אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת בא"
ק (החלפת טקסט – "ריע:פרשות" ב־"ריע:פרשיות") |
ק (הגהה) |
||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דרעפט}} | |||
{{דעסקריפציע|דריטע פרשה פון ספר שמות}} | |||
{{פרשת שבוע | {{פרשת שבוע | ||
| | | פריערדיגע = פרשת וארא | ||
| | | קומענדיגע = פרשת בשלח | ||
| פסוקים = {{תנ"ך|שמות|י|א}} - {{תנ"ך|שמות|יג| | | פסוקים = {{תנ"ך|שמות|י|א}} - {{תנ"ך|שמות|יג|אן=ספר}} | ||
| | | צאל פסוקים = 106 (29'סטע - אייניג מיט פרשיות [[פרשת תולדות|תולדות]] און [[פרשת ויגש|ויגש]]) | ||
| | | צאל ווערטער = 1655 (21'סטע) | ||
| צאל אותיות = 6149 (22'סטע) | |||
| אינהאלט = מכת ארבה, מכת חושך, הכנות ליציאה ממצרים ול[[קרבן פסח]], [[מכת בכורות]], [[יציאת מצרים|יציאה ממצרים]] | |||
| מספר עשה חינוך = 9 | | מספר עשה חינוך = 9 | ||
| מספר לא תעשה חינוך = 11 | | מספר לא תעשה חינוך = 11 | ||
| עשה חינוך = [[קידוש החודש]], [[קידוש בכורות]], [[סיפור יציאת מצרים]], [[פטר חמור]], [[קורבן פסח]] | | עשה חינוך = [[קידוש החודש]], [[קידוש בכורות]], [[סיפור יציאת מצרים]], [[פטר חמור]], [[קורבן פסח]] | ||
| לא תעשה חינוך = איסורי [[חמץ]], הלכות [[קורבן פסח]] | | לא תעשה חינוך = איסורי [[חמץ]], הלכות [[קורבן פסח]] | ||
| עדה1 = ספרדים | | עדה1 = אשכנזים און רוב ספרדים | ||
| עדה2 = רוב תימנים | |||
| עדה3 = איטאליענער און טייל תימנים | |||
| הפטורה1 = {{תנ"ך|ירמיהו|מו|יג|כח}} | | הפטורה1 = {{תנ"ך|ירמיהו|מו|יג|כח}} | ||
| הפטורה2 = {{תנ"ך|ישעיהו|יט|א|כה}} | | הפטורה2 = {{תנ"ך|ישעיהו|יט|א|כה}} | ||
| הפטורה3 = {{תנ"ך|ישעיהו|יח|ז}} - {{תנ"ך|ישעיהו|יט|כה|אן=ספר}} | |||
| הפטורה3 = {{תנ"ך|ישעיהו|יח|ז}} - {{תנ"ך|ישעיהו|יט|כה| | |||
}} | }} | ||
''' | '''{{מנוקד|פרשת בֹּא}}''' איז די דריטע [[סדרה]] פון [[ספר שמות]], און די פיפצנטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון {{תנ"ך|שמות|י|א|אן=ספר|לאנג=יא}} ביז {{תנ"ך|שמות|יג|טז|אן=ספר|לאנג=יא}}, לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון [[קאפיטלען פון תנ"ך|קאפיטלען]], פארמאגנדיג אינאיינעם 106 פסוקים{{ביאור|דאס איז היינט די פאקטישע צאל פסוקים, און אזוי שרייבט דער [[מאירי]] אין זיין ספר {{היברובוקס|2=קרית ספר - חלק ב|3=49533|page=104|עמ=מ"ח ע"ב}}. אין די חומשים איז אריינגעדריקט אז די צאל איז 105, און אזוי געבט אויך אן דער "[[סימני הפרשה|סימן]]" פונעם פרשה - ימנ"ה (דער מאירי געבט אן אלס סימן פאר 106: יהללא"ל). זעט אין ברוך גלאטצער, [https://forum.otzar.org/download/file.php?id=79721 קונטרס יד הסימנים] עמ' נו, אז וויבאלד עס זענען פארהאן אין די פרשה דריי קורצע פסוקים אנע אתנחתא דערין ({{תנ"ך|שמות|יב|מה|אן=ספר}} און {{תנ"ך|שמות|יב|מז|אן=פרק}}, {{תנ"ך|שמות|יד|ד|אן=ספר}}), קומט מעגליך אריגינעל צוויי פון די פסוקים צוזאמגעשטעלט - "שאין אנו בקיאין בפסוקי". זעט אין {{אוצר החכמה|משה גלביין|פני החמה - סימני מניין הפסוקים|600199|page=92|עמ=פא}} ווי ער שרייבט רמזים אין די חילוק פונעם סימן און צאל ספוקים. זעט אויך [https://hakirah.org/Vol%205%20Epstein.pdf#page=14 א רשימה] פון אזעלכע חילוקים דורכאויס די תורה.}} און פערצן פרשיות - אכט [[פרשה פתוחה|פתוחות]] און זעקס [[פרשה סתומה|סתומה]]. | ||
אינעם פרשה ווערט דערציילט איבער די לעצטע דריי מכות: ארבה, חושך און מכת בכורות; די קרבן פסח אין מצרים און [[יציאת מצרים]]. די הויפט מצוות פון די פרשה זענען די מצוות פארבינדן מיט'ן [[קרבן פסח]], [[סיפור יציאת מצרים]] און [[קידוש בכורות]]. | |||
