35,369
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "צײַט" ב־"צייט") |
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי (15)) |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
ספר '''הכוזרי''' (פולער נאָמען: '''דאָס בוך פון | ספר '''הכוזרי''' (פולער נאָמען: '''דאָס בוך פון איבערצייגונג און ראיה צו פאַרטיידיקן דעם געשענדעטן גלויבן'''; אויף [[אראביש|אַראַביש]]: ''كتاب الحجة والدليل في نصرة الدين الذليل כִּתָּאבּ אלחַגׇ'ה ואלדׇּלִיל פִי נַצְר אלדִּין אלדַ'לִיל'' –) איז אַ [[פילאזאפיע|פילאָזאָפישער]] [[ספר]] פון ר' [[יהודה הלוי]]. ר' יהודה האָט אָריגינעל געשריבן דעם ספר אויף [[אראביש|אַראַביש]] און ר' [[יהודה אבן תיבון]] האָט עם איבערגעזעצט אויף [[לשון קודש]]. דער ספר איז אויסגעשטעלט ווי אַ געשפּרעך צווישן דעם [[כאזארן|כאַזאַרישן]] קעניג מיט אַ אידישן חכם איבער די יסודות פון אידישקייט. | ||
== דאָס שרײַבן פונעם ספר == | == דאָס שרײַבן פונעם ספר == | ||
אין אַ בריוו וואָס איז געפונען געוואָרן אין דער [[קאהירע גניזה|קאַהירער גניזה]], דערציילט דער מחבר | אין אַ בריוו וואָס איז געפונען געוואָרן אין דער [[קאהירע גניזה|קאַהירער גניזה]], דערציילט דער מחבר זיינעם אַ חבר, אַז ער האָט געשריבן דעם ספר נאָך אַנטהאַלטן שאלות פון אַ [[קראי|קראישער]] פילאָזאָף וואָס האָט געוואוינט אין [[שפאניע|שפּאניע]]. אין יענעם בריוו באַצייכנט ר' יהודה דעם ספר אַלס אַ "דבר פעוט" – אַ קלייניקייט, פון דעם האָבן פאָרשער געדרונגען אַז דער ערשטער נוסח פון דעם ספר איז געווען פיל קירצער פאַר זיין ענדגילטיקן נוסח. טייל האַלטן אויך אַז דעם פינפטן "מאמר" אין ספר איז צוגעגעבן געוואָרן שפּעטער צוליב ר' יהודה'ס אומצופרידנקייט פון דעם ספר'ס צורה. | ||
== אינהאַלט == | == אינהאַלט == | ||
| שורה 10: | שורה 10: | ||
==== הקדמה ==== | ==== הקדמה ==== | ||
נאָך אַ קורצן איבערבליק פון די געשעענישן וואָס האָבן געשטופּט דעם קעניג אויסצופאָרשן דעם ריכטיקן גלויבן, און | נאָך אַ קורצן איבערבליק פון די געשעענישן וואָס האָבן געשטופּט דעם קעניג אויסצופאָרשן דעם ריכטיקן גלויבן, און זיינע שמועסן מיט אַ [[פילאָזאָפיע|פילאָזאָף]], און [[קריסטנטום|קריסטליכע]] און [[מוסולמענער|מוסולמענישע]] גייסטיליכער איבער זייערע גלויבנס, ווענדעט דער קעניג צו צו אַ אידישן חכם. אַנשטאָט רעדן מיטן קעניג וועגן די באַווייזונגען אַז ס'איז דאָ אַ באַשעפער וואָס האָט באַשאַפן די וועלט און פירט אָן מיט איר, האָט דער חכם געזאָגט אַז ער דינט דעם גאָט וואָס האָט באַוויזן מופתים און אַרויסגענומען זיין פאָלק ישראל פון מצרים. דער חכם האָט דאָס פאַרענטפערט מיט דעם אַז דורך אָנהייבן מיט שכלדיקע באַווייזונגען איז שווער צו דערגיין דעם אמת, ווי מען זעט אַז די פילאָזאָפן שפּאַרן זיך איבער די זאַכן; דאַקעגן דורך אַ קלאָרן ווירקליכן באַווייז אין פאָרעם פון אַ הימלשער התגלות קען ניט זיין קיין צווייפל. אַזוי איז אויך בנוגע עטישקייט, וואָס די פילאָזאָפן זענען ניט אַלע איינשטימיג איבער דער שאלה וואָס באַשטייט גוט, דאַַקעגן די אַנטפּלעקטע רעליגיע קען אָנזאָגן דעם מענטשן וואָס איז גוט און וואָס איז שלעכטס. | ||
== סטיל == | == סטיל == | ||
| שורה 32: | שורה 32: | ||
[https://he.wikisource.org/wiki/%D7%A1%D7%A4%D7%A8_%D7%94%D7%9B%D7%95%D7%96%D7%A8%D7%99 '''הכוזרי''' אין ויקיטקסט] | [https://he.wikisource.org/wiki/%D7%A1%D7%A4%D7%A8_%D7%94%D7%9B%D7%95%D7%96%D7%A8%D7%99 '''הכוזרי''' אין ויקיטקסט] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:חקירה ספרים]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:טעאלאגיע]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:פילאזאפיע]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:ביכער]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||