אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:מוזעאום"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
(קרדיט + קטגוריות)
(הסרת כותרות ריקות, החלפות (קאטעגאריע, יי, ), רעדאגירונג, אומפאסיג, פארמעקט בילד)
שורה 1: שורה 1:
[[טעקע:Gugenheim.jpg|קליין|200px|דער גוגנהיים מוזיי אין ניו יארק]]
[[קובץ:Gugenheim.jpg|קליין|200px|דער גוגנהיים מוזעאום אין ניו יארק]]
'''מוזײ''' אדער '''מוזעאום''' באדייט א "אויסשטעלונג" פון אלטע היסטארישע זאכן וואס ציהט יערליך מיליאנען באזוכער וועלעכע ווילן כאפן א בליק אויף די פארגאנגענהייט און ווי אזוי עס האט אויסגעזעהן דאס לעבן פון אמאל.  
'''מוזעאום''' באדייט אן "אויסשטעלונג" פון אלטע היסטארישע זאכן, וועלכער ציט באזוכער וואס ווילן כאפן א בליק אויף דער פארגאנגענהייט און זען וויאזוי עס האט אויסגעזען דאס לעבן פון אמאל.


פון די באקאנטע מוזזאומען זענען דער [[חורבן אייראפע]] מוזעאום אין [[וואשינגטאן די סי|וואשינגטאן]], די [[נאטירליכע היסטאריע מוזעאום|נאטור-היסטאריע מוזעאום]] אין ניו יארק און די [[גוגנהיים]] אינטערנאציאנאל מוזעאום אין דעם [[בריטישער מוזיי|בריטישן מוזיי]] אין [[לאנדאן]].  
פון די באקאנטע מוזעאומס זענען, דער [[חורבן אייראפע]] מוזעאום אין [[וואשינגטאן די סי|וואשינגטאן]], דער [[נאטירליכע היסטאריע מוזעאום|נאטור-היסטאריע מוזעאום]] און דער [[גוגנהיים]] אינטערנאציאנאלער מוזעאום אין [[ניו יארק]] און דער [[בריטישער מוזעאום]] אין [[לאנדאן]].


== היסטאריע מוזעאום ==
== היסטאריע מוזעאום ==
[[טעקע:Hulocustmuseum.jpg|קליין|250px|דער חורבן אייראפע מוזעאום אין [[וואשינגטאן]]]]
[[קובץ:Hulocustmuseum.jpg|קליין|250px|דער חורבן אייראפע מוזעאום אין [[וואשינגטאן]]]]


'''[[היסטאריע]] מוזעאום''' איז אן זאמלונג פון פארשידענע [[היסטארישע]] זאכן וועלעכע טוט פּרעזענטירן א פארגאנגענהייט. ווי אין יעדע שטאט אדער לאנד וועט מען טרעפן די מוזעאום וואס טוט פרעזענטירן די היסטאריע פון יענעם שטאט/לאנד און ווי אזוי מען האט געלעבט אין יענעם ספּעציפישן לאנד אין די אמאליגע יארן.  
'''[[היסטאריע]] מוזעאום''' איז א זאמלונג פון פארשידענע [[היסטארישע]] זאכן וועלכע טוט פּרעזענטירן א פארגאנגענהייט. אין אסאך שטעט און לענדער וועט מען טרעפן א מוזעאום וואס טוט פרעזענטירן די היסטאריע פון יענער שטאט/לאנד און וויאזוי מען האט געלעבט אין יענעם ספּעציפישן ארט אין די אמאליגע יארן.