פרשת בא ווערט געליינט צווישן [[ג' שבט|ג']] און [[י' שבט]], און איז די דריטע פון די [[שובבי"ם]] וואכן. | |||
==פרשת השכם== | |||
אין די מסורה פון די פרשיות פון די תקופת הגאונים, ענדיגט זיך [[פרשת וארא]] פאר מכת ברד, ביי {{תנ"ך|שמות|ט|יב|אן=ספר}}, און פון די קומענדיגע פסוק, וַיֹּאמֶר ה' אֶל מֹשֶׁה הַשְׁכֵּם בַּבֹּקֶר, הייבט זיך אן א נייע פרשה מיט'ן נאמען "פרשת השכם" אנשטאט פרשת בא, וואס ציט זיך ביז פרשת בשלח{{הערה|זעט: {{היברובוקס|2=[[הלכות פסוקות]]|3=31930|page=208|קעפל=סדר פרשיות של ימים טובים והפטרות שלהן|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תשי"א|מהדורה=ששון|עמ=קפ}}, און {{היברובוקס|2=[[הלכות גדולות]]|3=21295|page=795|קעפל=זה סדר פרשיות של ימים טובים והפטריות שלהם|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרמ"ח-תרנ"ב|מו"ל=הרב עזריאל הילדסהיימר|עמ=617}}.}}. דער לעצטער צו דערמאנען דער מסורה איז [[רבי יששכר בן סוסאן]] (געלעבט אין [[16'טער יארהונדערט]]), אין זיין ספר "עיבור שנים"{{הערה|{{היברובוקס|2=עיבור שנים|3=45592|page=64|מקום הוצאה=ווענעציע|עמ=לג ע"א}}.}} וואו ער שרייבט אז אין קהילת [[קאנסטאנטין, אלזשיר|קאנסטאנטין]] האט מען זיך אזוי געפירט{{הערה|זעט אויספירליך אין {{צ-זשורנאל|יוסף עופר|תפוצתה של פרשת השכם בבקר וגלגוליה|המסורה הבבלית לתורה, עקרונותיה ודרכיה|עמ=187–203|מו"ל=האקדמיה ללשון העברית|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תשס"א|קישור=https://yosefofer.com/papers/Chapter%20I.pdf}}.}}. | |||
== אינהאלט == | == אינהאלט == | ||
[[טעקע:CSIRO ScienceImage 7007 Plague locusts on the move.jpg|קליין|לינקס|מכת ארבה. א היישעריק פארשוועמונג.]] | |||
=== ארבה און חושך === | === ארבה און חושך === | ||
אין די פריערדיגע סדרה, [[פרשת וארא|וארא]], האט דער אויבערשטער געברענגט אויף די [[מצריים]] די ערשטע זיבן מכות פון די [[צען מכות]]. און אין די אנהויב פון דעם פרשה האט גא-ט געברענגט נאך צוויי מכות אויף זיי: די [[צען מכות#ארבה|ארבה]] – [[היישעריק]] וואס עסן אַלע לאַנדווירטשאַפטליכע גערעטענישן פון מצרים, און דערנאך ווערט געלייגט [[צען מכות#חושך|חושך]] אויף דער ערד, און די מצריים קענען גארנישט זען. די מכות פירן אז [[פרעה]] זאל צוריקציען, אָבער ער זאָגט נאָך אָפּ משה און אהרן'ס פאָדערונג צו שיקן דאס גאנצע אידישע פאלק מצרים. | אין די פריערדיגע סדרה, [[פרשת וארא|וארא]], האט דער אויבערשטער געברענגט אויף די [[מצריים]] די ערשטע זיבן מכות פון די [[צען מכות]]. און אין די אנהויב פון דעם פרשה האט גא-ט געברענגט נאך צוויי מכות אויף זיי: די [[צען מכות#ארבה|ארבה]] – [[היישעריק]] וואס עסן אַלע לאַנדווירטשאַפטליכע גערעטענישן פון מצרים, און דערנאך ווערט געלייגט [[צען מכות#חושך|חושך]] אויף דער ערד, און די מצריים קענען גארנישט זען. די מכות פירן אז [[פרעה]] זאל צוריקציען, אָבער ער זאָגט נאָך אָפּ משה און אהרן'ס פאָדערונג צו שיקן דאס גאנצע אידישע פאלק מצרים. | ||
===הכנות ליציאת מצרים=== | ===הכנות ליציאת מצרים=== | ||
לפי ציווי ה', נערכות ההכנות לקראת מכת בכורות: בני ישראל שואלים משכניהם המצרים כלים מ[[כסף (יסוד)|כסף]] ומ[[זהב]] | לפי ציווי ה', נערכות ההכנות לקראת מכת בכורות: בני ישראל שואלים משכניהם המצרים כלים מ[[כסף (יסוד)|כסף]] ומ[[זהב]] און [[בגד]]ים. משה מזהיר את פרעה שבמכה הבאה ימותו כל בכורי מצרים. | ||
