בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,362
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "[א-ת]p" ב־"$1פ") |
(−קאַטעגאָריע:אומבאקוקט; −קאַטעגאָריע:אויף יידיש דורך HotCat, החלפות (פתח תקווה), הסרת קישורים עודפים) צייכן: באקוקט |
||
| שורה 8: | שורה 8: | ||
|תלמידים = זיינע זין הרב [[צבי יהודה מעלצער]] און פראפ' [[פייוול מעלצער]]{{ש}}הרב [[אלעזר מנחם מן שך]]{{ש}} הרב [[שלמה זלמן אויערבאך]]{{ש}} הרב [[חיים יעקב גאלדוויכט]] {{ש}}הרב [[יוסף אליהו הענקין]] | |תלמידים = זיינע זין הרב [[צבי יהודה מעלצער]] און פראפ' [[פייוול מעלצער]]{{ש}}הרב [[אלעזר מנחם מן שך]]{{ש}} הרב [[שלמה זלמן אויערבאך]]{{ש}} הרב [[חיים יעקב גאלדוויכט]] {{ש}}הרב [[יוסף אליהו הענקין]] | ||
}} | }} | ||
הרב '''איסר זלמן מעלצער''' ([[ה' אדר]] [[ה'תר"ל]] - [[י' כסלו]] [[ה'תשי"ד]]; [[1870]] – [[1954]]) איז געווען א [[רב]], דער [[ראש ישיבה]] אין [[סלאבאדקער ישיבה|סלאבאדקע]], | הרב '''איסר זלמן מעלצער''' ([[ה' אדר]] [[ה'תר"ל]] - [[י' כסלו]] [[ה'תשי"ד]]; [[1870]] – [[1954]]) איז געווען א [[רב]], דער [[ראש ישיבה]] אין [[סלאבאדקער ישיבה|סלאבאדקע]], [[סלוצק]], [[קלעצק]] און אין דער [[עץ חיים]] ישיבה אין [[ירושלים]], און א [[פוסק]]. ער האט געשריבן דאס ספר "אבן האזל" אויף דער [[משנה תורה]] פונעם [[רמב"ם]]. | ||
ער ווערט פאררעכנט איינער פון די גדולי הדור פון די סוך ת"ר יארן. | ער ווערט פאררעכנט איינער פון די גדולי הדור פון די סוך ת"ר יארן. | ||
| שורה 30: | שורה 30: | ||
ווען [[שרגא פייוול פראנק]] - דער גביר פון דעם שטעטל אַלעקסאט אריבער דעם [[נעמאן טייך]] פון [[קאוונע]] (היינט א פארשטאט פון קאוונע) - איז נפטר געווארן, האט זיין אלמנה גאלדא געוואלט מקיים זיין זיין [[צוואה]] חתונה מאכן זייער טעכטער צו אויסגעצייכנטע תלמידי חכמים. זי איז געפארן צו דער [[וואלאזשינער ישיבה]] בכדי צו טרעפן א [[שידוך]] פאר איר עלצטער טאכטער. דער ראש ישיבה - הרב [[נפתלי צבי יהודה בערלין]] האט זיך געקווענקלט צווישן רב משה מרדכי עפשטיין און רב איסר זלמן מעלצער. טא האט זי געבעטן איר שוואגער - איר שוועסטער'ס מאן - צו פארהערן זיי ביידע, אבער האט שווער געקענט מכריע זיין. ווען זיי זענען געפארן, זי און איר שוואגער מיט די צוויי תלמידים צום קאוונער רב, הרב [[יצחק אלחנן ספעקטאר]], אויך ער האט שווער געקענט קלויבן צווישן זיי. צום סוף האט ער געפרעגט צי זי האט אין שטוב נאך א טאכטער חתונה צו מאכן, און טאקע אום תרנ"ב האט איר טאכטער חיה מנוחה חתונה געהאט מיט הרב משה מרדכי עפשטיין, און איר טאכטער ביילא הינדא האט חתונה געהאט מיט הרב איסר זלמן מעלצער. | ווען [[שרגא פייוול פראנק]] - דער גביר פון דעם שטעטל אַלעקסאט אריבער דעם [[נעמאן טייך]] פון [[קאוונע]] (היינט א פארשטאט פון קאוונע) - איז נפטר געווארן, האט זיין אלמנה גאלדא געוואלט מקיים זיין זיין [[צוואה]] חתונה מאכן זייער טעכטער צו אויסגעצייכנטע תלמידי חכמים. זי איז געפארן צו דער [[וואלאזשינער ישיבה]] בכדי צו טרעפן א [[שידוך]] פאר איר עלצטער טאכטער. דער ראש ישיבה - הרב [[נפתלי צבי יהודה בערלין]] האט זיך געקווענקלט צווישן רב משה מרדכי עפשטיין און רב איסר זלמן מעלצער. טא האט זי געבעטן איר שוואגער - איר שוועסטער'ס מאן - צו פארהערן זיי ביידע, אבער האט שווער געקענט מכריע זיין. ווען זיי זענען געפארן, זי און איר שוואגער מיט די צוויי תלמידים צום קאוונער רב, הרב [[יצחק אלחנן ספעקטאר]], אויך ער האט שווער געקענט קלויבן צווישן זיי. צום סוף האט ער געפרעגט צי זי האט אין שטוב נאך א טאכטער חתונה צו מאכן, און טאקע אום תרנ"ב האט איר טאכטער חיה מנוחה חתונה געהאט מיט הרב משה מרדכי עפשטיין, און איר טאכטער ביילא הינדא האט חתונה געהאט מיט הרב איסר זלמן מעלצער. | ||
ווען איסר זלמן איז געווארן א חתן איז ער שוין געווען א יתום, ווייל זיין פאטער איז נפטר געווארן פריער. ער איז צוריקגעגאנגען אלס חתן צו זיין מאמענס שטוב. דארט האט ער געכאפט א [[לונגען אנטצינדונג]]. די משפחה איז געווען זייער ארעם און האט נישט געהאט א געלט צו באצאלן א דאקטער. אינצווישנצייט האט אויסגעבראכן אין מיר א שריפה, במילא איז די משפחה אנטלאפן פון מיר. וואו זיי זענען אנגעקומען האבן די ארטיגע אידן געדונגען פאר זיי א שטוב און האבן באזארגט דעם חולה א טעפל מילך יעדן טאג. מ'האט מודיע געווען די משפחה פון דער כלה אז דער חתן איז קראנק. זי האט געפרעגט די דאקטוירים, און זיי האבן געזאגט אז ער וועט נאך לעבן א יאר. | ווען איסר זלמן איז געווארן א חתן איז ער שוין געווען א יתום, ווייל זיין פאטער איז נפטר געווארן פריער. ער איז צוריקגעגאנגען אלס חתן צו זיין מאמענס שטוב. דארט האט ער געכאפט א [[לונגען אנטצינדונג]]. די משפחה איז געווען זייער ארעם און האט נישט געהאט א געלט צו באצאלן א דאקטער. אינצווישנצייט האט אויסגעבראכן אין מיר א שריפה, במילא איז די משפחה אנטלאפן פון מיר. וואו זיי זענען אנגעקומען האבן די ארטיגע אידן געדונגען פאר זיי א שטוב און האבן באזארגט דעם חולה א טעפל מילך יעדן טאג. מ'האט מודיע געווען די משפחה פון דער כלה אז דער חתן איז קראנק. זי האט געפרעגט די דאקטוירים, און זיי האבן געזאגט אז ער וועט נאך לעבן א יאר. די כלה איז געווען צופרידן מיט דעם, אבער איר משפחה האט געוואלט פרעגן ביים [[חפץ חיים]]. ער האט געענטפערט גאנץ קורץ: זענען דא מענטשן וואס זענען געזונט, און ס'זענען דא מענטשן וואס לעבן לאנג. זיי האבן חתונה געהאט און געלעבט צוזאם העכער פון זעכציג יאר.<ref name="Hamodia"/> | ||
נאך דער חתונה האט ר' איסר זלמן זיך געצויגן אין קאוונע, וואו ער האט געלערנט אונטער דעם קאוונער רב. | נאך דער חתונה האט ר' איסר זלמן זיך געצויגן אין קאוונע, וואו ער האט געלערנט אונטער דעם קאוונער רב. | ||
==די סלאבאדקער ישיבה== | ==די סלאבאדקער ישיבה== | ||
| שורה 40: | שורה 39: | ||
== סלוצקער ישיבה== | == סלוצקער ישיבה== | ||
