}}. | |||
רבי העשיל לעווין דערציילט אין זיין "עליית אליהו", א ביאגראפיע פון [[ווילנער גאון]]{{הערה|{{היברובוקס|רבי יהושע העשיל לעווין|עליות אליהו|46776|page=36|מקום הוצאה=ווילנע|שנת הוצאה=תרל"ד|עמ=47—50}}}}, אז אין תק"ל איז א פריידענקער באשטראפט געווארן דורך די זקנים פונעם קהל אין ווילנע. ס'איז מסתמא געווען [[אבא גלוסק]] ("גלוסקער מגיד"), וואס האט פאר'ן גאון פון ווילנא געמאכט ביליגע באמערקונגען וועגן דער הגדה של פסח. דער שולדיגער איז ארעסטירט געווארן דעם זעלבן טאג; ער האט באקומען פערציג שלעק; און איז דעמאלט אריינגעלייגט געווארן אין דער קונע. נאכן ליידן די געווענליכע באליידיגונגען, האט מען דעם אומגליקליכן מענטש ארויסגעפירט פון שטעטל און באפוילן נישט צוריקצוקומען{{הערה|זעט די דראמאטישע שילדערונג אין ד"ר ש. א. האראדעצקי'ס בוך: "יהדות השכל ויהדות הרגש" אינעם קאפּיטל: "הגאון מווילנה", באנד ב', ז' 360.}}. | רבי העשיל לעווין דערציילט אין זיין "עליית אליהו", א ביאגראפיע פון [[ווילנער גאון]]{{הערה|{{היברובוקס|רבי יהושע העשיל לעווין|עליות אליהו|46776|page=36|מקום הוצאה=ווילנע|שנת הוצאה=תרל"ד|עמ=47—50}}}}, אז אין תק"ל איז א פריידענקער באשטראפט געווארן דורך די זקנים פונעם קהל אין ווילנע. ס'איז מסתמא געווען [[אבא גלוסק]] ("גלוסקער מגיד"), וואס האט פאר'ן גאון פון ווילנא געמאכט ביליגע באמערקונגען וועגן דער הגדה של פסח. דער שולדיגער איז ארעסטירט געווארן דעם זעלבן טאג; ער האט באקומען פערציג שלעק; און איז דעמאלט אריינגעלייגט געווארן אין דער קונע. נאכן ליידן די געווענליכע באליידיגונגען, האט מען דעם אומגליקליכן מענטש ארויסגעפירט פון שטעטל און באפוילן נישט צוריקצוקומען{{הערה|זעט די דראמאטישע שילדערונג אין ד"ר ש. א. האראדעצקי'ס בוך: "יהדות השכל ויהדות הרגש" אינעם קאפּיטל: "הגאון מווילנה", באנד ב', ז' 360.}}. | ||