אחר כך מפרט ה' למשה את דיני [[קרבן פסח]], שיקריבו בני ישראל בזמן שיוכו בכורי מצרים. הם מצווים לשחוט את הקרבן בשעת בין הערביים, למרוח את דמו על משקופי פתח הבית כמגן בפני המשחית, ולאכול את בשרו בלילה כשהם מוכנים לקראת היציאה לדרך. קרבן ה[[פסח]] גם נקבע כקרבן לדורות, שאחריו יבוא חג בן שבעה ימים, שבו אסור לאכול [[חמץ]] אלא רק [[מצה|מצות]]. עוד לפני כן קובע ה' שחודש האביב, שבו חל הפסח, יהיה ה[[חודש]] הראשון ב[[הלוח העברי|לוח העברי]]. | אחר כך מפרט ה' למשה את דיני [[קרבן פסח]], שיקריבו בני ישראל בזמן שיוכו בכורי מצרים. הם מצווים לשחוט את הקרבן בשעת בין הערביים, למרוח את דמו על משקופי פתח הבית כמגן בפני המשחית, ולאכול את בשרו בלילה כשהם מוכנים לקראת היציאה לדרך. קרבן ה[[פסח]] גם נקבע כקרבן לדורות, שאחריו יבוא חג בן שבעה ימים, שבו אסור לאכול [[חמץ]] אלא רק [[מצה|מצות]]. עוד לפני כן קובע ה' שחודש האביב, שבו חל הפסח, יהיה ה[[חודש]] הראשון ב[[הלוח העברי|לוח העברי]]. | ||
שורה 37: | שורה 46: | ||
== מצוות בפרשה == | == מצוות בפרשה == | ||
לויט ווי אויסגערעכנט אינעם [[ספר החינוך]] איז פארהאן 23 [[תרי"ג מצוות|מצוות]] אין דער פרשה: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|+ | |+ | ||
! | !מצוה | ||
!מקור | !מקור | ||
! | !אקטועל היינטיגע צייטן | ||
! | !באפוילענע | ||
|- | |- | ||
|[[קידוש החודש]] | |[[קידוש החודש]] | ||
|הַחֹדֶשׁ הַזֶּה לָכֶם רֹאשׁ חֳדָשִׁים{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|ב}}}} | |הַחֹדֶשׁ הַזֶּה לָכֶם רֹאשׁ חֳדָשִׁים{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|ב}}}} | ||
| | |ניין | ||
|בית דין | |בית דין הגדול | ||
|- | |- | ||
|[[ | |[[קרבן פסח|שחט'ן דעם קרבן הפסח]] | ||
|וְשָׁחֲטוּ אֹתוֹ כֹּל קְהַל עֲדַת יִשְׂרָאֵל{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|ו}}}} | |וְשָׁחֲטוּ אֹתוֹ כֹּל קְהַל עֲדַת יִשְׂרָאֵל{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|ו}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |עסן די פלייש פון קרבן הפסח | ||
|וְאָכְלוּ אֶת הַבָּשָׂר בַּלַּיְלָה הַזֶּה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|ח}}}} | |וְאָכְלוּ אֶת הַבָּשָׂר בַּלַּיְלָה הַזֶּה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|ח}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |נישט עסן דעם קרבן פסח "נא ומבושל" | ||
|אַל תֹּאכְלוּ מִמֶּנּוּ נָא וּבָשֵׁל מְבֻשָּׁל בַּמָּיִם כִּי אִם צְלִי אֵשׁ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|ט}}}} | |אַל תֹּאכְלוּ מִמֶּנּוּ נָא וּבָשֵׁל מְבֻשָּׁל בַּמָּיִם כִּי אִם צְלִי אֵשׁ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|ט}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |נישט איבערלאזן פונעם פלייש פון קרבן פסח | ||
|וְלֹא תוֹתִירוּ מִמֶּנּוּ עַד בֹּקֶר{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|י}}}} | |וְלֹא תוֹתִירוּ מִמֶּנּוּ עַד בֹּקֶר{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|י}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
|השבתת [[חמץ]] | |השבתת [[חמץ]] אום [[ערב פסח]] | ||
|אַךְ בַּיּוֹם הָרִאשׁוֹן תַּשְׁבִּיתוּ שְּׂאֹר מִבָּתֵּיכֶם{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|טו}}}} | |אַךְ בַּיּוֹם הָרִאשׁוֹן תַּשְׁבִּיתוּ שְּׂאֹר מִבָּתֵּיכֶם{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|טו}}}} | ||
