בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,374
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(בס"ד) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 31: | שורה 31: | ||
# דער '''עונש'''. דא ערקלערט ער אין געציילטע ווערטער, וואס איז דער שטראף (בידי אדם אדער בידי שמים) פאר ווער ס'איז עובר אויף דעם מצוה. קיין עונש, מלקות, מיתה, כרת, וכדו'. | # דער '''עונש'''. דא ערקלערט ער אין געציילטע ווערטער, וואס איז דער שטראף (בידי אדם אדער בידי שמים) פאר ווער ס'איז עובר אויף דעם מצוה. קיין עונש, מלקות, מיתה, כרת, וכדו'. | ||
# '''מחלוקת''' איבער די מצוה. אין פעלער וואו דער רמב"ן קריגט אויפ'ן רמב"ם אויב א געוויסער אַקט ווערט גערעכנט אין די תרי"ג מצוות – באציט זיך דער חינוך צו דעם מחלוקת. צומאל איז ער אויך דן אין דעם ברייטערהייט. | # '''מחלוקת''' איבער די מצוה. אין פעלער וואו דער רמב"ן קריגט אויפ'ן רמב"ם אויב א געוויסער אַקט ווערט גערעכנט אין די תרי"ג מצוות – באציט זיך דער חינוך צו דעם מחלוקת. צומאל איז ער אויך דן אין דעם ברייטערהייט. | ||
אינעם אריגינעלן מאנוסקריפּט האט דער חינוך צעטיילט צווישן די 'עשין' און 'לאוין' אין יעדן פרשה, און האט זיי מסדר געווען ווי צוויי גרופעס. אבער אנגעהויבן פונעם פערטן דרוק, א חומש געדריקט דורך די [[פרופס]] ברידער אין אמסטערדאם תקכ"ז, האבן די ארויסגעבער געענדערט דעם סדר, און האבן געדרוקט די עשין און לאוין אויסגעמישט, לויט ווי זיי ערשיינען אין די תורה, און דעם סדר איז למעשה אנגענומען געווארן אין כמעט אלע נייערע דרוקן.{{הערה|{{צ-זשורנאל|אלי' גענויער|An Obscure Chumash Changes the Sefer HaChinuch Forever|Seforim Blog|קישור=https://seforimblog.com/2024/04/an-obscure-chumash-changes-the-sefer-hachinuch-forever/}}}} | |||
== פארפאסער== | == פארפאסער== | ||
עס איז נישט באוואוסט ווער עס האט מחבר געווען דעם ספר החינוך. דער מחבר האט באהאלטן זיין נאמען, און האט נאר געשריבן ביים ענדע פון זיין אריינפיר אז ער איז "איש יהודי מבית לוי, ברצלוני". אבער פון זיינע ווערטער אנהייב מצוה צה ("…והלוים אחַי הטהרו, וינף אהרן אותם תנופה וכו'"), האבן פילע פארשטאנען אז ער איז מרמז אז זיין נאמען איז אהרן, און מען האט אים אידענטיפיצירט אלס רבי אהרן הלוי פון [[בארצעלאנע]] (דער רא"ה), א תלמיד פון רמב"ן. אזוי האבן געהאַלטן עטליכע פון די גרויסע אחרונים, צווישן זיי דער [[רבי שבתי הכהן|ש"ך]]{{הערה|{{שלחן ערוך|יורה דעה|כה|מפרש=ש"ך|סק=ב}};{{שלחן ערוך|יורה דעה|ע|סק=לג|אן=ביידע}}}}, פרי מגדים{{הערה|הקדמה צום משבצות זהב}}, [[רבי עקיבא אייגער]]{{הערה|תשובות רעק"א קכט, און קסט}} און יד מלאכי{{הערה|{{היברובוקס|2=יד