בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,374
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "|קצר=כן" ב־""
(החלפות (), פארראכטן פּאראמעטער) |
ק (החלפת טקסט – "|קצר=כן" ב־"") |
||
| שורה 17: | שורה 17: | ||
לויט טייל ראשונים{{הערה|{{רמב"ם|תעניות|ה|ה|ספר=זמנים}}; דער [[רבי אברהם בן דוד מפושקירה|ראב"ד]], געברענגט אינעם [[ר"ן]] אויפן [[רי"ף]], מסכת תענית, [[S:רי"ף_על_הש"ס/תענית/דף_ז_עמוד_א#רבנו_ניסים_(הר"ן)|דף ז', עמוד א', מדפי הרי"ף]]}} האבן מרדכי און אסתר אליין מתקן געווען דעם תענית, ווי מען זעט אין דער מגילה, "לְקַיֵּם אֵת יְמֵי הַפֻּרִים הָאֵלֶּה בִּזְמַנֵּיהֶם, כַּאֲשֶׁר קִיַּם עֲלֵיהֶם מָרְדֳּכַי הַיְּהוּדִי וְאֶסְתֵּר הַמַּלְכָּה, וְכַאֲשֶׁר קִיְּמוּ עַל נַפְשָׁם וְעַל זַרְעָם דִּבְרֵי הַצֹּמוֹת וְזַעֲקָתָם"{{הערה|{{תנ"ך|אסתר|ט|לא}}}} - וואס די ווערטער "דברי הצומות וזעקתם", באציען זיך, לויט דער שיטה, צו תענית אסתר. | לויט טייל ראשונים{{הערה|{{רמב"ם|תעניות|ה|ה|ספר=זמנים}}; דער [[רבי אברהם בן דוד מפושקירה|ראב"ד]], געברענגט אינעם [[ר"ן]] אויפן [[רי"ף]], מסכת תענית, [[S:רי"ף_על_הש"ס/תענית/דף_ז_עמוד_א#רבנו_ניסים_(הר"ן)|דף ז', עמוד א', מדפי הרי"ף]]}} האבן מרדכי און אסתר אליין מתקן געווען דעם תענית, ווי מען זעט אין דער מגילה, "לְקַיֵּם אֵת יְמֵי הַפֻּרִים הָאֵלֶּה בִּזְמַנֵּיהֶם, כַּאֲשֶׁר קִיַּם עֲלֵיהֶם מָרְדֳּכַי הַיְּהוּדִי וְאֶסְתֵּר הַמַּלְכָּה, וְכַאֲשֶׁר קִיְּמוּ עַל נַפְשָׁם וְעַל זַרְעָם דִּבְרֵי הַצֹּמוֹת וְזַעֲקָתָם"{{הערה|{{תנ"ך|אסתר|ט|לא}}}} - וואס די ווערטער "דברי הצומות וזעקתם", באציען זיך, לויט דער שיטה, צו תענית אסתר. | ||
אבער אנדערע ראשונים פארטייטשן דעם פסוק אז "די אידן האבן מקבל געווען די מצוות פון פורים, גענוי ווי זיי האבן מקבל געווען די [[פיר תעניתים]]" וואס די [[נביאים]] האבן מתקן געווען נאכן [[חורבן בית המקדש]]{{הערה|[[רבי אברהם אבן עזרא]] און {{תנ"ך|אסתר|ט|לא | אבער אנדערע ראשונים פארטייטשן דעם פסוק אז "די אידן האבן מקבל געווען די מצוות פון פורים, גענוי ווי זיי האבן מקבל געווען די [[פיר תעניתים]]" וואס די [[נביאים]] האבן מתקן געווען נאכן [[חורבן בית המקדש]]{{הערה|[[רבי אברהם אבן עזרא]] און {{תנ"ך|אסתר|ט|לא|מפרש=רלב"ג}}; [[ר"ן]] אויפן [[רי"ף]], מסכת תענית, [[S:רי"ף_על_הש"ס/תענית/דף_ז_עמוד_א#רבנו_ניסים_(הר"ן)|דף ז', עמוד א', מדפי הרי"ף]]}}. | ||
פארהאן וואס לערנען אז דער פסוק באציט זיך צו די תעניתים בשעת דער גזירה פון [[המן]]{{הערה|[[רש"י]] אין {{היברובוקס|2=ספר הפרדס|3=39330|4=ענין פורים|עמוד=276}}, און אין {{היברובוקס||מחזור ויטרי|33694|רמ"ה|עמוד=275}}}}, און זאגט אז "פונקט ווי די אידן האבן אנגענומען וואס מרדכי און אסתר האבן געהייסן בשעת זיי זענען געווען אין געפאר, צו פאסטן און בעטן, אזוי האבן זיי אנגענומען די מצוות פון פורים ווען זיי זענען געהאלפן געווארן"{{הערה|[[ש:Massat_Moshe_on_Esther/9|משאת משה - אלשיך]] אויף אסתר ט, לא און [https://mg.alhatorah.org/Dual/Vilna_Gaon_(GR%22A)/Esther/9.31 גר"א דארט]}}. | פארהאן וואס לערנען אז דער פסוק באציט זיך צו די תעניתים בשעת דער גזירה פון [[המן]]{{הערה|[[רש"י]] אין {{היברובוקס|2=ספר הפרדס|3=39330|4=ענין פורים|עמוד=276}}, און אין {{היברובוקס||מחזור ויטרי|33694|רמ"ה|עמוד=275}}}}, און זאגט אז "פונקט ווי די אידן האבן אנגענומען וואס מרדכי און אסתר האבן געהייסן בשעת זיי זענען געווען אין געפאר, צו פאסטן און בעטן, אזוי האבן זיי אנגענומען די מצוות פון פורים ווען זיי זענען געהאלפן געווארן"{{הערה|[[ש:Massat_Moshe_on_Esther/9|משאת משה - אלשיך]] אויף אסתר ט, לא און [https://mg.alhatorah.org/Dual/Vilna_Gaon_(GR%22A)/Esther/9.31 גר"א דארט]}}. | ||