| | |יא | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |[[אכילת מצה]] די [[ליל הסדר|ערשטע נאכט פסח]] | ||
|בָּעֶרֶב תֹּאכְלוּ מַצֹּת{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|יח}}}} | |בָּעֶרֶב תֹּאכְלוּ מַצֹּת{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|יח}}}} | ||
| | |יא | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |עס זאל זיך נישט טרעפן חמץ אין באזיס אום פסח (בל ימצא) | ||
|שִׁבְעַת יָמִים שְׂאֹר לֹא יִמָּצֵא בְּבָתֵּיכֶם{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|יט}}}} | |שִׁבְעַת יָמִים שְׂאֹר לֹא יִמָּצֵא בְּבָתֵּיכֶם{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|יט}}}} | ||
| | |יא | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |נישט עסן זאכן וואס האבן חמץ (תרעובות) אום פסח | ||
|כָּל מַחְמֶצֶת לֹא תֹאכֵלוּ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|כ}}}} | |כָּל מַחְמֶצֶת לֹא תֹאכֵלוּ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|כ}}}} | ||
| | |יא | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |נישט געבן צו עסן פונעם קרבן פסח פאר אן עובד עבודה זרה | ||
|כָּל בֶּן נֵכָר לֹא יֹאכַל בּוֹ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|מג}}}} | |כָּל בֶּן נֵכָר לֹא יֹאכַל בּוֹ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|מג}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |נישט געבן צו עסן פונעם קרבן פסח פאר א [[גר תושב]] | ||
|תּוֹשָׁב וְשָׂכִיר לֹא יֹאכַל בּוֹ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|מה}}}} | |תּוֹשָׁב וְשָׂכִיר לֹא יֹאכַל בּוֹ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|מה}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |נישט ארויסטראגן דעם קרבן פסח פון הויז פון די חבורה | ||
|לֹא תוֹצִיא מִן הַבַּיִת מִן הַבָּשָׂר חוּצָה{{הערה|שם= | |לֹא תוֹצִיא מִן הַבַּיִת מִן הַבָּשָׂר חוּצָה{{הערה|שם=יבמו|{{תנ"ך|שמות|יב|מו}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |נישט צוברעכן א ביין פונעם קרבן פסח | ||
|וְעֶצֶם לֹא תִשְׁבְּרוּ בוֹ{{הערה|שם= | |וְעֶצֶם לֹא תִשְׁבְּרוּ בוֹ{{הערה|שם=יבמו}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
| | |אן ערל זאל נישט עסן פון קרבן פסח | ||
|וְכָל עָרֵל לֹא יֹאכַל בּוֹ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|מח}}}} | |וְכָל עָרֵל לֹא יֹאכַל בּוֹ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|מח}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |מענער ערלים | ||
|- | |||
|מצוות [[קידוש בכורת]] | |||
|קַדֶּשׁ לִי כָל בְּכוֹר פֶּטֶר כָּל רֶחֶם בִּבְנֵי יִשְׂרָאֵל בָּאָדָם וּבַבְּהֵמָה לִי הוּא{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|ב}}}} | |||
|יא | |||
|יעדער | |||
|- | |||
|נישט עסן חמץ אום פסח | |||
|וְלֹא יֵאָכֵל חָמֵץ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|ג}}}} | |||
|יא | |||
|יעדער | |||
|- | |||
|עס זאל נישט געזען ווערן חמץ אום פסח (בל יראה) | |||
|וְלֹא יֵרָאֶה לְךָ חָמֵץ וְלֹא יֵרָאֶה לְךָ שְׂאֹר בְּכָל גְּבֻלֶךָ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|ז}}}} | |||
|יא | |||
|יעדער | |||
|- | |- | ||
|מצוות [[סיפור יציאת מצרים]] | |מצוות [[סיפור יציאת מצרים]] | ||
