אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:מעוז צור"

132 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 11 חדשים
←‏לעצטער בית: צוגעלייגט מקור
(פארברייטערט)
(←‏לעצטער בית: צוגעלייגט מקור)
שורה 70: שורה 70:
אנדערע ווייזן אבער אן אז אין קעגנזאץ צו די אנדערע הוספות צו דעם פיוט, פארמאגט דער דאזיגער בית אקוראט דער זעלבער סטיל און געבוי פון דעם בית איז ווי די אנדערע בתים, ווי אויך פארענדיגט עס שיין דעם זמר מיט אן אויספיר פון האפענונג. אזוי זעט מען אויך פונעם זמר "מצור באתה העיר", וואס איז פארפאסט געווארן אין זעלבן תקופה און איז אויפ'ן זעלבן סגנון פון מעוז צור, פארמאגט אויך אן ענליכער אויספיר מיט'ן אקראסטיך "חזק", דעריבער קומען זיי צו א מסקנה אז עס איז בעצם יא א טייל פונעם זמר, נאר איז ארויסגעלאזט געווארן צוליב'ן [[צענזור]] וויבאלד עס פארמאגט די ווערטער "נְקֹם נִקְמַת עֲבָדֶיךָ מֵאֻמָּה הָרְשָׁעָה", און דערנאך "דְּחֵה אַדְמוֹן, בְּצֵל צַלְמוֹן"{{הערה|אברהם פרנקל, הזמר על הצלת וורמייזא וזמן חיבורו של 'מעוז צור', המעין נד-ב, זייט 11}}.
אנדערע ווייזן אבער אן אז אין קעגנזאץ צו די אנדערע הוספות צו דעם פיוט, פארמאגט דער דאזיגער בית אקוראט דער זעלבער סטיל און געבוי פון דעם בית איז ווי די אנדערע בתים, ווי אויך פארענדיגט עס שיין דעם זמר מיט אן אויספיר פון האפענונג. אזוי זעט מען אויך פונעם זמר "מצור באתה העיר", וואס איז פארפאסט געווארן אין זעלבן תקופה און איז אויפ'ן זעלבן סגנון פון מעוז צור, פארמאגט אויך אן ענליכער אויספיר מיט'ן אקראסטיך "חזק", דעריבער קומען זיי צו א מסקנה אז עס איז בעצם יא א טייל פונעם זמר, נאר איז ארויסגעלאזט געווארן צוליב'ן [[צענזור]] וויבאלד עס פארמאגט די ווערטער "נְקֹם נִקְמַת עֲבָדֶיךָ מֵאֻמָּה הָרְשָׁעָה", און דערנאך "דְּחֵה אַדְמוֹן, בְּצֵל צַלְמוֹן"{{הערה|אברהם פרנקל, הזמר על הצלת וורמייזא וזמן חיבורו של 'מעוז צור', המעין נד-ב, זייט 11}}.


די ווערטער "דְּחֵה אַדְמוֹן, בְּצֵל צַלְמוֹן", זענען פארהאן וואס לערנען פשט אז עס ליגט אין דעם א תפילה צום מפלה פונעם קעניג[[פרידריך דער ערשטער פון פרייסן]], וואס האט געהאט דעם צונאמען "רויטבארד" {{אי| Barbarossa}}, און האט געפירט צום דריטן קרייצוג. טייל זעען אויך אין "צלמון" א רמז אויפ'ן ארט וואו ער איז געהארגעט געווארן{{הערה|לוינסקי}}. אנדערע זאגן אבער אז דאס באציט זיך אין אלגעמיין צום גלות אדום, וועם ער רופט אן "אדמון", און ער בעט מען זאל דאס שיקן צום "צלמון" - דער [[גיהנום]] וואס ווערט גערופן "צלמות". און איז אויך מרמז אויפ'ן [[קרייץ]] צו וואס די קריסטן פארבינדן זיך{{הערה|ליפסון}}.   
די ווערטער "דְּחֵה אַדְמוֹן, בְּצֵל צַלְמוֹן", זענען פארהאן וואס לערנען פשט אז עס ליגט אין דעם א תפילה צום מפלה פונעם קעניג[[פרידריך דער ערשטער פון פרייסן]], וואס האט געהאט דעם צונאמען "רויטבארד" {{אי| Barbarossa}}, און האט געפירט צום דריטן קרייצוג. טייל זעען אויך אין "צלמון" א רמז אויפ'ן ארט וואו ער איז געהארגעט געווארן{{הערה|לוינסקי}}. אנדערע זאגן אבער אז דאס באציט זיך אין אלגעמיין צום גלות אדום, וועם ער רופט אן "אדמון"{{ביאור|אזוי ווי עס שטייט "ויצא הראשון אדמוני"}}, און ער בעט מען זאל דאס שיקן צום "צלמון" - דאס איז דער [[גיהנום]]{{הערה|ברכות, טז, א: אל תקרי בצלמון אלא בצלמות}}. און איז אויך מרמז אויפ'ן [[קרייץ]] צו וואס די קריסטן פארבינדן זיך{{הערה|ליפסון}}.   


אין געוויסע סידורים{{הערה|כתר נהורא, בית יעקב}} איז פארהאן אן אנדער נוסח אין דעם לעצטן בית, וואס איז ווארשיינליך פארענדערט געווארן צוליב צענזור אדער אויס מורא פון די גוים, און אנשטאט די ווערטער "נְקֹם נִקְמַת עֲבָדֶיךָ מֵאֻמָּה הָרְשָׁעָה" ערשיינט "עשה נא למען שמך להיות לנו תשועה" און דערנאך "מחה פשע וגם רשע" אנשטאט "דְּחֵה אַדְמוֹן, בְּצֵל צַלְמוֹן".  
אין געוויסע סידורים{{הערה|כתר נהורא, בית יעקב}} איז פארהאן אן אנדער נוסח אין דעם לעצטן בית, וואס איז ווארשיינליך פארענדערט געווארן צוליב צענזור אדער אויס מורא פון די גוים, און אנשטאט די ווערטער "נְקֹם נִקְמַת עֲבָדֶיךָ מֵאֻמָּה הָרְשָׁעָה" ערשיינט "עשה נא למען שמך להיות לנו תשועה" און דערנאך "מחה פשע וגם רשע" אנשטאט "דְּחֵה אַדְמוֹן, בְּצֵל צַלְמוֹן".