35,369
רעדאגירונגען
ק
טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: יידן ← אידן (2), , ← ,
ק (החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן ") |
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: יידן ← אידן (2), , ← ,) |
||
| שורה 12: | שורה 12: | ||
דאקומענטן ווייזן אז אידן האבן געוואוינט אין דעם געגנט שוין אין דעם 17טן יארהונדערט. אין דעם [[18טער י"ה|18טן יארהונדערט]] האט דאס דארף געהאט אן ארגאניזירטע קהילה. די אידן האבן זיך באשעפטיקט בעיקר מיט מאכן וויין, אן אנטוויקלטע אינדוסטריע אין דעם געגנט. טייל זענען געווען אייגנטומערס פון וויינגערטנער און טייל האבן עוסק געווען אין מאכן און פארקויפן וויין. | דאקומענטן ווייזן אז אידן האבן געוואוינט אין דעם געגנט שוין אין דעם 17טן יארהונדערט. אין דעם [[18טער י"ה|18טן יארהונדערט]] האט דאס דארף געהאט אן ארגאניזירטע קהילה. די אידן האבן זיך באשעפטיקט בעיקר מיט מאכן וויין, אן אנטוויקלטע אינדוסטריע אין דעם געגנט. טייל זענען געווען אייגנטומערס פון וויינגערטנער און טייל האבן עוסק געווען אין מאכן און פארקויפן וויין. | ||
אין סוף פונעם 18טן יארהונדערט האט מען געבויט אין מאד א פראכטפולע שול וואס שטייט נאך היינט. אין 1900 האט די קהילה דערגרייכט איר שפיץ גרייס מיט 897 | אין סוף פונעם 18טן יארהונדערט האט מען געבויט אין מאד א פראכטפולע שול וואס שטייט נאך היינט. אין 1900 האט די קהילה דערגרייכט איר שפיץ גרייס מיט 897 אידן.{{הערה|{{יידישגען|860581}}}} | ||
[[טעקע:Mád_-_zsinagóga_belső_tér.JPG|רעכטס|קליין|250x250פיקס|אינעווייניג דער שול]] | [[טעקע:Mád_-_zsinagóga_belső_tér.JPG|רעכטס|קליין|250x250פיקס|אינעווייניג דער שול]] | ||
פאר דער [[חורבן אייראפע]] האט די קהילה געציילט נאר 304 | פאר דער [[חורבן אייראפע]] האט די קהילה געציילט נאר 304 אידן, א צענטל פון די באוואוינער פונעם דארף. ווען ס'האט אויסגעבראכן די רציחה פון אונגארישע אידן אין 1944, האט מען געזאמלט אלע אידן אין דער שול, פון דארט האט מען זיי אריבערגעפירט קיין [[איהעל]], פון וואנעט מען האט זיי געפירט אין באנען קיין [[אוישוויץ|אושוויץ]] וואו רוב פון זיי זענען אומגעקומען. נאך דער מלחמה זענען א פאר אידן צוריקגעקומען אבער נאך א קורצער צייט האבן זיי פארלאזט מאד. | ||
=== רבנים פון דער קהילה === | === רבנים פון דער קהילה === | ||
| שורה 21: | שורה 21: | ||
צווישן די יארן תר"ב און תרכ"א איז דער שטאטס רב געווען הגאון רבי נתן פייטל רייניץ (א מחותן פונעם מנוחת אשר פון [[טשענגער]]). | צווישן די יארן תר"ב און תרכ"א איז דער שטאטס רב געווען הגאון רבי נתן פייטל רייניץ (א מחותן פונעם מנוחת אשר פון [[טשענגער]]). | ||
נאך אים , פון תרכ"א ביז תרמ"א האט געדינט הרב עמרם בלום, מחבר פון שו"ת בית שערים. | נאך אים, פון תרכ"א ביז תרמ"א האט געדינט הרב עמרם בלום, מחבר פון שו"ת בית שערים. | ||
דערנאך האט מען אויפגענומען הרב [[אברהם יהודה הכהן שווארץ]], א מאד־געבוירענער,{{הערה|ב[[פנקס הקהילות]] בערך על הקהילה לא מוזכר הרא"י שוורץ ובנו}} און מחבר פון שו"ת קול אריה. ער איז געווען שטאטס רב ביז זיין פטירה אין תרמ"ג. נאך אים האט געדינט אלס רב זיין זון, אויך געבוירן אין מאד, הרב [[נפתלי שוורץ|נפתלי הכהן שווארץ]], מחבר פון שו"ת בית נפתלי. אזוי ווי זיין פאטער האט ער געפירט די ארטיגע ישיבה ביז ער איז פלוצלונג נפטר געווארן אין תרנ"ז. | דערנאך האט מען אויפגענומען הרב [[אברהם יהודה הכהן שווארץ]], א מאד־געבוירענער,{{הערה|ב[[פנקס הקהילות]] בערך על הקהילה לא מוזכר הרא"י שוורץ ובנו}} און מחבר פון שו"ת קול אריה. ער איז געווען שטאטס רב ביז זיין פטירה אין תרמ"ג. נאך אים האט געדינט אלס רב זיין זון, אויך געבוירן אין מאד, הרב [[נפתלי שוורץ|נפתלי הכהן שווארץ]], מחבר פון שו"ת בית נפתלי. אזוי ווי זיין פאטער האט ער געפירט די ארטיגע ישיבה ביז ער איז פלוצלונג נפטר געווארן אין תרנ"ז. | ||
| שורה 42: | שורה 42: | ||
[[קאַטעגאָריע:שטעטלעך אין אונגארן]] | [[קאַטעגאָריע:שטעטלעך אין אונגארן]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים אין אייראפע]] | [[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים אין אייראפע]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||