המכלול

אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוסישע רעוואלוציע"

בלאַט שמועס

רוסישע רעוואלוציע (זעט מקור)

רעוויזיע פון 20:52, 29 מאי 2024

89 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
בעסער?
וויזועלוויקיטעקסט
(פארשידנס)
ק (בעסער?)
שורה 42: שורה 42:
די [[רוסישע אימפעריע]] איז זינט איר גרינדונג אין 1721 דורך [[פיטער דער גרויסער]] געווען אן אבסאלוטער [[מאנארכיע]] געפירט דורך רוסישע הערשער, גערופן [[צאַר]]ן, מיטגלידער פון די "הויז פון ראָמאַנאָוו", און האבן געגלייבט אז זיי האבן די געטליכע רעכט פון קעניגן איבער זייערע מענטשן. דער צאַר האט געהאט פולשטענדיגע קאנטראל איבער'ן פאלק, ווען נאר דער צאַר האט געקענט מאכן אדער מבטל זיין געזעצן. די רוסישע אימפעריע איז געווען א גרויסמאכט, און איינע פון די גרעסטע [[אימפעריע]]ס וואס האבן אמאל עקזיסטירט.
די [[רוסישע אימפעריע]] איז זינט איר גרינדונג אין 1721 דורך [[פיטער דער גרויסער]] געווען אן אבסאלוטער [[מאנארכיע]] געפירט דורך רוסישע הערשער, גערופן [[צאַר]]ן, מיטגלידער פון די "הויז פון ראָמאַנאָוו", און האבן געגלייבט אז זיי האבן די געטליכע רעכט פון קעניגן איבער זייערע מענטשן. דער צאַר האט געהאט פולשטענדיגע קאנטראל איבער'ן פאלק, ווען נאר דער צאַר האט געקענט מאכן אדער מבטל זיין געזעצן. די רוסישע אימפעריע איז געווען א גרויסמאכט, און איינע פון די גרעסטע [[אימפעריע]]ס וואס האבן אמאל עקזיסטירט.


נאך אומצופרידנהייט ביים פאלק צוליב די רוסישע פארלוסטן אין די [[רוסישע־יאפאנעזער מלחמה]], און די דערנידערונג פון די נידריגע קלאסן דורך די עליטע, האט אין יאנואר 1905 אויסגעבראכן א [[רוסישע רעוואלוציע פון 1905|רעוואלוציע]] דורך סאלדאטן און פויערן קעגן דעם צאר. אין יאנואר 22 האט די צאר'ס גווארדיע דערשאסן אומבאוואפנטע דעמאנסטראנטן, אין א סעריע געשעענישן גערופן די "[[בלוטיגע זונטאג (1905)|בלוטיגע זונטאג]]", וואס האט אנגעצינדן נאציאנאלע פראטעסטן און ארמיי רעוואלטן. א קאנסיל פון ארבעטער גערופן די "פעטערבורג סאוויעטן" איז דאן געשאפן געווארן אין די כאאס{{הערה|Alan Wood, ''The origins of the Russian Revolution, 1861–1917''. London: Routledge. 1979. p. 18.|כיוון=שמאל}}. כאטש די 1905 רעוואלוציע איז ענדע אונטערדרוקט געווארן, און די פירער פון די פעטערבורג סאוויעטן זענען ארעסטירט געווארן, איז דאן געווארן אראפגעשטעלט די גרונטשטיין פאר די שפעטערדיגע פעטראגראד סאוויעטן און אנדערע רעוואלוציאנערע באוועגונגען אין די צייטן בעפאר 1917 וואס האבן נאכגעמאכט די מאדעל פון 1905. די 1905 רעוואלוציע האט אויך געפירט דעם צאר צו פארשטעלן א נייעם קאנסטיטוציע, און ער האט געשאפן א טיילווייז-דעמאקראטיש ערוועלטע פארלימענט, דער [[דומא]], וואס האט שפעטער פארמירט די צייטווייליגע רעגירונג נאך פעברואר 1917{{הערה|Ryan Perfect; Sweeny (2016). ''Reinventing Russia''. Collingwood: History Teachers Association of Victoria.|כיוון=שמאל}}.
נאך אומצופרידנהייט ביים פאלק צוליב די רוסישע פארלוסטן אין די [[רוסישע־יאפאנעזער מלחמה]], און די דערנידערונג פון די נידריגע קלאסן דורך די עליטע, האט אין יאנואר 1905 אויסגעבראכן א [[רוסישע רעוואלוציע פון 1905|רעוואלוציע]] דורך סאלדאטן און פויערן קעגן דעם צאר. אין יאנואר 22 האט די צאר'ס גווארדיע דערשאסן אומבאוואפנטע דעמאנסטראנטן, אין א סעריע געשעענישן גערופן די "[[בלוטיגע זונטאג (1905)|בלוטיגע זונטאג]]", וואס האט אנגעצינדן נאציאנאלע פראטעסטן און ארמיי רעוואלטן. א קאנסיל פון ארבעטער גערופן די "פעטערבורג סאוויעטן" איז דאן געשאפן געווארן אין די כאאס{{הערה|Alan Wood, ''The origins of the Russian Revolution, 1861–1917''. London: Routledge. 1979. p. 18.|כיוון=שמאל}}. כאטש די 1905 רעוואלוציע איז ענדע אונטערדרוקט געווארן, און די פירער פון די פעטערבורג סאוויעטן זענען ארעסטירט געווארן, איז דאן געווארן אראפגעשטעלט די גרונטשטיין פאר די שפעטערדיגע פעטראגראד סאוויעטן און אנדערע רעוואלוציאנערע באוועגונגען אין די צייטן בעפאר 1917 וואס האבן נאכגעמאכט די מאדעל פון 1905. די 1905 רעוואלוציע האט אויך געפירט דעם צאר צו פארשטעלן א נייעם קאנסטיטוציע, און ער האט געשאפן א טיילווייז-דעמאקראטיש ערוועלטע פארלימענט, דער [[דומא]], וואס האט שפעטער פארמירט די איבערגאנג רעגירונג נאך פעברואר 1917{{הערה|Ryan Perfect; Sweeny (2016). ''Reinventing Russia''. Collingwood: History Teachers Association of Victoria.|כיוון=שמאל}}.