אום תרנ"ז ([[1894]]) האט דער [[סלוצק]]ער רב, רבי [[יעקב דוד ווילאווסקי]] (דער רידב"ז), געבעטן דעם אלטער פון סלאבאדקע צו העפן אים גרינדן א ישיבה אויפן דרך פון מוסר. דער אלטער | אום תרנ"ז ([[1894]]) האט דער [[סלוצק]]ער רב, רבי [[יעקב דוד ווילאווסקי]] (דער רידב"ז), געבעטן דעם אלטער פון סלאבאדקע צו העפן אים גרינדן א ישיבה אויפן דרך פון מוסר. דער אלטער האט געשיקט רבי איסר זלמן קיין סלוצק פאר דעם צוועק מיט א חבורה פון 14 תלמידים. נאכדעם וואס דער רידב"ז האט זיך געצויגן אין [[פאראייניגטע שטאטן|אמעריקע]] (און דערנאך אין [[ארץ ישראל]]), האט מען באשטימט רבי איסר זלמן דער סלוצקער רב אין תרס"ג; ער האט געדינט אין דעם רבנות צוואנציג יאר, ביז תרפ"ג. | ||
אין תר"ף האט הרב מעלצער באקומען א בריוו פון הרב [[צבי פסח פראנק|הערש פסח פראנק]] פון ירושלים מיט א בקשה אז ער זאל אריבערפירן זיין ישיבה דארטן. אבער דעמאלסט איז נישט געווען קיין שעת הכושר. | אין תר"ף האט הרב מעלצער באקומען א בריוו פון הרב [[צבי פסח פראנק|הערש פסח פראנק]] פון ירושלים מיט א בקשה אז ער זאל אריבערפירן זיין ישיבה דארטן. אבער דעמאלסט איז נישט געווען קיין שעת הכושר. | ||
| שורה 59: | שורה 58: | ||
==זיין משפחה== | ==זיין משפחה== | ||
* זיין טאכטער חנה פערל, ווייב פון הרב [[אהרן קאטלער]], ראש ישיבה אין [[קלעצק]], [[ליטא]], און גרינדער פון דער [[בית מדרש גבוה|ישיבה]] אין [[לייקוואוד]], [[ | * זיין טאכטער חנה פערל, ווייב פון הרב [[אהרן קאטלער]], ראש ישיבה אין [[קלעצק]], [[ליטא]], און גרינדער פון דער [[בית מדרש גבוה|ישיבה]] אין [[לייקוואוד]], [[פאראייניגטע שטאטן]] און פון די גרעסטע אמעריקאנער רבנים נאכן חורבן אייראפע. | ||
** זייער זון הרב [[שניאור קאטלער]] איז געווען ראש ישיבה אין | ** זייער זון הרב [[שניאור קאטלער]] איז געווען ראש ישיבה אין לייקוואוד, נאך אים דער אייניקל הרב [[אריה מלכיאל קאטלער]] | ||
* זיין זון, הרב [[צבי יהודה מלצר|צבי יהודה מעלצער]] רבה של [[רחובות]] ומייסד "[[ישיבת הדרום]]", חותנו של הרב [[יהודה עמיטל]], ראש [[ישיבת הר עציון]] | * זיין זון, הרב [[צבי יהודה מלצר|צבי יהודה מעלצער]] רבה של [[רחובות]] ומייסד "[[ישיבת הדרום]]", חותנו של הרב [[יהודה עמיטל]], ראש [[ישיבת הר עציון]] | ||
* זיין זון, המחנך ופרשן התנ"ך [[פייוול מעלצער]], מנהל בית הספר "רוחמה", מרצה השיעור היומי בתנ"ך ב"קול ירושלים", חבר מערכת [[דעת מקרא]] וממייסדיה, ומחבר הפירוש ל[[מגילת רות]] במסגרתה. | * זיין זון, המחנך ופרשן התנ"ך [[פייוול מעלצער]], מנהל בית הספר "רוחמה", מרצה השיעור היומי בתנ"ך ב"קול ירושלים", חבר מערכת [[דעת מקרא]] וממייסדיה, ומחבר הפירוש ל[[מגילת רות]] במסגרתה. | ||
* די ווייב פון הרב [[יצחק מאיר בן מנחם]] (פאטשינער), אב"ד [[פתח | * די ווייב פון הרב [[יצחק מאיר בן מנחם]] (פאטשינער), אב"ד [[פתח תקווה]], דיין אינעם בית הדין הגדול. | ||
