אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:סליחות"

דרעפט:סליחות (זעט מקור)

רעוויזיע פון 03:08, 17 סעפטעמבער 2025

4,083 בייטן צוגעלייגט , פֿאַר 2 חדשים

קיין רעדאגירונג באמערקונג

בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן

46,360

רעדאגירונגען

@@ שורה 23: / שורה 23: @@
 ===צייט פונעם טאָג===
-דער בעסטער צייט צו זאָגן סליחות איז סוף נאַכט, גלייך פאַר דער פרי, וואָס ווערט באַטראַכט ווי אַ "עת רצון", ווען גאָט איז נאָענט. אָבער, עס איז ערלויבט צו זאָגן סליחות פון חצות הלילה (הלכהדיקער האַלבער נאַכט) און ווייטער. פאַר חצות הלילה איז פאַרבאָטן צו זאָגן סליחות און די י"ג מידות, חוץ אין יום כיפור נאַכט. דאָס איז ווייל דער ערשטער העלפט פון דער נאַכט איז באַאיינפלוסט פון די מידה פון גבורה, און דאָס זאָגן די י"ג מידות אין דער צייט קען האָבן אַ פאַלשן ווירקונג. די ערשטע סליחות מוצאי שבת ווערן געוויינטלעך געזאָגט נאָך חצות הלילה.
+דער בעסטער צייט צו זאָגן סליחות איז סוף נאַכט, גלייך פאַר דער פרי (אשמורת הבוקר), וואָס ווערט באַטראַכט ווי אַ "עת רצון", ווען גאָט איז נאָענט. אָבער, עס איז ערלויבט צו זאָגן סליחות פון חצות הלילה (הלכהדיקער האַלבער נאַכט) און ווייטער. פאַר חצות הלילה איז פאַרבאָטן צו זאָגן סליחות און די י"ג מידות, חוץ אין יום כיפור נאַכט. דאָס איז ווייל דער ערשטער העלפט פון דער נאַכט איז באַאיינפלוסט פון די מידה פון גבורה, און דאָס זאָגן די י"ג מידות אין דער צייט קען האָבן אַ פאַלשן ווירקונג. די ערשטע סליחות מוצאי שבת ווערן געוויינטלעך געזאָגט נאָך חצות הלילה.
 ==סטרוקטור און אינהאַלט==
@@ שורה 38: / שורה 38: @@
 ;אראַמישע טיילן: געוויסע טיילן פון די סליחות, ווי "רחמנא דעני לעניי ענינן" און "מחי ומסי" זענען אויף אראַמיש.
-==מנין==
+==הלכות און מנהגים==
-די סליחות ווערן געזאָגט מיט אַ [[מנין]], ווייל די י"ג מידות פון רחמים זענען "[[דברים שבקדושה]]" וואָס מען קען נאָר זאָגן מיט מנין. ווען מען זאָגט סליחות אַליין אָן אַ מנין זאל מען נישט זאָגן די י"ג מידות הרחמים, אָדער זיי זאָגן מיט די טראָפּן פון קריאת התורה. די חב"ד מנהג איז נישט צו זאָגן די י"ג מידות אַליין.
+מנין: די סליחות ווערן געזאָגט מיט אַ [[מנין]], ווייל די י"ג מידות פון רחמים זענען "[[דברים שבקדושה]]" וואָס מען קען נאָר זאָגן מיט מנין. ווען מען זאָגט סליחות אַליין אָן אַ מנין זאל מען נישט זאָגן די י"ג מידות הרחמים, אָדער זיי זאָגן מיט די טראָפּן פון קריאת התורה. די חב"ד מנהג איז נישט צו זאָגן די י"ג מידות אַליין.
-מען זאָל אויך אויסלאָזן די אראַמישע טיילן פון די סליחות, ווי "רחמנא דעני לעניי" און "מחי ומסי". דער טעם איז, ווייל מלאכי השרת פאַרשטייען נישט אראַמיש און קענען נישט אַרויפהייבן די תּפילות, אָבער ווען עס איז אַ מנין, איז די שכינה מיט זיי און זיי ברויכן נישט די הילף פון מלאכים. פּזמונים און "שמע קולנו" קען מען זאָגן.
