אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:פלאנעט"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
אין תקציר עריכה
 
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ")
 
(10 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = celestial body directly orbiting a star or stellar remnant|העב=גרם שמים שאינו כוכב|דייטש=Himmelskörper, der sich um einen Stern bewegt|}}
[[טעקע:Solar System size to scale mul.svg|ממוזער|350px|די זון סיסטעם.]]
[[טעקע:Solar System size to scale mul.svg|ממוזער|350px|די זון סיסטעם.]]
א '''פלאנעט''' (פון [[גריכיש]] '''Πλανήτης''', "וואנדערער") איז א הימלישער קערפער וואס ארביטירט ארום דער [[זון]] אדער א [[שטערן]].
א '''פלאנעט''' (פון [[גריכיש]] '''Πλανήτης''', "וואנדערער") איז א הימלישער קערפער וואס ארביטירט ארום דער [[זון]] אדער א [[שטערן]].
שורה 8: שורה 9:
:(ב) זיין מאסע איז גענוג גרויס אז עס איז קיילעכדיג פון דער אייגענער [[כח המשיכה]];
:(ב) זיין מאסע איז גענוג גרויס אז עס איז קיילעכדיג פון דער אייגענער [[כח המשיכה]];
:(ג) ער רוימט אוועק פון זיין אָרביט אנדערע קערפערלעך;
:(ג) ער רוימט אוועק פון זיין אָרביט אנדערע קערפערלעך;
אדער דרויסן פון דער זון סיסטעם<ref name=WSGESP>[http://www.dtm.ciw.edu/boss/definition.html ארבעט גרופע אין עבודה וועגן פלאנעטן מחוץ דער זון סיסטעם (WGESP) פון דעם ] - IAU פעברואר 2001, צוריקבאקומען מיי 2006. {{לינקשפראך|ענגליש}}</ref>,
אדער דרויסן פון דער זון סיסטעם<ref name=WSGESP>[http://www.dtm.ciw.edu/boss/definition.html ארבעט גרופע אין עבודה וועגן פלאנעטן מחוץ דער זון סיסטעם (WGESP) פון דעם ] - IAU פעברואר 2001, צוריקבאקומען מאי 2006. {{לינקשפראך|ענגליש}}</ref>,
:(1) געפינט זיך אין אן ארביט ארום א [[שטערן]] אדער דער רעשט פון א שטערן;
:(1) געפינט זיך אין אן ארביט ארום א [[שטערן]] אדער דער רעשט פון א שטערן;
:(2) זיין מאסע איז צו קליין צו שאפן א [[קערנשמעלצונג]];
:(2) זיין מאסע איז צו קליין צו שאפן א [[קערנשמעלצונג]];
שורה 25: שורה 26:
די פלאנעטן פון דער זון סיסטעם ווערן קלאסיפיצירט אין דריי קאטעגאריעס:
די פלאנעטן פון דער זון סיסטעם ווערן קלאסיפיצירט אין דריי קאטעגאריעס:


* '''ערדישע פלאנעטן''' - די פלאנעטן וואס זענען ענלעך צום ערד־פלאנעט, וואס זענען צוזאמענגעשטעלט בעיקר פון [[שטיין|שטיינערים]]. די קאטעגאריע שליסט איין מערקור, ווענוס, די ערד און מאדים; אז מען רעכנט אריין אין דער קאטעגאריע אויך קארליק פלאנעטן דארף מען מיטרעכענען [[צערעס]] און די [[אסטערויד]]ן.
* '''ערדישע פלאנעטן''' - די פלאנעטן וואס זענען ענליך צום ערד־פלאנעט, וואס זענען צוזאמענגעשטעלט בעיקר פון [[שטיין|שטיינערים]]. די קאטעגאריע שליסט איין מערקור, ווענוס, די ערד און מאדים; אז מען רעכנט אריין אין דער קאטעגאריע אויך קארליק פלאנעטן דארף מען מיטרעכענען [[צערעס]] און די [[אסטערויד]]ן.
* '''[[גאז ריז]]ן''' - די פלאנעטן באשטייען בעיקר פון [[גאז]]ן און זענען אסאך ווייניגער געדיכט ווי די ערדישע פלאנעטן. די קאטעגאריע שליסט איין [[יופיטער]], [[ה]], [[אוראנוס]] און [[נעפטון]].
* '''[[גאז ריז]]ן''' - די פלאנעטן באשטייען בעיקר פון [[גאז]]ן און זענען אסאך ווייניגער געדיכט ווי די ערדישע פלאנעטן. די קאטעגאריע שליסט איין [[יופיטער]], [[ה]], [[אוראנוס]] און [[נעפטון]].
* '''איבערננפטונישע קערפער''' - די זענען די קערפער וואס געפינען זיך ווייטער פון דער זון ווי דער ארביט פון נעפטון. די קאטעגאריע שליסט איין די קארליק פלאנעטן [[פלוטאן]], [[עריס]], [[האומעע]] און [[מאקע-מאקע]].
* '''איבערננפטונישע קערפער''' - די זענען די קערפער וואס געפינען זיך ווייטער פון דער זון ווי דער ארביט פון נעפטון. די קאטעגאריע שליסט איין די קארליק פלאנעטן [[פלוטאן]], [[עריס]], [[האומעע]] און [[מאקע-מאקע]].
שורה 33: שורה 34:


