בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,362
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(ראזמארין) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 38: | שורה 38: | ||
== ביאגראפיע == | == ביאגראפיע == | ||
===געבורט=== | |||
דעם רמב"ם'ס יחוס ציט זיך פון [[רבי יהודה הנשיא]]… פון [[דוד המלך]], און ער שטאמט פון דורות לומדים. צום ענד פון זיין פּירוש אויף משניות שרייבט ער: "אני משה בן מיימון הדיין ברבי יוסף החכם בר' יצחק הדיין בר' יוסף הדיין בר' עובדיה הדיין ברבי שלמה הרב רבי עובדיה הדיין". צום סוף ספר מלחמת מצוה שטייט בן הרשב"ץ. זיין פאטער, דיין אין דער שטאט קארדאווא, האט געמאכט פּירושים אויף גמרא. אין דער הקדמה צו זיין פּירוש אויף משניות, אנהייב סדר זרעים שרייבט דער רמב"ם "וקבצתי כל אשר בא לידי מפּירושי אדוני אבי ז"ל", און איך האב צונויף געזאמלט אלץ וואס איז מיר געקומען אין האנד פון מיין פאטער'ס פּירושים. זיין ברודער דוד איז אומגעקומען אין א שטורם אויפן ים. ער האט געהאט א בן יחיד אברהם פון זיין צווייטער פרוי. אגב, זיין פרוי'ס ברודער האט חתונה געהאט מיט זיין שוועסטער. | דעם רמב"ם'ס יחוס ציט זיך פון [[רבי יהודה הנשיא]]… פון [[דוד המלך]], און ער שטאמט פון דורות לומדים. צום ענד פון זיין פּירוש אויף משניות שרייבט ער: "אני משה בן מיימון הדיין ברבי יוסף החכם בר' יצחק הדיין בר' יוסף הדיין בר' עובדיה הדיין ברבי שלמה הרב רבי עובדיה הדיין". צום סוף ספר מלחמת מצוה שטייט בן הרשב"ץ. זיין פאטער, דיין אין דער שטאט קארדאווא, האט געמאכט פּירושים אויף גמרא. אין דער הקדמה צו זיין פּירוש אויף משניות, אנהייב סדר זרעים שרייבט דער רמב"ם "וקבצתי כל אשר בא לידי מפּירושי אדוני אבי ז"ל", און איך האב צונויף געזאמלט אלץ וואס איז מיר געקומען אין האנד פון מיין פאטער'ס פּירושים. זיין ברודער דוד איז אומגעקומען אין א שטורם אויפן ים. ער האט געהאט א בן יחיד אברהם פון זיין צווייטער פרוי. אגב, זיין פרוי'ס ברודער האט חתונה געהאט מיט זיין שוועסטער. | ||
אין דער יוגנט האט דער רמב"ם געלערנט ביי זיין פאטער רבי מימון נישט נאר אידישער לימודים נאר אויך וועלטליכע לימודים. אין יאר 1148 איז ר' מימון געווען געצוואונגען צו אנטלויפן מיט זיין פאמיליע פון שפאניע צוליב די פארפאלגונגען אויף אידן דורך דער פאנאטישער [[איסלאם|מאכמעדאנער]] סעקטע, די אל־מוהאדן; ער האט מיטגענומען מיט זיך זיינע צוויי זין, דוד און משה. אין נאך פיל וואנדערונגען באזעצט זיך אין [[פעס|פעץ (פעס)]] אין [[צפון־אפריקע]], אין יאר ????. אבער אויך דארט איז פארגעקומען א גזירת שמד אויף אידן דורך די מאכמעדאנער און נאכדעם ווי רבי מימון און זיינע קינדער האבן געלעבט עטליכע יאר אין געהיים אלס אידן זענען זיי פון דארט אנטלאפן איבער ארץ־ישראל קיין מצרים (בערך 1168), און זיי האבן זיך באזעצט צוערשט אין [[אלעקסאנדריע]] און דערנאך אין פאסטאט לעבן [[קאירא]]. | אין דער יוגנט האט דער רמב"ם געלערנט ביי זיין פאטער רבי מימון נישט נאר אידישער לימודים נאר אויך וועלטליכע לימודים. אין