אזוי אויך וועט מען טרעפן אין יעדעס לאנד א מוזעאום וואס טוט פרעזענטירן א געוויסע היסטאריע פון אלטע פארשידענע אינטערעסאנטע זאכן. צום ביישפיל: א [[טראנספארטציע]] מוזעאום, [[שיף]] מוזעאום, אדער פון ספעצילע עטיקס/פאלק. [[אידישע]] מוזעאום, להבדיל [[אינדיאנע]] מוזעאום, אויך פין פארשידענע זאכן אינעם לאנד ווי א [[פאליציי]] מוזעאום א [[פייער]] מוזעאום. צומאל מאכן די מוזעאום'ס א ספּעציעלע אויסשטעלונג וואס ציהט אסאך באזוכער.
אזוי אויך וועט מען טרעפן אין יעדן לאנד מוזעאומס וואס טוען פרעזענטירן די היסטאריע פון פארשידענע אינטערעסאנטע עניינים. צום ביישפיל: א [[טראנספארטציע]] מוזעאום, [[שיף]] מוזעאום, אדער פון ספעציעלע עטיקס/פעלקער, ווי אן [[אידישע]] מוזעאום, להבדיל אן [[אינדיע|אינדיאנער]] מוזעאום אא"וו; אויך פון פארשידענע זאכן אינעם לאנד ווי א [[פאליציי]] מוזעאום, א [[פייער]] מוזעאום. צומאל מאכן די מוזעאומס א ספּעציעלע אויסשטעלונג וואס ציט אסאך באזוכער.


א [[היסטאריע]] מוזעאום קען אויך זיין א געוויסע פּלאץ וואס טראגט א היסטארישער ווערט. ווי א הויז וואו עס האט געוואוינט א געוויסע בארימטע פערזענליכקייט אדער א געוויסע פלאץ וואו עס איז פארגעקומען א גרויסע באדייטפולע געשעהעניש וועלעכע האט עס פארוואנדלט אין א מוזעאום פונעם היסטארישן שטאנדפונקט.
א [[היסטאריע]] מוזעאום קען אויך זיין א געוויסער פּלאץ וואס טראגט א היסטארישער ווערד. ווי א הויז וואו עס האט געוואוינט א געוויסער בארימטער פערזענליכקייט, אדער א פלאץ וואו עס איז פארגעקומען א גרויסע באדייטפולע געשעעניש וואס האט עס פארוואנדלט אין א מוזעאום פונעם היסטארישן שטאנדפונקט.


אויך איז דא היסטאריע מוזעאום פון א געוויסע געשעהעניש, טראגעדיע, א.ד.ג. ווי דער חורבן אייראפע מוזעאום אין וואשינגטאן אדער [[יד ושם]] אין ארץ ישראל.
אויך איז דא היסטאריע מוזעאום פון א געוויסע געשעעעניש, טראגעדיע אד"ג, ווי דער חורבן אייראפע מוזעאום אין וואשינגטאן אדער [[יד ושם]] אין ארץ ישראל.


== מאָלעריי מוזעאום ==
== מאָלעריי מוזעאום ==


[[טעקע:Metropolitan_museum_of_art.JPG|קליין|250px|די מעטראפאליטען מוזעאום אוו אַרט און [[מאנהעטען]]]]
[[קובץ:Metropolitan_museum_of_art.JPG|קליין|250px|די מעטראפאליטען מוזעאום אוו אַרט אין [[מאנהעטען]]]]


א '''מאָלעריי מוזעאום''', אדער ווי עס ווערט אנגערופן א אַרט מוזעאום, איז א זאמלונג פון מאלערייען און "אויל פעינטינגס" פון הונדערטער יארן פון גרויסע באוואוסטע מעלער אין פארשידענע בילדער. און עס ציהט יערליך מיליאנען באזוכער.
א '''מאָלעריי מוזעאום''', אדער ווי עס ווערט אנגערופן אן "אַרט מוזעאום", איז א זאמלונג פון מאלערייען און "אויל פעינטינגס" פון הונדערטער יארן און פארשידענע בילדער פון גרויסע באוואוסטע מעלער. אזעלכע מוזעאומס ציען יערליך מיליאנען באזוכער.


