בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,390
רעדאגירונגען
אראפגענומען איבריגע לינקס, רעפערענצן אפטיילונג און נאך זוטות
(←דער שיעור פון די קולות: רעדאגירונג) צייכן: רויע רעדאגירונג |
(אראפגענומען איבריגע לינקס, רעפערענצן אפטיילונג און נאך זוטות) |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{ | {{דרעפט}} | ||
|תמונה = [[ | {{סוגיא | ||
|תמונה = [[טעקע:Holy_smoke%3F.jpg|250px|בלאזן אין א שופר]] | |||
|כיתוב = תקיעה בשופר | |כיתוב = תקיעה בשופר | ||
|מקרא={{תנ"ך|במדבר|כט|א}} | |מקרא={{תנ"ך|במדבר|כט|א}} | ||
| שורה 11: | שורה 12: | ||
|ספרות הלכתית נוספת= | |ספרות הלכתית נוספת= | ||
|שם=}} | |שם=}} | ||
'''תקיעת שופר''' איז א [[מצות עשה]] פון דער [[תורה]], צו בלאזן [[שופר]] [[ראש השנה]]. | '''תקיעת שופר''' איז א [[מצות עשה]] פון דער [[תורה]], צו בלאזן [[שופר]] אין [[ראש השנה]]. | ||
די [[תורה]] רופט אן די טאג פון | די [[תורה]] רופט אן די טאג פון ראש השנה {{הדגשה|יום תרועה}}{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כט}}}} ו{{הדגשה|זכרון תרועה}}{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|כג}}}}, און [[חז"ל]] האבן ארויס געלערנט פון דעם אז מען דארף בלאזן מיט א [[שופר]] אין דעם טאג. | ||
אין [[בית המקדש]] האט מען געבלאזן אויך מיט [[חצוצרות]]. | אין [[בית המקדש]] האט מען געבלאזן אויך מיט [[חצוצרות]]. | ||
== די סארטן בלאזן == | == די סארטן בלאזן == | ||
[[ | [[טעקע:4 sjofar tonen.ogg|210px|ממוזער|תקיעה, שברים, תרועה און נאך א תקיעה]] | ||
חז"ל האבן ארויס געלערנט אז די [[ | חז"ל האבן ארויס געלערנט אז די [[מצוה]] פון בלאזן מיטן [[שופר]] ראש השנה איז אזוי ווי די מצוה פון בלאזן ביים [[יובל]]. און ווי באלד עס שטייט דריי מאל די ווארט תרועה ביי די פסוקים פון ראש השנה און יובל{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כט}}, {{תנ"ך|ויקרא|כג}} ו{{תנ"ך|ויקרא|כה|ללא=ספר}}}}, לערנט מען אויס אז מען דארף בלאזן דריי מאל. פון די פסוק {{ציטוטון|והעברת שופר תרועה ... תעבירו שופר בכל ארצכם}}{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|כה|ט}}}} האבן [[חז"ל]] ארויס געלערנט אז מען דארף בלאזן א גלאטע תקיעה פאר און נאך יעדן תרועה{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|לג|ב}}-לד.}}. קומט אויס אז די מצוה פון תורה איז בלאזן ניין מאל - דריי תרועות און זעקס תקיעות. | ||
אבער [[חז"ל]] האבן זיך מסתפק געווען וואס מיינט דאס א 'תרועה': צו מיינט עס א "שברים", אדער א "תרועה", אדער מיינט עס ביידע צוזאמען איינע נאך די אנדערע (שברים - תרועה): | אבער [[חז"ל]] האבן זיך מסתפק געווען וואס מיינט דאס א 'תרועה': צו מיינט עס א "שברים", אדער א "תרועה", אדער מיינט עס ביידע צוזאמען איינע נאך די אנדערע (שברים - תרועה): | ||
* '''שברים''' - דריי קורצע קולות. עס ווערט אויך אן גערופן אין [[גמרא]] '''גניחות'''. | * '''שברים''' - דריי קורצע קולות. עס ווערט אויך אן גערופן אין [[גמרא]] '''גניחות'''. | ||
* '''תרועה''' - גאר קורצע קולות. רוב מפרשים זענען מסביר אז עס מיינט צו מאכן דריי אזעלכע קולות{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|לג|מפרש=רש"י|ד"ה=שלש יבבות}}, עס איז דא וואס זאגן אז עס מיינט איין קול וואס טרייסלט{{הערה|רב סעדיה גאון אין זיין סידור, דער רמב"ם און דער מגדל עוז.}}, אבער עס איז איינגעפירט צו מאכן לכל הפחות ניין קורצע קולות{{הערה|כדעת ריב"א ב{{בבלי|ראש השנה|לג|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=שיעור תרועה}}}} עס ווערט אויך אן גערופן אין [[גמרא]] '''יבבות'''. | * '''תרועה''' - גאר קורצע קולות. רוב מפרשים זענען מסביר אז עס מיינט צו מאכן דריי אזעלכע קולות{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|לג|מפרש=רש"י|ד"ה=שלש יבבות}}, עס איז דא וואס זאגן אז עס מיינט איין קול וואס טרייסלט{{הערה|רב סעדיה גאון אין זיין סידור, דער רמב"ם און דער מגדל עוז.}}, אבער עס איז איינגעפירט צו מאכן לכל הפחות ניין קורצע קולות{{הערה|כדעת ריב"א ב{{בבלי|ראש השנה|לג|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=שיעור תרועה}}}} עס ווערט אויך אן גערופן אין [[גמרא]] '''יבבות'''. | ||
