אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "נתנאל בן צוער"

8 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 2 יאָר
קיין רעדאגירונג באמערקונג
({{מדרש אגדה}})
אין תקציר עריכה
שורה 20: שורה 20:
אין חז"ל ווערט געברענגט אז די נשיאים זענען געווען צווישן די צוויי הונדערט און פופציג מענטשן וועלכע האבן געברענגט [[קטורת]] ביים [[מחלוקת קורח ועדתו]]{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|יח|ג}}; [[מדרש תנחומא]] בובר קרח ה. זעט אויך {{תנ"ך|במדבר|טז|א|מפרש=רש"י}}}}. לויט דעם זענען זיי נפטר געווארן אין צווייטן יאר נאך יציאת מצרים, אין פייער וואס האט פארברענט די מקטירי הקטורת.
אין חז"ל ווערט געברענגט אז די נשיאים זענען געווען צווישן די צוויי הונדערט און פופציג מענטשן וועלכע האבן געברענגט [[קטורת]] ביים [[מחלוקת קורח ועדתו]]{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|יח|ג}}; [[מדרש תנחומא]] בובר קרח ה. זעט אויך {{תנ"ך|במדבר|טז|א|מפרש=רש"י}}}}. לויט דעם זענען זיי נפטר געווארן אין צווייטן יאר נאך יציאת מצרים, אין פייער וואס האט פארברענט די מקטירי הקטורת.


אין מדרש ווערט געברענגט אז נתנאל בן צוער איז געווען אן אויסערגעווענליכער [[תלמיד חכם]], און ער ווערט דעריבער אנגערופן "מַלְכָּהּ של תורה"{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|יג|יז}}}}. שבט יששכר איז געווען אויסגעצייכנט אין תורה, ווי עס שטייט {{ציטוטון|וּמִבְּנֵי יִשָּׂשכָר יוֹדְעֵי בִינָה לַעִתִּים}}{{הערה|{{תנ"ך|קצר=כן|דברי הימים א|יב|לג}}}}, אבער אין גאנצן שבט איז קיינער נישט געווען אזוי גרויס ווי אים{{הערה|{{מדרש אגדה|במדבר|ז|יח}}. דער מדרש באטאנט אז דאס איז אנדערש ווי אנדערע נשיאים, וואס געוויסע אין זייער שבט זענען יא געווען אזוי גרויס ווי זיי. זעט אויך תוספות השלם אויף {{תנ"ך|במדבר|ב|ו}}, אז די נשיאים פון די דריי שבטים יששכר זבולון און ראובן זענען געווען באזונדער אויסגעצייכנט אין גדלות התורה, מער ווי די אנדערע נשיאים}}.
אין מדרש ווערט געברענגט אז נתנאל בן צוער איז געווען אן אויסערגעווענליכער [[תלמיד חכם]], און ער ווערט דעריבער אנגערופן "מַלְכָּהּ של תורה"{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|יג|יז}}}}. שבט יששכר איז געווען אויסגעצייכנט אין תורה, ווי עס שטייט {{ציטוטון|וּמִבְּנֵי יִשָּׂשכָר יוֹדְעֵי בִינָה לַעִתִּים}}{{הערה|{{תנ"ך|קצר=כן|דברי הימים א|יב|לג}}}}, אבער אין גאנצן שבט איז קיינער נישט געווען אזוי גרויס ווי אים{{הערה|{{מדרש אגדה|במדבר|7|18}}. דער מדרש באטאנט אז דאס איז אנדערש ווי אנדערע נשיאים, וואס געוויסע אין זייער שבט זענען יא געווען אזוי גרויס ווי זיי. זעט אויך תוספות השלם אויף {{תנ"ך|במדבר|ב|ו}}, אז די נשיאים פון די דריי שבטים יששכר זבולון און ראובן זענען געווען באזונדער אויסגעצייכנט אין גדלות התורה, מער ווי די אנדערע נשיאים}}.


