אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:פלאנעט"
אין תקציר עריכה |
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ") |
||
(10 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = celestial body directly orbiting a star or stellar remnant|העב=גרם שמים שאינו כוכב|דייטש=Himmelskörper, der sich um einen Stern bewegt|}} | |||
[[טעקע:Solar System size to scale mul.svg|ממוזער|350px|די זון סיסטעם.]] | [[טעקע:Solar System size to scale mul.svg|ממוזער|350px|די זון סיסטעם.]] | ||
א '''פלאנעט''' (פון [[גריכיש]] '''Πλανήτης''', "וואנדערער") איז א הימלישער קערפער וואס ארביטירט ארום דער [[זון]] אדער א [[שטערן]]. | א '''פלאנעט''' (פון [[גריכיש]] '''Πλανήτης''', "וואנדערער") איז א הימלישער קערפער וואס ארביטירט ארום דער [[זון]] אדער א [[שטערן]]. | ||
שורה 8: | שורה 9: | ||
:(ב) זיין מאסע איז גענוג גרויס אז עס איז קיילעכדיג פון דער אייגענער [[כח המשיכה]]; | :(ב) זיין מאסע איז גענוג גרויס אז עס איז קיילעכדיג פון דער אייגענער [[כח המשיכה]]; | ||
:(ג) ער רוימט אוועק פון זיין אָרביט אנדערע קערפערלעך; | :(ג) ער רוימט אוועק פון זיין אָרביט אנדערע קערפערלעך; | ||
אדער דרויסן פון דער זון סיסטעם<ref name=WSGESP>[http://www.dtm.ciw.edu/boss/definition.html ארבעט גרופע אין עבודה וועגן פלאנעטן מחוץ דער זון סיסטעם (WGESP) פון דעם ] - IAU פעברואר 2001, צוריקבאקומען | אדער דרויסן פון דער זון סיסטעם<ref name=WSGESP>[http://www.dtm.ciw.edu/boss/definition.html ארבעט גרופע אין עבודה וועגן פלאנעטן מחוץ דער זון סיסטעם (WGESP) פון דעם ] - IAU פעברואר 2001, צוריקבאקומען מאי 2006. {{לינקשפראך|ענגליש}}</ref>, | ||
:(1) געפינט זיך אין אן ארביט ארום א [[שטערן]] אדער דער רעשט פון א שטערן; | :(1) געפינט זיך אין אן ארביט ארום א [[שטערן]] אדער דער רעשט פון א שטערן; | ||
:(2) זיין מאסע איז צו קליין צו שאפן א [[קערנשמעלצונג]]; | :(2) זיין מאסע איז צו קליין צו שאפן א [[קערנשמעלצונג]]; | ||
שורה 25: | שורה 26: | ||
די פלאנעטן פון דער זון סיסטעם ווערן קלאסיפיצירט אין דריי קאטעגאריעס: | די פלאנעטן פון דער זון סיסטעם ווערן קלאסיפיצירט אין דריי קאטעגאריעס: | ||
* '''ערדישע פלאנעטן''' - די פלאנעטן וואס זענען | * '''ערדישע פלאנעטן''' - די פלאנעטן וואס זענען ענליך צום ערד־פלאנעט, וואס זענען צוזאמענגעשטעלט בעיקר פון [[שטיין|שטיינערים]]. די קאטעגאריע שליסט איין מערקור, ווענוס, די ערד און מאדים; אז מען רעכנט אריין אין דער קאטעגאריע אויך קארליק פלאנעטן דארף מען מיטרעכענען [[צערעס]] און די [[אסטערויד]]ן. | ||
* '''[[גאז ריז]]ן''' - די פלאנעטן באשטייען בעיקר פון [[גאז]]ן און זענען אסאך ווייניגער געדיכט ווי די ערדישע פלאנעטן. די קאטעגאריע שליסט איין [[יופיטער]], [[ה]], [[אוראנוס]] און [[נעפטון]]. | * '''[[גאז ריז]]ן''' - די פלאנעטן באשטייען בעיקר פון [[גאז]]ן און זענען אסאך ווייניגער געדיכט ווי די ערדישע פלאנעטן. די קאטעגאריע שליסט איין [[יופיטער]], [[ה]], [[אוראנוס]] און [[נעפטון]]. | ||
* '''איבערננפטונישע קערפער''' - די זענען די קערפער וואס געפינען זיך ווייטער פון דער זון ווי דער ארביט פון נעפטון. די קאטעגאריע שליסט איין די קארליק פלאנעטן [[פלוטאן]], [[עריס]], [[האומעע]] און [[מאקע-מאקע]]. | * '''איבערננפטונישע קערפער''' - די זענען די קערפער וואס געפינען זיך ווייטער פון דער זון ווי דער ארביט פון נעפטון. די קאטעגאריע שליסט איין די קארליק פלאנעטן [[פלוטאן]], [[עריס]], [[האומעע]] און [[מאקע-מאקע]]. | ||
שורה 33: | שורה 34: | ||
== רעפערענצן == | == רעפערענצן == | ||
{{רעפערענצן}} | |||
{{זונסיסטעם}} | {{זונסיסטעם}} | ||
[[קאַטעגאָריע:פלאנעטן|*]] | [[קאַטעגאָריע:פלאנעטן|*]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
[[he:כוכב לכת]] |
יעצטיגע רעוויזיע זינט 21:47, 26 אקטאבער 2023
א פלאנעט (פון גריכיש Πλανήτης, "וואנדערער") איז א הימלישער קערפער וואס ארביטירט ארום דער זון אדער א שטערן.
