33
רעדאגירונגען
ק
טעות סופר
אין תקציר עריכה |
משתתף (שמועס | ביישטייערונגען) ק (טעות סופר) |
||
| שורה 12: | שורה 12: | ||
'''רבי אהרן מרדכי רוטנער''' ([[כ"ו אלול]] [[ה'תרפ"ז]] – [[כ"ט בתמוז]] [[ה'תשפ"ג]]) איז געווען א געהויבענער [[בעלזא (חסידות)|בעלזער]] חסיד, [[מקובל]], [[דיין]] אין בעלזא אין [[ירושלים]] און רב פון [[ישיבת טשעבין]] און [[ישיבת המקובלים שער השמים]]. | '''רבי אהרן מרדכי רוטנער''' ([[כ"ו אלול]] [[ה'תרפ"ז]] – [[כ"ט בתמוז]] [[ה'תשפ"ג]]) איז געווען א געהויבענער [[בעלזא (חסידות)|בעלזער]] חסיד, [[מקובל]], [[דיין]] אין בעלזא אין [[ירושלים]] און רב פון [[ישיבת טשעבין]] און [[ישיבת המקובלים שער השמים]]. | ||
== ביאגראפיע == | ==ביאגראפיע== | ||
ער איז געבוירן צו רבי נחמן רוטנער, א [[רב]] און [[שוחט ובודק|שו"ב]] אין [[בערעזיוו]] נעבן [[חוסט]], און צו חנה טאכטער פון רבי מאיר ווייס, [[דיין]] אין [[טעטש]] און בעלזער חסיד. אלס אינגל האט ער געלערנט אין ישיבה פון רבי שלמה זלמן פרידמאן אין [[ראחוב]], און נאך דער [[בר מצוה]] האט ער געלערנט אין ישיבה פון [[רבי יעקב יחזקיהו גרינוואלד (ויגד יעקב)|רבי יעקב יחזקיה גרינוואלד]] אין [[פאפא]]<ref>{{צ-מאמר|מחבר=|שם=המבשר, ר"ח אב תשפ"ג}}</ref>. שפעטער האט ער געלערנט אין [[רבי אהרן פרעסבורגער]]'ס ישיבה אין [[באניהאד]]{{הערה|'''נאמנים ונחמדים''', סיפורי צדיקים שסיפר אחיו רבי יעקב בן ציון רוטנר רבה של חליסה, [[סיוון]] [[תשע"ט]], עמ' תרכ"ג.}} און אין [[אונגוואר]]{{הבהרה|באיזו ישיבה?}}. | ער איז געבוירן צו רבי נחמן רוטנער, א [[רב]] און [[שוחט ובודק|שו"ב]] אין [[בערעזיוו]] נעבן [[חוסט]], און צו חנה טאכטער פון רבי מאיר ווייס, [[דיין]] אין [[טעטש]] און בעלזער חסיד. אלס אינגל האט ער געלערנט אין ישיבה פון רבי שלמה זלמן פרידמאן אין [[ראחוב]], און נאך דער [[בר מצוה]] האט ער געלערנט אין ישיבה פון [[רבי יעקב יחזקיהו גרינוואלד (ויגד יעקב)|רבי יעקב יחזקיה גרינוואלד]] אין [[פאפא]]<ref>{{צ-מאמר|מחבר=|שם=המבשר, ר"ח אב תשפ"ג}}</ref>. שפעטער האט ער געלערנט אין [[רבי אהרן פרעסבורגער]]'ס ישיבה אין [[באניהאד]]{{הערה|'''נאמנים ונחמדים''', סיפורי צדיקים שסיפר אחיו רבי יעקב בן ציון רוטנר רבה של חליסה, [[סיוון]] [[תשע"ט]], עמ' תרכ"ג.}} און אין [[אונגוואר]]{{הבהרה|באיזו ישיבה?}}. | ||
ביים [[צווייטע וועלט-מלחמה]] איז ער פארטריבן געווארן צו די [[מילדארף לאגער|מילדארף]] און [[אוישוויץ]] לאגערן, און האט דארט פארלוירן זיינע צוויי עלטערן. ער אליין איז שוין געווען אין די גאז קאמערן מיט א קליינע גרופע קינדער, אבער די נאציס האבן זיי ארויסגענומען מיט די טענה אז ס'איז צו א קליינע גרופע צו אויסנוצן אויף זיי די גאז<ref>הספד פון [[הרב פנחס פרידמאן]] אויף רבי אהרן מרדכי</ref>. נאך דער מלחמה האט ער געלערנט אין די [[די פי לאגער]]ן פון [[רבי יקותיאל יהודה האלבערשטאם]] פון [[חסידות צאנז-קלויזנבורג|קלויזנבורג]]. ער איז דארט באפריינדעט געווארן מיט [[רבי שמואל צבי הורוביץ]] וואס האט | ביים [[צווייטע וועלט-מלחמה]] איז ער