מלאכי|3=32532|page=52|באנד=ב|לינק טעקסט=כללי שאר המחברים והמפרשים כג}}}}. אבער דער חיד"א אין זיין שם הגדולים{{הערה|{{שם הגדולים|סופרים|א|קלב|רבינו אהרן הלוי}}}} צווייפלט אין דעם אידענטיפיקאציע, צווישן אנדערע צוליב די סתירות צווישן די ווערטער פון ספר החינוך און די ווערק פונעם רא"ה. א ברייטע דיסקוסיע דערוועגן געפונט זיך אין ארטיקלען פון רח"ד שעוועל{{הערה|מבוא | עס איז נישט באוואוסט ווער עס האט מחבר געווען דעם ספר החינוך. דער מחבר האט באהאלטן זיין נאמען, און האט נאר געשריבן ביים ענדע פון זיין אריינפיר אז ער איז "איש יהודי מבית לוי, ברצלוני". אבער פון זיינע ווערטער אנהייב מצוה צה ("…והלוים אחַי הטהרו, וינף אהרן אותם תנופה וכו'"), האבן פילע פארשטאנען אז ער איז מרמז אז זיין נאמען איז אהרן, און מען האט אים אידענטיפיצירט אלס רבי אהרן הלוי פון [[בארצעלאנע]] (דער רא"ה), א תלמיד פון רמב"ן. אזוי האבן געהאַלטן עטליכע פון די גרויסע אחרונים, צווישן זיי דער [[רבי שבתי הכהן|ש"ך]]{{הערה|{{שלחן ערוך|יורה דעה|כה|מפרש=ש"ך|סק=ב}};{{שלחן ערוך|יורה דעה|ע|סק=לג|אן=ביידע}}}}, פרי מגדים{{הערה|הקדמה צום משבצות זהב}}, [[רבי עקיבא אייגער]]{{הערה|תשובות רעק"א קכט, און קסט}} און יד מלאכי{{הערה|{{היברובוקס|2=יד מלאכי|3=32532|page=52|באנד=ב|לינק טעקסט=כללי שאר המחברים והמפרשים כג}}}}. אבער דער חיד"א אין זיין שם הגדולים{{הערה|{{שם הגדולים|סופרים|א|קלב|רבינו אהרן הלוי}}}} צווייפלט אין דעם אידענטיפיקאציע, צווישן אנדערע צוליב די סתירות צווישן די ווערטער פון ספר החינוך און די ווערק פונעם רא"ה. א ברייטע דיסקוסיע דערוועגן געפונט זיך אין ארטיקלען פון רח"ד שעוועל{{הערה|{{אוצר החכמה|מבוא|ספר החינוך|155287|page=9|מו"ל=מוסד הרב קוק}}}}, ר"מ לייטער{{הערה|הרב משה לייטער, [https://tablet.otzar.org/he/book/book.php?book=8776&pagenum=4 הקדמה לספר השלמה על מנחת חינוך]}} און ר"ד מעצגער{{הערה|הרב דוד מצגר, [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=53240#p=26 הקדמה למנחת חינוך, מהדורת מכון ירושלים]}}. למעשה איז דער מיסטעריע פונעם מחבר'ס אידענטיטעט נישט געלייזט געווארן. | ||
==דרויסנדע לינקס== | ==דרויסנדע לינקס== | ||
{{שיתופתא בשורה|}} | *{{שיתופתא בשורה|Sefer_HaChinukh/1|אינהאלט=יא}} | ||
* [https://digi.vatlib.it/view/MSS_Vat.ebr.163 עלטסטן מאנוסקריפט פון ספר החינוך], פון ה'צ"ג (לויט'ן [https://digi.vatlib.it/view/MSS_Vat.ebr.163/0549 קאָלאָפאָן]), אינעם וואטיקאן ביבליאטעק | |||
* {{היברובוקס|אהרן הלוי|ספר החנוך|34302|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תשיח}}, מיט הגהות פון משנה למלך און רבי ישעיה פיק | |||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||