אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:ביאלאגיע"
ק (1 רעוויזיע אימפארטירט: אימפארטירט פון די יידישע וויקיפעדיע, זע ביישטייערער ליסטע) |
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ") |
||
| (8 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = scientific study of living things, especially their structure, function, growth, evolution, and distribution|העב=חקר הרכב עולם החי|דייטש=Wissenschaft des Lebendigen|}} | |||
'''ביאלאגיע''' איז א אפטייל פון [[נאטור]] וויסנשאפט קלאסיפיקאציע אין [[אקאדעמיע]] וואס שטודירט לעבן און לעבעדיקער. | '''ביאלאגיע''' איז א אפטייל פון [[נאטור]] וויסנשאפט קלאסיפיקאציע אין [[אקאדעמיע]] וואס שטודירט לעבן און לעבעדיקער. | ||
| שורה 28: | שורה 29: | ||
ביאלאגיע האט אנגהויבן צו וואקסן און ווערן אנטוויקלט ווען [[אנטאני וואן ליאוונהוק]] האט פארבעסערט דעם [[מיקראסקאפ]]. דעמאלסט האבן אויסגעפונען [[ספערמאטאזאא]] און [[באקטעריע]]. | ביאלאגיע האט אנגהויבן צו וואקסן און ווערן אנטוויקלט ווען [[אנטאני וואן ליאוונהוק]] האט פארבעסערט דעם [[מיקראסקאפ]]. דעמאלסט האבן אויסגעפונען [[ספערמאטאזאא]] און [[באקטעריע]]. | ||
אויך דורך ניצן דעם פארבעסערטן מיקראסקאפ אינעם אנהייב 19טן יארהונדערט ווען | אויך דורך ניצן דעם פארבעסערטן מיקראסקאפ אינעם אנהייב 19טן יארהונדערט ווען עטליכע ביאלאגן האבן פארשטאנן דאס צענטראלע חשיבות פונעם [[צעל]]. אין 1838 און 1839 האבן [[מאטיאס יאקאב שליידן|שליידן]] און [[טעאדאר שוואן|שוואן]] פארגעשטלעט די פרינציפן (1) די באזיס איינהייט פון אן ארגאניזם איז דער צעל און (2) אן איינציגער צעל האט אלע כאראקטעריסטיקן פון לעבן. דעם דריטן פרינציפ אז (3) אלע צעלן קומען פון דער צעשפאלטונג פון אנדערע צעלן האט פארגעשלאגן [[ראבערט רעמאק]]. אין די 1860ער יארן האבן כמעט אלע ביאלאגן מסכים געווען צו די דריי פרינציפן פון [[צעל טעאריע]]. | ||
== כעמישע יסוד == | == כעמישע יסוד == | ||
| שורה 50: | שורה 51: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
{{ביאלאגיע פיסל}} | {{ביאלאגיע פיסל}} | ||
{{ביאלאגיע | {{שטומף|ביאלאגיע}} | ||
[[קאַטעגאָריע:ביאלאגיע|*]] | [[קאַטעגאָריע:ביאלאגיע|*]] | ||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | |||
[[קאַטעגאָריע:עלעמענטארע ארטיקלען צו פארברייטערן]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
[[he:ביולוגיה]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 12:27, 26 אקטאבער 2023
ביאלאגיע איז א אפטייל פון נאטור וויסנשאפט קלאסיפיקאציע אין אקאדעמיע וואס שטודירט לעבן און לעבעדיקער.
- בעלי חיים
- גוף-אַנאָטאָמיע
- אָרגאַנען
- פיזיאלאגיע
- זאאלאגיע
- פלאנצן
- שוואמען
- מיקראארגאניזמען—באקטעריע און ארכעען
היינט טוט מען צעטיילן אלע לעבעדיקע ארגאניזמען אין דריי געביטן: אייקאריאטן, ארכעען און באקטעריע.
געביטן אין ביאלאגיע
גענעטיק פארשט די גענעס.
פיזיאלאגיע פארשט די מעכאנישע פראצעסן פון לעבעדיקע באשעפענישן.
די ביאלאגיע פון בעלי חיים ווערט גערופן זאאלאגיע, און די ביאלאגיע פון פלאנצן הייסט באטאניק.
עקאלאגיע פארשט די פארשפרייטונג פון באשעפענישן.
עטאלאגיע פארשט די פירעכץ פון בעלי חיים, ספעציעל די סאציאלע בעלי חיים ווי פרימאטן און הינט.
מאלעקולארע ביאלאגיע באשעפטיגט זיך מיט די מאלעקולן אין לעבנדיקע סיסטעמען. דאס שליסט איין די שטודיע פון קערנזויערן, פראטעינען, קארבאהידראטן און ליפידן.
צעלן
ביאלאגיע האט אנגהויבן צו וואקסן און ווערן אנטוויקלט ווען אנטאני וואן ליאוונהוק האט פארבעסערט דעם מיקראסקאפ. דעמאלסט האבן אויסגעפונען ספערמאטאזאא און באקטעריע.
אויך דורך ניצן דעם פארבעסערטן מיקראסקאפ אינעם אנהייב 19טן יארהונדערט ווען עטליכע ביאלאגן האבן פארשטאנן דאס צענטראלע חשיבות פונעם צעל. אין 1838 און 1839 האבן שליידן און שוואן פארגעשטלעט די פרינציפן (1) די באזיס איינהייט פון אן ארגאניזם איז דער צעל און (2) אן איינציגער צעל האט אלע כאראקטעריסטיקן פון לעבן. דעם דריטן פרינציפ אז (3) אלע צעלן קומען פון דער צעשפאלטונג פון אנדערע צעלן האט פארגעשלאגן ראבערט רעמאק. אין די 1860ער יארן האבן כמעט אלע ביאלאגן מסכים געווען צו די דריי פרינציפן פון צעל טעאריע.
כעמישע יסוד
אטאמען און מאלעקולן
וואסער
אראגאנישע פארבינדונגען
מאקראמאלעקולן
גאלעריע
בעלי חיים - Bos primigenius taurus
פלאנצן - Triticum
שוואמען - Morchella esculenta
באקטעריע - Gemmatimonas aurantiaca (- = 1 Micrometer)
ארכעען - Halobacteria
ווירוס - Gamma phage
אַלגעמיינע אונטער-פעלדער אין ביאלאגיע
|
|---|
| אנאטאמיע | אנטוויקלונס ביאלאגיע | באטאניק | באקטעריאלאגיע | ביאאינפארמאטיק | ביאטעכנאלאגיע | ביאכעמיע | גענאמיק | גענעטיק | זאאלאגיע | טאקסאנאמיע | ים ביאלאגיע | מענטשליכע ביאלאגיע | מיקראביאלאגיע | מאלעקולארע ביאלאגיע | מקור פון לעבן | עקאלאגיע | עוואלוציעס ביאלאגיע | פאטאלאגיע | פאלעאנטאלאגיע | פאראזיטאלאגיע | פיזיאלאגיע | צעל-ביאלאגיע |
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!