| | |וְהִגַּדְתָּ לְבִנְךָ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|ח}}}} | ||
| | |יא | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
|מצוות | |מצוות [[פדיון פטר חמור]] | ||
| | |וְכָל פֶּטֶר חֲמֹר תִּפְדֶּה בְשֶׂה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|יג}}}} | ||
| | |יא | ||
| | |יעדער | ||
|- | |- | ||
|מצוות עריפת פטר חמור | |מצוות עריפת פטר חמור | ||
| | |וְאִם לֹא תִפְדֶּה וַעֲרַפְתּוֹ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|יג}}}} | ||
| | |ניין | ||
| | |יעדער | ||
|} | |} | ||
== | == דאטומען == | ||
דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין זעקס אנדערע דאטומען: | |||
*[[ | *[[השא יאר]] און [[השג יאר]] - [[ג' שבט]] | ||
*[[ | *[[הכז יאר]] - [[ד' שבט]] | ||
*[[ | *[[החא יאר]] - [[ה' שבט]] | ||
*[[ | *[[גכה יאר]] און [[בשה יאר]], [[גכז יאר]] און [[בשז יאר]] - [[ו' שבט]] | ||
*[[ | *[[בחג יאר]] און [[זשג יאר]], [[בחה יאר]] און [[זשה יאר]] - [[ח' שבט]] | ||
*[[ | *[[זחא יאר]] און [[זחג יאר]] - [[י' שבט]] | ||
==הפטורה== | ==הפטורה== | ||
מען ליינט די [[הפטורה]] אין די נבואות איבער מצרים. די אשכנזים און רוב ספרדים ליינען אין {{תנ"ך|ירמיהו|מו|יג|כח|לאנג=יא}}{{הערה|{{שיתופתא|Abudarham,_Hebrew_Calendar,_Order_of_Parashiot_and_Haftarot/16|סדר העיבור, סדר הפרשיות וההפטרות}}.}} די תימנים, איראקער, טוניזיער און ליביער, ליינען "משא מצרים" אין {{תנ"ך|ישעיהו|יט|א|כה|לאנג=יא}}{{הערה|{{שיתופתא|1=Mishneh_Torah,_The_Order_of_Prayer/5?selectedunittext=3|2=סדר התפילה ה׳, ד'}} | |||
.}}, און די איטאליענער און טייל תימנים הייבן אן ביי {{תנ"ך|ישעיהו|יח|ז|לאנג=יא|אן=ספר}}. | |||
ביי די [[ראמאניאטן|ראָמאַניאטן]] ליינט מען {{תנ"ך|ישעיהו|לד|יא|לאנג=יא}} - {{תנ"ך|ישעיהו|לו|ד|לאנג=יא|אן=ספר}}{{הערה|[https://alhatorah.org/Haftarat_Bo/0/he הפטרת בא] אויפ'ן על התורה זייטל. עס ווערן געברענגט דארט נאך וואריאציעס.}}. | |||
==דרויסנדע לינקס== | ==דרויסנדע לינקס== | ||
{{ | {{פרשה לינקס|בית חב"ד=468304|ישיבה=28|בינינו=7528|אתר פרשת השבוע=2011/01/bo}} | ||
== נאטיצן == | |||
{{ביאורים}} | |||
== רעפערענצן == | == רעפערענצן == | ||
שורה 151: | שורה 180: | ||
{{פרשיות השבוע}} | {{פרשיות השבוע}} | ||
[[קאטעגאריע:פרשת בא|*]] | [[:קאטעגאריע:פרשת בא|*]] | ||
[[קאטעגאריע:פרשיות ספר שמות|בא]] | [[:קאטעגאריע:פרשיות ספר שמות|בא]] | ||
[[ | [[:קאַטעגאָריע:שבט]] | ||
[[he:פרשת בא]] |
רעוויזיע פון 08:53, 27 דעצעמבער 2023
| |||||
פסוקים | שמות י, א - יג | ||||
---|---|---|---|---|---|
צאל פסוקים | 106 (29'סטע - אייניג מיט פרשיות תולדות און ויגש) | ||||
צאל ווערטער | 1655 (21'סטע) | ||||
צאל אותיות | 6149 (22'סטע) | ||||
אינהאלט | מכת ארבה, מכת חושך, הכנות ליציאה ממצרים ולקרבן פסח, מכת בכורות, יציאה ממצרים | ||||
מצוות אין דער פרשה לויטן ספר החינוך | |||||
| |||||
הפטורה | |||||
אשכנזים און רוב ספרדים | ירמיהו מו, יג–כח | ||||
רוב תימנים | ישעיהו יט, א–כה | ||||
איטאליענער און טייל תימנים | ישעיהו יח, ז - יט, כה |
פרשת בֹּא איז די דריטע סדרה פון ספר שמות, און די פיפצנטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון קאַפּיטל י', פסוק א' ביז קאַפּיטל י"ג, פסוק ט"ז, לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען, פארמאגנדיג אינאיינעם 106 פסוקים[א] און פערצן פרשיות - אכט פתוחות און זעקס סתומה.