== רעפערענצן ==
== רעפערענצן ==
<references/>
{{רעפערענצן}}
{{זונסיסטעם}}
{{זונסיסטעם}}


[[קאַטעגאָריע:פלאנעטן|*]]
[[קאַטעגאָריע:פלאנעטן|*]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:כוכב לכת]]

יעצטיגע רעוויזיע זינט 21:47, 26 אקטאבער 2023

די זון סיסטעם.

א פלאנעט (פון גריכיש Πλανήτης, "וואנדערער") איז א הימלישער קערפער וואס ארביטירט ארום דער זון אדער א שטערן.

א פלאנעט איז דעפינירט דורכן אינטערנאציאנאלן אסטראנאמישן פארבאנד (IAU) אזוי:

א הימלישער קערפער, אין דער זון סיסטעם[1],

(א) ארביטירט ארום דער זון;
(ב) זיין מאסע איז גענוג גרויס אז עס איז קיילעכדיג פון דער אייגענער כח המשיכה;
(ג) ער רוימט אוועק פון זיין אָרביט אנדערע קערפערלעך;

אדער דרויסן פון דער זון סיסטעם[2],

(1) געפינט זיך אין אן ארביט ארום א שטערן אדער דער רעשט פון א שטערן;
(2) זיין מאסע איז צו קליין צו שאפן א קערנשמעלצונג;
(3) זיין מאסע איז גענוג גרויס צו זיין א פלאנעט אין אונזער זון סיסטעם;

די דעפיניציע פון א פלאנעט אין דער זון סיסטעם איז הערשט אנגענומען געווארן אום 2006, אבער די דעפיניציע פון א פלאנעט מחוץ דער זון סיסטעם איז שוין אנגענומען געווארן אום 2003.

פלאנעטן אין דער זון סיסטעם

לויט די היינטיגע דעפיניציעס זענען דא אין דער זון סיסטעם דריי ערליי קערפער:

  1. פלאנעטן;
  2. קארליק פלאנעטן;
  3. קליינע קערפער אין דער זון סיסטעם (אסטערוידן, קאמעט, א.א.וו.);

די אכט פלאנעטן זענען: פיר ערדישע פלאנעטן מערקור, ווענוס, ערד פלאנעט, מאדים, און פיר גאז ריזן יופיטער, סאטורן, אוראנוס און נעפטון - די לעצטע צוויי רופט מען אייז ריזן.

די פלאנעטן פון דער זון סיסטעם ווערן קלאסיפיצירט אין דריי קאטעגאריעס:

  • ערדישע פלאנעטן - די פלאנעטן וואס זענען ענליך צום ערד־פלאנעט, וואס זענען צוזאמענגעשטעלט בעיקר פון שטיינערים. די קאטעגאריע שליסט איין מערקור, ווענוס, די ערד און מאדים; אז מען רעכנט אריין אין דער קאטעגאריע אויך קארליק פלאנעטן דארף מען מיטרעכענען צערעס און די אסטערוידן.
  • גאז ריזן - די פלאנעטן באשטייען בעיקר פון גאזן און זענען אסאך ווייניגער געדיכט ווי די ערדישע פלאנעטן. די קאטעגאריע שליסט איין יופיטער, ה, אוראנוס און נעפטון.
  • איבערננפטונישע קערפער - די זענען די קערפער וואס געפינען זיך ווייטער פון דער זון ווי דער ארביט פון נעפטון. די קאטעגאריע שליסט איין די קארליק פלאנעטן פלוטאן, עריס, האומעע און מאקע-מאקע.

זעט אויך

רעפערענצן

די זון סיסטעם
 
Solar System XXX RTL.png
די זון · מערקור · ווענוס · ערד · מאדים · צערעס · יופיטער · סאטורן · אוראנוס · נעפטון · פלוטאן · עריס
פלאנעטן · קארליק-פלאנעטן · לבנות: ערדיש · מארסיש · אסטערוידיש · יופיטעריש · סאטורניש · אוראניש · נעפטוניש · פלוטאניש · ערידיש
SSSBs:   מעטעארוידן· אסטערוידן (אסטערויד פאס) · Centaurs · TNOs (קויפער פאס/פארשפרייטער דיסק) · קאמעטן (אורט וואלקן)
זעט אויך אסטראנאמישע אביעקטן און דער זון-סיסטעמ'ס רשימה פון אביעקטן, סארטירט לויט ראדיוס אדער מאסע.
רשימה פון פּלאַנעטן

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!