אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אחשוורוש"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
51 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
←‏היסטארישע אידענטיטעט: הגהה (איך וואלט צוגעלייגט א היינטיגע וואס ברענגט דאס ארויס)
ק (←‏היסטארישע אידענטיטעט: הגהה (איך וואלט צוגעלייגט א היינטיגע וואס ברענגט דאס ארויס))
שורה 64: שורה 64:
פארשידענע פארשלאגן זענען געזאגט געווארן, דער מערסט אנגענומענע איז אז אחשוורוש איז געווען [[חשיארש דער ערשטער|חְשׁיארשׁ דער ערשטער]] (485-465 פאר די ציילונג), וואס איז באקאנט אין דער געשיכטע אלס זערקסיס (Xerxes). א הויפט סיבה אזוי צו זאגן איז ווייל פון אן עטימאלאגישע שטאנדפונקט ענדלט די פערסישע נאמען "חשיארש" צו "אחשורוש". [[חשיארש דער צווייטער]] האט געקעניגט בלויז 45 טעג, און אלע אנדערע קעניגן האבן געהייסן "דריווש" אדער "ארתחששתא". אזוי אויך דער נאמען פון זיין קעניגין ווערט געברענגט דורך דער גריכישע [[העראדאטוס]] אלס "אמסתריס", וואס ענדלט צו "אסתר"; אויך דער נאמען פון א קעניגליכער באאמטער אין שושן, "מרדוכה", קלינגט ווי "[[מרדכי היהודי|מרדכי]]"{{הערה|{{צ-בוך|נאמען=עולם התנ"ך - מגילות|עמ=215}}}}. אזוי אויך זענען דא א צאל דעטאלן אין דער מגילה וועלכע שטימען שטארק מיט חשיארש'ס קעניגרייך, ווי זיין העדאניסטישע לעבנסשטייגער{{הערה|{{דורות הראשונים|ז|262}}; גבריאל חיים כהן, '''דעת מקרא''' מגילת אסתר, ירושלים, תשס"ז, זייט 4; יהודה לנדי, '''ויהי בימי האימפריה הפרסית''', קרית יערים, תשע"א, זייט 40}}.
פארשידענע פארשלאגן זענען געזאגט געווארן, דער מערסט אנגענומענע איז אז אחשוורוש איז געווען [[חשיארש דער ערשטער|חְשׁיארשׁ דער ערשטער]] (485-465 פאר די ציילונג), וואס איז באקאנט אין דער געשיכטע אלס זערקסיס (Xerxes). א הויפט סיבה אזוי צו זאגן איז ווייל פון אן עטימאלאגישע שטאנדפונקט ענדלט די פערסישע נאמען "חשיארש" צו "אחשורוש". [[חשיארש דער צווייטער]] האט געקעניגט בלויז 45 טעג, און אלע אנדערע קעניגן האבן געהייסן "דריווש" אדער "ארתחששתא". אזוי אויך דער נאמען פון זיין קעניגין ווערט געברענגט דורך דער גריכישע [[העראדאטוס]] אלס "אמסתריס", וואס ענדלט צו "אסתר"; אויך דער נאמען פון א קעניגליכער באאמטער אין שושן, "מרדוכה", קלינגט ווי "[[מרדכי היהודי|מרדכי]]"{{הערה|{{צ-בוך|נאמען=עולם התנ"ך - מגילות|עמ=215}}}}. אזוי אויך זענען דא א צאל דעטאלן אין דער מגילה וועלכע שטימען שטארק מיט חשיארש'ס קעניגרייך, ווי זיין העדאניסטישע לעבנסשטייגער{{הערה|{{דורות הראשונים|ז|262}}; גבריאל חיים כהן, '''דעת מקרא''' מגילת אסתר, ירושלים, תשס"ז, זייט 4; יהודה לנדי, '''ויהי בימי האימפריה הפרסית''', קרית יערים, תשע"א, זייט 40}}.