===עקאנאמישע פראבלעמען ===
===עקאנאמישע פראבלעמען ===
שורה 78: שורה 78:
אום מערץ 22 האט דער צאר געשיקט די ארמיי צו דערשטיקן די ראיאטן. ווייניגסטנס 180,000 טרופן זענען געווען סטאנציאנירט אין די הויפשטאט, אבער דאס רוב פון זיי זענען געווען אומטרענירט אדער פארוואונדעט. בלויז ארום 12,000 זענען געווען אין א פאסיגע צושטאנד, אבער אפילו זיי האבן צוריקגעוויזן צו דערשטיקן די פראטעסט, און אנשטאט צושטערן די אומרוען האבן די טרופן אליין אנגעהויבן רעוואלטירן{{הערה|Beckett, Ian F.W. (2007). ''The Great War'' (2 ed.) p. 523.|כיוון=שמאל}}. אסאך אפיצירן זענען דערשאסן געווארן דורך זייערע סלאדאטן ווען זיי זענען באפוילן געווארן צו דערשטיקן די דעמאנסטראנטן, און אנדערע זענען אריין אין באהעלטעניש, און די מיליטער האט פארלוירן די מעגליכקייט צו צוריקהאלטן די פראטעסטן. סימבאלן פון דער צארישער רעזשים זענען אראגעריסן געווארן איבער די שטאט, און די אוטאריטעט פון די רעגירונג אין די הויפשטאט איז צוזאמגעפאלן. דאס וואס דער צאר האט יענע צופרי גענצליך אוועקגענומען די לעגאלע אויטאריטעט פון די דומא האט נישט ארויסגעהאלפן, און די רעאקציע פון די דומא, אנגעפירט דורך די ליבעראלע בלאק איז געווען צו שאפן א צייטווייליגער קאמיטע צו צוריקברענגען געזעץ און ארדענונג און געשאפן די [[רוסישע רעבוליק]]; גלייכצייטיג האבן די סאציאליסטישע פארטייען געשאפן די פעטראגראד סאוויעטן, צו רעפרעזענטירן די ארבעטער און סאלדאטן. די איבערגעבליבענע סאלדאטן געטריי צום רעזשים האבן געטוישט זייטן די קומענדיגע טאג.
אום מערץ 22 האט דער צאר געשיקט די ארמיי צו דערשטיקן די ראיאטן. ווייניגסטנס 180,000 טרופן זענען געווען סטאנציאנירט אין די הויפשטאט, אבער דאס רוב פון זיי זענען געווען אומטרענירט אדער פארוואונדעט. בלויז ארום 12,000 זענען געווען אין א פאסיגע צושטאנד, אבער אפילו זיי האבן צוריקגעוויזן צו דערשטיקן די פראטעסט, און אנשטאט צושטערן די אומרוען האבן די טרופן אליין אנגעהויבן רעוואלטירן{{הערה|Beckett, Ian F.W. (2007). ''The Great War'' (2 ed.) p. 523.|כיוון=שמאל}}. אסאך אפיצירן זענען דערשאסן געווארן דורך זייערע סלאדאטן ווען זיי זענען באפוילן געווארן צו דערשטיקן די דעמאנסטראנטן, און אנדערע זענען אריין אין באהעלטעניש, און די מיליטער האט פארלוירן די מעגליכקייט צו צוריקהאלטן די פראטעסטן. סימבאלן פון דער צארישער רעזשים זענען אראגעריסן געווארן איבער די שטאט, און די אוטאריטעט פון די רעגירונג אין די הויפשטאט איז צוזאמגעפאלן. דאס וואס דער צאר האט יענע צופרי גענצליך אוועקגענומען די לעגאלע אויטאריטעט פון די דומא האט נישט ארויסגעהאלפן, און די רעאקציע פון די דומא, אנגעפירט דורך די ליבעראלע בלאק איז געווען צו שאפן א צייטווייליגער קאמיטע צו צוריקברענגען געזעץ און ארדענונג און געשאפן די [[רוסישע רעבוליק]]; גלייכצייטיג האבן די סאציאליסטישע פארטייען געשאפן די פעטראגראד סאוויעטן, צו רעפרעזענטירן די ארבעטער און סאלדאטן. די איבערגעבליבענע סאלדאטן געטריי צום רעזשים האבן געטוישט זייטן די קומענדיגע טאג.