אינעם פרשה ווערט דערציילט איבער די לעצטע דריי מכות: ארבה, חושך און מכת בכורות; די קרבן פסח אין מצרים און יציאת מצרים. די הויפט מצוות פון די פרשה זענען די מצוות פארבינדן מיט'ן קרבן פסח, סיפור יציאת מצרים און קידוש בכורות.
פרשת בא ווערט געליינט צווישן ג' און י' שבט, און איז די דריטע פון די שובבי"ם וואכן.
פרשת השכם
אין די מסורה פון די פרשיות פון די תקופת הגאונים, ענדיגט זיך פרשת וארא פאר מכת ברד, ביי ט, יב, און פון די קומענדיגע פסוק, וַיֹּאמֶר ה' אֶל מֹשֶׁה הַשְׁכֵּם בַּבֹּקֶר, הייבט זיך אן א נייע פרשה מיט'ן נאמען "פרשת השכם" אנשטאט פרשת בא, וואס ציט זיך ביז פרשת בשלח[1]. דער לעצטער צו דערמאנען דער מסורה איז רבי יששכר בן סוסאן (געלעבט אין 16'טער יארהונדערט), אין זיין ספר "עיבור שנים"[2] וואו ער שרייבט אז אין קהילת קאנסטאנטין האט מען זיך אזוי געפירט[3].
אינהאלט
ארבה און חושך
אין די פריערדיגע סדרה, וארא, האט דער אויבערשטער געברענגט אויף די מצריים די ערשטע זיבן מכות פון די צען מכות. און אין די אנהויב פון דעם פרשה האט גא-ט געברענגט נאך צוויי מכות אויף זיי: די ארבה – היישעריק וואס עסן אַלע לאַנדווירטשאַפטליכע גערעטענישן פון מצרים, און דערנאך ווערט געלייגט חושך אויף דער ערד, און די מצריים קענען גארנישט זען. די מכות פירן אז פרעה זאל צוריקציען, אָבער ער זאָגט נאָך אָפּ משה און אהרן'ס פאָדערונג צו שיקן דאס גאנצע אידישע פאלק מצרים.
הכנות ליציאת מצרים
לפי ציווי ה', נערכות ההכנות לקראת מכת בכורות: בני ישראל שואלים משכניהם המצרים כלים מכסף ומזהב און בגדים. משה מזהיר את פרעה שבמכה הבאה ימותו כל בכורי מצרים.
אחר כך מפרט ה' למשה את דיני קרבן פסח, שיקריבו בני ישראל בזמן שיוכו בכורי מצרים. הם מצווים לשחוט את הקרבן בשעת בין הערביים, למרוח את דמו על משקופי פתח הבית כמגן בפני המשחית, ולאכול את בשרו בלילה כשהם מוכנים לקראת היציאה לדרך. קרבן הפסח גם נקבע כקרבן לדורות, שאחריו יבוא חג בן שבעה ימים, שבו אסור לאכול חמץ אלא רק מצות. עוד לפני כן קובע ה' שחודש האביב, שבו חל הפסח, יהיה החודש הראשון בלוח העברי.
מכת בכורות ויציאת מצרים
בחצות הלילה הורג ה' את כל בכורי מצרים. פרעה ממהר אל משה ואהרן ומצווה עליהם לעזוב מיד, עם כל עם ישראל, את ארץ מצרים. העם יוצא לדרך, ובכך מסתיים שעבוד מצרים.
עד סיום הפרשה מופיעות פרשות הלכתיות, המפרטות דינים הקשורים לפסח ולזיכרון יציאת מצרים: דיני אכילת קרבן הפסח, מצוות קידוש בכורות, מצוות סיפור יציאת מצרים ומצוות תפילין.