אין ניו יארק איז דא א באוואוסטע מוזעאום פון מאלערייען אין [[מאנהעטען]] די ''מעטראפאליטען מוזעאום אוו אַרט'' און [[ברוקלין]] ''די ברוקלין מוזעאום אוו אַרט'' אזוי אויך און [[קווינס]].
אין ניו יארק זענען פארהאן עטליכע באוואוסטע מוזעאומס פון מאלערייען: אין [[מאנהעטן]], די ''מעטראפאליטען מוזעאום אוו אַרט''; אין [[ברוקלין]], ''די ברוקלין מוזעאום אוו אַרט''; אזוי אויך אין [[קווינס]].


אין [[לאנדאן]] איז באוואוסט די [[נאציאנאלע גאלעריע]] מיט די מערסטע היסטארישע מאלערייען וואס האט נישט קיין אפּשאצונג און איז ווערד ביליאנען.
אין [[לאנדאן]] איז באוואוסט די [[נאציאנאלע גאלעריע]] מיט די מערסטע היסטארישע מאלערייען, וועלכע האט נישט קיין אפּשאצונג און איז ווערד ביליאנען.


== נאטור מוזעאום ==
== נאטור מוזעאום ==
[[טעקע:Natural-history-museum.jpg|left|thumb|250px|די אמעריקען מוזעאום אוו נאטור היסטאריע אין [[מאנהעטען]]]]
א '''נאטור מוזעאום''' באשטייט געווענליך פון אן אויסשטעלונג פון [[נאטור]], ווי צב"ש די וועלטס-היסטאריע, אדער געוויסע וואקסונגען און באשעפענישן, בהמות און חיות אא"וו. צום ביישפיל, א "טיר גארטן" פאר באשעפענישן, אדער א "באָטאַנישער גארטן" פאר פלאנצונגען.


א '''נאטור מוזעאום''' באשטייט געווענליך פון די [[נאטור]], היסטאריע פון די וועלט פון געוויסע וואקסונגען און באשעפענישן, בהמות אין חיות, און פארשידענע נאטור. אזוי ווי א "טיר גארטן" פאר באשעפענישן אדער א "באָטאַנישן גארטן" פאר פלאנצונגען.
איינער פון די גרעסטע און מערסט-באקאנטסטע נאטור מוזעאומס, געפינט זיך אין מאנהעטן, ניו יארק, אינעם [[סענטראל פארק]], דאס איז דער [[אמעריקאנער מוזעאום פון נאטירלעכער היסטאריע|נאטור-היסטאריע מוזעאום]].
 
אויך ווייזן זיי דארטן די היסטאריע פון די [[וועלט]] וואס איז נישט אין איינקלאנג מיט די אידישע היסטאריע וואס האלט אז די וועלט איז געווען פּוסט און ליידיג פאר 6 טויזנט יאר צוריק.
 
פון די גרעסטע און מערסטע באקאנטסטע נאטור מוזעאום געפינט זיך און [[מאנהעטען]] ניו יארק ביי [[סענטראל פארק]] דעם [[אמעריקאנער מוזיי פון נאטירלעכער היסטאריע|נאטור-היסטאריע מוזעאום]].


== מלחמה מוזעאום ==
== מלחמה מוזעאום ==


[[טעקע:War-museum.jpg|קליין|150px|די מלחמה מוזעאום אין [[קאנאדע]] ]]
[[קובץ:War-museum.jpg|קליין|150px|די מלחמה מוזעאום אין [[קאנאדע]]]]
 
איז א מוזעאום וואס יעדע לאנד טוט אויסשטעלן זייערע היסטאריע און [[מלחמות]] וואס די לענדער זענען אדורך במשך זייערע עקזיסטענץ.


