בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,376
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| שורה 25: | שורה 25: | ||
ער איז געווען אקטיוו אלס קהילה-רב, און האט געהאלטן דרשות וועלכע האבן זיך קאנצעטרירט אויף הלכה{{הערה|[[#ברלנר|בערלינער]], 269; [[#אידלברג|איידלבערג]], 54.}}. ער איז געווען א רב וואס האט זיך נישט נאר טיף פארטון אין הלכה, נאר אויך זייער געזארגט מיט די סאציאלע און פאליטישע באדינגונגען פון זיינע מיטגלידער און זייער מאראלן און קולטורעלן לעבן{{הערה|[[#אידלברג|איידלבערג]], 38.}}. | ער איז געווען אקטיוו אלס קהילה-רב, און האט געהאלטן דרשות וועלכע האבן זיך קאנצעטרירט אויף הלכה{{הערה|[[#ברלנר|בערלינער]], 269; [[#אידלברג|איידלבערג]], 54.}}. ער איז געווען א רב וואס האט זיך נישט נאר טיף פארטון אין הלכה, נאר אויך זייער געזארגט מיט די סאציאלע און פאליטישע באדינגונגען פון זיינע מיטגלידער און זייער מאראלן און קולטורעלן לעבן{{הערה|[[#אידלברג|איידלבערג]], 38.}}. | ||
ווען אידן זיינען פארטריבן געווארן פון בייערן (דאס יאר 1450{{הערה|גידעמאן, 46.}} אדער 1445{{הערה|איידלבערג, 41.}}), האט מהר"י איסרלין אין ניישטאט גוזר תענית געווען. די גאנצע קהלה, אלע מלמדים און תלמידים האבן געפאסט, אפילו פון דער סביבה איז מען געקומען אהער פאסטן און זאגן סליחות{{הערה|לקט יושר א, 112.}}. דאסזעלבע יאר, דאס איז געווען א יובל-יאר ביי קריסטן און מ'האט זיך געריכט אז א גרויסער המון זאל זיך לאזן קיין רוים. האט מהר"י איסרלין נאך אמאל גוזר תענית געווען און ווידער אמאל האבן אלע געפאלגט, מ'איז אויך געגאנגען אויפן הייליגן ארט{{הערה|לקט יושר א, 115.}}. | |||
מיט זיין פטירה אין ה'ר"כ איז געשלאסן געווארן א גייסטרייכער עפאכע פאר די אידן אין עסטרייך. נאך זיין פטירה זענען די תורה-צענטערס אין עסטרייך אונטערגעגאנגען און זיך גערוקט מזרח-צו – קיין בעהמען, אונגארן, און פוילן{{הערה|[[#אידלברג|איידלבערג]], 9, 38.}}. | מיט זיין פטירה אין ה'ר"כ איז געשלאסן געווארן א גייסטרייכער עפאכע פאר די אידן אין עסטרייך. נאך זיין פטירה זענען די תורה-צענטערס אין עסטרייך אונטערגעגאנגען און זיך גערוקט מזרח-צו – קיין בעהמען, אונגארן, און פוילן{{הערה|[[#אידלברג|איידלבערג]], 9, 38.}}. | ||
| שורה 55: | שורה 55: | ||
ר' איסרליין איז אויך געווען באקאנט אין וועלטליכע חכמות. א ברייטע לעגאלע בילדונג ווערט אנגעוויזן דורך זיין באקאנטשאפט מיט ציווילן רעכט און ריעל-עסטעיט געזעצן{{הערה|[[#אידלברג|איידלבערג]], 45–47.}}. ער איז געווען באקאנט מיט די פראצעסן מיט וואס וויינגערטנער אין דייטשלאנד האבן גענוצט צו פארבעסערן זייער שניט, און די לאנדווירטשאפטליכע ציקלען. אויסער דייטש האט ער אויך עטוואס געקענט איטאליעניש, פראנצויזיש, און טשעכיש{{הערה|[[#אידלברג|איידלבערג]], 47–48.}} | ר' איסרליין איז אויך געווען באקאנט אין וועלטליכע חכמות. א ברייטע לעגאלע בילדונג ווערט אנגעוויזן דורך זיין באקאנטשאפט מיט ציווילן רעכט און ריעל-עסטעיט געזעצן{{הערה|[[#אידלברג|איידלבערג]], 45–47.}}. ער איז געווען באקאנט מיט די פראצעסן מיט וואס וויינגערטנער אין דייטשלאנד האבן גענוצט צו פארבעסערן זייער שניט, און די לאנדווירטשאפטליכע ציקלען. אויסער דייטש האט ער אויך עטוואס געקענט איטאליעניש, פראנצויזיש, און טשעכיש{{הערה|[[#אידלברג|איידלבערג]], 47–48.}} | ||
מהר"י איסרלין האט נישט געוואלט וויסן פון איבערגעשפיצטע קשיות אויף פסוקים פון תנ"ך. ער האט אזוי געזאגט: ווען מיר זאלן אנהויבן פארענטפערן אלע פסוקים, וועלן מיר קיינמאל נישט ארויס{{הערה|פסקים, סי' קיד.}} | |||
===הלכה'דיגער צוגאנג=== | ===הלכה'דיגער צוגאנג=== | ||