מצוות בפרשה
לויט ווי אויסגערעכנט אינעם ספר החינוך איז פארהאן 23 מצוות אין דער פרשה:
מצוה | מקור | אקטועל היינטיגע צייטן | באפוילענע |
---|---|---|---|
קידוש החודש | הַחֹדֶשׁ הַזֶּה לָכֶם רֹאשׁ חֳדָשִׁים[4] | ניין | בית דין הגדול |
שחט'ן דעם קרבן הפסח | וְשָׁחֲטוּ אֹתוֹ כֹּל קְהַל עֲדַת יִשְׂרָאֵל[5] | ניין | יעדער |
עסן די פלייש פון קרבן הפסח | וְאָכְלוּ אֶת הַבָּשָׂר בַּלַּיְלָה הַזֶּה[6] | ניין | יעדער |
נישט עסן דעם קרבן פסח "נא ומבושל" | אַל תֹּאכְלוּ מִמֶּנּוּ נָא וּבָשֵׁל מְבֻשָּׁל בַּמָּיִם כִּי אִם צְלִי אֵשׁ[7] | ניין | יעדער |
נישט איבערלאזן פונעם פלייש פון קרבן פסח | וְלֹא תוֹתִירוּ מִמֶּנּוּ עַד בֹּקֶר[8] | ניין | יעדער |
השבתת חמץ אום ערב פסח | אַךְ בַּיּוֹם הָרִאשׁוֹן תַּשְׁבִּיתוּ שְּׂאֹר מִבָּתֵּיכֶם[9] | יא | יעדער |
אכילת מצה די ערשטע נאכט פסח | בָּעֶרֶב תֹּאכְלוּ מַצֹּת[10] | יא | יעדער |
עס זאל זיך נישט טרעפן חמץ אין באזיס אום פסח (בל ימצא) | שִׁבְעַת יָמִים שְׂאֹר לֹא יִמָּצֵא בְּבָתֵּיכֶם[11] | יא | יעדער |
נישט עסן זאכן וואס האבן חמץ (תרעובות) אום פסח | כָּל מַחְמֶצֶת לֹא תֹאכֵלוּ[12] | יא | יעדער |
נישט געבן צו עסן פונעם קרבן פסח פאר אן עובד עבודה זרה | כָּל בֶּן נֵכָר לֹא יֹאכַל בּוֹ[13] | ניין | יעדער |
נישט געבן צו עסן פונעם קרבן פסח פאר א גר תושב | תּוֹשָׁב וְשָׂכִיר לֹא יֹאכַל בּוֹ[14] | ניין | יעדער |
נישט ארויסטראגן דעם קרבן פסח פון הויז פון די חבורה | לֹא תוֹצִיא מִן הַבַּיִת מִן הַבָּשָׂר חוּצָה[15] | ניין | יעדער |
נישט צוברעכן א ביין פונעם קרבן פסח | וְעֶצֶם לֹא תִשְׁבְּרוּ בוֹ[15] | ניין | יעדער |
אן ערל זאל נישט עסן פון קרבן פסח | וְכָל עָרֵל לֹא יֹאכַל בּוֹ[16] | ניין | מענער ערלים |
מצוות קידוש בכורת | קַדֶּשׁ לִי כָל בְּכוֹר פֶּטֶר כָּל רֶחֶם בִּבְנֵי יִשְׂרָאֵל בָּאָדָם וּבַבְּהֵמָה לִי הוּא[17] | יא | יעדער |
נישט עסן חמץ אום פסח | וְלֹא יֵאָכֵל חָמֵץ[18] | יא | יעדער |
עס זאל נישט געזען ווערן חמץ אום פסח (בל יראה) | וְלֹא יֵרָאֶה לְךָ חָמֵץ וְלֹא יֵרָאֶה לְךָ שְׂאֹר בְּכָל גְּבֻלֶךָ[19] | יא | יעדער |
מצוות סיפור יציאת מצרים | וְהִגַּדְתָּ לְבִנְךָ[20] | יא | יעדער |
מצוות פדיון פטר חמור | וְכָל פֶּטֶר חֲמֹר תִּפְדֶּה בְשֶׂה[21] | יא | יעדער |
מצוות עריפת פטר חמור | וְאִם לֹא תִפְדֶּה וַעֲרַפְתּוֹ[22] | ניין | יעדער |
דאטומען
דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין זעקס אנדערע דאטומען:
- השא יאר און השג יאר - ג' שבט
- הכז יאר - ד' שבט
- החא יאר - ה' שבט
- גכה יאר און בשה יאר, גכז יאר און בשז יאר - ו' שבט
- בחג יאר און זשג יאר, בחה יאר און זשה יאר - ח' שבט
- זחא יאר און זחג יאר - י' שבט
הפטורה
מען ליינט די הפטורה אין די נבואות איבער מצרים. די אשכנזים און רוב ספרדים ליינען אין ספר ירמיהו, קאַפּיטל מ"ו, פסוקים י"ג–כ"ח[23] די תימנים, איראקער, טוניזיער און ליביער, ליינען "משא מצרים" אין ספר ישעיהו, קאַפּיטל י"ט, פסוקים א'–כ"ה[24], און די איטאליענער און טייל תימנים הייבן אן ביי קאַפּיטל י"ח, פסוק ז'.
ביי די ראָמאַניאטן ליינט מען ספר ישעיהו, קאַפּיטל ל"ד, פסוק י"א - קאַפּיטל ל"ו, פסוק ד'[25].