+מען זאָל אויך אויסלאָזן די אראַמישע טיילן פון די סליחות, ווי "רחמנא דעני לעניי", "מחי ומסי" און "מרן דבשמיא". דער טעם איז, ווייל מלאכי השרת פאַרשטייען נישט אראַמיש און קענען נישט אַרויפהייבן די תּפילות, אָבער ווען עס איז אַ מנין, איז די שכינה מיט זיי און זיי ברויכן נישט די הילף פון מלאכים. פּזמונים און "שמע קולנו" קען מען זאָגן. די קדישים דארפן אויך א מנין.
+אויב מען ווארט אויף אַ מנין, קען מען אנהייבן סליחות און אויסלאָזן די אויבנדערמאנטע טיילן ביז דער מנין קומט אָן. ווען דער צענטער מאַן קומט, זאָל מען זאָגן קדיש און זיך צוריקקערן צו די אויסגעלאָזטע טיילן.
 פרויען: די זאָגן פון סליחות איז נישט קיין חיוב פאַר פרויען, נאָר אַ מנהג. אויב זיי ווילן זאָגן, קענען זיי טאָן אין שול אָדער אין שטוב, אָבער דאַרפן אויסלאָזן די י"ג מידות און די אראַמישע פּסוקים אויב זיי זענען אָן אַ מנין.
-חזן: דער חזן פאַר סליחות זאָל זיין אַן ערליכער מענטש מיט תּורה וויסן. ביי די אשכּנזים, טראָגט דער חזן אַ טלית לכּבוד די תּפילות און דעם ציבור. ביי די ספרדים טראָגט דער חזן געוויינטלעך נישט קיין טלית, סיידן ער איז נישט בכּבודיק געקליידט. אַן אַבל אין שבעה טאָר נישט פירן די סליחות.
+שופר בלאָזן: ביי די ספרדים איז דער מנהג צו בלאָזן שופר ביים סוף פון די סליחות דינסט, נאך קדיש. פיל ספרדים בלאָזן אויך שופר ביים זאָגן די י"ג מידות פון רחמים. ביי די אשכּנזים, בלאָזט מען שופר נאָך שחרית במשך חודש אלול. מען בלאָזט נישט שופר ערב ראש השנה, כּדי צו אונטערשיידן דעם מנהגדיקן בלאָזן אין אלול פון דעם חיובדיקן בלאָזן אויף ראש השנה.
+ברכות התורה: מען דארף זאָגן ברכות התורה פאר סליחות, ווייל עס זענען דאָ פילע פסוקים אין סליחות.
+חזן און טלית: דער חזן פאַר סליחות זאָל זיין אַן ערליכער מענטש מיט תּורה וויסן. ביי די אשכּנזים, טראָגט דער חזן אַ טלית לשם כבוד התפילה והציבור. ביי די ספרדים טראָגט דער חזן געוויינטלעך נישט קיין טלית, סיידן ער איז נישט בכבודיג געקליידט. אויב ס'איז נאך פאר עלות השחר, און מען קען נישט מאַכן אַ ברכה אויף א טלית, זאָל דער חזן לויפן פון אַן אַנדערן מענטש אַ טלית און אָנטאָן אָן אַ ברכה. אַן אבל אין שבעה טאָר נישט פירן די סליחות.
 שטיין אָדער זיצן: דער מנהג איז צו שטיין ביים זאָגן סליחות. מען זאָל זיך באַמיען צו שטיין ביים ווידוי און די י"ג מידות, און אויך ווען דער ארון קודש איז אָפן.
-שופר בלאָזן:
+בעל ברית אדער חתן: אויב עס איז פאָרשטעלן אַ חתן אָדער אַ בעל ברית (מוהל, סנדק, טאטע) ביים מנין, ווערן געוויסע טיילן, ווי "אשמנו" אדער "נפילת אפיים", אויסגעלאָזט. אין חב"ד איז דער מנהג צו בעטן דעם חתן ארויסצוגיין פון שול בשעת מען זאָגט אשמנו.
- ◦ ביי די ספרדים איז דער מנהג צו בלאָזן שופר ביים סוף פון די סליחות דינסט, רעכט פאַר שחרית. פיל ספרדים בלאָזן אויך שופר ביים זאָגן די י"ג מידות פון רחמים.
- ◦ ביי די אשכּנזים, בלאָזט מען שופר נאָך שחרית במשך חודש אלול.
+תלמידי חכמים: אפילו תלמידי חכמים דארפן אוועקלייגן צייט פאר סליחות, כאָטש עס נעמט אוועק פון תורה לימוד. אבער אויב דאָס פריע אויפשטיין שטערט זייער קאָנצענטראַציע שפּעטער אין לערנען, איז בעסער נישט אויפצושטיין.
