אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבנישע קאמיסיע"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש

רוי:רבנישע קאמיסיע (זעט מקור)

רעוויזיע פון 00:07, 5 סעפטעמבער 2025

2,992 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 3 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
וויזועלוויקיטעקסט
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט}}
די '''רבנישע קאמיסיע''' (רוסיש: Раввинская комиссия) איז געווען א קאנסולטאטיווער קערפערשאפט וואס איז געגרינדעט געווארן דורך דער רוסישער רעגירונג אין 1848 און האט עקזיסטירט ביז 1910. זי איז געווען אונטער דער אויפזיכט פון דער מיניסטעריום פון אינערליכע ענינים, ספעציעל די דעפארטמענט פון גייסטיקע ענינים פאר פרעמדע רעליגיעס. די גרינדונג פון דער קאמיסיע האט געקאנפארמירט צו דער אלגעמיינער שטאַטס פאליטיק פון צענטראליזירן די רעליגיעזע אדמיניסטראציע פון "פרעמדע קאנפעסיעס" אין איין דעפארטמענט.
די '''רבנישע קאמיסיע''' (רוסיש: Раввинская комиссия) איז געווען א קאנסולטאטיווער קערפערשאפט וואס איז געגרינדעט געווארן דורך דער רוסישער רעגירונג אין 1848 און האט עקזיסטירט ביז 1910. זי איז געווען אונטער דער אויפזיכט פון דער מיניסטעריום פון אינערליכע ענינים, ספעציעל די דעפארטמענט פון גייסטיקע ענינים פאר פרעמדע רעליגיעס. די גרינדונג פון דער קאמיסיע האט געקאנפארמירט צו דער אלגעמיינער שטאַטס פאליטיק פון צענטראליזירן די רעליגיעזע אדמיניסטראציע פון "פרעמדע קאנפעסיעס" אין איין דעפארטמענט.


שורה 12: שורה 13:
==אנטוויקלונג פון דער קאמיסיע==
==אנטוויקלונג פון דער קאמיסיע==
די טוישנדיקע פראפיל פון די מיטגלידער פון דער קאמיסיע האט אפגעשפיגלט די פארוואנדלונג אין איר מיסיע און אידענטיטעט.
די טוישנדיקע פראפיל פון די מיטגלידער פון דער קאמיסיע האט אפגעשפיגלט די פארוואנדלונג אין איר מיסיע און אידענטיטעט.
;ערשטע זיצונג (1852): די ערשטע זיצונג האט באטייליקט ווייניק באקאנטע מענטשן, וועלכע זענען נישט געווען גוט באהאוונט אין דער רוסישער שפראך אדער אין יידישן געזעץ, ווי דער סוחר בערנשטיין (אדעס), ד. ארשאנסקי (פאלטאווא), שימל מערקל (קאוונא פראווינץ) און דר. טשערלזאן (אסזעיסקי פראווינץ). זיי האבן עקזאמינירט פראגן וועגן צענזור פון יידישע ספרים, חסידישע סעקטעס, די יידישע שבועה, רעגיסטראציע, און חתונה פון יידישע סאלדאטן.
===ערשטע סעסיעס===
;צווייטע זיצונג (1857): די צווייטע זיצונג האט שוין באטייליקט מער פראמינענטע אידן, אריינגערעכנט דר. אברהם ניימאן (ריגע), דער סוחר יקותיאל-זיסל ראפאפארט (מינסק), דער סוחר כלענאוו (קרעמענטשוג), און רב יעקב באריט (ווילנע). צווישן אנדערע טעמעס, האבן זיי דעבאטירט די גרינדונג פון רעגירונגס שולן פאר יידישע מיידלעך. די קאמיסיע פון 1857 האט אויך אנערקענט אז יידישע רעליגיע פארביט נישט די אינטעלעקטועלע אנטוויקלונג פון פרויען, כאטש די מיטלען וואס זיי האבן פארגעשלאגן דערצו זענען געווען "נאיב".
די קאָמיסיעס האָבן געהאַט צווישן 4 און 6 מיטגלידער.
;דריטע זיצונג (1861-1862): ביי דער דריטער זיצונג זענען צוגעקומען איציק אליהו לנדא (קיעוו), הערמאן באראץ (ווילנע), און א. מיידעווסקי (פאלטאווא), יוסף עווזל גינזבורג, און צוויי געלערנטע אידן פון דער מיניסטעריום פון פאלקסבילדונג — יוסף זייבערלינג (סאנט פעטערסבורג) און שמואל יוסף פין (ווילנע). די קאמיסיע האט עקזאמינירט צען קייסעס וועגן יידישן רעליגיעזן לעבן און איר ערשטע גט-קלאגע.
 
