אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:העברעאיש"

דאָס מאָדערנע העברעאיִש (עברית ישראלית) איז באַזירט הױפּטזעכלעך אױף [[לשון קודש]] און פֿאַרצײַטישן [[אַראַמיש]], מיט אַנטלײַונגען פֿון נישט־סעמיטישע שפּראַכן און עטלעכע ענדערונגען אין גראַמאַטיק. דאָס העברעיִש איז נײַ־געשאַפֿן געװאָרן װי אַ רײדשפּראַך אינעם סוף פֿון [[19טער י"ה|19טן יאָרהונדערט]] ביז אָנהײב פֿונעם [[20טער י"ה|20טן יאָרהונדערט]] דורך [[אליעזר בן יהודה]]. די אָפֿיציעלע הברה איז באַזירט אױף די וואקאלן פון דער [[ספרד]]ישער טראַדיציע.

אין יולי 2008 האט דער ישראלישער ארכעאלאג [[יוסף גארפינקל|יאסי גארפֿינקל]] אנטדעקט a ceramic shard at [[Khirbet Qeiyafa]] which he claimed may be the earliest Hebrew writing yet discovered, dating around 3000 years ago.<ref>{{cite news |work=BBC News |date=30 October 2008 |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7700037.stm |title='Oldest Hebrew script' is found |access-date=3 March 2010}}</ref><ref>{{cite news |work=Daily Mail |date=31 October 2008 |url=http://www.dailymail.co.uk/news/worldnews/article-1081850/Proof-David-slew-Goliath-Israeli-archaeologists-unearth-oldest-Hebrew-text.html |title='Proof' David slew Goliath found as Israeli archaeologists unearth 'oldest ever Hebrew text' |access-date=3 March 2010}}</ref> Hebrew University archaeologist Amihai Mazar said that the inscription was "proto-Canaanite" but cautioned that, "The differentiation between the scripts, and between the languages themselves in that period, remains unclear," and suggested that calling the text Hebrew might be going too far.<ref>{{cite news |url=http://www.haaretz.com/jewish-world/news/have-israeli-archaeologists-found-world-s-oldest-hebrew-inscription-1.256305 |title=Have Israeli Archaeologists Found World's Oldest Hebrew Inscription? |work=Haaretz |agency=AP |date=30 October 2008 |access-date=8 November 2010 |deadurl=no |archive-url=https://web.archive.org/web/20110806071612/http://www.haaretz.com/jewish-world/news/have-israeli-archaeologists-found-world-s-oldest-hebrew-inscription-1.256305 |archive-date=6 August 2011 }}</ref>

# '''מאדערנע העברעאיש''' ("ישראליש") - די אויפלעבונג פון דער העברעאישער שפראך נאך וואס מען האט זי נישט גערעדט זינט דעם צווייטן יארהונדערט האט געגרינדעט [[אליעזר בן יהודה]] אין יאר תר"ם.[[טעקע:Hazvi.jpg|left|200px]] די נייע העברעאיש איז געמישט פון אלערליי תקופות פון דער העברעאישער שפראך, און היינט ווערט זי אויך געווירקט פון דער [[ענגליש]]ער שפראך. לויט א געזעץ אין [[ישראל]] איז די [[אקאדעמיע פאר דער העברעישער שפראך|אקאדעמיע פאר דער העברעאישער שפראך]] פאראנטווארטלעך אויפן אויסלייג פון ווערטער אין העברעאיש און שאפט נייע ווערטער. מאדערנער העברעאיש איז די אפיציעלע שפראך פון ישראל. דער לינגוויסט [[גלעד צוקערמאן]] טענה'ט אז "ישראליש" איז אן אייראַזישע פילשיכטיקע שמעלצשפראך, איינצייטיק סעמיטיש און אייראפעאיש. ער טענה'ט אז ישראליש נעמט אריין דאס העברעאיש אבער אויך מאמע-לשון (יידיש) פלוס אנדערע שפראכן.<ref>[http://uq.academia.edu/GhiladZuckermann/Papers/9543/Di-Yisroeldike-shprakh--Hebreish-Lebt-Vider--Yidish-Lebt-Vayter--The-Israeli-Language--Hebrew-Revived--Yiddish-Survived- "די ישראלדיקע שפראך: העברעיש לעבט ווידער, יידיש לעבט ווייטער"], פֿון [[גלעד צוקערמאן]], ''[[אויפן שוועל]]'' נ' 337 (2007).</ref>

א דיכטונג פון אלעזר הקאליר פֿון דעם מיטל־אַלטער אויף פורים:

די  העברעאישע שריפט האט אן [[אלף בית]] מיט 22 [[אות]]יות, און 5 באזונדערע ענדע אותיות וואס ווערן געניצט ביים סוף פון א ווארט אנשטאט דעם נארמאלן אות. די געטאפלטע אותיות זענען כ-ך מ-ם נ-ן פ-ף צ-ץ. די אותיות זענען די קאנסאנאטן, און לכתחילה האט מען נישט געשריבן די וואקאלן. אויך זענען פאראן גראפישע סימבאלן פאר די [[וואקאל]]ן, פינטעלעך און שטרייכעלעך (וואס מען האט איינגעפירט א סך שפעטער). דער קוואדראטישער אלף בית וואס איז באקאנט היינט איז באזירט אויפן "אינטערנאצינאלער" אראמישער שריפט פון דער [[פערסישע אימפעריע|פערסישער אימפעריע]], וואס האט געטוישט די אורלאטע [[כתב עברי]] שריפט (העברעאיש־פֿעניקישער שריפט) לויט א הוראה וואס[[עזרא הסופר]]) האט באקומען פון הימל, וואס מען פלעג ניצן אין [[מלכות יהודה]], [[מלכות ישראל]] און אין די ברייט און לענג פונעם [[היסטאריע פונעם מיטל מזרח|פארצייטיקן מזרח]] פאר [[גלות בבל]]. כתב עברי איז נישט אינגאנצן פארשוואונדן געווארן, און מ'האט זי נאך געניצט אין די צייטן פונעם צווייטן בית המקדש, און ביים [[בר כוכבא אויפשטאנד]] האט מען געניצט מטבעות מיט כתב עברי שריפט.