אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:קוילנשטאף"
ק (החלפת טקסט – "זײַנען" ב־"זענען") |
ק (←top: טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי (5), ײ ← יי (2), װ ← וו (4), ױ ← וי (3)) |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
[[טעקע:C-TableImage.svg|לינקס|250px]] | [[טעקע:C-TableImage.svg|לינקס|250px]] | ||
[[טעקע:C,6.jpg|250px|קליין|שוואַרץ טשאַד גראַפייט, טשאַד, בלאַס דימענט.]] | [[טעקע:C,6.jpg|250px|קליין|שוואַרץ טשאַד גראַפייט, טשאַד, בלאַס דימענט.]] | ||
''' | '''קוילנשטאָף''' אדער '''קאַרבאָן''' איז אַ וויכטיגער [[כעמישער עלעמענט]], און פון די וויכטיגסטע עלעמענטן פון די [[ארגאניזם|אָרגאַנישע]]־[[אָרגאַנישע מאַטעריאַל|מאַטעריאַלן]] (דהיינו, פון די [[לעבן|לעבעדיקע באַשעפענישן]]). זיין סימבאָל איז '''C''' ({{שפראך-la|Carbon}}), זיין [[אַטאָם־מאָס]] איז 12 און זיין [[אַטאָם־נומער]] איז 6. | ||
'''קוילנשטאף''' איז דער עיקר און הויפט עלעמענט אויף וואס די [[כעמיע]] פון [[לעבן]] איז באזירט. | '''קוילנשטאף''' איז דער עיקר און הויפט עלעמענט אויף וואס די [[כעמיע]] פון [[לעבן]] איז באזירט. | ||
| שורה 7: | שורה 7: | ||
דער נאמען "'''קאַרבאָן"''' שטאמט פון א [[לאטיין]] ווארט וואס מיינט [[קוילן]]. | דער נאמען "'''קאַרבאָן"''' שטאמט פון א [[לאטיין]] ווארט וואס מיינט [[קוילן]]. | ||
[[בעלי חיים]] זענען | [[בעלי חיים]] זענען אויסגעפארמט פון עטלעכע כעמיקאַלע עלעמענטן: קוילנשטאף, [[הידראגען|וואַסערשטאָף]], [[שטיקשטאף|שטיקשטאָף]], און [[אקסיגען|זויערשטאָף]]. דאָס עלעמענט קוילנשטאף האָט די מערסטע [[ארגאנישע פארבינדונגען|אָרגאַנישע פאַרבינדונגען]] (פון אַלע 4 זייטן) וואָס דערפאר קען דאָס זיך שטאַרקער פאַרבינדן מיט זיך אַליין און מיט אַנדערע כעמיקאַלע עלעמענטן. | ||
[[טעקע:Element 6.webm|קליין|טשאַד אַטאָם]] | [[טעקע:Element 6.webm|קליין|טשאַד אַטאָם]] | ||
דאס קלענסטע נאטירלעכע מאלעקול פון קוילנשטאף איז מעטאן (ענגליש: "methane", | דאס קלענסטע נאטירלעכע מאלעקול פון קוילנשטאף איז מעטאן (ענגליש: "methane", דייטש: "Methan") וואס האט אן אטאם פון קוילנשטאף און פיר אטאמען פון וואסערשטאף. די כעמישע פארמעל פון מעטאן איז "CH<sub>4</sub>". | ||
{{קאמפאקטע פעריאדישע טאבעלע|C}} | {{קאמפאקטע פעריאדישע טאבעלע|C}} | ||
[[קאַטעגאָריע:קוילנשטאף|*]] | [[קאַטעגאָריע:קוילנשטאף|*]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
[[he:פחמן]] | [[he:פחמן]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
רעוויזיע פון 23:18, 10 דעצעמבער 2022
קוילנשטאָף אדער קאַרבאָן איז אַ וויכטיגער כעמישער עלעמענט, און פון די וויכטיגסטע עלעמענטן פון די אָרגאַנישע־מאַטעריאַלן (דהיינו, פון די לעבעדיקע באַשעפענישן). זיין סימבאָל איז C (לאטייניש: Carbon), זיין אַטאָם־מאָס איז 12 און זיין אַטאָם־נומער איז 6.
קוילנשטאף איז דער עיקר און הויפט עלעמענט אויף וואס די כעמיע פון לעבן איז באזירט.
דער נאמען "קאַרבאָן" שטאמט פון א לאטיין ווארט וואס מיינט קוילן.
בעלי חיים זענען אויסגעפארמט פון עטלעכע כעמיקאַלע עלעמענטן: קוילנשטאף, וואַסערשטאָף, שטיקשטאָף, און זויערשטאָף. דאָס עלעמענט קוילנשטאף האָט די מערסטע אָרגאַנישע פאַרבינדונגען (פון אַלע 4 זייטן) וואָס דערפאר קען דאָס זיך שטאַרקער פאַרבינדן מיט זיך אַליין און מיט אַנדערע כעמיקאַלע עלעמענטן.
דאס קלענסטע נאטירלעכע מאלעקול פון קוילנשטאף איז מעטאן (ענגליש: "methane", דייטש: "Methan") וואס האט אן אטאם פון קוילנשטאף און פיר אטאמען פון וואסערשטאף. די כעמישע פארמעל פון מעטאן איז "CH4".
| פעריאדישע טאבעלע | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| H | He | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | |||||||||||||||||||||||||
| Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | |||||||||||||||||||||||||
| Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | |||||||||||
| Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | |||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!