בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,368
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
ק (←כראנאלאגיע: הגהה) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 39: | שורה 39: | ||
ערשטוינט און געשפאנט צי זי איז טאקע די ריכטיגע שידוך האט ער געווארט ביז די קעמלען האבן געענדיגט טרינקען, און זעענדיג אז זי בעט אים גארנישט{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כד|כב|מפרש=ספורנו}}}} האט אליעזר איר אהינגעגעבן א גאלדענע נאזבאנד וואס וועגט א בקע און צוויי ארעמבאנדן וואס וועגן צען גאלד שטיק אויף אירע הענט. און זיך נאכגעפרעגט פון וואו זי שטאמט, און געבעטן צו נעכטיגן אין איר פאטער'ס הויז. זי האט אים דערציילט אז זי איז א טאכטער פון בתואל, א זון פון מלכה - די ווייב פון [[נחור אחי אברהם|נחור]], אברהם'ס ברודער, און אים פארבעטן צו קומען ביי זיי נעכטיגן. ווען אליעזר האט באקומען דעם ענטפער, האט ער געוואוסט אז זי איז די וואס פאסט צו זיין יצחק'ס ווייב. אליעזר האט געדאנקט און זיך געביקט צו גאט פאר'ן אים פירן אויפ'ן ריכטיגן וועג. | ערשטוינט און געשפאנט צי זי איז טאקע די ריכטיגע שידוך האט ער געווארט ביז די קעמלען האבן געענדיגט טרינקען, און זעענדיג אז זי בעט אים גארנישט{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כד|כב|מפרש=ספורנו}}}} האט אליעזר איר אהינגעגעבן א גאלדענע נאזבאנד וואס וועגט א בקע און צוויי ארעמבאנדן וואס וועגן צען גאלד שטיק אויף אירע הענט. און זיך נאכגעפרעגט פון וואו זי שטאמט, און געבעטן צו נעכטיגן אין איר פאטער'ס הויז. זי האט אים דערציילט אז זי איז א טאכטער פון בתואל, א זון פון מלכה - די ווייב פון [[נחור אחי אברהם|נחור]], אברהם'ס ברודער, און אים פארבעטן צו קומען ביי זיי נעכטיגן. ווען אליעזר האט באקומען דעם ענטפער, האט ער געוואוסט אז זי איז די וואס פאסט צו זיין יצחק'ס ווייב. אליעזר האט געדאנקט און זיך געביקט צו גאט פאר'ן אים פירן אויפ'ן ריכטיגן וועג. | ||
ווען רבקה האט זיך אהיימגעקערט, האבן די הויז געזונד געזען די צירונגען און זיך געוואונדערט דערוועגן. רבקה האט דערציילט וועגן די באגעגעניש מיטן מענטש נעבן ברונעם, און זיי האבן געוואלט וויסן וואו ער געפינט זיך, קלערנדיג אז ער פארמאגט גרויס רייכטום. זיי האבן פארבעטן אליעזר צו קומען נעכטיגן אין זייער הויז, וועלכע זיי האבן ספעציעל גערייניגט. | ווען רבקה האט זיך אהיימגעקערט, האבן די הויז געזונד געזען די צירונגען און זיך געוואונדערט דערוועגן. רבקה האט דערציילט וועגן די באגעגעניש מיטן מענטש נעבן ברונעם, און זיי האבן געוואלט וויסן וואו ער געפינט זיך, קלערנדיג אז ער פארמאגט גרויס רייכטום. זיי האבן פארבעטן אליעזר צו קומען נעכטיגן אין זייער הויז, וועלכע זיי האבן ספעציעל גערייניגט. | ||
| שורה 49: | שורה 48: | ||
ווען זיי זענען אנגעקומען צום [[נגב]] אין [[כנען]], און זעענדיג יצחק שפאצירן אין פעלד מיט א שיינענדע צורה און אויסגעשפרייטע הענט אין תפילה, איז רבקה פון פחד און שעמעדיגקייט אראפגעפאלן אדער אראפגעגאנגען פונעם קעמל{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|ס|טו}}}}. זי האט געפרעגט אליעזר ווער איז דער מענטש און הערנדיג אז דאס איז יצחק האט זי פארדעקט איר קאפ אלס צניעות. אין די מפרשים ווערט ערקלערט אז עס דאן אריין אין איר א פחד פון יצחק, וואס האט צוגעברענגט אז זי האט שפעטער נישט פארגעלייגט אירע מיינונגס-פארשידענהייטן פאר איר מאן, אנדערש ווי די אנדערע אמהות{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כד|סה|מפרש=העמק דבר}}. זעט אויך ספורנו, דארט.