אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:בודאפעשט"

קיין ענדערונג אין גרייס ,  פֿאַר 3 יאָר
ק
החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן "
ק (החלפת טקסט – "ײַ" ב־"יי")
ק (החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן ")
שורה 37: שורה 37:
די [[ערשטע וועלט מלחמה]], האט נישט געברענגט צופיל ענדערונגען אויפן שטאט זעלבסט, אונגארן האט פארלוירן אסאך טעריטאריעס צו די נייע לענדער, וואס זענען אויפגעקומען אין איר שכנות. אבער אין [[1930]] האבן א מיליאן איינוווינער געוווינט אין שטאט, און נאך 400,000 אין די פארשטאט געגנטער. אין די נייע זעלבסטשטענידקע [[הויפטשטאט]], האבן זיך געפונען דאס רוב אנטוויקעלסטע אינדוסטריעלע פאבריקן פון גאנץ אונגארן, און אין קליינפעשט און אין די פארשטאטן, איז געווען דער עיקר בליען פון די יארהונדערט.
די [[ערשטע וועלט מלחמה]], האט נישט געברענגט צופיל ענדערונגען אויפן שטאט זעלבסט, אונגארן האט פארלוירן אסאך טעריטאריעס צו די נייע לענדער, וואס זענען אויפגעקומען אין איר שכנות. אבער אין [[1930]] האבן א מיליאן איינוווינער געוווינט אין שטאט, און נאך 400,000 אין די פארשטאט געגנטער. אין די נייע זעלבסטשטענידקע [[הויפטשטאט]], האבן זיך געפונען דאס רוב אנטוויקעלסטע אינדוסטריעלע פאבריקן פון גאנץ אונגארן, און אין קליינפעשט און אין די פארשטאטן, איז געווען דער עיקר בליען פון די יארהונדערט.


מיטן [[נאצי]] אריינקום, האט בודאפעשט געכאפט א טויט קלאפ, און ריזיקע געגנטער זענען פלאך געווארן מיט דער ערד, דורכאויס דער [[צווייטער וועלט קריג]]. טויזנטער איינוווינער זענען אומגעקומען אין די באמבאדירונגען פון די רוסן, און ארום הונדערט טויזנט יידישע איינוווינער, פון די 280,000 יידן פון שטאט, זענען אומגעקומען, אסאך אין [[אוישוויץ]], און אנדערע אין טייך [[דוניי]], דורך די [[פאשיסט]]ישע [[פייל קרייץ]], די נאציס האבן אויפגעשטעלט א [[בודאפעשטער געטא|געטא]], ווי אסאך יידן זענען געצווינגען געווען, זיך אריינצושטופן דארט.
מיטן [[נאצי]] אריינקום, האט בודאפעשט געכאפט א טויט קלאפ, און ריזיקע געגנטער זענען פלאך געווארן מיט דער ערד, דורכאויס דער [[צווייטער וועלט קריג]]. טויזנטער איינוווינער זענען אומגעקומען אין די באמבאדירונגען פון די רוסן, און ארום הונדערט טויזנט יידישע איינוווינער, פון די 280,000 אידן פון שטאט, זענען אומגעקומען, אסאך אין [[אוישוויץ]], און אנדערע אין טייך [[דוניי]], דורך די [[פאשיסט]]ישע [[פייל קרייץ]], די נאציס האבן אויפגעשטעלט א [[בודאפעשטער געטא|געטא]], ווי אסאך אידן זענען געצווינגען געווען, זיך אריינצושטופן דארט.


=== קאמוניזם ===
=== קאמוניזם ===
שורה 45: שורה 45:


== יידישע באפעלקערונג ==
== יידישע באפעלקערונג ==
אין צוועלפטן יארהונדערט, האבן יידן שוין געוווינט אין שטאט. אין יאר [[1744]], האט מאריא טערעזא ארויסגעטריבן די יידן, און נאך דריי יאר האבן זיי זיך אומגעקערט.  
אין צוועלפטן יארהונדערט, האבן אידן שוין געוווינט אין שטאט. אין יאר [[1744]], האט מאריא טערעזא ארויסגעטריבן די יידן, און נאך דריי יאר האבן זיי זיך אומגעקערט.  


אין די יארן דערנאך, איז בודאפעשט געווארן א גרויסע יידישע שטאט, מיט א גאר ארגאנאזירטע קהילה, און דערגרייכט איר הויכפונקט מיטן נאצישן אריינמארש, און געהאט נאנט צו 300,000 יידן, מאכנדיק בודאפעשט פאר א גרויסע יידישע שטאט איבער די וועלט. אין די [[ניינצטע יארהונדערט]] איז אויפגעבויט געווארן די גרויסע שול, וואס איז די צווייטע גרעסטע אין די וועלט, און געהערט צו די [[נעאלאגן|נעאלאגישע]] קהילה, און ווערט גערופן די [[דוהאני שול]], וואס איז אפן ביז היינט
אין די יארן דערנאך, איז בודאפעשט געווארן א גרויסע יידישע שטאט, מיט א גאר ארגאנאזירטע קהילה, און דערגרייכט איר הויכפונקט מיטן נאצישן אריינמארש, און געהאט נאנט צו 300,000 יידן, מאכנדיק בודאפעשט פאר א גרויסע יידישע שטאט איבער די וועלט. אין די [[ניינצטע יארהונדערט]] איז אויפגעבויט געווארן די גרויסע שול, וואס איז די צווייטע גרעסטע אין די וועלט, און געהערט צו די [[נעאלאגן|נעאלאגישע]] קהילה, און ווערט גערופן די [[דוהאני שול]], וואס איז אפן ביז היינט