אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אברהם סוצקעווער"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
ק
החלפת טקסט – "װעלט" ב־"וועלט"
ק (החלפת טקסט – "בֿ" ב־"ב")
ק (החלפת טקסט – "װעלט" ב־"וועלט")
שורה 1: שורה 1:
[[טעקע:Abraham Sutzkever 1950.jpg|קליין|200px|אַברהם סוצקעווער אין תּש"י]]
[[טעקע:Abraham Sutzkever 1950.jpg|קליין|200px|אַברהם סוצקעווער אין תּש"י]]
[[טעקע:Sutskever Valdiks 1940.jpg|קליין|200px|די הילע פונעם לידער באַנד "וואַלדיקס", 1940]]
[[טעקע:Sutskever Valdiks 1940.jpg|קליין|200px|די הילע פונעם לידער באַנד "וואַלדיקס", 1940]]
'''אַברהם סוצקעווער''' ([[15טן יולי]], [[1913]] - [[20סטן יאנואר|20סטן יאַנואַר]], [[2010]]), איז געװען אַ ייִדישער [[דיכטער]] און [[פּאַרטיזאַן]] פון דער [[צװײטער װעלט מלחמה]].
'''אַברהם סוצקעווער''' ([[15טן יולי]], [[1913]] - [[20סטן יאנואר|20סטן יאַנואַר]], [[2010]]), איז געװען אַ ייִדישער [[דיכטער]] און [[פּאַרטיזאַן]] פון דער [[צװײטער וועלט מלחמה]].


== ביאָגראַפיע ==  
== ביאָגראַפיע ==  
שורה 10: שורה 10:


אין 1934 אַריינגעטראָטן אין דער גרופּע פּאָעטן "יונג ווילנע“ (שמערקע קאַטשערגינסקי, לייזער וואָלף, סיאָמקע קאַהאַן, [[חיים גראַדע]] א“אַ), און אָנגעהויבן זיך דרוקן אָפטער אין פאַרשיידענע ליטעראַרישע צייטשריפטן. כּסדר געלערנט ווי אַן אויטאָדידאַקט און געווען נאָענט צום [[ייִוואָ]]. אין 1937 איז אַרויס אין וואַרשע זיין ערשטער פּאָעזיע־באַנד ''לידער''.
אין 1934 אַריינגעטראָטן אין דער גרופּע פּאָעטן "יונג ווילנע“ (שמערקע קאַטשערגינסקי, לייזער וואָלף, סיאָמקע קאַהאַן, [[חיים גראַדע]] א“אַ), און אָנגעהויבן זיך דרוקן אָפטער אין פאַרשיידענע ליטעראַרישע צייטשריפטן. כּסדר געלערנט ווי אַן אויטאָדידאַקט און געווען נאָענט צום [[ייִוואָ]]. אין 1937 איז אַרויס אין וואַרשע זיין ערשטער פּאָעזיע־באַנד ''לידער''.
נאָכן דייטשן אָנפאַל אויף ליטע אין יוני 1941, אין גאַנג פון דער [[צװײטער װעלט מלחמה]], געבליבן פאַרשפּאַרט צוזאַמען מיט זיין פרוי פריידקע אין [[ווילנער געטא|ווילנער געטאָ]]. באַטייליקט אין גייסטיקן ווידערשטאַנד : רעטונג פון זעלטענע ספרים און דאָקומענטן, אָרגאַניזאַציע פון אַ קולטור־לעבן אין געטאָ. אַקטיוו אין די רייען פון דער פאראייניגטער פּאַרטיזאַנער־אָרגאַניזאַציע (פ.פּ.אָ.).  דעם 12טן סעפּטעמבער 1943 אַנטלאָפן פון געטאָ מיט אַ גרופּע קעמפער און זיך אָנגעשלאָסן אין אַ [[פארטיזאנער|פּאַרטיזאַנער]]־אָפּטייל וואָס האָט באַקעמפט די דייטשן אונטער סאָוועטישער קאָמאַנדע אין די נאַראָטשער וועלדער.
נאָכן דייטשן אָנפאַל אויף ליטע אין יוני 1941, אין גאַנג פון דער [[צװײטער וועלט מלחמה]], געבליבן פאַרשפּאַרט צוזאַמען מיט זיין פרוי פריידקע אין [[ווילנער געטא|ווילנער געטאָ]]. באַטייליקט אין גייסטיקן ווידערשטאַנד : רעטונג פון זעלטענע ספרים און דאָקומענטן, אָרגאַניזאַציע פון אַ קולטור־לעבן אין געטאָ. אַקטיוו אין די רייען פון דער פאראייניגטער פּאַרטיזאַנער־אָרגאַניזאַציע (פ.פּ.אָ.).  דעם 12טן סעפּטעמבער 1943 אַנטלאָפן פון געטאָ מיט אַ גרופּע קעמפער און זיך אָנגעשלאָסן אין אַ [[פארטיזאנער|פּאַרטיזאַנער]]־אָפּטייל וואָס האָט באַקעמפט די דייטשן אונטער סאָוועטישער קאָמאַנדע אין די נאַראָטשער וועלדער.


אין געטאָ און אין וואַלד האט ער כּסדר געשריבן. זיינע אַ פּאָעמע איז דערגאַנגען ביז [[מאסקווע|מאָסקווע]] און געמאַכט אַ שטאַרקן רושם אויף ייִדיש־רוסישע שרייבער ווי [[באָריס פּאַסטערנאַק]], [[איליאַ ערענבורג]] און [[וואַסילי גראָסמאַן]]. רעכענענדיק אַז ער קען צוניץ קומען אין מאָסקווע פאַר דער אַרבעט פון [[יידישער אנטי פאשיסטישער קאמיטעט|ייִדישן אַנטיפאַשיסטישן קאָמיטעט]], האָט די סאָוועטישע מאַכט געשיקט אַ ספּעציעלן עראָפּלאַן אים אַהינצוברענגען. במשך דער [[מלחמה]] האָט סוצקעווער אָנגעשריבן איבער אכציג לידער.  
אין געטאָ און אין וואַלד האט ער כּסדר געשריבן. זיינע אַ פּאָעמע איז דערגאַנגען ביז [[מאסקווע|מאָסקווע]] און געמאַכט אַ שטאַרקן רושם אויף ייִדיש־רוסישע שרייבער ווי [[באָריס פּאַסטערנאַק]], [[איליאַ ערענבורג]] און [[וואַסילי גראָסמאַן]]. רעכענענדיק אַז ער קען צוניץ קומען אין מאָסקווע פאַר דער אַרבעט פון [[יידישער אנטי פאשיסטישער קאמיטעט|ייִדישן אַנטיפאַשיסטישן קאָמיטעט]], האָט די סאָוועטישע מאַכט געשיקט אַ ספּעציעלן עראָפּלאַן אים אַהינצוברענגען. במשך דער [[מלחמה]] האָט סוצקעווער אָנגעשריבן איבער אכציג לידער.  

נאוויגאציע מעניו