}}. | ווען זיי זענען אנגעקומען צום [[נגב]] אין [[כנען]], און זעענדיג יצחק שפאצירן אין פעלד מיט א שיינענדע צורה און אויסגעשפרייטע הענט אין תפילה, איז רבקה פון פחד און שעמעדיגקייט אראפגעפאלן אדער אראפגעגאנגען פונעם קעמל{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|ס|טו}}}}. זי האט געפרעגט אליעזר ווער איז דער מענטש און הערנדיג אז דאס איז יצחק האט זי פארדעקט איר קאפ אלס צניעות. אין די מפרשים ווערט ערקלערט אז עס דאן אריין אין איר א פחד פון יצחק, וואס האט צוגעברענגט אז זי האט שפעטער נישט פארגעלייגט אירע מיינונגס-פארשידענהייטן פאר איר מאן, אנדערש ווי די אנדערע אמהות{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כד|סה|מפרש=העמק דבר}}. זעט אויך ספורנו, דארט.}}. | ||
יצחק, ביים זען אז זי פירט זיך בטהרה ווי זיין מאמע שרה{{הערה|שם=רבהסטז}} האט איר אריינגעברענגט צום געצעלט פון זיין מאמע [[שרה]], און דארט האט ער איר געהייראט און איר ליב באקומען{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כד|סז}}}} – זייענדיג די ערשטע פרוי וואס ליבשאפט צו איר ווערט דערמאנט אין די תורה{{הערה|זעט {{תנ"ך|בראשית|כד|סז|אן=ספר|מפרש=רד"ק}} אז דאס איז געווען מער ווי א געווענליכע אהבה, צוליב די מעלות וואס ער האט געזען אין איר.}}. דער מדרש טייטשט דעם פסוק {{ציטוטון| | יצחק, ביים זען אז זי פירט זיך בטהרה ווי זיין מאמע שרה{{הערה|שם=רבהסטז}} האט איר אריינגעברענגט צום געצעלט פון זיין מאמע [[שרה]], און דארט האט ער איר געהייראט און איר ליב באקומען{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כד|סז}}}} – זייענדיג די ערשטע פרוי וואס ליבשאפט צו איר ווערט דערמאנט אין די תורה{{הערה|זעט {{תנ"ך|בראשית|כד|סז|אן=ספר|מפרש=רד"ק}} אז דאס איז געווען מער ווי א געווענליכע אהבה, צוליב די מעלות וואס ער האט געזען אין איר.}}. דער מדרש טייטשט דעם פסוק {{ציטוטון|גְּמָלַתְהוּ טוֹב וְלֹא רָע|{{תנ"ך|משלי|לא|ג}}}} אויף רבקה אמנו, וועלכער האט געברענגט גוטס פאר יצחק אין זיין טרויער נאך שרה{{הערה|מדרש משלי (באבער), [https://shitufta.org.il/Midrash_Mishlei/31?selectedunittext=4 פרשה לא]}}. | ||
==אין שטוב פון יצחק== | ==אין שטוב פון יצחק== | ||
===קינדער=== | ===קינדער=== | ||
פונקט ווי [[שרה]] און [[רחל]], איז אויך רבקה אין אנהייב געווען אן [[עקרה]]. דער מדרש זאגט אז זי האט אינגאנצן נישט געהאט קיין רֶחֶם{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|סג|ה}}|שם=רבהסגה}}. נאך צוואנציג קינדערלאזע יארן האבן יצחק און רבקה זיך אויסגעשטרעקט איינער קעגן אנדערן איינבעטן ביים אויבערשטן פאר קינדער, ביידע בעטנדיג צו האבן קינדער בלויז דורך דעם אנדערן{{הערה|שם=רבהסגה}}. גאט האט אויסגעהערט זיין געבעט – ענדערש ווי אירע, וויבאלד זי איז געווען די טאכטער פון א רשע{{הערה|{{בבלי|יבמות|סד|א}}; זעט אויך {{תנ"ך|בראשית|כה|כ|מפרש=אור החיים|ד"ה=בת בתואל}}}} – און זי איז געווארן טראגעדיג. די קינדער האבן זיך געשלאגן אין איר, און זי איז געגאנגען פארשן דערוועגן ביים אויבערשטן. לויט ווי עס ווערט דערציילט אין מדרש, האט איין קינד פרובירט ארויסגיין ווען זי איז אריבער נעבן אן עבודה זרה, און דער אנדערער האט פרובירט ארויסגיין ווען זי איז אריבער נעבן א שול. רבקה וואס האט געמיינט אז דאס איז איין קינד האט דאס נישט געקענט פארשטיין, און זי איז געגאנגען פארשן דערוועגן | פונקט ווי [[שרה]] און [[רחל]], איז אויך רבקה אין אנהייב געווען אן [[עקרה]]. דער מדרש זאגט אז זי האט אינגאנצן נישט געהאט קיין רֶחֶם{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|סג|ה}}|שם=רבהסגה}}. נאך