יאר ד'תתק"ח (1148) איז ר' מימון געווען געצוואונגען צו אנטלויפן מיט זיין פאמיליע פון שפאניע צוליב די אינוואזיע און פארפאלגונגען אויף אידן דורך דער פאנאטישער [[איסלאם|מאכמעדאנער]] סעקטע, די אל־מוהאדן; ער האט מיטגענומען מיט זיך זיינע צוויי זין, דוד און משה. אין נאך פיל וואנדערונגען באזעצט זיך אין [[פעס|פעץ (פעס)]] אין [[צפון־אפריקע]], אין יאר ????. אבער אויך דארט איז פארגעקומען א גזירת שמד אויף אידן דורך די מאכמעדאנער און נאכדעם ווי רבי מימון און זיינע קינדער האבן געלעבט עטליכע יאר אין געהיים אלס אידן זענען זיי פון דארט אנטלאפן איבער ארץ־ישראל קיין מצרים (בערך 1168), און זיי האבן זיך באזעצט צוערשט אין [[אלעקסאנדריע]] און דערנאך אין פאסטאט לעבן [[קאירא]]. | ||
דער רמב"ם האט דא געליטן פיל פאמיליע־ליידן, זיין פאטער איז געשטארבן, און זיין ברודער רבי דוד, וועלכער האט געהאנדלט מיט בריליאנטן און דערמיט אויסגעהאלטן די גאנצע פאמיליע, איז דערטרונקען געווארן פארנדיג אויף א שיף. דער רמב"ם האט אין פאסטאט לעבן [[קאירא]], וואו עס איז געווען דער הערשנדער הויף פון עגיפטישן [[סולטאן]], גענומען לערך דעם יאר 1170 פראקטיצירן אלס [[דאקטער|דאקטאר]] מעדיצין און ער האט זיך שנעל ערווארבן א נאמען אלס בארימטער דאקטאר. ער איז געווען לייב־דאקטאר צוערשט פון גרויס־וויזיר און דערנאך פון סולטאן צאלאך א־דין אין הויף. לויט אַן אראבישן היסטאריקער האט ער צוריקגעוויזן אַן איינלאדונג צו ווערן דער לייב־דאקטאר פון דעם קעניג ריטשאַרד דעם ערשטן פון ענגלאנד. ער איז געווען אויך א באדייטענדער אַסטראָנאָם, און ער האט זיך אויסגעקענט אויך אין אנדערע וויסנשאפטן. | דער רמב"ם האט דא געליטן פיל פאמיליע־ליידן, זיין פאטער איז געשטארבן, און זיין ברודער רבי דוד, וועלכער האט געהאנדלט מיט בריליאנטן און דערמיט אויסגעהאלטן די גאנצע פאמיליע, איז דערטרונקען געווארן פארנדיג אויף א שיף. דער רמב"ם האט אין פאסטאט לעבן [[קאירא]], וואו עס איז געווען דער הערשנדער הויף פון עגיפטישן [[סולטאן]], גענומען לערך דעם יאר 1170 פראקטיצירן אלס [[דאקטער|דאקטאר]] מעדיצין און ער האט זיך שנעל ערווארבן א נאמען אלס בארימטער דאקטאר. ער איז געווען לייב־דאקטאר צוערשט פון גרויס־וויזיר און דערנאך פון סולטאן צאלאך א־דין אין הויף. לויט אַן אראבישן היסטאריקער האט ער צוריקגעוויזן אַן איינלאדונג צו ווערן דער לייב־דאקטאר פון דעם קעניג ריטשאַרד דעם ערשטן פון ענגלאנד. ער איז געווען אויך א באדייטענדער אַסטראָנאָם, און ער האט זיך אויסגעקענט אויך אין אנדערע וויסנשאפטן. | ||
דורך דער גאנצער צייט (אין צפון־אפריקע און מצרים) האט ער אויך פארעפנטליכט ספרים, און ער איז געווען בארימט אלס גרויסער למדן און [[דענקער]], די אידן אין מצרים האבן אים באשטימט צוערשט אלס זייער פירער מיטן טיטל נגיד (אזא מיינונג איז פארהאן ביי טייל היסטאריקער). ער האט פאר זיינע דאזיגע אידישע אמטן נישט גענומען קיינע געלט־באלוינונג, גאר פארקערט, פון זיינע געלט געבויט שולן, ישיבות, צעטיילט פיל צדקה. זיין נאמען איז געווארן בארימט נישט