- ◦ מען בלאָזט נישט שופר ערב ראש השנה, כּדי צו אונטערשיידן דעם מנהגדיקן בלאָזן אין אלול פון דעם חיובדיקן בלאָזן אויף ראש השנה.
+צדקה: עס איז אַ מנהג צו געבן צדקה פאר סליחות. מוצאי שבת, די ערשטע נאַכט, זאָל דאָס געטאָן ווערן נאָך חצות.
+כוונות און קאָנצענטראַציע: סליחות דארף מען זאָגן לאַנגזאַם און מיט כוונות. בעסער צו זאָגן ווייניגער תפילות מיט כוונה, ווי פילע אָן כוונה. עס איז אסור צו זאָגן די דרייצן מידות אָן כוונה.
+טבילה: עס איז אַ מנהג צו טונקען זיך אין אַ מקווה פאר סליחות.
+פארשידענע נוסחאות: עס זענען פאראן פילע פאַרשידענע נוסחאות פון סליחות, לויט די פארשידענע קהילות (ווי פוילן, ליטע, אונגארן, פראנקפורט, אא"וו). חב"ד נוצט דעם נוסח פון ליטע.
+ניגונים: פילע סליחות ווערן געזונגען מיט באַזונדערע, אָפט טרויעריגע, ניגונים, וואָס שאפן אַן עמאָציאָנעלע אַטמאָספער.
 ==אַנדערע געלעגנהייטן פאַר סליחות==
@@ שורה 73: / שורה 88: @@
 עס זענען דאָ זאָרגן וועגן דעם פאַרשווינדן פון אַשכנזישע סליחות, און עס ווערן געמאַכט השתדלות זיי צו פאַרהיטן דורך פאָרשונג, ביכער, אַלבומס און עפנטליכע אויפפירונגען{{הערה|{{לינק|שרייבער=Yaniv Pohoryles|קעפל=Will Ashkenazi selichot vanish? Preserving a nearly-millennium-old Jewish tradition|אדרעס=https://www.ynetnews.com/jewish-world/article/rk8ubwp5xe|זייטל=ynetglobal|דאטום=September 9, 2025}}}}. עס זענען אויך פאָרשלאָגן פאַר "ערקלערונגס-סליחות" דינסטן, ענליך צו די קינות-דינסטן, מיט ווייניגער פּיּוטים און קורצע ערקלערונגען, כּדי צו פאַרבעסערן דעם באַדייט און די באַטייליגונג{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://thelehrhaus.com/commentary/why-cant-selihot-be-more-like-kinot/|שרייבער=Yosef Lindell|קעפל=Why Can't Selihot Be More Like Kinot?|זייטל=The Lehrhaus|דאטום=October 8, 2024}}}}.
+אין ישראל זענען געווען פּרואוון צו געבן א מאָדערן אויסזען צו די סליחות, ווי למשל די ספר "סליחות ארץ ישראל", וואָס ניצט מאָדערן העברעאיש און האָט אוועקגענומען פיל פון די אלטע פּאָעטישע סטילן{{הערה|{{לינק|שרייבער=MORDECHAI BECK|קעפל='Selichot Journey': Giving a modern look to High Holy Day prayers - review|אדרעס=https://www.jpost.com/judaism/jewish-holidays/article-759015|זייטל=The Jerusalem Post|דאטום=September 16, 2023}}{{הערה|1=https://docs.google.com/viewer?url=https://forum.otzar.org/download/file.php?id=28523}}}}. די באַוועגונג פאָקוסירט אויף רעלעוואַנטקייט און פאַרשטענדליכקייט אין דער היינטיגער געזעלשאַפט, אָבער אָפטמאל פעלט עס די עמאָציע און די טראַדיציאָנעלע געפילן, וואָס די אַלטע נוסחאות האָבן{{לינק|אדרעס=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1817|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Selichot|זייטל=RabbiWein.com|דאטום=September 7, 2015}}.
 ==רעפערענצן==
 {{רעפערענצן}}