דער צאר האט זיך אומגעקערט פון מיליטערישע פראנט קיין פעטראגראד. ווען ער איז אנגעקומען קיין [[פסקאוו]], האבן די ארמיי שעף [[ניקאליי רוזסקי]], און די דומא דעפוטאטן [[אלעקסאנדער גוטשקאוו]] און [[וואסילי שולגין]] אינאיינעם פארגעשלאגן אז ער זאל רעזיגנירן פון טראן. ער האט טאקע רעזיגנירט צומארגנס מערץ 15 און אויך אפגעזאגט זיין זון, דער [[צארעוויטש]] פון טראן. ניקאליי האט נאמינירט זיין ברודער, דער [[הויפט פרינץ מיכאאיל אלעקסאנדאוויטש]] אלץ זיין נאכפאלגער. דער הויפט פרינץ האט שנעל אנערקענט אז ער וועט האבן ווייניג שטיצע אלץ פירער, און דערפאר אום מערץ 16 אפגעזאגט דעם טראן זאגנדיג אז ער וועט דאס נאר אננעמען אויב דאס וועט זיין די דעמאקראטישע באשלוס פון פאלק{{הערה|Beckett, 2007. p. 523.|כיוון=שמאל}}{{הערה|Robert Paul Browder and Alexander F. Kerensky, eds., ''The Russian Provisional Government, 1917'', 1961. p. 116.|כיוון=שמאל}}. זעקס טאג שפעטער זענען ניקאליי מיט זיין פאמיליע געווארן אריינגעשטעלט אין הויז ארעסט דורך די צייטווייליגע רעגירונג אין די אלעקסאנדער פאלאץ אין שטאט צארסקאיע סעלא{{הערה|Tames, Richard (1972). ''Last of the Tsars''. London: Pan Books Ltd.|כיוון=שמאל}}.
דער צאר האט זיך אומגעקערט פון מיליטערישע פראנט קיין פעטראגראד. ווען ער איז אנגעקומען קיין [[פסקאוו]], האבן די ארמיי שעף [[ניקאליי רוזסקי]], און די דומא דעפוטאטן [[אלעקסאנדער גוטשקאוו]] און [[וואסילי שולגין]] אינאיינעם פארגעשלאגן אז ער זאל רעזיגנירן פון טראן. ער האט טאקע רעזיגנירט צומארגנס מערץ 15 און אויך אפגעזאגט זיין זון, דער [[צארעוויטש]] פון טראן. ניקאליי האט נאמינירט זיין ברודער, דער [[הויפט פרינץ מיכאאיל אלעקסאנדאוויטש]] אלץ זיין נאכפאלגער. דער הויפט פרינץ האט שנעל אנערקענט אז ער וועט האבן ווייניג שטיצע אלץ פירער, און דערפאר אום מערץ 16 אפגעזאגט דעם טראן זאגנדיג אז ער וועט דאס נאר אננעמען אויב דאס וועט זיין די דעמאקראטישע באשלוס פון פאלק{{הערה|Beckett, 2007. p. 523.|כיוון=שמאל}}{{הערה|Robert Paul Browder and Alexander F. Kerensky, eds., ''The Russian Provisional Government, 1917'', 1961. p. 116.|כיוון=שמאל}}. זעקס טאג שפעטער זענען ניקאליי מיט זיין פאמיליע געווארן אריינגעשטעלט אין הויז ארעסט דורך די איבערגאנג רעגירונג אין די אלעקסאנדער פאלאץ אין שטאט צארסקאיע סעלא{{הערה|Tames, Richard (1972). ''Last of the Tsars''. London: Pan Books Ltd.|כיוון=שמאל}}.


==דאפלטע מאכט==
==דאפלטע מאכט==
[[טעקע:Броневик и юнкера на Дворцовой площади 1917.jpg|קליין|צייטווייליגער רעגירונג'ס וואלונטיר סאלדאטן באוואכן דעם [[פאלאץ צענטער]] אין פעטראגראד, זוממער 1917]]
[[טעקע:Броневик и юнкера на Дворцовой площади 1917.jpg|קליין|איבערגאנג רעגירונג'ס וואלונטיר סאלדאטן באוואכן דעם [[פאלאץ צענטער]] אין פעטראגראד, זוממער 1917]]
[[טעקע:1917petrogradsoviet assembly.jpg|קליין|די פעטראגראד סאוויעטן אסעמבלי אין 1917]]
[[טעקע:1917petrogradsoviet assembly.jpg|קליין|די פעטראגראד סאוויעטן אסעמבלי אין 1917]]
 
