אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:הארץ אטאקע"
ק (החלפת טקסט – "זײַנען" ב־"זענען") |
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי (3), וווּ ← וואוּ) |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
[[טעקע:Heart attack diagram.JPG|לינקס|230px]] | [[טעקע:Heart attack diagram.JPG|לינקס|230px]] | ||
'''הארץ אטאקע''' איז אַן [[wikt:אַקוטע|אַקוטע]] [[אינפאַרקציע]] פון [[הארצמוסקל]] (AMI אָדער, מער געווענליך צווישן [[דאקטאר|דאָקטוירים]], MI) איז אַן ערנסטע, פּלוצעמדיקע האַרצקרענק וואָס איז כּולל פאַרשיידענע ניוואָען [[ברוסטקאסטן|ברוסטווייטיק]] אָדער אומבאַקוועמקייט, [[שוואַכקייט]], [[שוויצן]], ניט־גוטקייט, [[ברעכן]] און קרומע האַרצריטמען, און דערפירט טייל מאָל צום פאַרלירן די [[באוויסטזיין| | '''הארץ אטאקע''' איז אַן [[wikt:אַקוטע|אַקוטע]] [[אינפאַרקציע]] פון [[הארצמוסקל]] (AMI אָדער, מער געווענליך צווישן [[דאקטאר|דאָקטוירים]], MI) איז אַן ערנסטע, פּלוצעמדיקע האַרצקרענק וואָס איז כּולל פאַרשיידענע ניוואָען [[ברוסטקאסטן|ברוסטווייטיק]] אָדער אומבאַקוועמקייט, [[שוואַכקייט]], [[שוויצן]], ניט־גוטקייט, [[ברעכן]] און קרומע האַרצריטמען, און דערפירט טייל מאָל צום פאַרלירן די [[באוויסטזיין|באַוואוּסטזיין]]. | ||
עס קומט פאָר ווען דאָס בלוטשטראָם צו אַ טייל [[הארץ|האַרץ]] ווערט איבערגעריסן. דאָס דערפירט צום [[טויט]] און [[שראם|פאַרשראַמונג]] (scarring) פון דאָס האַרצגעוועב אין יענעם אָרט. דער באַווירקטער ראַיאָן קען | עס קומט פאָר ווען דאָס בלוטשטראָם צו אַ טייל [[הארץ|האַרץ]] ווערט איבערגעריסן. דאָס דערפירט צום [[טויט]] און [[שראם|פאַרשראַמונג]] (scarring) פון דאָס האַרצגעוועב אין יענעם אָרט. דער באַווירקטער ראַיאָן קען זיין אַ גרויסער אָדער אַ קליינער, און דערפאַר זענען '''האַרצאַטאַקעס''' פון פאַרשיידענע מדרגות ערנצטקייט, נאָר זיי שטעלן מיט זיך פאָר אָפטמאָל אַ [[מעדיצין|מעדיצינישן]] נויטפאַל וואָס פאָדערט אויפמערק תּיכּף־ומיד, און דערמיט אַן אַקטיווירונג פון דער אָרטיקער גיכער הילף. | ||
מע שטעלט דעם [[דיִאַגנאָז]] מיט אַ קאָמבינאַציע פון דער מעדיצינישער געשיכטע, רעזולטאַטן פון [[ע.ק.ג]], און [[הארצענזימען|האַרצענזימען]] (cardiac enzymes). די סאַמע וויכטיקסטע באַהאַנדלונג פאַר אַ מיִאָקאַרדיום־אינפאַרקט איז צו ווידער אויפצועפענען די בלוטשטראָם צום האַרץ, דורכן [[טראמבאליז|טראָמבאָליז]] (thrombolysis), דאָס הייסט צעלאָזן די בלוט־[[גליווער|פאַרגליווערונג]] אין דער [[ארטעריע|אַרטעריע]] מיט [[ענזים|ענזימען]] (enzymes), אָדער [[אנגיאפלאסטיק|אַנגיאָפּלאַסט]] (angioplasty), וואָס ניצט אַ באַלאָן אויפצופּראַלן די אַרטעריע. מע מוז שטרענג אויפפּאַסן אויפן פּאַציענט אויף אַ ספּעציעלן האַרצאָפּטייל אין [[שפיטאל|שפּיטאָל]] כּדי צו פאַרהיטן געוויסע קאָמפּליקאַציעס. מע לייגט אויך אַ טראָפּ אויף צווייטיקע פאַרהיטונג (secondary prevention), דאָס הייסט עלימינירן ריזיקעס וואָס קענען דערפירן צו | מע שטעלט דעם [[דיִאַגנאָז]] מיט אַ קאָמבינאַציע פון דער מעדיצינישער געשיכטע, רעזולטאַטן פון [[ע.ק.