| שורה 23: | שורה 23: | ||
לויט [[רב אחא משבחא|רב אחאי גאון]]{{הערה|[[שאילתות]], פרשת ויקהל, שאילתא ס"ז}} און [[רבינו תם]]{{הערה|שם=רת}}, ווערט תענית אסתר דערמאנט אין גמרא. זיי טייטשן אז דאס וואס די גמרא{{הערה|{{בבלי|מגילה|ב|א}}}} דרוקט זיך אויס אויף י"ג אדר "זמן קהילה לכל", מיינט אז דער טאג איז א פאסט-טאג, ווען מען נעמט זיך צוזאמען צו זאגן [[תפילות]] און [[תחנונים]]{{הערה|שם=רשי}}. אזוי שטייט אויך אינעם מדרש תנחומא אויף "י"ג יום קהלה לכל היא"{{הערה|שם=תנח}}. | לויט [[רב אחא משבחא|רב אחאי גאון]]{{הערה|[[שאילתות]], פרשת ויקהל, שאילתא ס"ז}} און [[רבינו תם]]{{הערה|שם=רת}}, ווערט תענית אסתר דערמאנט אין גמרא. זיי טייטשן אז דאס וואס די גמרא{{הערה|{{בבלי|מגילה|ב|א}}}} דרוקט זיך אויס אויף י"ג אדר "זמן קהילה לכל", מיינט אז דער טאג איז א פאסט-טאג, ווען מען נעמט זיך צוזאמען צו זאגן [[תפילות]] און [[תחנונים]]{{הערה|שם=רשי}}. אזוי שטייט אויך אינעם מדרש תנחומא אויף "י"ג יום קהלה לכל היא"{{הערה|שם=תנח}}. | ||
אבער אנדערע ראשונים זאגן אז תענית אסתר איז א שפעטערער [[מנהג]]{{הערה|[[רמב"ן]], מלחמות ה' אויפן רי"ף, מסכת מגילה, [https://rif.alhatorah.org/Full/Megillah/4a.1#e0n6 דף ד עמוד א מדפי הרי"ף]; {{תנ"ך|אסתר|ט|לא | אבער אנדערע ראשונים זאגן אז תענית אסתר איז א שפעטערער [[מנהג]]{{הערה|[[רמב"ן]], מלחמות ה' אויפן רי"ף, מסכת מגילה, [https://rif.alhatorah.org/Full/Megillah/4a.1#e0n6 דף ד עמוד א מדפי הרי"ף]; {{תנ"ך|אסתר|ט|לא|מפרש=אבן עזרא}}}}, און דער [[אבודרהם]] שרייבט אז די תקנה איז פון נאך דער צייט פון "חתימת התלמוד"{{הערה|[[רבי דוד אבודרהם]], '''אבודרהם''', ונציה, שכ"ו, סדר תעניות, דף צ"ג עמוד ב'}}. | ||
===יום ניקנור=== | ===יום ניקנור=== | ||
אין "מגילת תענית" איז י"ג אדר באצייכנט אלס "יום ניקנור", צו פייערן דעם זיג פון [[יהודה המכבי]] איבער די [[יוון|יווני]]'שע קרעפטן אין שפיץ פון ניקנור, אין שנת {{לינק צו אידיש יאר|3600}}{{הערה|[[מגילת תענית]], [[S:מגילת_תענית_יב#יג|פרק י"ב, י"ג]], ווערט געברענגט אין {{ירושלמי|תענית|ב|יג}}, און אין {{בבלי|תענית|יח|ב}}}}. אין צייט פון בית המקדש, האט מען נישט געטארט פאסטן אין די טעג אויסגערעכנט אין מגילת תענית, וואס רעכנט לכאורה אויך אריין י"ג אדר, דער טאג פון תענית אסתר. דאס שטימט גוט מיט דער שיטה אז תענית אסתר איז הערשט איינגעפירט געווארן שפעטער. אבער די אנדערע ראשונים האלטן אז תענית אסתר איז אן אויסנאם, און די תקנה צו פאסטן דאן איז אנגעגאנגען אויך איידער דעם חורבן ווייל עס איז א פריערדיגע תקנה. | אין "מגילת תענית" איז י"ג אדר באצייכנט אלס "יום ניקנור", צו פייערן דעם זיג פון [[יהודה המכבי]] איבער די [[יוון|יווני]]'שע קרעפטן אין שפיץ פון ניקנור, אין שנת {{לינק צו אידיש יאר|3600}}{{הערה|[[מגילת תענית]], [[S:מגילת_תענית_יב#יג|פרק י"ב, י"ג]], ווערט געברענגט אין {{ירושלמי|תענית|ב|יג}}, און אין {{בבלי|תענית|יח|ב}}}}. אין צייט פון בית המקדש, האט מען נישט געטארט פאסטן אין די טעג אויסגערעכנט אין מגילת תענית, וואס רעכנט לכאורה אויך אריין י"ג אדר, דער טאג פון תענית אסתר. דאס שטימט גוט מיט דער שיטה אז תענית אסתר איז הערשט איינגעפירט געווארן שפעטער. אבער די אנדערע ראשונים האלטן אז תענית אסתר איז אן אויסנאם, און די תקנה צו פאסטן דאן איז אנגעגאנגען אויך איידער דעם חורבן ווייל עס איז א פריערדיגע תקנה. | ||