אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אבישג השונמית"

יעצטיגע רעוויזיע זינט 16:56, 6 נאוועמבער 2024

אבישג השונמית (פון שונם) איז געווען זייער א שיין מיידל, וועמען מ'האט אויסגעקליבן צו זיין די פערזענליכע דינסט פון דוד המלך אין זיין עלטער.

אין תנ"ך

אין ספר מלכים ווערט געשילדערט אז ווען דוד איז אלט געווארן 70 יאר^[1] האט מען אים נישט געקענט דערווארעמען דורך קליידער, דעריבער האבן זיינע קנעכט פארגעשלאגן צו זוכן א מיידל פאר א דינסט וועלכע זאל ליגן אין זיין בוזעם. נאכ׳ן זוכן איבער גאנץ ארץ ישראל איז געטראפן געווארן אבישג, א גאר שיין מיידל, וועלכע איז געברענגט געווארן צום קעניג. זי איז געווען דוד׳ס באדינערין אבער ער האט נישט געהאט קיין הייראט-באציאונגען מיט איר^[2].

נאך די פטירה פון דוד, האט אדוניהו געוואלט חתונה האבן מיט אבישג, וואס האט צוגעברענגט אז ער זאל ווערן אומגעברענגט אויפ'ן באפעל פון שלמה המלך^[3]. עס ווערט ערקלערט אז אבישג איז געווען פאררעכנט א "שרביט המלך" מיט וועלכע נאר א קעניג מעג זיך באניצן^[4], און אדוניהו האט דעריבער געוויזן מיט זיין בקשה אז ער פאררעכנט זיך א קעניג און ער טוט ווידערשפעניגן אין די מלוכה פון שלמה^[5].

אין חז"ל

אין גמרא ווערט פארציילט אז אבישג האט געבעטן דוד אז ער זאל חתונה האבן מיט איר, אבער ער האט איר אפגעזאגט וויבאלד ער האט שוין פארמאגט אכצן פרויען, דאס מערסטע וואס א מלך מעג האבן, און ער האט איר דערביי אויפגעוויזן אז דאס איז נישט בלויז א תירוץ צוליב זיין עלטער^[4].

חז"ל זאגן אז די סנהדרין האבן באזונדער מתיר געווען דעם איסור פון יחוד פאר דוד המלך, נישט זייענדיג פארהייראט צו אים. דאס איז געווען אנגענומען אלס א בעסערע אויסוועג, ווי איידער אז דוד זאל מגרש זיין איינע פון זיינע פרויען און נעמען אבישג - צייגנדיג די הארבקייט פון גירושין^[4].

לויט א מקור, איז די אשה השונמית פון די צייטן פון אלישע געווען א שוועסטער פון אבישג^[6].

דרויסנדיגע לינקס

אבישג, אין אידישע פרויען ענציקלאפעדיע (ענגליש)
אבישג אין מדרש און אגדה, אין אידישע פרויען ענציקלאפעדיע (ענגליש)

רעפערענצן

דאס איז א דרעפט ארטיקל. עס איז אַן אַרבעט אין פּראָגרעס וואָס איז אָפן פאַר רעדאַגירונג דורך סיי וועם. ווען דער דרעפט איז פארטיג, ביטע גייט איבער דעם אריבערפירן טשעקליסט, זיכער צו מאכן אז עס איז גרייט. דערנאך קענט איר בעטן פון די דרעפט אריבערפירער אז זיי זאלן עס איבערגיין און אריבערפירן צום הויפט געביט. (אייער בקשה וועט פובליצירט ווערן אין המכלול:אריבערפירן דרעפטס, און דארט וועט אויך ערשיינען דער ענטפער - אויב פעלט אויס).