== קרבנות הנשיאים ==
== קרבנות הנשיאים ==
ווי דערציילט אין די מדרשים, איז נתנאל בן צוער געווען דער וואס האט געראטן אלע נשיאים צו מקריב זיין די קרבנות הנשיאים{{הערה|{{מדרש אגדה|במדבר|ז|יח}}}}, אדער האט ער גע'עצה'ט געוויסע פרטים דערוועגן: מען זאל ברענגען די וועגענער{{הערה|שם=זוטא|[[ספרי זוטא]], ז', יח}}, מען זאל מנדב זיין די "קערות כסף"{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|יב|יז}}}}, ער האט זיי געלערנט די כוונות און רמזים וואס זיי זאלן אינזין האבן ביי זייערע קרבנות{{הערה|גור אריה אויף {{תנ"ך|במדבר|ז|יט}}}}, אדער האט ער זיי געראטן זיי זאלן אלע ברענגען די זעלבע קרבנות כדי זיי זאלן נישט צוקומען צו [[קנאה]]{{הערה|חפץ חיים על התורה, פרשת נשא. זעט אבער ווייטער א דעה אז נתנאל האט געברענגט מער ווי די אנדערע נשיאים}}.
ווי דערציילט אין די מדרשים, איז נתנאל בן צוער געווען דער וואס האט געראטן אלע נשיאים צו מקריב זיין די קרבנות הנשיאים{{הערה|{{מדרש אגדה|במדבר|7|18}}}}, אדער האט ער גע'עצה'ט געוויסע פרטים דערוועגן: מען זאל ברענגען די וועגענער{{הערה|שם=זוטא|[[ספרי זוטא]], ז', יח}}, מען זאל מנדב זיין די "קערות כסף"{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|יב|יז}}}}, ער האט זיי געלערנט די כוונות און רמזים וואס זיי זאלן אינזין האבן ביי זייערע קרבנות{{הערה|גור אריה אויף {{תנ"ך|במדבר|ז|יט}}}}, אדער האט ער זיי געראטן זיי זאלן אלע ברענגען די זעלבע קרבנות כדי זיי זאלן נישט צוקומען צו [[קנאה]]{{הערה|חפץ חיים על התורה, פרשת נשא. זעט אבער ווייטער א דעה אז נתנאל האט געברענגט מער ווי די אנדערע נשיאים}}.


נתנאל איז געווען דער צווייטער מקריב צו זיין זיין [[קרבן]], אום [[ב' ניסן]] אינעם צווייטן יאָר צו [[יציאת מצרים]] ({{לינק צו אידיש יאר|2449}}).
נתנאל איז געווען דער צווייטער מקריב צו זיין זיין [[קרבן]], אום [[ב' ניסן]] אינעם צווייטן יאָר צו [[יציאת מצרים]] ({{לינק צו אידיש יאר|2449}}).
שורה 40: שורה 40:
== זיין נאמען ==
== זיין נאמען ==
א הסבר צו זיין נאמען און זיין טאטנ'ס נאמען שטייט אין מדרש:
א הסבר צו זיין נאמען און זיין טאטנ'ס נאמען שטייט אין מדרש:
{{ציטוט|למה נקרא שמו נתנאל? לפי שנתנו שבט יששכר לבם על התורה, ש'''נתנ'''ה ה'''א-ל''' לישראל על יד משה. בן צוער, שקבלו עליהם צער וטורח כל ישראל, שהיו שואלים להם ומשיבים להם, כמה דהוא אמר ({{תנ"ך|קצר=כן|דברי הימים א|יב|לג}}) 'וכל אחיהם על פיהם', ולכך נקרא נתנאל בן צוער.|{{מדרש אגדה|במדבר|א|ח}}}}
{{ציטוט|למה נקרא שמו נתנאל? לפי שנתנו שבט יששכר לבם על התורה, ש'''נתנ'''ה ה'''א-ל''' לישראל על יד משה. בן צוער, שקבלו עליהם צער וטורח כל ישראל, שהיו שואלים להם ומשיבים להם, כמה דהוא אמר ({{תנ"ך|קצר=כן|דברי הימים א|יב|לג}}) 'וכל אחיהם על פיהם', ולכך נקרא נתנאל בן צוער.|{{מדרש אגדה|במדבר|1|8}}}}


== צו ליינען מער ==
== צו ליינען מער ==