בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,362
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:הרב אברהם יצחק הכהן קוק"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 57: | שורה 57: | ||
;יפו און ארץ ישראל: | ;יפו און ארץ ישראל: | ||
אין 1904 איז הרב קוק פארבעטן געווארן צו ווערן דער רב אין יפו און די ארומיגע לאנדווירטשאפטליכע קאלאניעס אין אָטאָמאַנישע פּאַלעסטינע, און ער איז אַהין אָנגעקומען אין 1905. אין די יאָרן האָט ער געשריבן עטליכע ווערק, אַזוי ווי "עין איה", אַ קאָמענטאַר אויף די אגדות פון מסכתות ברכות און שבת, און "מוסר אביך", אַ קליין ספר וועגן מאָראַל און רוחניות. אין 1913 האָט הרב קוק געפירט אַ דעלעגאַציע פון רבנים צו די נייע יידישע | אין 1904 איז הרב קוק פארבעטן געווארן צו ווערן דער רב אין יפו און די ארומיגע לאנדווירטשאפטליכע קאלאניעס אין אָטאָמאַנישע פּאַלעסטינע, און ער איז אַהין אָנגעקומען אין 1905. אין די יאָרן האָט ער געשריבן עטליכע ווערק, אַזוי ווי "עין איה", אַ קאָמענטאַר אויף די אגדות פון מסכתות ברכות און שבת, און "מוסר אביך", אַ קליין ספר וועגן מאָראַל און רוחניות. אין 1913 האָט הרב קוק געפירט אַ דעלעגאַציע פון רבנים צו די נייע יידישע ישובים אין שומרון און גליל, באַקאַנט אַלס "מסע הרבנים", צו פאַרשטאַרקן שמירת שבת און תורה-חינוך. | ||
;לאנדאן און דער ערשטער וועלט קריג: | ;לאנדאן און דער ערשטער וועלט קריג: | ||
ווען דער ערשטער וועלט קריג האָט זיך אָנגעהויבן אין 1914, איז הרב קוק געווען אין דייטשלאַנד און איז דאָרט פאַרמאַכט געוואָרן. ער איז אַנטלאָפן קיין לאָנדאָן דורך שווייץ, אָבער דער קאָנפליקט האָט אים געצוואונגען צו בלייבן אין דעם פאראייניגטן קעניגרייך ביזן סוף פונעם קריג. אין 1916 איז ער געוואָרן רב פון דער ספּיטאַלפילדס גרויסער שול (מחזיקי הדת) אין לאָנדאָן. | ווען דער ערשטער וועלט קריג האָט זיך אָנגעהויבן אין 1914, איז הרב קוק געווען אין דייטשלאַנד און איז דאָרט פאַרמאַכט געוואָרן. ער איז אַנטלאָפן קיין לאָנדאָן דורך שווייץ, אָבער דער קאָנפליקט האָט אים געצוואונגען צו בלייבן אין דעם פאראייניגטן קעניגרייך ביזן סוף פונעם קריג. אין 1916 איז ער געוואָרן רב פון דער ספּיטאַלפילדס גרויסער שול (מחזיקי הדת) אין לאָנדאָן. | ||
;הויפּט רב פון ירושלים: | |||
;פטירה: הרב קוק איז נפטר געווארן אין ירושלים אין 1935, און זיין לוויה איז באטייליגט געווארן דורך בערך 20,000 מענטשן{{הערה|1=Jewish Affairs, in "[https://israeled.org/wp-content/uploads/2014/10/1935-LON-Transjordan.pdf Report by His Majesty's Government in the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland to the Council of the League of Nations on the Administration of Palestine and Trans-Jordan for the year 1935]", The Office of High Commissioner for Palestine and Trans-Jordan, Jerusalem, 1935, p. 27}}. | ביי זיין צוריקקער פון אייראָפּע אין 1919, איז ער באַשטימט געוואָרן אַלס דער אשכנזישער הויפּט רב פון ירושלים, און באַלד דערנאָך, אין 1921, אַלס דער ערשטער אַשכנזישער הויפּט רב פון גאנץ פּאַלעסטינע. אין מערץ 1924, איז הרב קוק געפאָרן קיין אַמעריקע כדי צו זאַמלען געלט פאַר תורה-אינסטיטוציעס אין פּאַלעסטינע און אייראָפּע. אין דעם זעלבן יאָר, האָט הרב קוק געגרינדעט די מרכז הרב ישיבה אין ירושלים, וועלכע איז שפעטער געווארן א צענטער פאר רעליגיעז-ציוניסטישער טעאלאגיע. | ||