א פלאנעט איז דעפינירט דורכן אינטערנאציאנאלן אסטראנאמישן פארבאנד (IAU) אזוי:
א הימלישער קערפער, אין דער זון סיסטעם[1],
- (א) ארביטירט ארום דער זון;
- (ב) זיין מאסע איז גענוג גרויס אז עס איז קיילעכדיג פון דער אייגענער כח המשיכה;
- (ג) ער רוימט אוועק פון זיין אָרביט אנדערע קערפערלעך;
אדער דרויסן פון דער זון סיסטעם[2],
- (1) געפינט זיך אין אן ארביט ארום א שטערן אדער דער רעשט פון א שטערן;
- (2) זיין מאסע איז צו קליין צו שאפן א קערנשמעלצונג;
- (3) זיין מאסע איז גענוג גרויס צו זיין א פלאנעט אין אונזער זון סיסטעם;
די דעפיניציע פון א פלאנעט אין דער זון סיסטעם איז הערשט אנגענומען געווארן אום 2006, אבער די דעפיניציע פון א פלאנעט מחוץ דער זון סיסטעם איז שוין אנגענומען געווארן אום 2003.
פלאנעטן אין דער זון סיסטעם
לויט די היינטיגע דעפיניציעס זענען דא אין דער זון סיסטעם דריי ערליי קערפער:
- פלאנעטן;
- קארליק פלאנעטן;
- קליינע קערפער אין דער זון סיסטעם (אסטערוידן, קאמעט, א.א.וו.);
די אכט פלאנעטן זענען: פיר ערדישע פלאנעטן מערקור, ווענוס, ערד פלאנעט, מאדים, און פיר גאז ריזן יופיטער, סאטורן, אוראנוס און נעפטון - די לעצטע צוויי רופט מען אייז ריזן.
די פלאנעטן פון דער זון סיסטעם ווערן קלאסיפיצירט אין דריי קאטעגאריעס:
- ערדישע פלאנעטן - די פלאנעטן וואס זענען ענליך צום ערד־פלאנעט, וואס זענען צוזאמענגעשטעלט בעיקר פון שטיינערים. די קאטעגאריע שליסט איין מערקור, ווענוס, די ערד און מאדים; אז מען רעכנט אריין אין דער קאטעגאריע אויך קארליק פלאנעטן דארף מען מיטרעכענען צערעס און די אסטערוידן.
- גאז ריזן - די פלאנעטן באשטייען בעיקר פון גאזן און זענען אסאך ווייניגער געדיכט ווי די ערדישע פלאנעטן. די קאטעגאריע שליסט איין יופיטער, ה, אוראנוס און נעפטון.
- איבערננפטונישע קערפער - די זענען די קערפער וואס געפינען זיך ווייטער פון דער זון ווי דער ארביט פון נעפטון. די קאטעגאריע שליסט איין די קארליק פלאנעטן פלוטאן, עריס, האומעע און מאקע-מאקע.
זעט אויך
רעפערענצן
- ↑ אלגעמיינע אסיפה פון דעם אינטערנאציאנאלן אסטראנאמישן פארבאנד – אויגוסט 2006: רעזולטאט פון דער אפשטימונג - IAU אוגוסט 2006. (ענגליש)
- ↑ ארבעט גרופע אין עבודה וועגן פלאנעטן מחוץ דער זון סיסטעם (WGESP) פון דעם - IAU פעברואר 2001, צוריקבאקומען מאי 2006. (ענגליש)
די זון סיסטעם |
---|
די זון · מערקור · ווענוס · ערד · מאדים · צערעס · יופיטער · סאטורן · אוראנוס · נעפטון · פלוטאן · עריס |
פלאנעטן · קארליק-פלאנעטן · לבנות: ערדיש · מארסיש · אסטערוידיש · יופיטעריש · סאטורניש · אוראניש · נעפטוניש · פלוטאניש · ערידיש |
SSSBs: מעטעארוידן· אסטערוידן (אסטערויד פאס) · Centaurs · TNOs (קויפער פאס/פארשפרייטער דיסק) · קאמעטן (אורט וואלקן) |
זעט אויך אסטראנאמישע אביעקטן און דער זון-סיסטעמ'ס רשימה פון אביעקטן, סארטירט לויט ראדיוס אדער מאסע. |
רשימה פון פּלאַנעטן |
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!