אנדערע שלאגן אפ דער מיינונג, בעיקר ווייל ער האט געקעניגט צו לאנג נאך דער [[חורבן בית ראשון]], וואס וואלט באדייט אז [[מרדכי]] און [[אסתר]] זאלן האבן געווען גאר אלטע לייט, און אז צווישן [[כורש]] און אחשוורוש האט צעטיילט ארום 50 יאר – אנדערש ווי וואס [[חז"ל]] זאגן אז אחשוורוש האט געקעניגט באלד נאך כורש'ס צייטן. אזוי אויך גייט די מיינונג אינאיינעם מיט די הנחה אז [[נס פורים]] האט פאסירט נאכן [[בנין בית שני]] אין די צייטן פון [[דריווש]] דער פאטער פון חשיארש, וואס איז ווייטער אנדערש פון די צענטראלע דעה אין חז"ל{{הערה|שם=שכנזי|יעקב אשכנזי, '''דבר בעתו''', ירושלים, תרצ"ח, זייט 20}}{{ביאור|פון טייל מקורות ווייזט אבער אויס אז אחשוורוש איז טאקע געווען שפעטער. אזוי זעט מען פון [[פרקי דרבי אליעזר]], אז אחשוורוש איז געווען נאך [[דריווש הפרסי|דריווש]]{{הערה|{{פרקי דרבי אליעזר|מט}}, זעט רד"ל און מהרז"ו}}; און פון [[תרגום שני]], אז מרדכי האט געשיקט צו חגי זכריה און מלאכי וועלכע זענען געזעסן אין [[לשכת הגזית]] אז זיי זאלן אפשרייען די גזירה{{הערה|{{תנ"ך|אסתר|ד|א|מפרש=תרגום שני}}}}.}}.
אנדערע שלאגן אפ דער מיינונג, בעיקר ווייל ער האט געקעניגט צו לאנג נאך דער [[חורבן בית ראשון]], וואס וואלט באדייט אז [[מרדכי]] און [[אסתר]] זאלן האבן געווען גאר אלטע לייט, און אז צווישן [[כורש]] און אחשוורוש האט צעטיילט ארום 50 יאר – אנדערש ווי וואס [[חז"ל]] זאגן אז אחשוורוש האט געקעניגט באלד נאך כורש'ס צייטן. אזוי אויך גייט די מיינונג אינאיינעם מיט די הנחה אז [[נס פורים]] האט פאסירט נאכן [[בנין בית שני]] אין די צייטן פון [[דריווש]] דער פאטער פון חשיארש, וואס איז ווייטער אנדערש פון די צענטראלע דעה אין חז"ל{{הערה|שם=שכנזי|יעקב אשכנזי, '''דבר בעתו''', ירושלים, תרצ"ח, זייט 20}}{{ביאור|עס ווערט אבער אנגעוויזן אויף טייל מקורות וואו עס ווייזט אויס אז אחשוורוש איז טאקע געווען שפעטער. אזוי זעט מען פון [[פרקי דרבי אליעזר]], אז אחשוורוש איז געווען נאך [[דריווש הפרסי|דריווש]]{{הערה|{{פרקי דרבי אליעזר|מט}}, זעט רד"ל און מהרז"ו}}; און פון [[תרגום שני]], אז מרדכי האט געשיקט צו חגי זכריה און מלאכי וועלכע זענען געזעסן אין [[לשכת הגזית]] אז זיי זאלן אפשרייען די גזירה{{הערה|{{תנ"ך|אסתר|ד|א|מפרש=תרגום שני}}}}.}}.


[[יוסף בן מתתיהו]]{{הערה|[[קדמוניות היהודים]], יא, ו, יא}} דערקענט אחשוורוש אין [[ארתחששתא דער ערשטער]] (465-425 פאר דער ציילונג), וואס ווערט אנגערופן אין גריכיש "לאנגמאנוס" – דער מיט די לאנגע האנט. אויך דער [[תרגום השבעים]] טייטשט אחשוורוש "ארטעקזערקסיס" – די גריכישע ווערסיע פאר [[ארתחששתא]]. געוויסע טייטשן לויט דעם אז דאס וואס שטייט אין די מגילה{{הערה|{{תנ"ך|אסתר|א|ז}}}} "ויין מלכות רב כיד המלך" מיינט אז פונקט ווי דער "יד המלך" איז געווען לענגער פון דער צווייטער, אזוי אויך האט מען יעדן געגעבן וויין וואס איז עלטער ווי אים, ווי דער גמרא{{הערה|שם=מגילהיב}} דרש'נט אויף די דאזיגע פסוק{{הערה|רבי אברהם אבא הערצל, '''שפתי חכמים''', פרעשבורג, תרפ"א, פתיחה, פרק ז אות ד}}.
[[יוסף בן מתתיהו]]{{הערה|[[קדמוניות היהודים]], יא, ו, יא}} דערקענט אחשוורוש אין [[ארתחששתא דער ערשטער]] (465-425 פאר דער ציילונג), וואס ווערט אנגערופן אין גריכיש "לאנגמאנוס" – דער מיט די לאנגע האנט. אויך דער [[תרגום השבעים]] טייטשט אחשוורוש "ארטעקזערקסיס" – די גריכישע ווערסיע פאר [[ארתחששתא]]. געוויסע טייטשן לויט דעם אז דאס וואס שטייט אין די מגילה{{הערה|{{תנ"ך|אסתר|א|ז}}}} "ויין מלכות רב כיד המלך" מיינט אז פונקט ווי דער "יד המלך" איז געווען לענגער פון דער צווייטער, אזוי אויך האט מען יעדן געגעבן וויין וואס איז עלטער ווי אים, ווי דער גמרא{{הערה|שם=מגילהיב}} דרש'נט אויף די דאזיגע פסוק{{הערה|רבי אברהם אבא הערצל, '''שפתי חכמים''', פרעשבורג, תרפ"א, פתיחה, פרק ז אות ד}}.

נאוויגאציע מעניו