== | ;פטירה: | ||
הרב קוק איז נפטר געווארן אין ירושלים אין 1935, און זיין לוויה איז באטייליגט געווארן דורך בערך 20,000 מענטשן{{הערה|1=Jewish Affairs, in "[https://israeled.org/wp-content/uploads/2014/10/1935-LON-Transjordan.pdf Report by His Majesty's Government in the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland to the Council of the League of Nations on the Administration of Palestine and Trans-Jordan for the year 1935]", The Office of High Commissioner for Palestine and Trans-Jordan, Jerusalem, 1935, p. 27}}. | |||
==השקפה און פילאזאפיע== | |||
הרב קוק איז געווען א העכסט ארגינעלער און קאמפלעקסער דענקער, וועלכער האט פרובירט צו סינטעזירן פילע שטרעמונגען אין אידישקייט. | הרב קוק איז געווען א העכסט ארגינעלער און קאמפלעקסער דענקער, וועלכער האט פרובירט צו סינטעזירן פילע שטרעמונגען אין אידישקייט. | ||
הרב קוק'ס געדאנקען זענען באזירט אויף א מיסטישער אינטואיציע און א ראדיקאלער מאָניסטישער פּערצעפּציע. ער האָט געזען די רעאַליטעט אַלס אַן אבסאָלוטע אחדות, וואָס שטאַמט פונעם געטליכן אומענדליכקייט און קומט צום אויסדרוק אין אַלע עקזיסטענץ-דימענסיעס. דער דאָזיקער בליק האָט געפירט צו זיין טאָלעראַנטער און פּלוראַליסטישער מיינונג, לויט וועלכער אַלע קולטורן, יעדער וועלט-אָפּפאַסונג און יעדער אידעאָלאָגיע, זענען טיילווייזע אויסדרוקן פון דער געטליכער אמת{{הערה|1=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/kook-kuk-abraham-isaac}}. | |||
;רעליגיעזער ציוניזם: | ;רעליגיעזער ציוניזם: | ||
*הרב קוק האט | * הרב קוק ווערט באַטראַכט אַלס איינער פון די וויכטיקסטע דענקער פון מאָדערנעם רעליגיעזן ציוניזם. ער האט ענטוזיאַסטיש געשטיצט די באזעצונג פון ארץ ישראל דורך די ציוניסטן פון זיין צייט. ער האט געזען דעם ציוניסטישן באוועגונג, און שפעטער די גרינדונג פון מדינת ישראל, אלס א "ערשטע בליאונג פון גאולה" (אתחלתא דגאולה) און א וויכטיגער שריט אין דעם משיחישן עפּאכע. | ||
*זיין | *זיין פילאזאפיע האט געגעבן א טעאלאגישע יסוד פארן פאראייניגן תורה לערנען מיט ציוניזם, און פאר אן עטאס פון טראדיציאנעלן אידישקייט איינגעשפארט מיט ציוניזם און מאדערנקייט. | ||
*ער האט געהאלטן אז די סעקולערע ציוניסטן האבן, אומבאוואוסטזיין, געדינט אלס הייליגע אינסטרומענטן אין אויספירן גאט'ס הבטחה פאר זיין פאלק, ברענגענדיג גאולה דורך א היסטארישן פראצעס אין דער לכאורה-וועלטליכער וועלט. | *ער האט געהאלטן אז די סעקולערע ציוניסטן האבן, אומבאוואוסטזיין, געדינט אלס הייליגע אינסטרומענטן אין אויספירן גאט'ס הבטחה פאר זיין פאלק, ברענגענדיג גאולה דורך א היסטארישן פראצעס אין דער לכאורה-וועלטליכער וועלט. | ||