| שורה 40: | שורה 40: | ||
== דיני התוקע והשומע == | == דיני התוקע והשומע == | ||
סיי דער וואס הערט און סיי דער וואס בלאזט דארפן מכוון זיין צו יוצא זיין די | סיי דער וואס הערט און סיי דער וואס בלאזט דארפן מכוון זיין צו יוצא זיין די מצוה{{הערה|{{משנה|ראש השנה|ג|ז}}}}. דערפאר, אויב איינער האט זיך געשפילט מיט א שופר און עס איז ארויס א תקיעה, אדער דער וואס הערט האט נישט געוואוסט אז עס איז א קול פון א שופר, אדער אויב האט ער געבלאזן כדי צו זיך אויסלערנען אדער צו זינגען איז מען נישט יוצא{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כח|ב}} וכן נפסק ב{{שוע|אורח חיים|תקפט|ח}}}}. א [[חרש]] אדער א [[שוטה]] אדער א [[קטן]] וואס זענען נישט חייב במצוות קענען נישט מוציא זיין אנדערע{{הערה|{{משנה|ראש השנה|ג|ח}}}}. מען דארף בלאזן שטייענדיג{{הערה|{{טור|אורח חיים|תקפה}}}} און דערפאר טאר מען נישט זיך אנשפארן אויף א זאך וואס אויב מען וועט דאס אוועק נעמען וועט ער פאלן{{הערה|[[מהרי"ל]] הלכות שופר סימן ג'}}. מען פירט זיך צו בלאזן נעבן [[בימה]]{{הערה| כלבו סימן סד}} וייל דארטן ליינט מען אין [[קריאת התורה|תורה]] כדי די זכות פון תורה זאל זיך מצרף זיין צו די זכות פון שופר{{הערה|{{משנה ברורה|תקפה|ג}}}}. מען דארף בלאזן אין די רעכטע זייט פון מויל, און דער עפענונג פון שופר זאל זיין אויף ארויף{{הערה|רמ"א ב{{שוע|אורח חיים|תקפה|ב}}}}. | ||
דער וואס הערט די תקיעות דארף הערן די גאנצע תקיעה. און אויב האט ער געהערט נאר א טייל פון תקיעה אפילו עס איז געווען כשיעור תקיעה איז ער נישט יוצא{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כח|א}} לויט דער [[רמב"ן]] און דער [[ר"ן]] און די ערשטע שיטה אין {{שוע|אורח חיים|תקפז}}. און לויט דער [[תוספות הרא"ש]] און די צווייטע דעה אין [[שלחן ערוך]] איז ער יא יוצא אויב עס איז געווען כשיעור תקיעה}}. | דער וואס הערט די תקיעות דארף הערן די גאנצע תקיעה. און אויב האט ער געהערט נאר א טייל פון תקיעה אפילו עס איז געווען כשיעור תקיעה איז ער נישט יוצא{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כח|א}} לויט דער [[רמב"ן]] און דער [[ר"ן]] און די ערשטע שיטה אין {{שוע|אורח חיים|תקפז}}. און לויט דער [[תוספות הרא"ש]] און די צווייטע דעה אין [[שלחן ערוך]] איז ער יא יוצא אויב עס איז געווען כשיעור תקיעה}}. | ||
איינער וואס האט געהערט נאר א ווידערקול פון שופר איז נישט יוצא. און דערפאר ווען איינער בלאזט אין א גרוב (אזוי ווי עס איז געווען מצוי אין [[שעת השמד]]){{הערה|ר"ן על הרי"ף דף ז עמוד א אין נאמען פון [[רב האי גאון]]}} זענען די וואס שטייען אינדרויסן נישט יוצא ווייל זיי הערן נאר א ווידערקול{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כז|ב}}}}. להלכה איז מען אויך יוצא ביי א שופר וואס איז [[אסור בהנאה]] למשל צוליב א [[נדר]] ווייל א | איינער וואס האט געהערט נאר א ווידערקול פון שופר איז נישט יוצא. און דערפאר ווען איינער בלאזט אין א גרוב (אזוי ווי עס איז געווען מצוי אין [[שעת השמד]]){{הערה|ר"ן על הרי"ף דף ז עמוד א אין נאמען פון [[רב האי גאון]]}} זענען די וואס שטייען אינדרויסן נישט יוצא ווייל זיי הערן נאר א ווידערקול{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כז|ב}}}}. להלכה איז מען אויך יוצא ביי א שופר וואס איז [[אסור בהנאה]] למשל צוליב א [[נדר]] ווייל א מצוה הייסט נישט קיין הנאה{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כח|א}}}}. | ||