און אויך טוט מען אויסשטעלן אלע וואָפנס וואס דאס לאַנד פאַרמאָגט. וואס אמאל האט דאס געמיינט א [[פּאַנצער]], א [[שווערד]] און א שפיז. אבער אין די מאדערנעזירטע וועלט טוט מען שוין אויסשטעלן [[מלחמה טאנקען]] מיט [[עראפלאן|עראפלאנען]] און יעדע לאנד וויל מיט דעם ווייזן זייער ''כוח ועוצם ידי''.
א '''מלחמה מוזעאום''' איז א מוזעאום וואו יעדער לאנד טוט ארויסשטעלן זיין היסטאריע און די [[מלחמות]] וואס ער איז אדורך במשך זיין עקזיסטענץ.
== פארשידענע מוזעאום ==
אזוי אויך איז דא פארשידענע אינטערעסאנטע מוזעאום'ס וועלכע ציהט אסאך באזוכער.


און [[בריטאניע]] (ענגלאנד) איז דא איינע פון די גרעסטע און עלטסטע מוזעאום, די [[בריטישע מוזיי]] אין [[לאנדאן]] וואס איז געגרינדעט געווארן אין 1752, און געעפנט צום פובליקום אין 1759.  
אויך טוט מען אויסשטעלן אלע וואָפנס וואס דאס לאַנד פאַרמאָגט. אמאל האט דאס געמיינט א [[פּאַנצער]], א [[שווערד]] און א שפיז, אבער אין דערי מאדערנעזירטער וועלט טוט מען אויסשטעלן [[מלחמה טאנקען]], [[עראפלאן|עראפלאנען]] אד"ג. יעדער לאנד וויל דערמיט ווייזן זיין כוח.


איינע פון די איז די [[פרעזידענט]] מוזעאום.
== באקאנטע מוזעאומס ==
[[טעקע:Carter Library.jpg|קליין|200px|פרעזידענט [[דזשימי קארטער]] מוזעאום אין [[אטלאנטע]]]]
עס זענען פארהאן אויף דער וועלט פארשידענע אינטערעסאנטע מוזעאומס וואס ציען אסאך באזוכער.


און [[אמעריקע]] איז איינגעפירט אז יעדע [[פרעזידענט]] וואס ענדיגט דינען זיין אמט, שטעלט זיך אויף א פרעזידענט מוזעאום, אדער ווי מען רופט דאס א פרעזידענטליכע [[ביבליאטעק]], וואו זיי טוהען דארט אויסשטעלן זייערע דאקומענטן און פילמס און סתם חפצים פון זייערע פיר צו אכט יאר וואס זיי האבן געדינט אלץ פרעזידענט. און געוויסע פרעזידענט טוהען אפילו זיך לאזן דארט באערדיגן נאך זייער טויט. די לעצטער וואס האט דאס געטוהען איז געווען דער רעפובליקאנער פרעזידענט [[ראנעלד רעיגען]] תש"מ-תשמ"ח וועלעכער איז געווארן באערדיגט ביי זיין פרעזידענטליכע מוזעאום אין [[סיליקאן וועלי]] [[קאליפארניע]].
אין [[בריטאניע]] (ענגלאנד) איז דא איינער פון די גרעסטע און עלטסטע מוזעאומס, די [[בריטישע מוזעאום]] אין [[לאנדאן]], וועלכער איז געגרינדעט געווארן אין [[1752]] און געעפנט צום פובליקום אין [[1759]].