דער דומא פארלימענט האט אוועקגעשטעלט די איבערגאנג רעגירונג מיט'ן פלאן צו אפהאלטן וואַלן, און אנפירן דאס לאנד ביז א נייע רעגירונג ווערט ערוועלט. די מאכט פון די איבערגאנג רעגירונג איז אינטערמינעוועט געווארן דורך די אוטאריטעט פון "די פעטרגארד סאוויעטן קאנסיל פון די ארבעטער'ס דעפוטאטן", א קערפערשאפט וואס האט זיך אהערגעשטעלט אלץ די פארטרעטער פון די ארבעטער און סאלדאטן. ארבעטער אויף סטרייק האבן זיך צוזאמגענומען און ערוועלט דעפוטאטן וואס זאלן זיי רעפרעזענטירן, און סאציאליסטישע אקטיוויסטן האבן ארגאניזירט די אלע דעפוטאטן פון איבער פעטראגראד אין איין קאנסיל. די פעטראגראד סאוויעטן האבן זיך געטראפן אין די טאורייד פאלאץ, די זעלבע געביידע וואו דער נייער רעגירונג האט זיך אויפגעהאלטן{{הערה|Daniel Orlovsky, "Corporatism or democracy: the Russian Provisional Government of 1917." ''Soviet and Post-Soviet Review'' 24.1 (1997): 15-25.|כיוון=שמאל}}.
דער דומא פארלימענט האט אוועקגעשטעלט די צייטווייליגע רעגירונג מיט'ן פלאן צו אפהאלטן וואַלן, און אנפירן דאס לאנד ביז א נייע רעגירונג ווערט ערוועלט. די מאכט פון די צייטווייליגע רעגירונג איז אינטערמינעוועט געווארן דורך די אוטאריטעט פון "די פעטרגארד סאוויעטן קאנסיל פון די ארבעטער'ס דעפוטאטן", א קערפערשאפט וואס האט זיך אהערגעשטעלט אלץ די פארטרעטער פון די ארבעטער און סאלדאטן. ארבעטער אויף סטרייק האבן זיך צוזאמגענומען און ערוועלט דעפוטאטן וואס זאלן זיי רעפרעזענטירן, און סאציאליסטישע אקטיוויסטן האבן ארגאניזירט די אלע דעפוטאטן פון איבער פעטראגראד אין איין קאנסיל. די פעטראגראד סאוויעטן האבן זיך געטראפן אין די טאורייד פאלאץ, די זעלבע געביידע וואו דער נייער רעגירונג האט זיך אויפגעהאלטן{{הערה|Daniel Orlovsky, "Corporatism or democracy: the Russian Provisional Government of 1917." ''Soviet and Post-Soviet Review'' 24.1 (1997): 15-25.|כיוון=שמאל}}.


די פירער פון די פערטראגראד סאוויעטן האבן אנערקענט אז זיי רעפרעזענטירן געוויסע טיילן פון פאלק, אבער נישט דאס גאנצע פאפולאציע. זיי האבן אויך נישט געגלייבט אז די לאנד איז שוין רייף פאר סאציאליזם. זיי האבן אנגעקוקט זייער אויפגאבע באגרעניצט צו לייגן דרוק איינצופירן דעמאקראטישע רעפארמען אין רוסלאנד, אריינגערעכנט דאס ערזעצן די מאנארכיע מיט א רעפובליק, גאראנטירן ציווילע רעכטן, א דעמאקראטישע ארמיי און פאליציי, אפשטעלן רעליגיעזע און עטנישע דיסקרימינאציע, איינפירן וואלן, און אזוי ווייטער. זיי האבן געהאלטן אז אין די רעגירונג געביידע וועלן זיי די בעסטע קענען לייגן דרוק אויף די נייע רעגירונג, דינענדיג ווי א דעמאקראטישע לאבי{{הערה|N. N. Sukhanov, ''The Russian Revolution: A Personal Record'', ed. and trans. Joel Carmichael (Oxford, 1955; originally published in Russian in 1922), 101–108.|כיוון=שמאל}}.
די פירער פון די פערטראגראד סאוויעטן האבן אנערקענט אז זיי רעפרעזענטירן געוויסע טיילן פון פאלק, אבער נישט דאס גאנצע פאפולאציע. זיי האבן אויך נישט געגלייבט אז די לאנד איז שוין רייף פאר סאציאליזם. זיי האבן אנגעקוקט זייער אויפגאבע באגרעניצט צו לייגן דרוק איינצופירן דעמאקראטישע רעפארמען אין רוסלאנד, אריינגערעכנט דאס ערזעצן די מאנארכיע מיט א רעפובליק, גאראנטירן ציווילע רעכטן, א דעמאקראטישע ארמיי און פאליציי, אפשטעלן רעליגיעזע און עטנישע דיסקרימינאציע, איינפירן וואלן, און אזוי ווייטער. זיי האבן געהאלטן אז אין די רעגירונג געביידע וועלן זיי די בעסטע קענען לייגן דרוק אויף די נייע רעגירונג, דינענדיג ווי א דעמאקראטישע לאבי{{הערה|N. N. Sukhanov, ''The Russian Revolution: A Personal Record'', ed. and trans. Joel Carmichael (Oxford, 1955; originally published in Russian in 1922), 101–108.|כיוון=שמאל}}.