== דער שיעור פון די קולות == | == דער שיעור פון די קולות == | ||
אלע סארטן קולות וואס גייען ארויס פון דער שופר זענען כשר, סיי דין און סיי דיק און סיי הייזעריג{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כז|ב}}; {{שוע|אורח חיים|תקפו|ו}}}}. אויך אויב עס איז געווארן אנדערש דער קול צוליב א לאך, איז עס כשר מעיקר הדין{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כז|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=ניקב}} {{שוע|אורח חיים|תקפו|ז}}}}. די קורצסטע שיעור פון תקיעה איז אזוי ווי א שיעור תרועה פון 'שלש יבבות', דאס מיינט די דריי קורצסטע קולות{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|לג|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=שלש יבבות}}}} און עס איז דא אזעלכע וואס זאגן אז מען דארף כשיעור ניין אזעלכע קולות{{הערה|תוספות שם ד"ה שיעור תרועה}}. פאר א נארמאלער [[בעל תוקע]] נעמט דאס א סעקונדע מיט א האלבן{{הערה|הרב דוד קולדצקי, '''שונה הלכות תורת המועדים''' עמוד רצה, הרב שמעון בוקסר, '''שופרא דשופר''' פרק טו.}}. ווייניגער פון דער שיעור רופט זיך אן א 'שבר'{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|לג|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=שיעור}}. לויט דער [[רמב"ן]] (אין זיין דרשה אויף ראש השנה) און דער [[ריטב"א]] (ראש השנה דף לג עמוד ב) יאיז דא אויך א חילוק אין דער סארט שבר וואס עס צוברעכט זיך אזוי ווי א קרעכץ (או-טו, או טו-או-טו), און אזוי פירן זיך קהילות [[רוסיה]] ו[[ליטא]]. דער [[מהרי"ל דיסקין]] האט נאך מחמיר געווען, אז די 'תקיעה' זאל זיין גלאט און גלייך אן קיין שום 'שבירה'}}. | אלע סארטן קולות וואס גייען ארויס פון דער שופר זענען כשר, סיי דין און סיי דיק און סיי הייזעריג{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כז|ב}}; {{שוע|אורח חיים|תקפו|ו}}}}. אויך אויב עס איז געווארן אנדערש דער קול צוליב א לאך, איז עס כשר מעיקר הדין{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כז|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=ניקב}} {{שוע|אורח חיים|תקפו|ז}}}}. די קורצסטע שיעור פון תקיעה איז אזוי ווי א שיעור תרועה פון 'שלש יבבות', דאס מיינט די דריי קורצסטע קולות{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|לג|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=שלש יבבות}}}} און עס איז דא אזעלכע וואס זאגן אז מען דארף כשיעור ניין אזעלכע קולות{{הערה|תוספות שם ד"ה שיעור תרועה}}. פאר א נארמאלער [[בעל תוקע]] נעמט דאס א סעקונדע מיט א האלבן{{הערה|הרב דוד קולדצקי, '''שונה הלכות תורת המועדים''' עמוד רצה, הרב שמעון בוקסר, '''שופרא דשופר''' פרק טו.}}. ווייניגער פון דער שיעור רופט זיך אן א 'שבר'{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|לג|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=שיעור}}. לויט דער [[רמב"ן]] (אין זיין דרשה אויף ראש השנה) און דער [[ריטב"א]] (ראש השנה דף לג עמוד ב) יאיז דא אויך א חילוק אין דער סארט שבר וואס עס צוברעכט זיך אזוי ווי א קרעכץ (או-טו, או טו-או-טו), און אזוי פירן זיך קהילות [[רוסיה]] ו[[ליטא]]. דער [[מהרי"ל דיסקין]] האט נאך מחמיר געווען, אז די 'תקיעה' זאל זיין גלאט און גלייך אן קיין שום 'שבירה'}}. | ||
== | == רעפערענצן == | ||
{{רעפערענצן}} | |||
[[קאַטעגאָריע:מצוות]] | |||
[[ | [[קאַטעגאָריע:ראש השנה]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אלול]] | ||
[[ | |||
[[he:תקיעת שופר]] | [[he:תקיעת שופר]] | ||