== אידישע מוזעאום ==
[[קובץ:Carter Library.jpg|קליין|200px|פרעזידענט [[דזשימי קארטער]] מוזעאום אין [[אטלאנטע]]]]
== קינדער מוזיי ==


[[קאַטעגאָריע:פארוויילונג]]
אין די [[פאראייניגטע שטאטן]] איז איינגעפירט אז יעדער [[פרעזידענט]], ווען ער ענדיגט דינען זיין טערמין, שטעלט ער זיך אויף א פרעזידענטליכן מוזעאום - אדער ווי מען רופט דאס, א פרעזידענטליכע [[ביבליאטעק]] - וואו זיי שטעלן דארט ארויס זייערע דאקומענטן, פילמס און סתם חפצים פון דורכאויס זייער קאדענץ. געוויסע פרעזידענטן לאזן זיך אפילו באערדיגן דארט נאך זייער טויט. דער לעצטער וואס האט דאס געטון איז געווען דער רעפובליקאנער פרעזידענט [[ראנעלד רעיגן]] ([[תרע"א]]-[[תשס"ד]]), וועלכער איז באערדיגט געווארן ביי זיין פרעזידענטליכן מוזעאום אין [[סיליקאן וואלי]] [[קאליפארניע]].
[[קאַטעגאָריע:מוזייען|*]]
[[he:מוזיאון]]
[[קאטעגאריע:אומבאקוקט]]
[[קאטעגאריע:פארוויילונג]]
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]  
[[קאטעגאריע:וויכטיגע ארטיקלען]]
[[קאטעגאריע:מוזייען|*]]
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}

רעוויזיע פון 19:52, 30 נאוועמבער 2022

טעקע:Gugenheim.jpg
דער גוגנהיים מוזעאום אין ניו יארק

מוזעאום באדייט אן "אויסשטעלונג" פון אלטע היסטארישע זאכן, וועלכער ציט באזוכער וואס ווילן כאפן א בליק אויף דער פארגאנגענהייט און זען וויאזוי עס האט אויסגעזען דאס לעבן פון אמאל.

פון די באקאנטע מוזעאומס זענען, דער חורבן אייראפע מוזעאום אין וואשינגטאן, דער נאטור-היסטאריע מוזעאום און דער גוגנהיים אינטערנאציאנאלער מוזעאום אין ניו יארק און דער בריטישער מוזעאום אין לאנדאן.

היסטאריע מוזעאום

טעקע:Hulocustmuseum.jpg
דער חורבן אייראפע מוזעאום אין וואשינגטאן

היסטאריע מוזעאום איז א זאמלונג פון פארשידענע היסטארישע זאכן וועלכע טוט פּרעזענטירן א פארגאנגענהייט. אין אסאך שטעט און לענדער וועט מען טרעפן א מוזעאום וואס טוט פרעזענטירן די היסטאריע פון יענער שטאט/לאנד און וויאזוי מען האט געלעבט אין יענעם ספּעציפישן ארט אין די אמאליגע יארן.

אזוי אויך וועט מען טרעפן אין יעדן לאנד מוזעאומס וואס טוען פרעזענטירן די היסטאריע פון פארשידענע אינטערעסאנטע עניינים. צום ביישפיל: א טראנספארטציע מוזעאום, שיף מוזעאום, אדער פון ספעציעלע עטיקס/פעלקער, ווי אן אידישע מוזעאום, להבדיל אן אינדיאנער מוזעאום אא"וו; אויך פון פארשידענע זאכן אינעם לאנד ווי א פאליציי מוזעאום, א פייער מוזעאום. צומאל מאכן די מוזעאומס א ספּעציעלע אויסשטעלונג וואס ציט אסאך באזוכער.

א היסטאריע מוזעאום קען אויך זיין א געוויסער פּלאץ וואס טראגט א היסטארישער ווערד. ווי א הויז וואו עס האט געוואוינט א געוויסער בארימטער פערזענליכקייט, אדער א פלאץ וואו עס איז פארגעקומען א גרויסע באדייטפולע געשעעניש וואס האט עס פארוואנדלט אין א מוזעאום פונעם היסטארישן שטאנדפונקט.

אויך איז דא היסטאריע מוזעאום פון א געוויסע געשעעעניש, טראגעדיע אד"ג, ווי דער חורבן אייראפע מוזעאום אין וואשינגטאן אדער יד ושם אין ארץ ישראל.