*הרב קוק האט געהאלטן אז דער איחוד ההפכים (אחדות ההפכים – איינהייט פון קעגנזאצן) צווישן דעם מאטעריעלן און רוחניען, אדער דעם הייליגן און וועלטליכן, פירט צו גאולה. | *הרב קוק האט געהאלטן אז דער איחוד ההפכים (אחדות ההפכים – איינהייט פון קעגנזאצן) צווישן דעם מאטעריעלן און רוחניען, אדער דעם הייליגן און וועלטליכן, פירט צו גאולה. | ||
*אין 1917 האָט ער אַרויסגעגעבן אַ דערקלערונג מיטן נאָמען "דגל ירושלים", וווּ ער האָט געמאכט אַן אונטערשייד צווישן "ציון" (פּאָליטישע סוּאוועראַניטעט) און "ירושלים" (קדושה){{הערה|1=Mirsky, 2014: 150.}}. | |||
;אוניווערסאליזם און טאלעראנץ: | ;אוניווערסאליזם און טאלעראנץ: | ||
*הרב קוק האט געהאט א ברייטע טאלעראנץ פאר א ברייטן ספעקטרום פון מיינונגען, גלויבנדיג אז אלע גוטע אמונה פאזיציעס זענען פאזעטן פון גאט'ס התגלות און זענען ענדליך אין הארמאניע איינס מיט אנאנד. | *הרב קוק האט געהאט א ברייטע טאלעראנץ פאר א ברייטן ספעקטרום פון מיינונגען, גלויבנדיג אז אלע גוטע אמונה פאזיציעס זענען פאזעטן פון גאט'ס התגלות און זענען ענדליך אין הארמאניע איינס מיט אנאנד. | ||
*זיין ליבע פאר ישראל האט פארלאנגט ליבע פאר דער גאנצער מענטשהייט, און האט אנגעווארפן האס פאר יעדן טייל פון מענטשהייט אלס א סימן אז די נשמה איז נאך נישט גערייניגט געווארן פון איר "שמוץ". | *זיין ליבע פאר ישראל האט פארלאנגט ליבע פאר דער גאנצער מענטשהייט, און האט אנגעווארפן האס פאר יעדן טייל פון מענטשהייט אלס א סימן אז די נשמה איז נאך נישט גערייניגט געווארן פון איר "שמוץ". | ||
*ער האט געהאלטן אז די פעלקער פון דער וועלט און די פארשידענע גלויבן קאמיוניטיס דערגאנצן איינס דאס אנדערע אין אן ארגאנישער איינהייט, און אז וועלט פרידן וועט קומען נישט דורך מינימיזירן רעליגיע, נאר דורך פריינטשאפט צווישן רעליגיעס. | *ער האט געהאלטן אז די פעלקער פון דער וועלט און די פארשידענע גלויבן קאמיוניטיס דערגאנצן איינס דאס אנדערע אין אן ארגאנישער איינהייט, און אז וועלט פרידן וועט קומען נישט דורך מינימיזירן רעליגיע, נאר דורך פריינטשאפט צווישן רעליגיעס. | ||
;מאטעריאליטעט און פיזישע וועלט: | ;מאטעריאליטעט און פיזישע וועלט: | ||
*אין דעם הארץ פון הרב קוקס טעאלאגיע איז געווען א "פילאסאפיע פון מאטעריאליטעט", וואו די געטליכע אידעאלן זאלן זיך אויסדרוקן און באאיינפלוסן אין די מאטעריעלע און וועלטליכע ספערעס פון דער פעלקער, מלוכה, און נאציאנאלן טעריטאריע. | *אין דעם הארץ פון הרב קוקס טעאלאגיע איז געווען א "פילאסאפיע פון מאטעריאליטעט", וואו די געטליכע אידעאלן זאלן זיך אויסדרוקן און באאיינפלוסן אין די מאטעריעלע און וועלטליכע ספערעס פון דער פעלקער, מלוכה, און נאציאנאלן טעריטאריע. | ||
*ער האט געהאלטן אז דאס אויפהייבן פון די געפאלענע פונקען פון הייליגקייט, וועלכע זענען באהאלטן אין פיזישע פארעמען, שטופט פאראויס די גאולה. | *ער האט געהאלטן אז דאס אויפהייבן פון די געפאלענע פונקען פון הייליגקייט, וועלכע זענען באהאלטן אין פיזישע פארעמען, שטופט פאראויס די גאולה. | ||
; | |||
;מעסיאַנישע זעאונג: | |||
*ער האָט געגלייבט אז די צייט אין וועלכער ער האָט געלעבט איז געווען מעסיאַניש, און אז דער צדיק (און ער אליין) האָט די ראָלע אראפצוגיין אין שלעכטס צו ארויסנעמען הייליקייט פון אינעווייניק{{הערה|1=Schwartz, 2014.}}. | |||
