אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:ענערגיע"
ק (Removing Link GA template (handled by wikidata)) |
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ") |
||
| (10 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''ענערגיע''' אין אלגעמיין איז דאס דער [[קאנצעפט]] פון "א פאטענצאל צו מאכן טויש" | {{דעסקריפציע||ענגליש = quantitative property of a physical system, recognizable in the performance of work and in the form of heat and light|העב=גודל פיזיקלי סקלרי, שמציין את כמות העבודה היכולה להיעשות על ידי כוח|דייטש=fundamentale physikalische Größe|}} | ||
'''ענערגיע''' אין אלגעמיין איז דאס דער [[קאנצעפט]] פון "א פאטענצאל צו מאכן טויש" | |||
אין [[פיזיק]] איז דאס די מעסטונג ווילאנג מען קען אנהאלטן די ארויסגעבונג פון [[פאוער]]. אדער ווילאנג מען קען אנהאלטן [[מעכאנישע ארבעט]]. [[מאכט|פאוער]] איז די ראטע ווי שנעל עס נעמט מעכאנישע ארבעט אבער ענערגיע איז די מעגליכקייט דאס צו טאן. | אין [[פיזיק]] איז דאס די מעסטונג ווילאנג מען קען אנהאלטן די ארויסגעבונג פון [[פאוער]]. אדער ווילאנג מען קען אנהאלטן [[מעכאנישע ארבעט]]. [[מאכט|פאוער]] איז די ראטע ווי שנעל עס נעמט מעכאנישע ארבעט אבער ענערגיע איז די מעגליכקייט דאס צו טאן. | ||
עס זענען דא | עס זענען דא עטליכע סארטן ענערגיע: | ||
* [[פאנטציאנאלע ענערגיע]] | * [[פאנטציאנאלע ענערגיע]] | ||
* [[קינעטישע ענערגיע]] | * [[קינעטישע ענערגיע]] | ||
| שורה 11: | שורה 12: | ||
[[טעקע:Lightning 02.jpg|קליין|250px|א [[בליץ]] איז זעבארע ענערגיע]] | [[טעקע:Lightning 02.jpg|קליין|250px|א [[בליץ]] איז זעבארע ענערגיע]] | ||
ענערגיע קען ווערן פארוואנדלט פון איין פארעם אין אן אנדער פארעם, אבער לויטן פרינציפ פון [[קאנסערווירונג פון ענערגיע]] דער גאנצער סכום פון ענערגיע אין א סיסטעם ענדערט זיך נישט. די פארבינדונג צווישן היץ און מעכאנישער ענערגיע האט [[ | ענערגיע קען ווערן פארוואנדלט פון איין פארעם אין אן אנדער פארעם, אבער לויטן פרינציפ פון [[קאנסערווירונג פון ענערגיע]] דער גאנצער סכום פון ענערגיע אין א סיסטעם ענדערט זיך נישט. די פארבינדונג צווישן היץ און מעכאנישער ענערגיע האט [[דזשעימס פרעסקאט דזשול]] אנטדעקט אין 1845 . פון דעם איז ארויסגעקומען די טעאריע פון קאנסערווירונג פון ענערגיע, און די אנטוויקלונג פון דעם [[ערשטער געזעץ פון טערמאדינאמיק|ערשטן געזעץ פון טערמאדינאמיק]]. | ||
לויט דער [[ספעציעלע טעאריע פון רעלאטיוויטעט|ספעציעלער טעאריע פון רעלאטיוויטעט]] קען מאסע ווערן פארוואנדלט אין ענערגיע לויט דער גלייכונג [[E=mc²]]. | לויט דער [[ספעציעלע טעאריע פון רעלאטיוויטעט|ספעציעלער טעאריע פון רעלאטיוויטעט]] קען מאסע ווערן פארוואנדלט אין ענערגיע לויט דער גלייכונג [[E=mc²]]. | ||
| שורה 19: | שורה 20: | ||
[[קאַטעגאָריע:ענערגיע|*]] | [[קאַטעגאָריע:ענערגיע|*]] | ||
[[קאַטעגאָריע:פיזיק]] | [[קאַטעגאָריע:פיזיק]] | ||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | |||
[[קאַטעגאָריע:עלעמענטארע ארטיקלען צו פארברייטערן]] | |||
[[HE:אנרגיה]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 20:48, 26 אקטאבער 2023
ענערגיע אין אלגעמיין איז דאס דער קאנצעפט פון "א פאטענצאל צו מאכן טויש"
אין פיזיק איז דאס די מעסטונג ווילאנג מען קען אנהאלטן די ארויסגעבונג פון פאוער. אדער ווילאנג מען קען אנהאלטן מעכאנישע ארבעט. פאוער איז די ראטע ווי שנעל עס נעמט מעכאנישע ארבעט אבער ענערגיע איז די מעגליכקייט דאס צו טאן.
עס זענען דא עטליכע סארטן ענערגיע:
ענערגיע קען ווערן פארוואנדלט פון איין פארעם אין אן אנדער פארעם, אבער לויטן פרינציפ פון קאנסערווירונג פון ענערגיע דער גאנצער סכום פון ענערגיע אין א סיסטעם ענדערט זיך נישט. די פארבינדונג צווישן היץ און מעכאנישער ענערגיע האט דזשעימס פרעסקאט דזשול אנטדעקט אין 1845 . פון דעם איז ארויסגעקומען די טעאריע פון קאנסערווירונג פון ענערגיע, און די אנטוויקלונג פון דעם ערשטן געזעץ פון טערמאדינאמיק.
לויט דער ספעציעלער טעאריע פון רעלאטיוויטעט קען מאסע ווערן פארוואנדלט אין ענערגיע לויט דער גלייכונג E=mc².
די גארע ענערגיע פון א סיסטעם ווערט גערופן דער האַמילטאניאַן, נאך וויליאם ראאן האמילטאן. מען קען שרייבן די קלאסישע גלייכונגען פון באוועגונג ניצנדיק דעם האמילטאניאן, אויך פאר גאר קאמפלקסע אדער אבסטראקטע סיסטעמען.
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!