אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:רבי שמשון רפאל הירש"

קיין רעדאגירונג באמערקונג
(פון ראזמארינ'ס ענציק, זז' 74-76)
 
אין תקציר עריכה
 
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט}}
{{דרעפט}}
{{דעסקריפציע|19טן יארהונדערט דייטשער רב און טעאלאג}}
'''ר' שמשון רפאל הירש''', וועלכן קיין קלענערער ווי [[רבי יצחק אלחנן ספעקטאר|ר' יצחק אלחנן]] ז"ל רופט אָן: "הרב הגאון הצדיק החה"כ ר' שמשון ב"ר רפאל הירש זצ"ל… אשר בישראל גדול שמו במפעליו הקדושים".
'''ר' שמשון רפאל הירש''', וועלכן קיין קלענערער ווי [[רבי יצחק אלחנן ספעקטאר|ר' יצחק אלחנן]] ז"ל רופט אָן: "הרב הגאון הצדיק החה"כ ר' שמשון ב"ר רפאל הירש זצ"ל… אשר בישראל גדול שמו במפעליו הקדושים".


ר' שמשון רפאל איז געבוירן געווארן כ"ד סיון תקס"ח, יוני 20, 1808, אין דער שטאט [[האמבורג]], דייטשלאנד. ער שטאמט פון א זייער אנגעזעענער פאַמיליע. זיין פאטער איז געווען אַן אנגעזעענער סוחר וועלכער פלעגט ווידמען זייער פיל צייט צו לערנען תורה. זיין זיידע ר' מנחם מענדל פראנקפורטער איז געווען דער ראבינאטס פארזיצער אין [[אלטונא]], אָן געהאלט, און ער האט געגרינדעט א תלמוד תורה דארט. זיין עלטער פעטער, ר' יהודה לייב, ר' מנחם מענדל'ס ברודער איז דער מחבר פון "הרכסים לבקעה", און פון "קול יהודה".
ר' שמשון רפאל איז געבוירן געווארן כ"ד סיון תקס"ח, יוני 20, 1808, אין דער שטאט [[האמבורג]], דייטשלאנד. ער שטאמט פון א זייער אנגעזעענער פאמיליע. זיין פאטער איז געווען אַן אנגעזעענער סוחר וועלכער פלעגט ווידמען זייער פיל צייט צו לערנען תורה. זיין זיידע ר' מנחם מענדל פראנקפורטער איז געווען דער ראבינאטס פארזיצער אין [[אלטונא]], אָן געהאלט, און ער האט געגרינדעט א תלמוד תורה דארט. זיין עלטער פעטער, ר' יהודה לייב, ר' מנחם מענדל'ס ברודער איז דער מחבר פון "הרכסים לבקעה", און פון "קול יהודה".


זיין פאטער האט גערעכנט אפילו צו אים מאכן פאר א סחר, אבער ר' שמשון רפאל'ס שטארקע נייגונג צו לערנען, און זיין אינערליכער רוף און דראנג צו טון עפּעס פאר דעם אידישן פאלק, האבן איבערגעוואויגן זיין פאטער'ס פארלאנג. און ער האט אנגעהויבן צו גרייטן זיך פאר א ראבינער קאריערע, צו העלפן פארשטארקן תורה אידישקייט.
זיין פאטער האט אפילו גערעכנט אים צו מאכן פאר א סוחר, אבער ר' שמשון רפאל'ס שטארקע נייגונג צו לערנען, און זיין אינערליכער רוף און דראנג צו טון עפּעס פאר דעם אידישן פאלק, האבן איבערגעוואויגן זיין פאטער'ס פארלאנג. און ער האט אנגעהויבן צו גרייטן זיך פאר א ראבינער קאריערע, צו העלפן פארשטארקן תורה אידישקייט.


זיין ערשטע בילדונג האט ר' שמשון רפאל באקומען פון דעם "חכם" ר' יצחק באַרנאיס וועלכער האט אים שטארק באאיינפלוסט צו פאראייניגן רעליגיעז אידישקייט און חכמת ישראל, אידישע וויסנשאפט מיט אלגעמיינער בילדונג. און פון אים האט ער געלערנט ווי צו "פּרעדיגן" אויף א מאדערנעם אופן אין א נייעם סטיל אין דער דייטשער שפּראך. ער לערנט דענצמאל אין [[רבי יעקב עטלינגער|ר' יעקב עטלינגער'ס]] ישיבה אין מאַנהיים. ער שטודירט שפּעטער אין דער אוניווערזיטעט אין באָן, וואו ער האט זיך אויסגעצייכנט אין [[פילאזאפיע]] און אין אנדערע וויסנשאפטן. שוין אלס סטודענט זענען ער און זיין חבר אברהם גייגער, זיין שפּעטערער [[אידעאלאגיע]] קעגנער, געווארן דער מיטלפּונקט פון א קרייז, וועלכער האט געקוקט צו זיי פאר פירערשאפט.
זיין ערשטע בילדונג האט ר' שמשון רפאל באקומען פון דעם "חכם" ר' יצחק באַרנאיס וועלכער האט אים שטארק באאיינפלוסט צו פאראייניגן רעליגיעז אידישקייט און חכמת ישראל, אידישע וויסנשאפט מיט אלגעמיינער בילדונג. און פון אים האט ער געלערנט ווי צו "פּרעדיגן" אויף א מאדערנעם אופן אין א נייעם סטיל אין דער דייטשער שפּראך. ער לערנט דענצמאל אין [[רבי יעקב עטלינגער|ר' יעקב עטלינגער'ס]] ישיבה אין מאַנהיים. ער שטודירט שפּעטער אין דער אוניווערזיטעט אין באָן, וואו ער האט זיך אויסגעצייכנט אין [[פילאזאפיע]] און אין אנדערע וויסנשאפטן. שוין אלס סטודענט זענען ער און זיין חבר אברהם גייגער, זיין שפּעטערער [[אידעאלאגיע]] קעגנער, געווארן דער מיטלפּונקט פון א קרייז, וועלכער האט געקוקט צו זיי פאר פירערשאפט.
שורה 40: שורה 41:
==רעפערענצן==
==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}
{{רעפערענצן}}
{{גרונטסארטיר:הירש, שמשון}}
[[קאַטעגאָריע:דייטשער רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:הויפט רבנים]]
[[he:רבי שמשון בן רפאל הירש]]