די באציאונגען צווישן די צוויי מאכטן איז געווען קאמפליצירט פון די אנהויב. די פארטרעטער פון דער צייטווייליגער רעגירונג זענען איינגעגאנגען צו נעמען אין באטראכט די שטעלונגען פון די דעפוטאטן פון די ארבעטער'ס סאוויעטן, אבער זיי האבן פרובירט צו אפהאלטן זייער מאכט פון שטערן די רעגירונג, און שאפן א דאפלטע מאכט. למעשה האט ממש דאס פאסירט, כאטש די "דאפלטע רעגירונג" איז נישט געווען די ציל פון די פירער פון די צוויי מאכטן, איז דאס געווען די רעזולטאט פון די פאליטישע צושטאנד אין די רוסישע גאס{{הערה|Tsuyoshi Hasegawa, ''The February Revolution, Petrograd, 1917: The End of the Tsarist Regime and the Birth of Dual Power'' (Brill, 2017).|כיוון=שמאל}}. שוין אין מערץ איז די צושטאנד געווען אז די צייטווייליגע רעגירונג האט אנגעהאלטן קאנטראל אין מיליטערישע און אויסערן אנגעלעגנהייטן, ווען די נעץ פון סאוויעטישע גרופעס דאמינירן דאמעסטיש.
די באציאונגען צווישן די צוויי מאכטן איז געווען קאמפליצירט פון די אנהויב. די פארטרעטער פון דער איבערגאנג רעגירונג זענען איינגעגאנגען צו נעמען אין באטראכט די שטעלונגען פון די דעפוטאטן פון די ארבעטער'ס סאוויעטן, אבער זיי האבן פרובירט צו אפהאלטן זייער מאכט פון שטערן די רעגירונג, און שאפן א דאפלטע מאכט. למעשה האט ממש דאס פאסירט, כאטש די "דאפלטע רעגירונג" איז נישט געווען די ציל פון די פירער פון די צוויי מאכטן, איז דאס געווען די רעזולטאט פון די פאליטישע צושטאנד אין די רוסישע גאס{{הערה|Tsuyoshi Hasegawa, ''The February Revolution, Petrograd, 1917: The End of the Tsarist Regime and the Birth of Dual Power'' (Brill, 2017).|כיוון=שמאל}}. שוין אין מערץ איז די צושטאנד געווען אז די איבערגאנג רעגירונג האט אנגעהאלטן קאנטראל אין מיליטערישע און אויסערן אנגעלעגנהייטן, ווען די נעץ פון סאוויעטישע גרופעס דאמינירן דאמעסטיש.


א סעריע פאליטישע שטרייטן האבן אראפגעברענגט די פאפולעריטעט פון דער צייטווייליגער רעגירונג און די באציאונגען מיט די סאוויעטן וואס זענען געווארן א נאציאנאלע באוועגונג. די שוועריגקייטן מיט וואס די רעגירוננג האט זיך געדארפט פארמעסטן האט געברענגט אז די פשוט'ע בירגער, די פויערן און די סאלדאטן זאלן שפירן אז זיי האבן גארנישט פארדינט פון די רעוואלוציע. די רעגירונג האט אנגעהאלטן די קריג און געליטן שווערע פארלוסטן, די סאלדאטן זענען געווען אומצופירדן און דעמאראליזירט, און די שווערע עקאנאמישע נאכפאלגן און עסן-מאנגל האט אנגעהאלטן. דאס פאלק האט איז געווען שטארק אומצופרידן מיט די קריג און פארלאנגט אז רוסלאנד זאל זיך ארויסציען.
א סעריע פאליטישע שטרייטן האבן אראפגעברענגט די פאפולעריטעט פון דער איבערגאנג רעגירונג און די באציאונגען מיט די סאוויעטן וואס זענען געווארן א נאציאנאלע באוועגונג. די שוועריגקייטן מיט וואס די רעגירוננג האט זיך געדארפט פארמעסטן האט געברענגט אז די פשוט'ע בירגער, די פויערן און די סאלדאטן זאלן שפירן אז זיי האבן גארנישט פארדינט פון די רעוואלוציע. די רעגירונג האט אנגעהאלטן די קריג און געליטן שווערע פארלוסטן, די סאלדאטן זענען געווען אומצופירדן און דעמאראליזירט, און די שווערע עקאנאמישע נאכפאלגן און עסן-מאנגל האט אנגעהאלטן. דאס פאלק האט איז געווען שטארק אומצופרידן מיט די קריג און פארלאנגט אז רוסלאנד זאל זיך ארויסציען.


