בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,367
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "געוויינטלעך" ב־"געווענליך") |
ק (החלפת טקסט – " זיינען" ב־" זענען") |
||
| שורה 2: | שורה 2: | ||
דער '''אטאם''' איז דער קלענסטער באשטאנדטייל פון [[מאטעריאל]] וואס איז אומטיילבאר אין א כעמישער רעאקציע. יעדער [[סאלידער קערפער]], [[פליסיקייט|פליסיגקייט]], [[גאז]] און [[פלאזמע]] באשטייט זיך פון נייטראלע אדער [[יאנען|יאניזירטע]] אטאמען. אטאמען זענען זייער קליין—די טיפישע גרויס פון אן אטאם איז 100 [[מעטער|פיקאמעטער]]. מ'קאן ריכטיג נישט באשרייבן די [[באוועגונג|באוועגונגען]] און [[אייגנטום|אייגנטומען]] פון זאכן אויף אזא קליין שאל מיט [[קלאסישע מעכאניק|קלאסישער מעכאניק]] און מ'דארף נוצן [[קוואנטן-מעכאניק]] כדי צו פארשטיין און פאראויסזאגן זייערע אויפפירונגען. | דער '''אטאם''' איז דער קלענסטער באשטאנדטייל פון [[מאטעריאל]] וואס איז אומטיילבאר אין א כעמישער רעאקציע. יעדער [[סאלידער קערפער]], [[פליסיקייט|פליסיגקייט]], [[גאז]] און [[פלאזמע]] באשטייט זיך פון נייטראלע אדער [[יאנען|יאניזירטע]] אטאמען. אטאמען זענען זייער קליין—די טיפישע גרויס פון אן אטאם איז 100 [[מעטער|פיקאמעטער]]. מ'קאן ריכטיג נישט באשרייבן די [[באוועגונג|באוועגונגען]] און [[אייגנטום|אייגנטומען]] פון זאכן אויף אזא קליין שאל מיט [[קלאסישע מעכאניק|קלאסישער מעכאניק]] און מ'דארף נוצן [[קוואנטן-מעכאניק]] כדי צו פארשטיין און פאראויסזאגן זייערע אויפפירונגען. | ||
יעדער אטאם באשטייט פון אן [[אטאמקערן]] און א צאל [[עלעקטראן|עלעקטראנען]] וועלכע זענען פארבונדן צום אטאמקערן דורך [[עלעקטראמאגנעטיזם|עלעקראמאגנעטישער קראפט]]. דער אטאמקערן באשטייט זיך פון א צאל [[פראטאן|פראטאנען]] און [[נייטראן|נייטראנען]]. [[וואסערשטאף]] איז דער איינציגער אטאם וואס האט קיין [[נייטראן|נייטראנען]] אין זיין אטאמקערן. [[פראטאן|פראטאנען]] און [[נייטראן|נייטראנען]] | יעדער אטאם באשטייט פון אן [[אטאמקערן]] און א צאל [[עלעקטראן|עלעקטראנען]] וועלכע זענען פארבונדן צום אטאמקערן דורך [[עלעקטראמאגנעטיזם|עלעקראמאגנעטישער קראפט]]. דער אטאמקערן באשטייט זיך פון א צאל [[פראטאן|פראטאנען]] און [[נייטראן|נייטראנען]]. [[וואסערשטאף]] איז דער איינציגער אטאם וואס האט קיין [[נייטראן|נייטראנען]] אין זיין אטאמקערן. [[פראטאן|פראטאנען]] און [[נייטראן|נייטראנען]] זענען ביידע גערופן [[נוקלעאן|נוקלעאנען]]. פראטאנען האבן א פאזיטיווע עלעקטרישע לאדונג, עלעקטראנען האבן א נעגאטיווע לאדונג און נייטראנען האבן נישט קיין לאדונג (ווי זייער נאמען באדייט). דערפאר האט דער אטאמקערן א טבע ציען צו זיך אזוי פיל עלעקטראנען ווי ער האט פראטאנען. ווען אט די צאלן זענען גלייך איז די לאדונג פונעם אטאם נייטראל. ווען אן אטאם פעלט עלעקטראנען (ד.ה. עלעקטראנען זענען פאראן ווינציגער ווי פראטאנען) הייסט ער א פאסיטיווער [[יאן]] ווייל די סך-הכל לאדונג איז פאזיטיוו און אזוי אויך פארקערט—ווען ער האט "איבעריקע" עלעקטראנען הייסט ער א נעגאטיווער יאן. | ||
די גרויס פון אן אטאםקערן איז בערך צען טויזנט מאל קלענער ווי דער אטאם גופא. די פראטאנען און נייטראנען פונעם אטאמקערן זענען זיך פארבונדן איינעם צום צווייטן דורך די [[שטארקע קראפט|נוקלעארע קראפטן]] וועלכע זענען פון אזוי נאענט שטארקער פון די [[עלעקטראמאגנעטיזם|עלעקראמאגנעטישער קראפט]] וואס שטויסט לאדונגען מיט זעלבע צייכן אוועק איינער פון דאס אנדערער. די מאסע פון א נוקלעאן איז בערך א טויזנט מאל גרעסער ווי די מאסע פון אן עלעקטראן און דעריבער ווענדט די מאסע פון אן אטאם מערסטנס אויף דער צאל נוקלעאנען וואס רופט זיך די [[אטאם-מאסע]]. די [[כעמיע|כעמישע]] אייגנטומען ווענדן זיך אויף די עלעקטראמאגנעטישע כוחות און דעריבער אויף דער צאל פראטאנען אדער [[אטאם נומער|אטאם-נומער]] וואס באשטימט די כעמישע עלעמענט (יסוד-טיפ) פון דעם אטאם. למשל יעדער קופער אטאם אנטהאלט 29 פראטאנען. דער צאל נייטראנען באשטימט דער [[איזאטאפ]] פונם עלעמענט. | די גרויס פון אן אטאםקערן איז בערך צען טויזנט מאל קלענער ווי דער אטאם גופא. די פראטאנען און נייטראנען פונעם אטאמקערן זענען זיך פארבונדן איינעם צום צווייטן דורך די [[שטארקע קראפט|נוקלעארע קראפטן]] וועלכע זענען פון אזוי נאענט שטארקער פון די [[עלעקטראמאגנעטיזם|עלעקראמאגנעטישער קראפט]] וואס שטויסט לאדונגען מיט זעלבע צייכן אוועק איינער פון דאס אנדערער. די מאסע פון א נוקלעאן איז בערך א טויזנט מאל גרעסער ווי די מאסע פון אן עלעקטראן און דעריבער ווענדט די מאסע פון אן אטאם מערסטנס אויף דער צאל נוקלעאנען וואס רופט זיך די [[אטאם-מאסע]]. די [[כעמיע|כעמישע]] אייגנטומען ווענדן זיך אויף די עלעקטראמאגנעטישע כוחות און דעריבער אויף דער צאל פראטאנען אדער [[אטאם נומער|אטאם-נומער]] וואס באשטימט די כעמישע עלעמענט (יסוד-טיפ) פון דעם אטאם. למשל יעדער קופער אטאם אנטהאלט 29 פראטאנען. דער צאל נייטראנען באשטימט דער [[איזאטאפ]] פונם עלעמענט. | ||
רעדאגירונגען