בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,374
רעדאגירונגען
(לזו היתה הכוונה) |
(צונויפגיסן רעפערענצן) |
||
| שורה 23: | שורה 23: | ||
==הלכות== | ==הלכות== | ||
לויט די [[ראשונים]], דארף מען עסן פונעם אפיקומן א [[כזית]] (אין וועלכע עס זענען פארהאן פארשידענע מיינונגען וויפיל עס איז, מיט מאָסן צווישן 7 קיוביק ס"מ ביז 50 קיוביק ס"מ), אזויווי אלע מצוות פון עסן, און אזוי ווערט גע'פסק'נט אין שולחן ערוך{{הערה|שם=תעז|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תעז|א}}}}. טראצדעם שרייבט דער [[מהרי"ל]] אז לכתחילה זאל מען עסן צוויי כזיתים, אז עס זאל זיין דערין דער שיעור פון אכילה צו ווערן זאט{{הערה|{{היברובוקס|רבי יעקב הלוי בן משה מולין|ספר מהרי"ל|8918|עמוד=32}}}}{{ביאור|דער טעם פון מהרי"ל איז צו עסן א [[כביצה]] - וואס ער נעמט אן איז צוויי כזיתים - אלס "באליבטע מצוה", ווידער דער [[ב"ח]] שרייבט מען זאל עסן צוויי כזיתים צו יוצא זיין ביידע שיטות פון די ראשונים, א כזית פאר א זכר צום מצה פון קרבן פסח און א כזית פאר זכר צו קרבן פסח{{הערה|אין [https://shitufta.org.il/Bach,_Orach_Chaim/473?selectedunittext=25 טור אורח חיים, סימן תע"ג ס"ק כ"ו]}}. נאך א הסבר איז אז איין כזית איז אלס זכר צום קרבן פסח און די צווייטע צום [[חגיגת ארבעה עשר|קרבן חגיגה]]{{הערה|חיי אדם כלל ק"ל סעיף י"ד}}.}}, און אזוי ווערט געברענגט אין [[משנה ברורה]]{{הערה|{{משנה ברורה|תעז|א}}}}{{ביאור|פארהאן א דריטע דעה פונעם [[ספר החינוך|חינוך]], וואס זאגט אז מען זאל עסן "אביסל מצה" זכר לפסח. דאס שטימט מיט די מיינונג אז אפיקומן קומט נאר אויף צו בלייבן מיט'ן טעם פון מצה אין מויל.}}. | לויט די [[ראשונים]], דארף מען עסן פונעם אפיקומן א [[כזית]] (אין וועלכע עס זענען פארהאן פארשידענע מיינונגען וויפיל עס איז, מיט מאָסן צווישן 7 קיוביק ס"מ ביז 50 קיוביק ס"מ), אזויווי אלע מצוות פון עסן, און אזוי ווערט גע'פסק'נט אין שולחן ערוך{{הערה|שם=תעז|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תעז|א}}}}. טראצדעם שרייבט דער [[מהרי"ל]] אז לכתחילה זאל מען עסן צוויי כזיתים, אז עס זאל זיין דערין דער שיעור פון אכילה צו ווערן זאט{{הערה|{{היברובוקס|רבי יעקב הלוי בן משה מולין|ספר מהרי"ל|8918|עמוד=32}}}}{{ביאור|דער טעם פון מהרי"ל איז צו עסן א [[כביצה]] - וואס ער נעמט אן איז צוויי כזיתים - אלס "באליבטע מצוה", ווידער דער [[ב"ח]] שרייבט מען זאל עסן צוויי כזיתים צו יוצא זיין ביידע שיטות פון די ראשונים, א כזית פאר א זכר צום מצה פון קרבן פסח און א כזית פאר זכר צו קרבן פסח{{הערה|אין [https://shitufta.org.il/Bach,_Orach_Chaim/473?selectedunittext=25 טור אורח חיים, סימן תע"ג ס"ק כ"ו]}}. נאך א הסבר איז אז איין כזית איז אלס זכר צום קרבן פסח און די צווייטע צום [[חגיגת ארבעה עשר|קרבן חגיגה]]{{הערה|חיי אדם כלל ק"ל סעיף י"ד}}.}}, און אזוי ווערט געברענגט אין [[משנה ברורה]]{{הערה|שם=תעז|{{משנה ברורה|תעז|א}}}}{{ביאור|פארהאן א דריטע דעה פונעם [[ספר החינוך|חינוך]], וואס זאגט אז מען זאל עסן "אביסל מצה" זכר לפסח. דאס שטימט מיט די מיינונג אז אפיקומן קומט נאר אויף צו בלייבן מיט'ן טעם פון מצה אין מויל.}}. | ||