;פערטע זיצונג (1879): די פערטע זיצונג איז באשריבן געווארן אלס א "פארזאמלונג פון רבנים אן רבנים". אויסער דעם שטאטס-רב הערמאן פאדעיעוויטש בלומענפעלד (אדעס) און דר. אברהם הארקאווי (א אריענטאליסט), זענען די אנדערע געווען סעקולארע פראפעסיאנאלן: הירש שאפירא (קאוונא), זעלמאן ליוביטש (מינסק), מייער לעווין (פינסק), באראן האראצי גינזבורג (קיעוו), און י. י. קויפמאן (אדעס). זיי האבן עקזאמינירט אכט קייסעס פון גט און ביגאמיע.
;ערשטע זיצונג (1852): די ערשטע זיצונג האט געהאט 4 מיטגלידער, וועלכע זענען נישט געווען גוט באהאוונט אין דער רוסישער שפראך אדער אין יידישן געזעץ: דער סוחר בערנשטיין ([[אדעס]]), ד. אָרשאַנסקי (פאלטאווא), שימל מערקל (קאוונער גובערניע) און דר. טשערלזאן (אשזעיסקי גובערניע). זיי האבן עקזאמינירט פראגן וועגן צענזור פון ספרים, חסידישע סעקטעס, די אידישע שבועה, רעגיסטראציע, און חתונה פון אידישע סאלדאטן{{הערה|ChaeRan Y. Freeze, Encyclopedia of Russian History}}.
;פינפטע זיצונג (1893-1894): די פינפטע זיצונג האט אפגעשפיגלט די אגרעסיווע קאמפיין פון דער יידישער ארטאדאקסישער פירערשאפט צו רעאסערטירן זייער אויטאריטעט און אפהיטן טראדיציע. זי האט באטייליקט פיר אויפגעקלערטע אידן (הערמאן באראץ, יעקב גאטעסמאן, סאמואיל סימכאוויטש, אברהם קאטלאווקער) און דריי פראמינענטע ארטאדאקסישע פירער: רב צבי ראבינאוויטש (ווילנע, וועלכער איז געווארן דער פארזיצער), רב שמואל מאהילעווער (ביאליסטאק), און דער טעאלאג יוריא מיילעקאווסקי (מאהילעוו). זיי האבן עקזאמינירט זיבן און צוואנציג קייסעס וועגן חתונה, גט און רעליגיעזע ריטואלן. ביי די עלעקציעס צו דער קאמיסיע אין 1893 האבן די ארטאדאקסן געמאכט גרויסע אנשטרענגונגען צו זיין ריכטיק רעפרעזענטירט. זיי האבן אויך געזוכט צו ארבעטן מיט די אויטאריטעטן אין ענינים ווי צענזור אויף ספרים.
;צווייטע זיצונג (1857): די צווייטע זיצונג האט שוין באטייליגט מער פראמינענטע אידן, אריינגערעכנט דר. אברהם ניימאן (ריגע, פאָרזיצער), דער סוחר יקותיאל-זיסל ראפאפארט (מינסק), דער סוחר כלענאוו (קרעמענטשוג), און רבי יעקב באריט (ווילנע). צווישן אנדערע טעמעס, האבן זיי דעבאטירט די גרינדונג פון רעגירונגס שולעס פאר אידישע מיידלעך. די קאמיסיע פון 1857 האט אנערקענט אז אידישע רעליגיע פארבאט נישט די אינטעלעקטועלע אנטוויקלונג פון פרויען{{הערה|1=Toward a History of the Education of Russian Jews – Posen Library}}.
;דריטע זיצונג (1861-1862): ביי דער דריטער זיצונג זענען צוגעקומען איציק אליהו לאנדא (קיעוו), הערמאן באַראַץ (ווילנע), און א. מיידעווסקי (פאלטאווא), יוסף עווזל גינזבורג, און צוויי געלערנטע אידן פון דער מיניסטעריום פון פאלקסבילדונג — יוסף זייבערלינג (סט. פעטערסבורג) און [[שמואל יוסף פין]] (ווילנע). די קאמיסיע האט עקזאמינירט צען פעלער וועגן אידישן רעליגיעזן לעבן און איר ערשטע גט-פּראָצעס.
 