פארטריבן געווארן צו די [[מילדארף לאגער|מילדארף]] און [[אוישוויץ]] לאגערן, און האט דארט פארלוירן זיינע צוויי עלטערן. ער אליין איז שוין געווען אין די גאז קאמערן מיט א קליינע גרופע קינדער, אבער די נאציס האבן זיי ארויסגענומען מיט די טענה אז ס'איז צו א קליינע גרופע צו אויסנוצן אויף זיי די גאז<ref>הספד פון [[הרב פנחס פרידמאן]] אויף רבי אהרן מרדכי</ref>. נאך דער מלחמה האט ער געלערנט אין די [[די פי לאגער]]ן פון [[רבי יקותיאל יהודה האלבערשטאם]] פון [[חסידות צאנז-קלויזנבורג|קלויזנבורג]]. ער איז דארט באפריינדעט געווארן מיט [[רבי שמואל צבי הורוביץ]] וואס האט אים שפעטער געשטיצט פינאנציעל און האט זיך אויך משדך געווען מיט אים. רבי אהרן מרדכי פלעגט אפצייכענען דער יארטאג פון זיין רעטונג פונעם [[האלאקאסט]] אין שבת [[פרשת אמור]]. | ||
אין [[י"ב אדר]] [[תש"ז]] איז ער ארויף אויפ'ן [[העפלה|מעפילים]] שיף שבתאי לוזשינסקי אינעם שטעטל מעטאַפּאָנטאָ, נעבן [[בארי]], [[איטאליע]] כדי ארויפצוגיין קיין [[ארץ ישראל]]. נאך בערך א וואך האט דער שיף געאנקערט אין [[ניצנים]] ווי ער איז ארעסטירט געווארן צוזאמען מיט די אנדערע פאסאנזשירן דורך די [[בריטישע]], און איז גענומען געווארן צו א לאגער אין [[קפריסין הבריטית|קפריסין]] ווי ער האט געוויילט ביז זיין ארויפגיין אויף ארץ ישראל. | אין [[י"ב אדר]] [[תש"ז]] איז ער ארויף אויפ'ן [[העפלה|מעפילים]] שיף שבתאי לוזשינסקי אינעם שטעטל מעטאַפּאָנטאָ, נעבן [[בארי]], [[איטאליע]] כדי ארויפצוגיין קיין [[ארץ ישראל]]. נאך בערך א וואך האט דער שיף געאנקערט אין [[ניצנים]] ווי ער איז ארעסטירט געווארן צוזאמען מיט די אנדערע פאסאנזשירן דורך די [[בריטישע]], און איז גענומען געווארן צו א לאגער אין [[קפריסין הבריטית|קפריסין]] ווי ער האט געוויילט ביז זיין ארויפגיין אויף ארץ ישראל. | ||
| שורה 29: | שורה 29: | ||
ער איז אוועק כ"ט תמוז תשפ"ג און איז באערדיגט געווארן אין [[הר המנוחות]] גאנץ נאנט צום ציון פון זיין רבי'ן פון בעלזא. | ער איז אוועק כ"ט תמוז תשפ"ג און איז באערדיגט געווארן אין [[הר המנוחות]] גאנץ נאנט צום ציון פון זיין רבי'ן פון בעלזא. | ||
== פירונגען == | ==פירונגען== | ||
ביז זיינע לעצטע יארן האט ער וועכנטליך געדאוונט [[קבלת שבת]] ביים [[כותל המערבי]]. | ביז זיינע לעצטע יארן האט ער וועכנטליך געדאוונט [[קבלת שבת]] ביים [[כותל המערבי]]. | ||
ער איז טעגליך געקומען צום [[טשעבינער ישיבה]], | ער איז טעגליך געקומען צום [[טשעבינער ישיבה]], וואו די תלמידים האבן דורכגערעדט מיט אים ענייני תורה וחסידות, און ער האט דארט צומאל אויך איבערגעגעבן שמועסן. אזוי אויך איז ער טעגליך געגאנגען אין [[ישיבת שער השמים]] און איינמאל א וואך האט ער געגעבן א שיעור אין [[חומש (יהדות)|חומש]]-[[פירוש רש"י לתורה|רש"י]] און [[תורת משה|אלשיך]] אינעם בעלזער ישיבה אין ירושלים. | ||
[[בחורים]] פלעגן עסן ביי אים שבת סעודות | [[בחורים]] פלעגן עסן ביי אים שבת סעודות און צוזעהן זיינע אייגענארטיגע מנהגים. די סעודות האט ער אפגעראכטן אין די טינקל במשך א לענגערע צייט ווען אינמיטן לערנט ער שטיקלעך [[ספרי חסידות]]. ער האט מקפיד געווען אליינס צו טיילן די עסן, און זיך נישט געלאזט באדינען. | ||