** חתנו של הרב בן מנחם, הרב [[אביעזר פילץ]], מכהן כראש [[ישיבת תושיה]] [[תפרח]], וכן בנו הרב מנחם בן מנחם הוא מראשי הישיבה. | ** חתנו של הרב בן מנחם, הרב [[אביעזר פילץ]], מכהן כראש [[ישיבת תושיה]] [[תפרח]], וכן בנו הרב מנחם בן מנחם הוא מראשי הישיבה. | ||
* הרב [[אלעזר מנחם מן שך]], ראש ישיבה פון [[פאנאוועזשער ישיבה|פאנאוועזש]] ומנהיג הציבור ה[[חרדים|חרדי]]-[[ליטאים (זרם)|ליטאי]], האט געהייראט גוטל, טאכטער פון זיין שוועסטער פרומא רבקה. | * הרב [[אלעזר מנחם מן שך]], ראש ישיבה פון [[פאנאוועזשער ישיבה|פאנאוועזש]] ומנהיג הציבור ה[[חרדים|חרדי]]-[[ליטאים (זרם)|ליטאי]], האט געהייראט גוטל, טאכטער פון זיין שוועסטער פרומא רבקה. | ||
==זיינע תלמידים== | ==זיינע תלמידים== | ||
* זיין זון, הרב [[צבי יהודה מעלצער]] רב פון [[רחובות]] פון תש"ז ביז תשי"א און דער גרינדער פון "[[ישיבת הדרום]]", שווער פון הרב [[יהודה עמיטל]], והוגה הרעיון של "ישיבה צבאית". | * זיין זון, הרב [[צבי יהודה מעלצער]] רב פון [[רחובות]] פון תש"ז ביז תשי"א און דער גרינדער פון "[[ישיבת הדרום]]", שווער פון הרב [[יהודה עמיטל]], והוגה הרעיון של "ישיבה צבאית". | ||
* זיין זון, פראפ' [[פייוול מעלצער]], מנהל פון דער "רוחמה" שולע, מרצה השיעור היומי בתנ"ך ב"קול ירושלים" ומחבר פרוש למספר ספרים בסדרת '''[[דעת מקרא]]'''. | * זיין זון, פראפ' [[פייוול מעלצער]], מנהל פון דער "רוחמה" שולע, מרצה השיעור היומי בתנ"ך ב"קול ירושלים" ומחבר פרוש למספר ספרים בסדרת '''[[דעת מקרא]]'''. | ||
* [[הרב שך]], ראש ישיבה אין [[פאנאוועזשער ישיבה|פאנאוועזש]] און פירער פון די [[ליטווישע]] אין ארץ ישראל | * [[הרב שך]], ראש ישיבה אין [[פאנאוועזשער ישיבה|פאנאוועזש]] און פירער פון די [[ליטווישע]] אין ארץ ישראל | ||
* הרב [[שלמה זלמן אויערבאך]], ראש ישיבת [[קול תורה (ישיבה)|קול תורה]] | * הרב [[שלמה זלמן אויערבאך]], ראש ישיבת [[קול תורה (ישיבה)|קול תורה]] | ||
* זיין איידעם, הרב [[אהרן קאטלער]] ראש ישיבת [[ישיבת קלעצק-לייקווד|ישיבת קלעצק-לייקוואוד]] . | * זיין איידעם, הרב [[אהרן קאטלער]] ראש ישיבת [[ישיבת קלעצק-לייקווד|ישיבת קלעצק-לייקוואוד]] . | ||
* זיין איידעם, הרב '''יצחק בן מנחם''' (פאטשינער), אב"ד [[פתח | * זיין איידעם, הרב '''יצחק בן מנחם''' (פאטשינער), אב"ד [[פתח תקווה]], ודיין בבית הדין הגדול. | ||
* הרב [[יוסף אליהו הענקין]], מנהיג רוחני פון אידנטום אין די [[ | * הרב [[יוסף אליהו הענקין]], מנהיג רוחני פון אידנטום אין די [[פאראייניגטע שטאטן]], און פירער פון דער צדקה ארגאניזאציע "עזרת תורה". | ||
* הרב [[שלמה גורן]], הויפט רב אין ארץ ישראל. | * הרב [[שלמה גורן]], הויפט רב אין ארץ ישראל. | ||
* הרב [[יהודה עמיטל]], ראש [[ישיבת הר עציון]] (האט געהייראט זיין אייניקל). | * הרב [[יהודה עמיטל]], ראש [[ישיבת הר עציון]] (האט געהייראט זיין אייניקל). | ||
| שורה 99: | שורה 96: | ||
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר המנוחות]] | [[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר המנוחות]] | ||
[[קאַטעגאָריע:מועצת גדולי התורה]] | [[קאַטעגאָריע:מועצת גדולי התורה]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
רעדאגירונגען