נאר אין מצרים נאר אויך אין אלע ווייטע לענדער, וואו עס האבן געוואוינט אידן. מען האט זיך געוואנדן צו אים איבעראל מיט שאלות ותשובות. | דורך דער גאנצער צייט (אין צפון־אפריקע און מצרים) האט ער אויך פארעפנטליכט ספרים, און ער איז געווען בארימט אלס גרויסער למדן און [[דענקער]], די אידן אין מצרים האבן אים באשטימט צוערשט אלס זייער פירער מיטן טיטל נגיד (אזא מיינונג איז פארהאן ביי טייל היסטאריקער). ער האט פאר זיינע דאזיגע אידישע אמטן נישט גענומען קיינע געלט־באלוינונג, גאר פארקערט, פון זיינע געלט געבויט שולן, ישיבות, צעטיילט פיל צדקה. זיין נאמען איז געווארן בארימט נישט נאר אין מצרים נאר אויך אין אלע ווייטע לענדער, וואו עס האבן געוואוינט אידן. מען האט זיך געוואנדן צו אים איבעראל מיט שאלות ותשובות. | ||
| שורה 54: | שורה 53: | ||
דער רמב"ם איז געווען א מקובל. ער האט אפילו געוויסט וועגן "קץ". דער "מגדול עוז", רמב"ם, הלכות יסודי התורה, פּרק א' דערציילט אז ער האט געזען אַן אלטע פּארמעטענע מגילה אויף וועלכער עס איז געווען געשריבן: "אני משה ב"ר מימון כשירדתי לחדרי המרכבה, בינותי בענין הקץ…", איך משה ב"ר מיימון, ווען איך האב אריינגעדרונגען אין די פארבארגענע סודות פון הימלישקייט, האָב איך פארשטאנען דעם ענין פון דער גאולה. | דער רמב"ם איז געווען א מקובל. ער האט אפילו געוויסט וועגן "קץ". דער "מגדול עוז", רמב"ם, הלכות יסודי התורה, פּרק א' דערציילט אז ער האט געזען אַן אלטע פּארמעטענע מגילה אויף וועלכער עס איז געווען געשריבן: "אני משה ב"ר מימון כשירדתי לחדרי המרכבה, בינותי בענין הקץ…", איך משה ב"ר מיימון, ווען איך האב אריינגעדרונגען אין די פארבארגענע סודות פון הימלישקייט, האָב איך פארשטאנען דעם ענין פון דער גאולה. | ||
[[רבי משה אלאשקאר]], בארימטער פּוסק וועלכער האט געלעבט אין שפּאניע אין די ה'ר' יארן, זאגט אויפ'ן רמב"ם אזוי: "יסוד הדת והאמונה, שורש המדע והתבונה, עמוד התורה והחכמה, ים הדעת והמזימה, דגל התעודה, הנודע בישראל וביהודה, הרב המובהק, החסיד הגדול, אור העולם ופּלאו,מושב היקר ושיאו, הוא הקדוש הרמב"ם ז"ל", פונדאמענט פון רעליגיע און גלויבן, ווארצל פון וויסנשאפט און פארשטאנד, זייל פון דער תורה און פון דער חכמה, ים פון וויסן און געדאנק, פאָן פון עדות, באוויסט אין ישראל און אין יהודה, בארימטער רב, גרויסער חסיד, ליכט פון דער וועלט און זיין ווינדער… דאָס איז דער הייליגער רמב"ם ז"ל{{הערה|1=שאלות ותשובות מהר"ם אלשקר {{אוצר הספרים היהודי|שו"ת מהר"ם אלשקר/קיז|סי' קיז}}}}, "אין בדבריו כושל", אין וועמענס ווערטער עס איז פארהאן קיין שטרויכלונג{{הערה|1=שאלות ותשובות מהר"ם אלשקר {{אוצר הספרים היהודי|שו"ת מהר"ם אלשקר/עט|סי' עט}}}}. | |||
== ווערק און איינפלוס == | == ווערק און איינפלוס == | ||
| שורה 122: | שורה 123: | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
[[קאַטעגאָריע:ראשונים]] | |||
[[קאַטעגאָריע:רבנים]] | |||
[[קאַטעגאָריע:פילאזאפן]] | |||
[[קאַטעגאָריע:מפרשים פון משניות]] | |||
[[he:רמב"ם]] | [[he:רמב"ם]] | ||