*ער האָט געזען די וועלטליכע ציוניסטן אלס "חמורו של משיח" – דער אייזל אויף וועלכן דער משיח וועט רייטן קיין ירושלים{{הערה|1=Mirsky, 2014.}}. | |||
*זיין אויסלייג פאר ציוניזם איז געווען א פארבינדונג פון די צוויי מעסיאַנישע פּערזענלעכקייטן: משיח בן יוסף (יוניווערסאַליסטישע מאַטעריעלע סוקסעס) און משיח בן יהודה (פּאַרטיקולאַריסטישע רוחניות'דיקע גרענדאַל){{הערה|1={{לינק|שרייבער=David Bashevkin|קעפל=Yosef's Ambiguous Apology|אדרעס=https://readingjewishhistoryintheparsha.substack.com/p/yosefs-ambiguous-apology|זייטל=Reading Jewish History in the Parsha|דאטום=December 20, 2023}}}}. | |||
;קבלה און חסידות: | |||
*הרב קוק איז געווען א געניטער מקובל, אבער ווי א הערשאפט האט ער זיך אפהאלטן פון באנוצן קאבאליסטישע טערמינאלאגיע אין זיינע כתבים, אויסער אין זיין ווערק "ראש מילין"{{הערה|1=https://ravkooktorah.org/REISH-MILLIN-84.htm}}. | *הרב קוק איז געווען א געניטער מקובל, אבער ווי א הערשאפט האט ער זיך אפהאלטן פון באנוצן קאבאליסטישע טערמינאלאגיע אין זיינע כתבים, אויסער אין זיין ווערק "ראש מילין"{{הערה|1=https://ravkooktorah.org/REISH-MILLIN-84.htm}}. | ||
*זיין ווערק איז באאיינפלוסט געווארן פון לוריאנישער קבלה. ער איז געווען איינגעטונקען אין חסידישער ליטעראטור און האט געצויגן אינספיראציע פון חסידישער געדאנקען, זעענדיג עס אלס א וויכטיגן בוישטיין אין דעם אויפבוי פון דער אידישער פאלק אין ארץ ישראל. | *זיין ווערק איז באאיינפלוסט געווארן פון לוריאנישער קבלה. זיין מוטער'ס משפחה איז געווען א נאכפאלגער פון דער קאפוסט צווייג פון חב"ד חסידות. ער איז געווען איינגעטונקען אין חסידישער ליטעראטור דורכאויס זיין לעבן און האט געצויגן אינספיראציע פון חסידישער געדאנקען, זעענדיג עס אלס א וויכטיגן בוישטיין אין דעם אויפבוי פון דער אידישער פאלק אין ארץ ישראל. ער האָט געהאַלטן אַ קאָפּיע פון ר' נתן מברסלב'ס "ליקוטי תפילות" און דעם גערער רבי'נס "שפת אמת" אויף זיין שטענדער. די צעטיילטקייט פון די חסידים און מתנגדים האָט ער געהאָפט צו היילן דורך ברענגען די צוויי געדאנקען-שולעס צוזאַמען אין איין גאַנץ{{הערה|1={{לינק|שרייבער=REUVEN BOSHNACK|קעפל=The Next Stage of Revelation: Rav Kook and Chassidic Thought – World Mizrachi|אדרעס=https://mizrachi.org/hamizrachi/the-next-stage-of-revelation-rav-kook-and-chassidic-thought/|זייטל=World Mizrachi|דאטום=May 25, 2022}}}}. | ||
;הלכה און תורה לערנען: | ;הלכה און תורה לערנען: | ||
*הרב קוק איז אמאל קריטיקירט געווארן פאר א | *הרב קוק איז אמאל קריטיקירט געווארן פאר א קראנקער צוגאנג צו תורה לערנען, צוליב סטעיטמענטס ווי: "א מאל איז פאראן א סארט פלייסיקייט [אין לערנען] וואס צעשטערט דעם גאנצן רוחניות'דיגן קאפיטאל פון דעם פלייסיקן, און [דערנאָך איז אויך] א סארט פוילקייט וואס פילט א מענטש'ס גאנצער וועלט מיט קדושה און שטארקייט, דער סוד פון שטילקייט". אין זיין טאָגבוך האָט הרב קוק געשריבן: "מיין פאַרנאַכלעסיקונג פון תורה-לימוד קומט נישט פון פוילקייט, נאָר פון אינעווייניקסטע בענקענישן נאָכן געטליכן גוטס פון די תורה-סודות"{{הערה|1=https://www.kotzkblog.com/2019/05/225-what-they-didnt-want-you-to-know.html}}. | ||
