אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:העברעאיש"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
קיין ענדערונג אין גרייס ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "עטלעכע" ב־"עטליכע"
ק (החלפת טקסט – "היינטיק" ב־"היינטיג")
ק (החלפת טקסט – "עטלעכע" ב־"עטליכע")
שורה 2: שורה 2:
'''העברעאיש''' (עברית) איז אַ [[סעמיטישע שפראכן|סעמיטישע שפּראַך]]. מען שרייבט העברעאיש מיט די 22 אותיות פונעם [[אלף בית]] ענדלט אין -להבדל- לשון קודש. די אידן אינעם מדבר און אין ארץ ישראל ביזן חורבן פונעם [[בית ראשון|ערשטן בית המקדש]] האבן גערעדט לשון קודש. ווען בבל האט באזיגט ארץ ישראל און געפירט די אידן אין גלות אין בבל האבן די אידן אויפגעהערט רעדן לשון קודש און זיי האבן גערעדט [[אראמיש]].
'''העברעאיש''' (עברית) איז אַ [[סעמיטישע שפראכן|סעמיטישע שפּראַך]]. מען שרייבט העברעאיש מיט די 22 אותיות פונעם [[אלף בית]] ענדלט אין -להבדל- לשון קודש. די אידן אינעם מדבר און אין ארץ ישראל ביזן חורבן פונעם [[בית ראשון|ערשטן בית המקדש]] האבן גערעדט לשון קודש. ווען בבל האט באזיגט ארץ ישראל און געפירט די אידן אין גלות אין בבל האבן די אידן אויפגעהערט רעדן לשון קודש און זיי האבן גערעדט [[אראמיש]].


דאָס מאָדערנע העברעאיִש (עברית ישראלית) איז באַזירט הויפּטזעכליך אויף [[לשון קודש]] און פאַרצייטישן [[אַראַמיש]], מיט געבארגטע ווערטער פון נישט־סעמיטישע שפּראַכן און עטלעכע ענדערונגען אין גראַמאַטיק. דאָס העברעיִש איז ניי־געשאַפן געוואָרן ווי אַ ריידשפּראַך אינעם סוף פון [[19טער י"ה|19טן יאָרהונדערט]] ביז אָנהייב פונעם [[20טער י"ה|20טן יאָרהונדערט]] דורך [[אליעזר בן יהודה]]. די אָפיציעלע הברה איז באַזירט אויף די וואקאלן פון דער [[ספרד]]ישער טראַדיציע.
דאָס מאָדערנע העברעאיִש (עברית ישראלית) איז באַזירט הויפּטזעכליך אויף [[לשון קודש]] און פאַרצייטישן [[אַראַמיש]], מיט געבארגטע ווערטער פון נישט־סעמיטישע שפּראַכן און עטליכע ענדערונגען אין גראַמאַטיק. דאָס העברעיִש איז ניי־געשאַפן געוואָרן ווי אַ ריידשפּראַך אינעם סוף פון [[19טער י"ה|19טן יאָרהונדערט]] ביז אָנהייב פונעם [[20טער י"ה|20טן יאָרהונדערט]] דורך [[אליעזר בן יהודה]]. די אָפיציעלע הברה איז באַזירט אויף די וואקאלן פון דער [[ספרד]]ישער טראַדיציע.


==היסטאריע==
==היסטאריע==
שורה 49: שורה 49:


==שפראכן וואס זענען באאיינפלוסט פון העברעאיש==
==שפראכן וואס זענען באאיינפלוסט פון העברעאיש==
דער איינפלוס פון העברעאיש איז באקאנט ספעציעל אין די [[רשימה:יידישע שפראכן|יידישע שפראכן]]. די שפראך [[יידיש]], וואס איז געווען די מוטערשפראך פון די אשכנזישע אידן אין אייראפע, און וואס האט א מקור אין מיטל־הויך־דייטש, איינע פון די דיאלעקטן פון [[דייטש]], בארגט א סך ווערטער פון לשון־קודש (העברעאייש) – עטלעכע 20% פון זיין וואקאבולאר – און מען שרייבט יידיש מיטן אלף־בית פון לשון־קודש. יידיש, אנדערש ווי העברעאיש, ניצט אותיות פאר די וואקאלן, אזוי ווי די אייראפעאישע שפראכן – למשל, דער אות [[ע|ע']] באדינט צו באצייכענען דעם וואקאל [[e]]. דאך, ווערטער וואס קומען פון לשון־קודש שרייבט מען מיט דער ארטאגראפיע פון זייער אריגינעלער שפראך. אזוי, דאס [[ווארט]] "[[wikt:אמת|אֱמֶת]]" (וואס ווער אויסגערעדט אויף יידיש /eməs/), שרייבט מען טאקע "אמת" און נישט "עמעס".{{הערה|אין סאוועטישער יידיש אונטער די אנווייזן פון דער [[יעווסעקציע]] האט מען געשריבן אויף אן אופן וואס מאכט אוועק אינגאנצן א שייכות מיט העברעאיש; למשל די סאוועטישע צייטונג "[[דער עמעס]]" וואס איז דערשינען אין מאסקווע צווישן די יארן 1918 ביז 1938.}}
דער איינפלוס פון העברעאיש איז באקאנט ספעציעל אין די [[רשימה:יידישע שפראכן|יידישע שפראכן]]. די שפראך [[יידיש]], וואס איז געווען די מוטערשפראך פון די אשכנזישע אידן אין אייראפע, און וואס האט א מקור אין מיטל־הויך־דייטש, איינע פון די דיאלעקטן פון [[דייטש]], בארגט א סך ווערטער פון לשון־קודש (העברעאייש) – עטליכע 20% פון זיין וואקאבולאר – און מען שרייבט יידיש מיטן אלף־בית פון לשון־קודש. יידיש, אנדערש ווי העברעאיש, ניצט אותיות פאר די וואקאלן, אזוי ווי די אייראפעאישע שפראכן – למשל, דער אות [[ע|ע']] באדינט צו באצייכענען דעם וואקאל [[e]]. דאך, ווערטער וואס קומען פון לשון־קודש שרייבט מען מיט דער ארטאגראפיע פון זייער אריגינעלער שפראך. אזוי, דאס [[ווארט]] "[[wikt:אמת|אֱמֶת]]" (וואס ווער אויסגערעדט אויף יידיש /eməs/), שרייבט מען טאקע "אמת" און נישט "עמעס".{{הערה|אין סאוועטישער יידיש אונטער די אנווייזן פון דער [[יעווסעקציע]] האט מען געשריבן אויף אן אופן וואס מאכט אוועק אינגאנצן א שייכות מיט העברעאיש; למשל די סאוועטישע צייטונג "[[דער עמעס]]" וואס איז דערשינען אין מאסקווע צווישן די יארן 1918 ביז 1938.}}


די שפראך [[לאדינא]] (אויך גערופן"ספאניאליש" אדער "יידיש־שפאניש"), וואס האט זיך אנטוויקלט פון [[קאסטיליש|קאסטילישן שפאניש]], און איז געווען די שפראך פון די ספרדישע (שפאנישע) יידישע קהילות יהודיות איבער דער גארער וועלט, האט אויך געבארגט א סך ווערטער פון לשון־קודש, און ווערט געשריבן מיט אלף־בית, בעיקר מיט [[רש"י אותיות]] (אויבוואויל ס'איז פאראן פאר לאדינא א סיסטעם פון שרייבן אויף לאטיינישע אותיות).  
די שפראך [[לאדינא]] (אויך גערופן"ספאניאליש" אדער "יידיש־שפאניש"), וואס האט זיך אנטוויקלט פון [[קאסטיליש|קאסטילישן שפאניש]], און איז געווען די שפראך פון די ספרדישע (שפאנישע) יידישע קהילות יהודיות איבער דער גארער וועלט, האט אויך געבארגט א סך ווערטער פון לשון־קודש, און ווערט געשריבן מיט אלף־בית, בעיקר מיט [[רש"י אותיות]] (אויבוואויל ס'איז פאראן פאר לאדינא א סיסטעם פון שרייבן אויף לאטיינישע אותיות).  

נאוויגאציע מעניו