דורכאויס די כאאטישע צייט זענען פארגעקומען אפטע אומרוען, פראטעסטן און סטרייקס. אסאך סאציאליסטישע און לינקע ארגעניזאציעס זענען געווען פארמישט אין טעגליכע קריגערייען און קאנקורירט פאר איינפלוס אינערהאלב די צייטווייליגע רעגירונג און ביי די סאוויעטן. מערקווירדיגע פראקציעס רעכנט אריין די [[סאציאלע דעמאקראטיע|סאציאלע דעמאקראטן]], [[מענשעוויקן]], [[סאציאלע רעוואלוציענערן פארטיי|סאציאלע רעוואלוציענערן]] און [[אנארכיזם|אנארכיסטן]]. די גרופעס האבן קאנקורירט מיט די [[באלשעוויקן]] ("די מאַיאָריטעט"), א ראדיקאל-לינקע פארטיי געפירט דורך [[וולאדימיר לענין]], פאר פאליטישע מאכט און איינפלוס. אין אנהויב זענען די באלשעוויקן געווען א קליינע מינאריטעט גרופע, אבער א סעריע אנטוויקלונגען האבן געפירט צו זייער פאפולעריטעט, אריינגערעכנט זייער סלאגאן "שלום, לאנד און ברויט" וואס איז געווען א צוזאג צו ענדיגן דעם קריג מיט דייטשלאנד, גיבן די לאנד פאר די פויערן, און ענדיגן די הינגער געשאפן דורך דעם קריג. טראץ די ברייטע קענגנערשאפט אין לאנד קעגן דעם קריג, האט די צייטווייליגע רעגירונג באשלאסן צו אנהאלטן די שלאכטן, וואס האט נאר מער בארעכטיגט ביי די סאציאליסטישע פראקציעס און די באלשעוויקן צו פארויסגיין מיט זייער רעוואלוציע. די באלשעוויקן האבן געשאפן פארשידענע ארבעטער פאראמיליטערישע מיליצעס גערופן די [[רויטע גאַרד]], וועלכע זאלן האבן די מעגליכקייט צו רעוואלטירן.
דורכאויס די כאאטישע צייט זענען פארגעקומען אפטע אומרוען, פראטעסטן און סטרייקס. אסאך סאציאליסטישע און לינקע ארגעניזאציעס זענען געווען פארמישט אין טעגליכע קריגערייען און קאנקורירט פאר איינפלוס אינערהאלב די איבערגאנג רעגירונג און ביי די סאוויעטן. מערקווירדיגע פראקציעס רעכנט אריין די [[סאציאלע דעמאקראטיע|סאציאלע דעמאקראטן]], [[מענשעוויקן]], [[סאציאלע רעוואלוציענערן פארטיי|סאציאלע רעוואלוציענערן]] און [[אנארכיזם|אנארכיסטן]]. די גרופעס האבן קאנקורירט מיט די [[באלשעוויקן]] ("די מאַיאָריטעט"), א ראדיקאל-לינקע פארטיי געפירט דורך [[וולאדימיר לענין]], פאר פאליטישע מאכט און איינפלוס. אין אנהויב זענען די באלשעוויקן געווען א קליינע מינאריטעט גרופע, אבער א סעריע אנטוויקלונגען האבן געפירט צו זייער פאפולעריטעט, אריינגערעכנט זייער סלאגאן "שלום, לאנד און ברויט" וואס איז געווען א צוזאג צו ענדיגן דעם קריג מיט דייטשלאנד, גיבן די לאנד פאר די פויערן, און ענדיגן די הינגער געשאפן דורך דעם קריג. טראץ די ברייטע קענגנערשאפט אין לאנד קעגן דעם קריג, האט די איבערגאנג רעגירונג באשלאסן צו אנהאלטן די שלאכטן, וואס האט נאר מער בארעכטיגט ביי די סאציאליסטישע פראקציעס און די באלשעוויקן צו פארויסגיין מיט זייער רעוואלוציע. די באלשעוויקן האבן געשאפן פארשידענע ארבעטער פאראמיליטערישע מיליצעס גערופן די [[רויטע גאַרד]], וועלכע זאלן האבן די מעגליכקייט צו רעוואלטירן.


==אקטאבער רעוואלוציע==
==אקטאבער רעוואלוציע==
שורה 103: שורה 102:
די אומצוטרוי אין די רעגירונג איז געשטיגן נאכאנאנד ביי די סאציאליסטן און די נידריגע-קלאס בירגער, שפירנדיג אז זי פארטרעט נישט זייערע אינטערעסן. די באלשעוויקן האבן בענעפעטירט פון די פאקט אז זיי זענען געווען די איינציגסטע גרויסע אפאזיציע פארטיי וואס האט זיך גענצליך אפגעזאגט פון צוזאמענארבעט מיט די רעגירונג, און די וואקסנדע אויפברויז מיט די רעגירונג האט אוועקגערוקט די מאסן פון די אנדערע פארטייען וואס האבן זיך געהאלטן מיט עקשנות נישט צו צושטערן די אחדות צווישן די פאלק'ס קלאסן, און דערפאר גענומען א טייל אין די רעגירונג.
די אומצוטרוי אין די רעגירונג איז געשטיגן נאכאנאנד ביי די סאציאליסטן און די נידריגע-קלאס בירגער, שפירנדיג אז זי פארטרעט נישט זייערע אינטערעסן. די באלשעוויקן האבן בענעפעטירט פון די פאקט אז זיי זענען געווען די איינציגסטע גרויסע אפאזיציע פארטיי וואס האט זיך גענצליך אפגעזאגט פון צוזאמענארבעט מיט די רעגירונג, און די וואקסנדע אויפברויז מיט די רעגירונג האט אוועקגערוקט די מאסן פון די אנדערע פארטייען וואס האבן זיך געהאלטן מיט עקשנות נישט צו צושטערן די אחדות צווישן די פאלק'ס קלאסן, און דערפאר גענומען א טייל אין די רעגירונג.