*ער האט געהאלטן אז אמאל קענען אינספירירטע אידעאלן איבערשטיגן פעסטע לאגיק אדער פראקטישע הלכה. | *ער האט געהאלטן אז אמאל קענען אינספירירטע אידעאלן איבערשטיגן פעסטע לאגיק אדער פראקטישע הלכה. | ||
*אין הלכה איז ער באטראכט געווארן אלס א לייכטענדיקער פוסק, וועמענס הויפט אינטערעס איז געווען צו דערמעגליכן די עקאנאמישע בליענדיגקייט פון דעם נייעם ישוב, ווי למשל זיין היתר מכירה ביי שמיטה. | *אין הלכה איז ער באטראכט געווארן אלס א לייכטענדיקער פוסק, וועמענס הויפט אינטערעס איז געווען צו דערמעגליכן די עקאנאמישע בליענדיגקייט פון דעם נייעם ישוב, ווי למשל זיין היתר מכירה ביי שמיטה. | ||
*אבער ער איז נישט געווען א קאנסיסטענט ליבעראלער הלכה'ניק; ער האט ארויסגעוויזן אן אפאזיציע צו אידישע פארמערס פון דעם ישוב וועלכע האבן געמאלקן קיען אום שבת, און צו פירן פאסט-מאָרטעמס אויף אידישע קערפערס, און האט ראטגעגעבן צו נוצן גויים אין אזעלכע פעלער. | *אבער ער איז נישט געווען א קאנסיסטענט ליבעראלער הלכה'ניק; ער האט ארויסגעוויזן אן אפאזיציע צו אידישע פארמערס פון דעם ישוב וועלכע האבן געמאלקן קיען אום שבת, און צו פירן פאסט-מאָרטעמס אויף אידישע קערפערס, און האט ראטגעגעבן צו נוצן גויים אין אזעלכע פעלער. | ||
==וויכטיגע ווערק== | ==וויכטיגע ווערק== | ||
הרב קוק האט פראליפיש געשריבן סיי אויף הלכה סיי אויף אידישע מחשבה. צווישן זיינע באקאנטע ווערק זענען: | הרב קוק האט פראליפיש געשריבן סיי אויף הלכה סיי אויף אידישע מחשבה. צווישן זיינע באקאנטע ווערק זענען: | ||
| שורה 136: | שורה 153: | ||
;פארהאנדלונגען: הגם זיין טעאלאגיע איז געווען די אידעאלאגישע קוואַל פון דעם מיליטאנטישן רעכטן פליגל פון רעליגיעזן ציוניזם, האבן אויך עטליכע פון זיינע נאענטע מיטארבעטער און תלמידים אנגענומען מער פלעקסיבלע פאליטישע פאזיציעס, באזירט אויף זיין פארשטאנד פון עטיק אלס פרעצעדענט. | ;פארהאנדלונגען: הגם זיין טעאלאגיע איז געווען די אידעאלאגישע קוואַל פון דעם מיליטאנטישן רעכטן פליגל פון רעליגיעזן ציוניזם, האבן אויך עטליכע פון זיינע נאענטע מיטארבעטער און תלמידים אנגענומען מער פלעקסיבלע פאליטישע פאזיציעס, באזירט אויף זיין פארשטאנד פון עטיק אלס פרעצעדענט. | ||
זיין קאמפלעקסע, מיסטיש-אידיאסינקראטישע לערנונגען זענען א שווערע פארהאנדלונג פאר סיי וועלכע אידעאלאגישע אדער טעאלאגישע קאטעגאריזאציע. | זיין קאמפלעקסע, מיסטיש-אידיאסינקראטישע לערנונגען זענען א שווערע פארהאנדלונג פאר סיי וועלכע אידעאלאגישע אדער טעאלאגישע קאטעגאריזאציע. | ||
==ביבליאגראפיע== | |||
* Yehudah Mirsky, ''[https://dokumen.pub/rav-kook-mystic-in-a-time-of-revolution-9780300165555.html Rav Kook: Mystic in a Time of Revolution]'', Yale University Press, 2014, {{ISBN|978-0300164244}} | |||
*Dov Schwartz, ''The Religious Genius in Rabbi Kook's Thought: National "Saint"?'', Academic Studies Press, 2014, {{ISBN|978-1618114068}} | |||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||