[[יום כיפור]] פלעגט ער שלאפן אין שול. | [[יום כיפור]] פלעגט ער שלאפן אין שול. | ||
== שטעלונגען == | ==שטעלונגען== | ||
ער האט זיך שארף קעגנגעשטעלט אויף דאס נעמען בילדער פון אים{{מקור}}. | ער האט זיך שארף קעגנגעשטעלט אויף דאס נעמען בילדער פון אים{{מקור}}. | ||
ער האט זיך נישט פארלאזט אויף [[היתר עסקה]] וואס איז איינגעפירט היינט. ווען ער האט געדינט אלס מסדר [[קידושין]] האט ער מקפיד געווען אז די[[עדים]] זאלן נישט פארמאגן א [[באנק קאנטע]] אדער [[מארגעדזש]], כדי צו זיין זיכער אז זיי ווערן נישט נכשל מיט א חשש פון [[איסור ריבית]]. | ער האט זיך נישט פארלאזט אויף [[היתר עסקה]] וואס איז איינגעפירט היינט. ווען ער האט געדינט אלס מסדר [[קידושין]] האט ער מקפיד געווען אז די [[עדים]] זאלן נישט פארמאגן א [[באנק קאנטע]] אדער [[מארגעדזש]], כדי צו זיין זיכער אז זיי ווערן נישט נכשל מיט א חשש פון [[איסור ריבית]]. | ||
ער האט זיך קעגנגעשטעלט צו טרינקען קאלטע געטראנקען{{הערה|אזוי האט ער מקבל געווען פון זיין רבי'ן רבי אהרן פון בעלזא, זעט: {{אוצר החכמה|יהודה דוב וינברג|'''קונטרס והשתיה כדת'''|632779|[[לונדון]] [[תש"פ]], עמוד ל"ד הערה פ"ח|עמוד=33}}.}}. די | ער האט זיך קעגנגעשטעלט צו טרינקען קאלטע געטראנקען{{הערה|אזוי האט ער מקבל געווען פון זיין רבי'ן רבי אהרן פון בעלזא, זעט: {{אוצר החכמה|יהודה דוב וינברג|'''קונטרס והשתיה כדת'''|632779|[[לונדון]] [[תש"פ]], עמוד ל"ד הערה פ"ח|עמוד=33}}.}}. די וואס האבן געגעסן ביי אים סעודות שבת זענען סערווירט געווארן בלויז הייסע [[טיי]]. שבת פרשת אמור, זיין יום הצלה, פלעגט ער אויך שטעלן א ווארימע באטל פעפסי אויפ'ן טיש להנאת כל המסובין... | ||
ער האט מחמיר געווען זיך נישט צו באניצן מיט [[עלעקטריע אין שבת]], ווי די שיטת ה[[חזון איש]]. | ער האט מחמיר געווען זיך נישט צו באניצן מיט [[עלעקטריע אין שבת]], ווי די שיטת ה[[חזון איש]]. | ||
== פאמיליע == | ==פאמיליע== | ||
קינדער: | קינדער: | ||
* מרים חנה, ווייב פון [[רבי אברהם יהושע העשיל טווערסקי]], האדמו"ר מ[[טשערנאביל (חסידות)|טשארנאביל]] אין [[אשדוד]] | *מרים חנה, ווייב פון [[רבי אברהם יהושע העשיל טווערסקי]], האדמו"ר מ[[טשערנאביל (חסידות)|טשארנאביל]] אין [[אשדוד]] | ||
* רויזא, ווייב פון [[רבי מאיר אברהם אביש הורביץ]], רבי פון [[חסידות ספינקא|בית יצחק ספינקא]] אין [[וויליאמסבורג]] | *רויזא, ווייב פון [[רבי מאיר אברהם אביש הורביץ]], רבי פון [[חסידות ספינקא|בית יצחק ספינקא]] אין [[וויליאמסבורג]] | ||
* דוד נחמן רוטנער, שרייבער אין [[המבשר]] צייטונג | *דוד נחמן רוטנער, שרייבער אין [[המבשר]] צייטונג | ||
* שמואל משה רוטנער | *שמואל משה רוטנער | ||
* יצחק רוטנער | *יצחק רוטנער | ||
* רבקה, ווייב פון הרב יהודה יחיאל שיינפעלד, טאלטשווער רבי, זון פון [[רבי יהוסף חיים שיינפעלד]] רב שכונת [[קריית הרצוג]] אין [[בני ברק]] | *רבקה, ווייב פון הרב יהודה יחיאל שיינפעלד, טאלטשווער רבי, זון פון [[רבי יהוסף חיים שיינפעלד]] רב שכונת [[קריית הרצוג]] אין [[בני ברק]] | ||