ג]], און [[הארצענזימען|האַרצענזימען]] (cardiac enzymes). די סאַמע וויכטיקסטע באַהאַנדלונג פאַר אַ מיִאָקאַרדיום־אינפאַרקט איז צו ווידער אויפצועפענען די בלוטשטראָם צום האַרץ, דורכן [[טראמבאליז|טראָמבאָליז]] (thrombolysis), דאָס הייסט צעלאָזן די בלוט־[[גליווער|פאַרגליווערונג]] אין דער [[ארטעריע|אַרטעריע]] מיט [[ענזים|ענזימען]] (enzymes), אָדער [[אנגיאפלאסטיק|אַנגיאָפּלאַסט]] (angioplasty), וואָס ניצט אַ באַלאָן אויפצופּראַלן די אַרטעריע. מע מוז שטרענג אויפפּאַסן אויפן פּאַציענט אויף אַ ספּעציעלן האַרצאָפּטייל אין [[שפיטאל|שפּיטאָל]] כּדי צו פאַרהיטן געוויסע קאָמפּליקאַציעס. מע לייגט אויך אַ טראָפּ אויף צווייטיקע פאַרהיטונג (secondary prevention), דאָס הייסט עלימינירן ריזיקעס וואָס קענען דערפירן צו ווייטערדיגע האַרצאַטאַקעס. | ||
== סימפטאמען == | == סימפטאמען == | ||
| שורה 13: | שורה 13: | ||
[[קאַטעגאָריע:קרענק]] | [[קאַטעגאָריע:קרענק]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
רעוויזיע פון 16:50, 8 דעצעמבער 2022
הארץ אטאקע איז אַן אַקוטע אינפאַרקציע פון הארצמוסקל (AMI אָדער, מער געווענליך צווישן דאָקטוירים, MI) איז אַן ערנסטע, פּלוצעמדיקע האַרצקרענק וואָס איז כּולל פאַרשיידענע ניוואָען ברוסטווייטיק אָדער אומבאַקוועמקייט, שוואַכקייט, שוויצן, ניט־גוטקייט, ברעכן און קרומע האַרצריטמען, און דערפירט טייל מאָל צום פאַרלירן די באַוואוּסטזיין.
עס קומט פאָר ווען דאָס בלוטשטראָם צו אַ טייל האַרץ ווערט איבערגעריסן. דאָס דערפירט צום טויט און פאַרשראַמונג (scarring) פון דאָס האַרצגעוועב אין יענעם אָרט. דער באַווירקטער ראַיאָן קען זיין אַ גרויסער אָדער אַ קליינער, און דערפאַר זענען האַרצאַטאַקעס פון פאַרשיידענע מדרגות ערנצטקייט, נאָר זיי שטעלן מיט זיך פאָר אָפטמאָל אַ מעדיצינישן נויטפאַל וואָס פאָדערט אויפמערק תּיכּף־ומיד, און דערמיט אַן אַקטיווירונג פון דער אָרטיקער גיכער הילף.
מע שטעלט דעם דיִאַגנאָז מיט אַ קאָמבינאַציע פון דער מעדיצינישער געשיכטע, רעזולטאַטן פון ע.ק.ג, און האַרצענזימען (cardiac enzymes). די סאַמע וויכטיקסטע באַהאַנדלונג פאַר אַ מיִאָקאַרדיום־אינפאַרקט איז צו ווידער אויפצועפענען די בלוטשטראָם צום האַרץ, דורכן טראָמבאָליז (thrombolysis), דאָס הייסט צעלאָזן די בלוט־פאַרגליווערונג אין דער אַרטעריע מיט ענזימען (enzymes), אָדער אַנגיאָפּלאַסט (angioplasty), וואָס ניצט אַ באַלאָן אויפצופּראַלן די אַרטעריע. מע מוז שטרענג אויפפּאַסן אויפן פּאַציענט אויף אַ ספּעציעלן האַרצאָפּטייל אין שפּיטאָל כּדי צו פאַרהיטן געוויסע קאָמפּליקאַציעס. מע לייגט אויך אַ טראָפּ אויף צווייטיקע פאַרהיטונג (secondary prevention), דאָס הייסט עלימינירן ריזיקעס וואָס קענען דערפירן צו ווייטערדיגע האַרצאַטאַקעס.
סימפטאמען
ווען א מענטש כאפט א הארץ אטאקע דויערט עס עטלעכע מינוטין ביז מען זעט די סימפטאמען, זעלטן קומען זיי זאפארט. ביי רוב מענטשן שפירט מען ברוסט פיין. די שמערצן קומען פון איסכעמיע (א מאנגל פון בלוט און זויערשטאף) אינעם הארץ מוסקל; דאס רופט מען אנגינא פעקטאריס. אפט שפירט מען שמערצן אין דעם לינקן ארעם, און אמאל אין דעם אונטער־קינבאק, דעם האלץ, דעם רעכטן ארעם, דעם רוקן, און אין טיילן פון דעם בויך.
ווייבער האבן אפט אנדערע סימפטאמען ווי מאנצבילן. די מערסטע געוויינטלעכע סימפטאמען שליסן איין קורצן אטעם, שוואכקייט, און מען שפירט פארמאטערט. טטייל פרויען שפירן מיד, שלאפן נישט גוט און האבן א קורצן אטעם ביז א חודש איידער זיי כאפן א הארץ אטאקע.
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!