מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
פארברייטערט
קאין תקציר עריכה |
(פארברייטערט) צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| שורה 3: | שורה 3: | ||
דער '''אב בית דין''' (אין [[ראשי תיבות]]: '''אב"ד''') איז דער [[דיין]] וועלכער זיצט אין שפיץ פון [[בית דין]], און איז א טיטל וואָס ווערט געגעבן דעם העכסטן רב אין א שטאָט. | דער '''אב בית דין''' (אין [[ראשי תיבות]]: '''אב"ד''') איז דער [[דיין]] וועלכער זיצט אין שפיץ פון [[בית דין]], און איז א טיטל וואָס ווערט געגעבן דעם העכסטן רב אין א שטאָט. | ||
אין די תקופה פון [[סמיכת זקנים|סמיכה]] איז דער דיין געווען דער צווייטער אין ראנג צום [[נשיא]]. | אין די תקופה פון [[סמיכת זקנים|סמיכה]] איז דער דיין געווען דער צווייטער אין ראנג צום [[נשיא]]. אין די תקופה פון די [[גאונים]] איז ער געווען דער צווייטער אין ראנג צום גאון. | ||
==היסטאריע== | ==היסטאריע== | ||
| שורה 16: | שורה 16: | ||
יענעם טאָג אלס צייכן פון טרויער{{הערה|{{בבלי|מועד קטן|כב|ב}}}}. | יענעם טאָג אלס צייכן פון טרויער{{הערה|{{בבלי|מועד קטן|כב|ב}}}}. | ||
דער אב בית דין פלעגט פעסטשטעלן ווען [[ראש חודש]] איז, און ער פלעגט [[קידוש החודש|הייליגן]] דעם ראש חודש{{הערה|{{משנה|ראש השנה|ב|ז}}}}. | דער אב בית דין פלעגט זיצן אין סנהדרין צו די רעכטע זייט פון דער נשיא{{הערה|{{רמב"ם|סנהדרין|א|ג}}}}. ער פלעגט פעסטשטעלן ווען [[ראש חודש]] איז, און ער פלעגט [[קידוש החודש|הייליגן]] דעם ראש חודש{{הערה|{{משנה|ראש השנה|ב|ז}}}}. לויט ווי פארציילט אין מדרש, איז ער אויך געשטאנען אין שפיץ פון דער באזונדערער בית דין וואס איז געשטעלט געווארן צו באשטימען איבער דעם [[עיבור יאר|עיבור פון א יאר]]{{הערה|{{מדרש רבה|שמות|טו|כ}}}}. | ||
לויט טייל, איז דער אב בית דין אויך אנגערופן געווארן דער "מופלא שבבית דין", און זיין אויפגאבע איז געווען אויסצולערנען די אנדערע מיטגלידער פונעם בית דין און זיי פאררעכטן ווען זיי מאכן א טעות{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|טז|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=אחד ממונה}}}}. | |||
==שפעטערע תקופות== | ==שפעטערע תקופות== | ||
אויך נאָך די צייטן פון דער גמרא, אין דער עפּאָכע פון די [[גאונים]], סיי אין בבל און סיי אין ארץ-ישראל, איז געווען איינער פון די פירער פון דער [[ישיבה]] וואָס האָט געטראָגן דעם טיטל אב בית דין. | אויך נאָך די צייטן פון דער גמרא, אין דער עפּאָכע פון די [[גאונים]], סיי אין בבל און סיי אין ארץ-ישראל, איז געווען איינער פון די פירער פון דער [[ישיבה]] וואָס האָט געטראָגן דעם טיטל אב בית דין. יעדע ישיבה האט געהאט א בית דין, און דער דיין אין שפיץ דערפון, אויך באקאנט אלס דער "דיינא דבבא", איז געווען פאררעכנט אלס סגן און ממלא מקום פון דער ראש ישיבה (דער גאון){{הערה|{{דעת|ד"ר יהושע הורוביץ|daat/kitveyet/mahanaim/batey-hadin.htm|בתי הדין בתקופת הגאונים}}}}. | ||
אין די שפּעטערע צייטן אין אייראָפּע געפינען מיר אסאך [[רבנים]] באצייכנט מיט דעם טיטל "אב"ד" (וואָס איז די ראשי-תיבות פון אב בית דין) אָדער ראב"ד ("ראש (אב) בית דין" אָדער "רבינו אב בית דין"). | אין די שפּעטערע צייטן אין אייראָפּע געפינען מיר אסאך [[רבנים]] באצייכנט מיט דעם טיטל "אב"ד" (וואָס איז די ראשי-תיבות פון אב בית דין) אָדער ראב"ד ("ראש (אב) בית דין" אָדער "רבינו אב בית דין"). | ||