** זייער איידעם [[רבי מרדכי ראטה]] [[חסידות שומרי אמונים|שומרי אמונים]] רבי אין בני ברק | **זייער איידעם [[רבי מרדכי ראטה]] [[חסידות שומרי אמונים|שומרי אמונים]] רבי אין בני ברק | ||
* צירל, ווייב פון הרב ישעיה משולם פייש ראטנבערג, [[חסידות קוסון|ראזלער]] רבי אין [[ביתר עילית]] | *צירל, ווייב פון הרב ישעיה משולם פייש ראטנבערג, [[חסידות קוסון|ראזלער]] רבי אין [[ביתר עילית]] | ||
* אסתר, ווייב הרב משה אלעזר מאסקאוויטש, זון פון [[רבי נפתלי מאסקאוויטש]], [[חסידות שאץ|מעליצער]] רבי אין אשדוד. רב קהל תוצאות חיים אין [[מודיעין עילית]] | *אסתר, ווייב הרב משה אלעזר מאסקאוויטש, זון פון [[רבי נפתלי מאסקאוויטש]], [[חסידות שאץ|מעליצער]] רבי אין אשדוד. רב קהל תוצאות חיים אין [[מודיעין עילית]] | ||
* רבי ברוך צבי רוטנער, רבי פון [[חסידות ספינקא|בית יוסף - ספינקא]] אין חפציבה געגנט אין [[בית שמש]] און [[ראש ישיבה|ראש ישיבת]] עריבות התורה | *רבי ברוך צבי רוטנער, רבי פון [[חסידות ספינקא|בית יוסף - ספינקא]] אין חפציבה געגנט אין [[בית שמש]] און [[ראש ישיבה|ראש ישיבת]] עריבות התורה | ||
* גאלדא, נפטר געווארן אינגערהייט דורך זיך [[שטיקן]] | *גאלדא, נפטר געווארן אינגערהייט דורך זיך [[שטיקן]] | ||
זיינע ברידער: יצחק אברהם (עביר) ווייס{{הערה|ער האט געביטן זיין פאמיליע נאמען ווי זיין מאמע'ס מיידל נאמען, צו קענען אריבערגיין צווישן מדינות נאך די [[צווייטע וועלט-מלחמה]]. ער איז גערופן געווארן אין וויזשניץ "רבי עביר הגדול" צו פונאנדערשיידן פון אן אנדערער רבי עביר ווייס.}}, פון די גרינדער פון [[שיכון ויז'ניץ]] אין [[בני ברק]]; רבי יעקב בן ציון רוטנער (נפטר כ' אדר א' תשנ"ב), רב פון [[חליסה]] געגנט אין [[חיפה]]. | זיינע ברידער: יצחק אברהם (עביר) ווייס{{הערה|ער האט געביטן זיין פאמיליע נאמען ווי זיין מאמע'ס מיידל נאמען, צו קענען אריבערגיין צווישן מדינות נאך די [[צווייטע וועלט-מלחמה]]. ער איז גערופן געווארן אין וויזשניץ "רבי עביר הגדול" צו פונאנדערשיידן פון אן אנדערער רבי עביר ווייס.}}, פון די גרינדער פון [[שיכון ויז'ניץ]] אין [[בני ברק]]; רבי יעקב בן ציון רוטנער (נפטר כ' אדר א' תשנ"ב), רב פון [[חליסה]] געגנט אין [[חיפה]]. | ||
== דרויסנדע לינקס == | ==דרויסנדע לינקס== | ||
* {{אייוועלט|הרה"צ המקובל ר' אהרן מרדכי רוטנער זצ"ל - כ"ט תמוז תשפ"ג|63846}} | *{{אייוועלט|הרה"צ המקובל ר' אהרן מרדכי רוטנער זצ"ל - כ"ט תמוז תשפ"ג|63846}} | ||
* [https://www.bechatzros.com/blog/tags/הגה-צ-ר-אהרן-מרדכי-רוטנער ביאגראפיע און בילדער פון רבי אהר מרדכי] אויף "בחצרות הקודש" זייטל | *[https://www.bechatzros.com/blog/tags/הגה-צ-ר-אהרן-מרדכי-רוטנער ביאגראפיע און בילדער פון רבי אהר מרדכי] אויף "בחצרות הקודש" זייטל | ||
{{כל רגע||היסטוריה בירושלים: המשב"ק הישיש הצביע|50727|9.4.2019}} | {{כל רגע||היסטוריה בירושלים: המשב"ק הישיש הצביע|50727|9.4.2019}} | ||