ביטע אריבערפירן

[1] רד״ק

[2] מלכים א' א, א–ג

[3] מלכים א' ב, יג–כה

[כבא-4] 4.0 ^4.1 ^4.2 סנהדרין כב, א

[5] מהרש"א, סנהדרין כב, א

[6] פרקי דרבי אליעזר, פרק ל"ג

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ שורה 1: / שורה 1: @@
-'''אבישג השונמית''' איז געווען זייער א שיין [[מיידל]], וועמען מ'האט אויסגעקליבן צו זיין די באדינערן פון [[דוד המלך]] אין זיין עלטער, אבער ער האט איר נישט פארהייראט. ווי עס שטייט אין מלכים פרק א':
+{{דעסקריפציע|פערזענליכע דינסט פון דוד המלך אויף דער עלטער}}
+'''אבישג השונמית''' (פון [[שונם]]) איז געווען זייער א שיין [[מיידל]], וועמען מ'האט אויסגעקליבן צו זיין די פערזענליכע דינסט פון [[דוד המלך]] אין זיין עלטער.
-'''אין יידיש:'''
+== אין תנ"ך ==
-:''און דער מלך דוד איז געוואָרן אַלט און באַטאָגט... און זיי האָבן געזוכט אַ שיין מיידל אין גאַנצן געמאַרק פון ישׂראל, און זיי האָבן געפונען אַבישַג פון שוּנֵם און האָבן זי געבראַכט צום מלך. און די מיידל איז געווען שיין ביז גאָר; און זי איז געווען דעם מלך אַ וואַרטאָרין, און האָט אים באַדינט; אָבער דער מלך האָט זי ניט דערקענט.''
+אין [[ספר מלכים]] ווערט געשילדערט אז ווען דוד איז אלט געווארן 70 יאר{{הערה|רד״ק}} האט מען אים נישט געקענט דערווארעמען דורך קליידער, דעריבער האבן זיינע קנעכט פארגעשלאגן צו זוכן א מיידל פאר א דינסט וועלכע זאל ליגן אין זיין בוזעם. נאכ׳ן זוכן איבער גאנץ ארץ ישראל איז געטראפן געווארן אבישג, א גאר שיין מיידל, וועלכע איז געברענגט געווארן צום קעניג.  זי איז געווען דוד׳ס באדינערין אבער ער האט נישט געהאט קיין הייראט-באציאונגען מיט איר{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|א|א|ג}}}}.
-'''אין לשון קודש:'''
+נאך די פטירה פון דוד, האט [[אדוניהו]] געוואלט חתונה האבן מיט אבישג, וואס האט צוגעברענגט אז ער זאל ווערן אומגעברענגט אויפ'ן באפעל פון [[שלמה המלך]]{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|ב|יג|כה}}}}. עס ווערט ערקלערט אז אבישג איז געווען פאררעכנט א "שרביט המלך" מיט וועלכע נאר א קעניג מעג זיך באניצן{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|כב|א}}|שם=כבא}}, און אדוניהו האט דעריבער געוויזן מיט זיין בקשה אז ער פאררעכנט זיך א קעניג און ער טוט ווידערשפעניגן אין די מלוכה פון שלמה{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|כב|א|מפרש=מהרש"א}}}}.
-:''וְהַמֶּלֶךְ דָּוִד זָקֵן, בָּא בַּיָּמִים... וַיֹּאמְרוּ לוֹ עֲבָדָיו, יְבַקְשׁוּ לַאדֹנִי הַמֶּלֶךְ נַעֲרָה בְתוּלָה, וְעָמְדָה לִפְנֵי הַמֶּלֶךְ, וּתְהִי-לוֹ סֹכֶנֶת; וְשָׁכְבָה בְחֵיקֶךָ, וְחַם לַאדֹנִי הַמֶּלֶךְ. וַיְבַקְשׁוּ נַעֲרָה יָפָה, בְּכֹל גְּבוּל יִשְׂרָאֵל; וַיִּמְצְאוּ, אֶת-אֲבִישַׁג הַשּׁוּנַמִּית, וַיָּבִאוּ אֹתָהּ, לַמֶּלֶךְ. ד וְהַנַּעֲרָה, יָפָה עַד-מְאֹד; וַתְּהִי לַמֶּלֶךְ סֹכֶנֶת וַתְּשָׁרְתֵהוּ, וְהַמֶּלֶךְ לֹא יְדָעָהּ.''
-אין די מפורשים איז דא א מחלוקה, צי וועלכן צוועק מ'האט גענומען אבישג פאר דוד המלך. לויט פשוט'ן פשט, איז דער צוועק געווען פאר די סיבה וואס שטייט אין פסוק, אז דוד המלך איז אלט געווארן און די קליידער האבן אים שוין נישט געווארימט ווי אמאל, האט מען דערפאר געזוכט א מיידל (וואס ווארימט מער ווי א חתונה געהאטע פרוי -= רש"י). דער מלבי"ם און אנדערע זאגן אבער אנדערש און טייטשן דאס ווארט "ותהי לו סכנת ושכבה בחיקך אנדערש).
+== אין חז"ל ==
+אין גמרא ווערט פארציילט אז אבישג האט געבעטן דוד אז ער זאל חתונה האבן מיט איר, אבער ער האט איר אפגעזאגט וויבאלד ער האט שוין פארמאגט אכצן פרויען, דאס מערסטע וואס א [[מלך]] מעג האבן, און ער האט איר דערביי אויפגעוויזן אז דאס איז נישט בלויז א תירוץ צוליב זיין עלטער{{הערה|שם=כבא}}.
-[[קאַטעגאָריע:פערזענליכקייטן אין תנ"ך]]
+חז"ל זאגן אז די [[סנהדרין]] האבן באזונדער מתיר געווען דעם איסור פון [[יחוד]] פאר דוד המלך, נישט זייענדיג פארהייראט צו אים. דאס איז געווען אנגענומען אלס א בעסערע אויסוועג, ווי איידער אז דוד זאל [[גט|מגרש זיין]] איינע פון זיינע פרויען און נעמען אבישג - צייגנדיג די הארבקייט פון גירושין{{הערה|שם=כבא}}.
-[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]
-{{קרד/ויקי/יידיש}}
+לויט א מקור, איז די [[אשה השונמית]] פון די צייטן פון [[אלישע]] געווען א שוועסטער פון אבישג{{הערה|{{פרקי דרבי אליעזר|לג}}}}.
+==דרויסנדיגע לינקס==
+* {{אנצ נשים יהודיות|abishag-bible|אבישג}}
+* {{אנצ נשים יהודיות|abishag-midrash-and-aggadah|אבישג אין מדרש און אגדה}}
+==רעפערענצן==
+{{רעפערענצן}}
+[[קאַטעגאָריע:פערזאנען אין ספר מלכים]]
+[[קאַטעגאָריע:פרויען אין תנ"ך]]
+[[קאַטעגאָריע:דוד]]
+{{דרעפט}}
+[[he:אבישג השונמית]]