צוואנציג קינדערלאזע יארן האבן יצחק און רבקה זיך אויסגעשטרעקט איינער קעגן אנדערן איינבעטן ביים אויבערשטן פאר קינדער, ביידע בעטנדיג צו האבן קינדער בלויז דורך דעם אנדערן{{הערה|שם=רבהסגה}}. גאט האט אויסגעהערט זיין געבעט – ענדערש ווי אירע, וויבאלד זי איז געווען די טאכטער פון א רשע{{הערה|{{בבלי|יבמות|סד|א}}; זעט אויך {{תנ"ך|בראשית|כה|כ|מפרש=אור החיים|ד"ה=בת בתואל}}}} – און זי איז געווארן טראגעדיג. די קינדער האבן זיך געשלאגן אין איר, און זי איז געגאנגען פארשן דערוועגן ביים אויבערשטן. לויט ווי עס ווערט דערציילט אין מדרש, האט איין קינד פרובירט ארויסגיין ווען זי איז אריבער נעבן אן עבודה זרה, און דער אנדערער האט פרובירט ארויסגיין ווען זי איז אריבער נעבן א שול. רבקה וואס האט געמיינט אז דאס איז איין קינד האט דאס נישט געקענט פארשטיין, און זי איז געגאנגען פארשן דערוועגן אין בית המדרש פון שם ועבר{{הערה|שם=רבהסגו|{{מדרש רבה|בראשית|סג|ו}}}}. גאט האט איר דאן געזאגט אז זי גייט געבוירן א [[צווילינג]] וואס גייען זיך צעטיילן פאר צוויי פעלקער וואס וועלן זיך נישט פארטראגן, אבער דער עלטערער וועט דינען דעם יונגערן. לויט א מקור, איז רבקה די צדיקת געווען די איינציגסטע פרוי צו וועם דער אויבערשטער האט גערעדט, כאטש דורך א שליח{{הערה|{{שוחר טוב|ט}}. זעט אבער {{ירושלמי|סוטה|ז|א}} און {{מדרש רבה|בראשית|סג|ז}} און רש"י דארט, אז עס גייט אויף [[שרה]].}}. רבקה האט נישט איבערדערציילט די נבואה פאר איר מאן{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כז|ד|מפרש=רמב"ן}}}}. | ||
ווען יצחק איז געווען אין עלטער פון זעכציג יאר האט זי טאקע געבוירן דאס צווילינג, יעקב און עשו. דער מדרש זאגט אז רבקה איז געווען ראוי צו געבוירן [[שבטי ישראל|צוועלף שבטים]]{{הערה|שם=רבהסגו}}, נאר עשו הרשע האט ביים געבוירן געשעדיגט איר רחם{{הערה|שם=תנחומאתצא}}. | ווען יצחק איז געווען אין עלטער פון זעכציג יאר האט זי טאקע געבוירן דאס צווילינג, יעקב און עשו. דער מדרש זאגט אז רבקה איז געווען ראוי צו געבוירן [[שבטי ישראל|צוועלף שבטים]]{{הערה|שם=רבהסגו}}, נאר עשו הרשע האט ביים געבוירן געשעדיגט איר רחם{{הערה|שם=תנחומאתצא}}. | ||
| שורה 72: | שורה 71: | ||
==פטירה== | ==פטירה== | ||
די תורה פארציילט נישט איבער רבקה'ס פטירה. חז"ל זאגן אז רבקה איז נפטר געווארן באלד נאך איר מינקת, דבורה{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|פא|ה}}}}, און די תורה דערמאנט נישט איר פטירה צוליב וואס איר לויה איז פארגעקומען אינמיטן נאכט אָן משפחה: אברהם איז שוין געווען טויט, יצחק איז געזיצן אינדערהיים, יעקב איז | די תורה פארציילט נישט איבער רבקה'ס פטירה. חז"ל זאגן אז רבקה איז נפטר געווארן באלד נאך איר מינקת, דבורה{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|פא|ה}}}}, און די תורה דערמאנט נישט איר פטירה צוליב וואס איר לויה איז פארגעקומען אינמיטן נאכט אָן משפחה: אברהם איז שוין געווען טויט, יצחק איז געזיצן אינדערהיים, יעקב איז זיך געגאנגען צו פדן ארם, און עשו איז געווען א רשע און מ'האט נישט געוואלט ער זאל באגלייטן{{הערה|שם=תנחומאתצא|{{תנחומא|כי תצא|ד}}}}. זי איז באערדיגט געווארן אין [[מערת המכפלה]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מט|לא}}}}, וואו עס זענען באערדיגט געווארן אלע אבות און אמהות אויסער רחל. לויט חז"ל, איז רבקה אלט געווען 122 אדער 133 יאר ביי איר טויט. אין ספרי שטייט אז אירע יארן זענען געווען גלייך צו [[קהת]]'ס{{הערה|שם=ספרי}}. | ||
==כראנאלאגיע== | ==כראנאלאגיע== | ||