אום אקטאבער איז לענין צוריק אהיימגעקומען קיין פעטראגראד, וויסנדיג אז די וואקסנדע ראדיקאליזירטע שטאט שטעלט אים שוין נישט א לעגאלע געפאר, און שטעלט צו א געלעגנהייט פאר א פרישע רעוואלוציע. אנערקענענדיג די יעצטיגע שטארקע צושטאנד פון די בולשאוויקן האט לענין אנגעהויבן לייגן דרוק פאר די באלדיגע איבערווארפונג פון די רעגירונג דורך די באלשעוויקן. די באלשעוויסטישע צענטראלע קאמיטע האט אקטאבער 10 דורכגעפירט א רעזאלוציע רופנדיג פאר די באלדיגע אפשאפונג פון דער צייטווייליגער רעגירונג און מאכן פלאץ פאר די פעטראגראד סאוויעטן. דער רעזאלוציע איז אריבער 2–10 פירנדיג צו די אקטאבער רעוואלוציע.
אום אקטאבער איז לענין צוריק אהיימגעקומען קיין פעטראגראד, וויסנדיג אז די וואקסנדע ראדיקאליזירטע שטאט שטעלט אים שוין נישט א לעגאלע געפאר, און שטעלט צו א געלעגנהייט פאר א פרישע רעוואלוציע. אנערקענענדיג די יעצטיגע שטארקע צושטאנד פון די בולשאוויקן האט לענין אנגעהויבן לייגן דרוק פאר די באלדיגע איבערווארפונג פון די רעגירונג דורך די באלשעוויקן. די באלשעוויסטישע צענטראלע קאמיטע האט אקטאבער 10 דורכגעפירט א רעזאלוציע רופנדיג פאר די באלדיגע אפשאפונג פון דער איבערגאנג רעגירונג און מאכן פלאץ פאר די פעטראגראד סאוויעטן. דער רעזאלוציע איז אריבער 2–10 פירנדיג צו די אקטאבער רעוואלוציע.


די באלשעוויקן האבן ארגענעזירט "די רעוואלוציאנערע מיליטערישע קעמיטע" אונטער די פירערשאפט פון ליאן טראצקי. אום נאוועמבער 7 האבן זיי אנגעהויבן איבערנעמען רעגירונג'ס געביידעס און וויכטיגע אינפארסטרוקטוראלע ערטער איבער פעטראגראד, און איינגעזעצט די צייטווייליגע רעגירונג מיטגלידער א טאג דערויף. די רעוואלוציע איז אריבער מער-ווייניגער רואיג, מיט בלויז צוויי טויטע.
די באלשעוויקן האבן ארגענעזירט "די רעוואלוציאנערע מיליטערישע קעמיטע" אונטער די פירערשאפט פון ליאן טראצקי. אום נאוועמבער 7 האבן זיי אנגעהויבן איבערנעמען רעגירונג'ס געביידעס און וויכטיגע אינפארסטרוקטוראלע ערטער איבער פעטראגראד, און איינגעזעצט די איבערגאנג רעגירונג מיטגלידער א טאג דערויף. די רעוואלוציע איז אריבער מער-ווייניגער רואיג, מיט בלויז צוויי טויטע.


די באלשעוויקן האבן באלד געשאפן א נייע קאנגרעס, "די רוסישע וויילער'ס אסעמבלי", און אנגעהויבן דורכפירן זייער קאמוניסטישע אגענדע אפשאפנדיג דאס בעלות איבער לאנד און פאבריקן און דאס איבערגעבן פאר "די מענטשן". זיי האבן פאררופן נאצאניאלע דעמאקראטישע וואלן פאר נאוועמבער 25, אבער כאטש זיי זענען געווען די וואס האבן איבערגעווארפן דער רעגירונג און געשאפן דעם אסעמבלי, האבן זיי פארלוירן די וואלן. אנשטאט ארבעטן מיט די געוואונענע פארטייען אין א קאאליציע האבן זיי גענצליך פארבאטן סיי וועלכע אפאזיציע פארטייען. דערמיט האט זיך אנגעהויבן די קאמוניסטישע דיקטאטורשאפט. צו נאכמער אוועקשטעלן די נייע רעגירונג, האבן די באלשעוויקן געשאפן די [[טשעקא]], א געהיים פאליציי וואס האט פונקציאנירט אלץ א רעוואלוציאנערע זיכערהייט סערוויס צו אויסרייסן, מארדן און באשטראפן די וועלכע זענען געווארן פאררעכנט אלץ "פיינט פון די מענטשן" אין אקציעס גערופן רויטע טעראר.
די באלשעוויקן האבן באלד געשאפן א נייע קאנגרעס, "די רוסישע וויילער'ס אסעמבלי", און אנגעהויבן דורכפירן זייער קאמוניסטישע אגענדע אפשאפנדיג דאס בעלות איבער לאנד און פאבריקן און דאס איבערגעבן פאר "די מענטשן". זיי האבן פאררופן נאצאניאלע דעמאקראטישע וואלן פאר נאוועמבער 25, אבער כאטש זיי זענען געווען די וואס האבן איבערגעווארפן דער רעגירונג און געשאפן דעם אסעמבלי, האבן זיי פארלוירן די וואלן. אנשטאט ארבעטן מיט די געוואונענע פארטייען אין א קאאליציע האבן זיי גענצליך פארבאטן סיי וועלכע אפאזיציע פארטייען. דערמיט האט זיך אנגעהויבן די קאמוניסטישע דיקטאטורשאפט. צו נאכמער אוועקשטעלן די נייע רעגירונג, האבן די באלשעוויקן געשאפן די [[טשעקא]], א געהיים פאליציי וואס האט פונקציאנירט אלץ א רעוואלוציאנערע זיכערהייט סערוויס צו אויסרייסן, מארדן און באשטראפן די וועלכע זענען געווארן פאררעכנט אלץ "פיינט פון די מענטשן" אין אקציעס גערופן רויטע טעראר.
שורה 122: שורה 121:


==מארד פון צארישע פאמיליע==
==מארד פון צארישע פאמיליע==
אנהויב מערץ 1917 האט דער צייטווייליגער רעגירונג געלייגט ניקאליי און זיין פאמיליע אונטער הויז ארעסט אין די [[אלעקסאנדער פאלאץ]] ביי צארסקאיע סעלא, 24 קליאמעטער דרום פון פעטראגראד. אין אוגוסט האבן זיי אבער עוועקואירט די ראמאנאווס צו טאבאלסק און די אוראלן זיי צו באשיצן פון די אנקומנדע רעוואלט כוואליעס. נאך וואס די באלשעוויקן זענען געקומען צו די מאכט אין אקטאבער איז זייער ארעסט געווארן שטייפער, און מען האט אנגעהויבן רעדן פון שטעלן ניקאליי צום געריכט. אין אפריל און מאי 1918 האט די דראענדע ציווילע קריג געפירט די באלשעוויקן צו אריבעררוקן די פאמיליע צו א פעסטונג אין [[יעקאטערינבורג]].
אנהויב מערץ 1917 האט דער איבערגאנג רעגירונג געלייגט ניקאליי און זיין פאמיליע אונטער הויז ארעסט אין די [[אלעקסאנדער פאלאץ]] ביי צארסקאיע סעלא, 24 קליאמעטער דרום פון פעטראגראד. אין אוגוסט האבן זיי אבער עוועקואירט די ראמאנאווס צו טאבאלסק און די אוראלן זיי צו באשיצן פון די אנקומנדע רעוואלט כוואליעס. נאך וואס די באלשעוויקן זענען געקומען צו די מאכט אין אקטאבער איז זייער ארעסט געווארן שטייפער, און מען האט אנגעהויבן רעדן פון שטעלן ניקאליי צום געריכט. אין אפריל און מאי 1918 האט די דראענדע ציווילע קריג געפירט די באלשעוויקן צו אריבעררוקן די פאמיליע צו א פעסטונג אין [[יעקאטערינבורג]].


יולי 16 זענען ניקאליי, זיין ווייב, זייערע קינדער, זייער דאקטער, און עטליכע באדינער אריינגעפירט געווארן אין קעלער און דערשאסן געווארן{{הערה|Robert K. Massie (2012). ''The Romanovs: The Final Chapter''. Random House. pp. 3–24.|כיוון=שמאל}}. לויט טייל איז די פארדענונג זיי צו שיסן געקומען דירעקט פון לענין, צוליב די פאראויסמארש פון די ווייסע ארמיי אין ריכטונג פון יעקאטערינבורג, כאטש עס איז נישטא דערויף באווייז, און עס איז מעגליך אויסגעפירט געווארן דורך די לאקאלע באלשעוויסטישע באאמטע{{הערה|Dmitrii Volkogonov, ''Lenin: A New Biography'' (New York: Free Press, 1994).|כיוון=שמאל}}{{הערה|Edvard Radzinsky, ''The Last Tsar: The Life And Death Of Nicholas II'' (New York: Knopf, 1993).|כיוון=שמאל}}.
יולי 16 זענען ניקאליי, זיין ווייב, זייערע קינדער, זייער דאקטער, און עטליכע באדינער אריינגעפירט געווארן אין קעלער און דערשאסן געווארן{{הערה|Robert K. Massie (2012). ''The Romanovs: The Final Chapter''. Random House. pp. 3–24.|כיוון=שמאל}}. לויט טייל איז די פארדענונג זיי צו שיסן געקומען דירעקט פון לענין, צוליב די פאראויסמארש פון די ווייסע ארמיי אין ריכטונג פון יעקאטערינבורג, כאטש עס איז נישטא דערויף באווייז, און עס איז מעגליך אויסגעפירט געווארן דורך די לאקאלע באלשעוויסטישע באאמטע{{הערה|Dmitrii Volkogonov, ''Lenin: A New Biography'' (New York: Free Press, 1994).|כיוון=שמאל}}{{הערה|Edvard Radzinsky, ''The Last Tsar: The Life And Death Of Nicholas II'' (New York: Knopf, 1993).|כיוון=שמאל}}.
גענומען פון "https://yi.hamichlol.org.il/באַזונדער:השוואה_ניידת/319905"