אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רוים"

'''רױם''' (אויף [[איטאליעניש]] און [[לאטיין]]: ''Roma'') איז די [[הױפּטשטאָט]] פֿון [[איטאליע]] און פֿון איר לאַציא [[ראיאן]]. מיט א באפעלקערונג פון 2,873,598 איינוואוינער אין א שטח פון 1,285 ק״מ², איז רוים די [[גרעסטע שטעט אינעם אייראפעישן פארבאנד|פערט-גרעסטע שטאט אינעם אייראפעישן פארבאנד]] (לויט די שטאט גרענעצן). די שטאט געפינט זיך אינעם צענטראל־מערב טייל פונעם [[אפענין-האלבאינזל]] אויף די ברעגן פון דעם טייך [[טיבער]].

כאטש דער צענטער פון דער שטאט איז ווייט אומגעפער 24 ק״מ פונעם [[טירענישער ים|טירענישן ים]], ציט זיך די טעריטאריע פון דער שטאט ביז דעם בארטן, וואו עס געפינט זיך די דרום־מערב דיסטריקט [[אסטיע]]. דער צענטער פון רוים האט א הייך צווישן 13 מעטער העכערן ים פלאך (לעבן דעם פאנטעאן) און 139 מעטער איבערן ים פלאך (דער שפיץ פון מאנטע מאריא.<ref>

}}</ref> די ''קאמונע'' פון רוים באדעקט א שטח סה״כ פון בערך 1285 קוואדראט קילאמעטער, כולל פילע גרינע שטחים.

דורכאויס דער געשיכטע פון רוים זענען די שטאט גרענעצן געווען גערעכנט דער שטח אינערהאלב די שטאט מויערן. אריגינעל זענען די מויערן געווען דער סערווישער מויער, געבויט צוועלף יאר נאך ווען די גאלן האבן צעראבעוועט די שטאט אין יאר 390 פאר דער ציווילער רעכענונג. דאס האט איינגעהאלטן דעם גרעסטן טייל פון די עסקווילינע און קעלישע בערגלעך ווי אויך גאר די אנדערע פינעף בערגלעך. רוים האט געוואקסן אינדרויסן פונעם סערווישן מויער, אבער מ׳האט נישט געבויט קיין נייע מויערן ביז נאך 700 יאר, אין יאר [[270]] ווען דער קייסער [[אוירעליאן]] האט אנגעהויבן בויען די אוירעליאן-מויערן, וואס זענען געווען לאנג כמעט 19 ק״מ, און זענען געבליבן ביז 1870 ווען די מיליטער פונעם [[קעניגרייך פון איטאליע]] האט דורכגעבראכן דעם מויער כדי אריינצוגיין אין דער שטאט.

דער שטאטישער שטח ווערט צעטיילט אויף צוויי דורך דער רינג־שאסיי, געענדיגט אין 1962, וואטס רינגלט דעם שטאט־צענטער ווייט אומגעפער 10 ק״מ. דעמאלסט איז געווען דער באזעצטער יישוב כמעט אינגאנצן אינערהאלב דעם שאסיי, אבער היינט האט מען געבויט וואוינונגען ביז א ווייט פון 20 ק״מ אינדרויסן.

רוים ווערט באדינט דורך דריי פליפארטן. איטאליע׳ס הויפט פליפארט איז [[לעאנארדא דא ווינטשי-פיומיטשינא אינטערנאציאנאלער פליפארט|לעאנארדא דא ווינטשי פליפארט]] וואס ווערט גערופן אויפן נאמען פונעם ערפינדער [[לעאנארדא דא ווינטשי]] (כאטש ער האט געוואוינט אין רוים נאר זעקס יאר, און איז געווען טעטיק מערסטנס אין צפון איטאליע). דער פליפארט געפינט זיך אינעם שטעטל [[פיומיטשינא]] אויפן בארטן פון ים. דער פליפארט איז א ביסל ווייט פון דעם צענטער פון רוים; זיי זענען פארבינדן דורך א הויך־גיך באן און אן אויטאסטראד. דער עלטערער [[רוים טשאמפינא פליפארט]] איז סיי א ציווילער סיי א מיליטערשיר פליפארט. מען רופט אים "טשאמפינא פליפארט", ווייל ער איז פלאצירט לעבן [[טשאמפינא]], דרום־מערב פון רוים. דער דריטער פליפארט איז דער [[ראמא-אורבע]] פליפארט, א קליינער פליפארט וואס געפינט זיך אומגעפער 6 ק״מ צפון פונעם צענטער פון רוים; דארט פליען מערסט העליקאפטער און פריוואטע פליען.

'''רוימישע יידנטום''' איז איינע פון די אוראלטע יידישע [[קהילה|קהילות]] אין דער וועלט, שוין צוויי טויזנט צוויי הונדערט יאר. שוין אין יאר ג׳תקנ״ט איז געשאפן געווארן א פארבינדונג צווישן די יידן און רוים ווען שליחים פון די [[חשמונאים]] זענען אנגעקומען אין רוים. אין יאר [[1555]] האט דער [[פויבסט]] [[פאולוס דער פערטער]] ארויסגעגעבן א געזעץ אז די יידן טארן נישט וואוינען נאר אין א באגרענעצטן שטח וואס מ׳רופט היינט די [[רוימישע געטא]].