מאָלעריי מוזעאום

טעקע:Metropolitan museum of art.JPG
די מעטראפאליטען מוזעאום אוו אַרט אין מאנהעטען

א מאָלעריי מוזעאום, אדער ווי עס ווערט אנגערופן אן "אַרט מוזעאום", איז א זאמלונג פון מאלערייען און "אויל פעינטינגס" פון הונדערטער יארן און פארשידענע בילדער פון גרויסע באוואוסטע מעלער. אזעלכע מוזעאומס ציען יערליך מיליאנען באזוכער.

אין ניו יארק זענען פארהאן עטליכע באוואוסטע מוזעאומס פון מאלערייען: אין מאנהעטן, די מעטראפאליטען מוזעאום אוו אַרט; אין ברוקלין, די ברוקלין מוזעאום אוו אַרט; אזוי אויך אין קווינס.

אין לאנדאן איז באוואוסט די נאציאנאלע גאלעריע מיט די מערסטע היסטארישע מאלערייען, וועלכע האט נישט קיין אפּשאצונג און איז ווערד ביליאנען.

נאטור מוזעאום

א נאטור מוזעאום באשטייט געווענליך פון אן אויסשטעלונג פון נאטור, ווי צב"ש די וועלטס-היסטאריע, אדער געוויסע וואקסונגען און באשעפענישן, בהמות און חיות אא"וו. צום ביישפיל, א "טיר גארטן" פאר באשעפענישן, אדער א "באָטאַנישער גארטן" פאר פלאנצונגען.

איינער פון די גרעסטע און מערסט-באקאנטסטע נאטור מוזעאומס, געפינט זיך אין מאנהעטן, ניו יארק, אינעם סענטראל פארק, דאס איז דער נאטור-היסטאריע מוזעאום.

מלחמה מוזעאום

טעקע:War-museum.jpg
די מלחמה מוזעאום אין קאנאדע

א מלחמה מוזעאום איז א מוזעאום וואו יעדער לאנד טוט ארויסשטעלן זיין היסטאריע און די מלחמות וואס ער איז אדורך במשך זיין עקזיסטענץ.

אויך טוט מען אויסשטעלן אלע וואָפנס וואס דאס לאַנד פאַרמאָגט. אמאל האט דאס געמיינט א פּאַנצער, א שווערד און א שפיז, אבער אין דערי מאדערנעזירטער וועלט טוט מען אויסשטעלן מלחמה טאנקען, עראפלאנען אד"ג. יעדער לאנד וויל דערמיט ווייזן זיין כוח.

באקאנטע מוזעאומס

עס זענען פארהאן אויף דער וועלט פארשידענע אינטערעסאנטע מוזעאומס וואס ציען אסאך באזוכער.

אין בריטאניע (ענגלאנד) איז דא איינער פון די גרעסטע און עלטסטע מוזעאומס, די בריטישע מוזעאום אין לאנדאן, וועלכער איז געגרינדעט געווארן אין 1752 און געעפנט צום פובליקום אין 1759.

אין די פאראייניגטע שטאטן איז איינגעפירט אז יעדער פרעזידענט, ווען ער ענדיגט דינען זיין טערמין, שטעלט ער זיך אויף א פרעזידענטליכן מוזעאום - אדער ווי מען רופט דאס, א פרעזידענטליכע ביבליאטעק - וואו זיי שטעלן דארט ארויס זייערע דאקומענטן, פילמס און סתם חפצים פון דורכאויס זייער קאדענץ. געוויסע פרעזידענטן לאזן זיך אפילו באערדיגן דארט נאך זייער טויט. דער לעצטער וואס האט דאס געטון איז געווען דער רעפובליקאנער פרעזידענט ראנעלד רעיגן (תרע"א-תשס"ד), וועלכער איז באערדיגט געווארן ביי זיין פרעזידענטליכן מוזעאום אין סיליקאן וואלי קאליפארניע.

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!