===פערטע זיצונג (1879)===
די פערטע זיצונג איז באשריבן געווארן אלס א "פארזאמלונג פון רבנים אן רבנים". אויסער דעם שטאַטס-רב הערמאן פאדעיעוויטש בלומענפעלד (אדעס) און דר. אברהם הרכבי (האַרקאַווי; אַן אריענטאליסט), זענען די אנדערע געווען סעקולארע פראפעסיאנאלן: הירש שאפירא (קאוונא), זעלמאן ליוביטש (מינסק), מאיר לעווין (פינסק), באראן האראצי גינזבורג (קיעוו), און י. י. קויפמאן (אדעס). זיי האבן עקזאמינירט אכט קייסעס פון גט און ביגאמיע. איין באַקאַנטער פאַל איז געווען דער גט פון באַגראָוו, וועלכער האָט געוואָרנט אַז ער וועט זיך שמד'ן אויב זיי וועלן פּסל'ען דעם גט. די קאָמיסיע האָט דעריבער געזוכט אַ סמך צו אַנערקענען דעם גט{{הערה|1=אלע ווערק (ציטראן, ש.ל), 59}}. די קאָמיסיע האָט אויך באַשלאָסן אַז גט־פּראָצעסן זאָלן בלייבן אונטער רבנישער יוריסדיקציע, און האָט פעסטגעשטעלט איינהייטליכע פאָרמעס פאַר אידישע שבועות{{הערה|1=ЕЭБЕ/Раввинская комиссия - Викитека}}.
 
דער קאמיסיע האט אויפגעברענט פראגן ביי די אָרטאָדאָקסיע, וואָס איז נישט געווען רעפּרעזענטירט אין דער קאָמיסיע. דער גאון ר' יצחק אלחנן ספּעקטאָר האָט געשריבן וואַרעמע בריוו צו די מיטגלידער, באַמערקנדיג זיי אויף זייער אויפגאַבע און גרויסער אחריות פאַר כלל ישׂראל. איינער פון די בריוו איז געווען צו ד״ר האַרקאַווי פון פּעטערבורג, וועלכער איז אַמאָל געווען ר' יצחק אלחנן'ס תּלמיד. דער בריף איז פאָרגעלייענט געוואָרן אויף דער קאָמיסיע, און צוליב דעם זענען איינגעלאַדן געוואָרן גרויסע רבנים ווי ר' ראובן פון דווינסק, ר' ליפּא פון מיר, און ר' אלי' לייזער פון ווילנא. ר' יצחק אלחנן האָט באַטאָנט אַז די רעגירונג וויל נישט באַראַטן וועגן געבן אידן רעכט, נאָר וועגן אידישע רעליגיעזע פראַגן, און אַז אומקאָמפּעטענטע מענטשן קענען מאַכן אַ מכשול אין דת. ער האָט געוואָרנט אַז די רבנישע פירערשאַפט וועט נישט אַנערקענט ווערן, און האָט פאָרגעשלאָגן דריי ענינים וואָס די קאָמיסיע זאָל באַהאַנדלען: די סטאטוס פון די דוכאוונע רבנים, כשרע מאכלים פאַר אידישע סאָלדאַטן און די אויפגאַבע פון מלמדים.{{הערה|1=לעבענס-געשיכטע פון וועלט-גאון רבי יצחק אלחנן זצ"ל (ליפשיץ, נטע)}}
 