דרויסנדע לינקס
פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:פרשה לינקס
פאראמעטער [ ישיבה ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע טעקסט:
- פרשת בא, אויף שיתופתא
- פרשת בא, אויפן "וויקיטעקסט" זייטל
- פרשת בא - טעקסט מיט תרגום אונקלוס, אויפ'ן "מכון ממרא" זייטל
- פרשת בא, אויפ'ן "מקראות גדולות הכתר" זייטל
טייטש
- מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת בא", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד
פארברייטערונג:
- שיעורים אויף פרשת בא אויף קול הלשון
- פרשת בא, אויפ'ן מחלקי המים זייטל
- פרשת בא, אויפ'ן "בית חב"ד" זייטל
- זעט שיעורים אויף פרשת בא, אויפן "בינינו" זייטל
- פרשת בא, אויפן "פרשת השבוע" זייטל
- דער ארטיקל "פרשת בא", אויפ'ן "ויקישיבה" זייטל
- נושאים אויף פרשת בא אויפ'ן "על התורה" זייטל
נאטיצן
- ↑ דאס איז היינט די פאקטישע צאל פסוקים, און אזוי שרייבט דער מאירי אין זיין ספר קרית ספר - חלק ב, מ"ח ע"ב. אין די חומשים איז אריינגעדריקט אז די צאל איז 105, און אזוי געבט אויך אן דער "סימן" פונעם פרשה - ימנ"ה (דער מאירי געבט אן אלס סימן פאר 106: יהללא"ל). זעט אין ברוך גלאטצער, קונטרס יד הסימנים עמ' נו, אז וויבאלד עס זענען פארהאן אין די פרשה דריי קורצע פסוקים אנע אתנחתא דערין (יב, מה און מז, יד, ד), קומט מעגליך אריגינעל צוויי פון די פסוקים צוזאמגעשטעלט - "שאין אנו בקיאין בפסוקי". זעט אין משה גלביין, פני החמה - סימני מניין הפסוקים, עמ' פא (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע) ווי ער שרייבט רמזים אין די חילוק פונעם סימן און צאל ספוקים. זעט אויך א רשימה פון אזעלכע חילוקים דורכאויס די תורה.
רעפערענצן
- ↑ זעט: "סדר פרשיות של ימים טובים והפטרות שלהן", הלכות פסוקות, ירושלים, תשי"א, עמ' קפ, און "זה סדר פרשיות של ימים טובים והפטריות שלהם", הלכות גדולות, בערלין: הרב עזריאל הילדסהיימר, תרמ"ח-תרנ"ב, עמ' 617.
- ↑ עיבור שנים, ווענעציע, לג ע"א.
- ↑ זעט אויספירליך אין יוסף עופר, "תפוצתה של פרשת השכם בבקר וגלגוליה", המסורה הבבלית לתורה, עקרונותיה ודרכיה, ירושלים: האקדמיה ללשון העברית, תשס"א, עמ' 187–203.
- ↑ שמות יב, ב
- ↑ שמות יב, ו
- ↑ שמות יב, ח
- ↑ שמות יב, ט
- ↑ שמות יב, י
- ↑ שמות יב, טו
- ↑ שמות יב, יח
- ↑ שמות יב, יט
- ↑ שמות יב, כ
- ↑ שמות יב, מג
- ↑ שמות יב, מה
- ↑ 15.0 15.1 שמות יב, מו
- ↑ שמות יב, מח
- ↑ שמות יג, ב
- ↑ שמות יג, ג
- ↑ שמות יג, ז
- ↑ שמות יג, ח
- ↑ שמות יג, יג
- ↑ שמות יג, יג
- ↑ סדר העיבור, סדר הפרשיות וההפטרות.
- ↑ סדר התפילה ה׳, ד' .
- ↑ הפטרת בא אויפ'ן על התורה זייטל. עס ווערן געברענגט דארט נאך וואריאציעס.
פרשיות | ||
---|---|---|
ספר בראשית | בראשית • נח • לך לך • וירא • חיי שרה • תולדות • ויצא • וישלח • וישב • מקץ • ויגש • ויחי | |
ספר שמות | שמות • וארא • בא • בשלח • יתרו • משפטים • תרומה • תצוה • כי תשא • ויקהל • פקודי | |
ספר ויקרא | ויקרא • צו • שמיני • תזריע • מצורע • אחרי • קדושים • אמור • בהר • בחוקותי | |
ספר במדבר | במדבר • נשא • בהעלותך • שלח • קרח • חקת • בלק • פינחס • מטות • מסעי | |
ספר דברים | דברים • ואתחנן • עקב • ראה • שופטים • כי תצא • כי תבוא • נצבים • וילך • האזינו • וזאת הברכה |