מען דארף עסן דעם מאָס אין די צייט-אפשניט וואס ווערט גערופן '[[כדי אכילת פרס]]' (וואס אין איר לענג זענען פארהאן מיינונגען צווישן 3 און 9 מינוט). | מען דארף עסן דעם מאָס אין די צייט-אפשניט וואס ווערט גערופן '[[כדי אכילת פרס]]' (וואס אין איר לענג זענען פארהאן מיינונגען צווישן 3 און 9 מינוט). | ||
| שורה 31: | שורה 31: | ||
אויב האט ער פארגעסן צו עסן דעם אפיקומן, און ער האט זיך דערמאנט נאך וואס ער האט זיך געוואשן [[מים אחרונים]] אדער ער האט געזאגט "הב לן ונברך", זאל ער פארט עסן דעם אפיקומן אן קיין פרישע ברכת המוציא{{הערה|שם=תעז-ב|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תעז|ב}}}}. אז ער האלט שוין נאכ'ן בענטשן, איידער ער האט געמאכט א הגפן אויפ'ן דריטן כוס, זאל ער זיך [[נטילת ידים|וואשן]] אן א ברכה, מאכן ברכת המוציא און עסן דעם אפיקומן, און דאן בענטשן נאכאמאל אויף דעם כוס{{הערה|שם=תעז-ב}}. ווידער אויב האט ער זיך דערמאנט שוין נאכ'ן טרינקן דעם דריטן כוס, זאל ער זיך וואשן און עסן דעם אפיקומן און בענטשן אן א כוס{{הערה|בזמן הזה וואס מיר בענטשן נישט אלעמאל אויף א כוס, {{משנה ברורה|תעז|יא|יז}}}}. | אויב האט ער פארגעסן צו עסן דעם אפיקומן, און ער האט זיך דערמאנט נאך וואס ער האט זיך געוואשן [[מים אחרונים]] אדער ער האט געזאגט "הב לן ונברך", זאל ער פארט עסן דעם אפיקומן אן קיין פרישע ברכת המוציא{{הערה|שם=תעז-ב|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תעז|ב}}}}. אז ער האלט שוין נאכ'ן בענטשן, איידער ער האט געמאכט א הגפן אויפ'ן דריטן כוס, זאל ער זיך [[נטילת ידים|וואשן]] אן א ברכה, מאכן ברכת המוציא און עסן דעם אפיקומן, און דאן בענטשן נאכאמאל אויף דעם כוס{{הערה|שם=תעז-ב}}. ווידער אויב האט ער זיך דערמאנט שוין נאכ'ן טרינקן דעם דריטן כוס, זאל ער זיך וואשן און עסן דעם אפיקומן און בענטשן אן א כוס{{הערה|בזמן הזה וואס מיר בענטשן נישט אלעמאל אויף א כוס, {{משנה ברורה|תעז|יא|יז}}}}. | ||
נאך דעם אפיקומן טאר מען נישט עסן. אויב האט ער יא געגעסן, זאל ער ווידער עסן א כזית מצה פאר אפיקומן{{הערה| | נאך דעם אפיקומן טאר מען נישט עסן. אויב האט ער יא געגעסן, זאל ער ווידער עסן א כזית מצה פאר אפיקומן{{הערה|שם=תעז}}. עס איז א מחלוקת הפוסקים צי מען מעג טרינקען, און לכתחילה זאל מען נישט טרינקען קיין שום משקה (אויסער די צוויי לעצטע [[פיר כוסות|כוסות]]), נאר וואסער און [[טיי]] וכדומה{{הערה|{{משנה ברורה|תעז|ב}}; שולחן ערוך הרב, אורח חיים סימן תע"ז סעיף א'. זעט אויך {{משנה ברורה|תפא|א}}}}. | ||
עס איז געווען א מנהג צו עסן א כזית מצה אויך ביי די ענדע פון די סעודה בייטאג, און דערנאך גארנישט עסן דעם גאנצן טאג{{הערה|ארחות חיים הלכות ליל הפסח, סימן כ"ח}}; מען דארף זיך אבער נישט פירן ווי דעם מנהג{{הערה|דרכי משה סימן תע"ז סק"א. זעט אויך תשובות והנהגות חלק שני, אורח חיים סימן רל"ד, אן ערקלערונג צו דעם מנהג}}. | עס איז געווען א מנהג צו עסן א כזית מצה אויך ביי די ענדע פון די סעודה בייטאג, און דערנאך גארנישט עסן דעם גאנצן טאג{{הערה|ארחות חיים הלכות ליל הפסח, סימן כ"ח}}; מען דארף זיך אבער נישט פירן ווי דעם מנהג{{הערה|דרכי משה סימן תע"ז סק"א. זעט אויך תשובות והנהגות חלק שני, אורח חיים סימן רל"ד, אן ערקלערונג צו דעם מנהג}}. | ||
רעדאגירונגען