===פינפטע זיצונג (1893-1894)===
די פינפטע זיצונג האט אפגעשפיגלט די אגרעסיווע קאמפיין פון דער אידישער ארטאדאקסישער פירערשאפט צו באַשטעטיגן איר אויטאריטעט און אפהיטן טראדיציע. זי איז באַשטאַנען פון דריי פראמינענטע ארטאדאקסישע פירער: רב צבי ראבינאוויטש (ווילנע, וועלכער איז געווארן דער פארזיצער), רב שמואל מאהילעווער (ביאליסטאק/גראָדנאָ), און דער טעאלאג יוריא מילעקאווסקי (מאהילעוו) און פיר אויפגעקלערטע אידן (הערמאן באראץ, יעקב גאטעסמאן, שמואל סימכאוויטש, אברהם קאטלאווקער). זיי האבן עקזאמינירט זיבן און צוואנציג פאַלן וועגן חתונה, גט און רעליגיעזע ריטואלן. ביי די עלעקציעס צו דער קאמיסיע אין 1893 האבן די ארטאדאקסן געמאכט גרויסע אנשטרענגונגען צו זיין ריכטיג רעפרעזענטירט{{הערה|Antony Polonsky, [https://www.brandeis.edu/tauber/events/Polonsky_vol2%20_%20ch1.pdf The Jews in the Tsarist Empire], 36–37}}. זיי האבן אויך געזוכט צו ארבעטן מיט די אויטאריטעטן אין ענינים ווי צענזור אויף ספרים.
;זעקסטע (לעצטע) זיצונג (1910): די לעצטע זיצונג אין 1910 איז געווען א נצחון פאר דעם ארטאדאקסישן לאגער, וועלכער האט צוגעזאגט אפצואוועגן אידן פון רעוואלוציאנערע אקטיוויטעטן. אויסער איין יוריסט, מויזע מאזאר (קיעוו), זענען די אנדערע געווען רבנים: רב יהודה לייב צירעלסאן (קישינעוו), רב חיים סאלאווייציק (ברעסט-ליטאווסק), רב עוזר גראדזענסקי (ווילנע), רב שלום שניאורסאן (ליובאוויטש), רב שמואל פאלינקאווסקי (אדעס), און רב מענדל כיין (נעזשין). זיי האבן עקזאמינירט דריי און צוואנציג קייסעס וועגן חתונה און גט, ווי אויך פראגן וועגן קבורות, בתי חיים, אויסלייגן פון יידישע נעמען, שבועות, און צענזור פון ספרים.
;זעקסטע (לעצטע) זיצונג (1910): די לעצטע זיצונג אין 1910 איז געווען א נצחון פאר דעם ארטאדאקסישן לאגער, וועלכער האט צוגעזאגט אפצואוועגן אידן פון רעוואלוציאנערע אקטיוויטעטן. אויסער איין יוריסט, מויזע מאזאר (קיעוו), זענען די אנדערע געווען רבנים: רב יהודה לייב צירעלסאן (קישינעוו), רב חיים סאלאווייציק (ברעסט-ליטאווסק), רב עוזר גראדזענסקי (ווילנע), רב שלום שניאורסאן (ליובאוויטש), רב שמואל פאלינקאווסקי (אדעס), און רב מענדל כיין (נעזשין). זיי האבן עקזאמינירט דריי און צוואנציג קייסעס וועגן חתונה און גט, ווי אויך פראגן וועגן קבורות, בתי חיים, אויסלייגן פון יידישע נעמען, שבועות, און צענזור פון ספרים.


גענומען פון "https://yi.hamichlol.org.il/באַזונדער:השוואה_ניידת/338866"

נאוויגאציע מעניו