בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,368
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:פילאזאפיע"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
ק
החלפת טקסט – "פילאסא" ב־"פילאזא"
ק (החלפת טקסט – "פילאסאפיע" ב־"פילאזאפיע") |
ק (החלפת טקסט – "פילאסא" ב־"פילאזא") |
||
| שורה 8: | שורה 8: | ||
סאקראטעס'נס תלמיד [[פלאטו]] האט גענומען זיין לערער'ס אנווייזונגען און זיי אפגעשריבן אין ''[[די דיאלאגעס]]'', דער וויכטיגסטער ליטעראטור ווערק און משפיע אויף מערב קולטור נאך דעם [[תנ"ך]]. | סאקראטעס'נס תלמיד [[פלאטו]] האט גענומען זיין לערער'ס אנווייזונגען און זיי אפגעשריבן אין ''[[די דיאלאגעס]]'', דער וויכטיגסטער ליטעראטור ווערק און משפיע אויף מערב קולטור נאך דעם [[תנ"ך]]. | ||
פלאטו האט אויך געגרינדעט א שולע פון פילאזאפיע. זיין גרעסטער תלמיד איז געווען [[אריסטו]], וועלכער איז שפעטער געווען דער לערער פון [[אלכסנדר מוקדון]]. אריסטו האט צוזאמגענומען די פארשונגען פון פריערדיגע | פלאטו האט אויך געגרינדעט א שולע פון פילאזאפיע. זיין גרעסטער תלמיד איז געווען [[אריסטו]], וועלכער איז שפעטער געווען דער לערער פון [[אלכסנדר מוקדון]]. אריסטו האט צוזאמגענומען די פארשונגען פון פריערדיגע פילאזאפן איבער די נאטור מיט די פארשונגען פון סאקרעטיס איבער די מענטשהייט און געמאכט פון זיי א פאראייניגטע וויסנשאפט. | ||
== | == פילאזאף == | ||
דאס מיינט אין אידיש גערעדט א טיף "דענקער", וואס פארשט אויס און חקר'נט אריין אין באשעפער'ס בריאה, געווענליך ווערט עס באניצט לגבי חכמת אלקות. | דאס מיינט אין אידיש גערעדט א טיף "דענקער", וואס פארשט אויס און חקר'נט אריין אין באשעפער'ס בריאה, געווענליך ווערט עס באניצט לגבי חכמת אלקות. | ||
| שורה 19: | שורה 19: | ||
באקאנט איז די תשובת מהרש"ל וואס אטאקירט דעם רמ"א זי"ע היתכן ער קען פילאזאפיע, איבער וואס דער רמ"א פארענטפערט זיך אז ער האט דאס נאר געלערנט שבת נאכמיטאג, אין די צייט ווען אנדערע נוצן סייווי אויס די צייט צו שפאצירן וכדומה. | באקאנט איז די תשובת מהרש"ל וואס אטאקירט דעם רמ"א זי"ע היתכן ער קען פילאזאפיע, איבער וואס דער רמ"א פארענטפערט זיך אז ער האט דאס נאר געלערנט שבת נאכמיטאג, אין די צייט ווען אנדערע נוצן סייווי אויס די צייט צו שפאצירן וכדומה. | ||
פון די באקאנסטע | פון די באקאנסטע פילאזאפן איז אריסטוטלוס, מער באקאנט מיט זיין קירצערן נאמען "[[אריסטו]]", דער רבי פון [[אלכסנדר מוקדון]]. | ||
== שפעטערדיגע | == שפעטערדיגע פילאזאפן == | ||
* דער [[רמב"ם]] (1135-1204) | * דער [[רמב"ם]] (1135-1204) | ||
* [[טאמאס פון אקווינא]] (1225?-1274) | * [[טאמאס פון אקווינא]] (1225?-1274) | ||
| שורה 47: | שורה 47: | ||
== אידישע פילאזאפיע == | == אידישע פילאזאפיע == | ||
גאר גרויסע חכמים פון דעם אידישן פאלק האבן זיך פארנומען מיט פילאזאפיע. איינע פון דער מענטשהייט'ס גאר אויסגערופענע | גאר גרויסע חכמים פון דעם אידישן פאלק האבן זיך פארנומען מיט פילאזאפיע. איינע פון דער מענטשהייט'ס גאר אויסגערופענע פילאזאפן איז געווען דער [[רמב"ם]], וועלכער האט אפגעשריבן זיין פילאזאפיע אין ספר [[מורה נבוכים]]. זיינע פילאזאפישע פארשונגען זענען געווען מערסטנס געבויעט אויך די וויסנשאפט פון אריסטו, וועלכע איז געווען פארהאלטן דורך די אראבישע חכמים. ער האט שטארק משפיע געווען אויף שפעטערדיגע פילאזאפן, ווי צ.ב.ש. דער קריסטליכער פילאזאף טאמעס אקווינעס און דער מוסלמענער אבן רושד. | ||
קארל מארקס איז געווען א אידישער | קארל מארקס איז געווען א אידישער פילאזאף אין דייטשלאנד וועלכער האט אויסגעטראכט די פילאזאפיע פון [[מארקסיזם]]. פון זיינע מיינונגען איז שפעטער אנטוויקלט געווארן די יסודות פון קאמוניזם. | ||
[[מארטין בובער]] האט געשריבן איבער אידישע טעמעס, און איז ספעציעל באקאנט געווען פאר זיינע ביכער איבער חסידות און אירע נאכפאלגער. | [[מארטין בובער]] האט געשריבן איבער אידישע טעמעס, און איז ספעציעל באקאנט געווען פאר זיינע ביכער איבער חסידות און אירע נאכפאלגער. | ||