אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:טייך"

8 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 3 יאָר
ק
החלפת טקסט – "פֿ" ב־"פ"
ק (החלפת טקסט – "׳" ב־"'")
ק (החלפת טקסט – "פֿ" ב־"פ")
שורה 2: שורה 2:
א '''טײַך''' איז א נאטורליכער וואסער וועג, וואס רוקט פריש וואסער אריבער א לאנד אפשניט פון העכער צו נידעריגער שטאפלס, און איז א וויכטיגער באשטאנדטייל פון דער וואסער צירקולאציע. דאס וואסער אין א טייך קען זיין פון [[קוואל]]ן אדער וואס רינט אפ פון די ברעגן אדער וואס צעלאזט זיך פון א [[גלעטשער]].
א '''טײַך''' איז א נאטורליכער וואסער וועג, וואס רוקט פריש וואסער אריבער א לאנד אפשניט פון העכער צו נידעריגער שטאפלס, און איז א וויכטיגער באשטאנדטייל פון דער וואסער צירקולאציע. דאס וואסער אין א טייך קען זיין פון [[קוואל]]ן אדער וואס רינט אפ פון די ברעגן אדער וואס צעלאזט זיך פון א [[גלעטשער]].


ע"פ רוב דאס וואסער אין דעם טייך פֿליסט אין א ים, אקעאן אדער אן [[אזערע]].
ע"פ רוב דאס וואסער אין דעם טייך פליסט אין א ים, אקעאן אדער אן [[אזערע]].


אין דער היסטאריע פון דער וועלט האבן מענטשן זיך באזעצט א יישוב ביי די ברעגן פון א טייך. די גרויסע וועלט ציוויליזאציעס האבן זיך אנטוויקלט אין די טאלן פון טייכן: [[מעסאפאטאמיע]] (טאל פון [[פרת]] און [[חידקל]]), [[אינדוס טאל]], טאל פונעם [[געלער טייך|געלן טייך]] און טאל פון [[נילוס]].
אין דער היסטאריע פון דער וועלט האבן מענטשן זיך באזעצט א יישוב ביי די ברעגן פון א טייך. די גרויסע וועלט ציוויליזאציעס האבן זיך אנטוויקלט אין די טאלן פון טייכן: [[מעסאפאטאמיע]] (טאל פון [[פרת]] און [[חידקל]]), [[אינדוס טאל]], טאל פונעם [[געלער טייך|געלן טייך]] און טאל פון [[נילוס]].
שורה 18: שורה 18:
א טייך הייבט אן ביי א [[קוואל]] (אדער אפטמאל עטלעכע קוואלן), פאלגט א לויף, און ענדיגט ביי א מויל (אדער עטלעכע מיילער). געווענלעך פליסט דאס וואסער פון א טייך אין א קאנאל, וואס איז א טייכגעלעגער צווישן צוויי ברעגן.
א טייך הייבט אן ביי א [[קוואל]] (אדער אפטמאל עטלעכע קוואלן), פאלגט א לויף, און ענדיגט ביי א מויל (אדער עטלעכע מיילער). געווענלעך פליסט דאס וואסער פון א טייך אין א קאנאל, וואס איז א טייכגעלעגער צווישן צוויי ברעגן.


טייכן קענען פֿליסן אראפ בערג, אדורך טאָלן אדער לענגאויס פלוינען, און קענען שאפן [[בארגשפאלט]]ן.
טייכן קענען פליסן אראפ בערג, אדורך טאָלן אדער לענגאויס פלוינען, און קענען שאפן [[בארגשפאלט]]ן.


דער רעכטער ברעג פון א טייך באדייט דעם ברעג צורעכטס ווען מען קוקט אין דער ריכטונג וואו דער טייך פֿליסט, און דער לינקער ברעג דעם ברעג צולינקס.
דער רעכטער ברעג פון א טייך באדייט דעם ברעג צורעכטס ווען מען קוקט אין דער ריכטונג וואו דער טייך פליסט, און דער לינקער ברעג דעם ברעג צולינקס.


רוב טייכן פליסן אויפן אייבערפלאך פון דער ערד. טייל טייכן אבער פליסן אין היילן אונטער דער ערד; דאס פאסירט מערסטנס אין [[קאלכשטיין]] בערג.
רוב טייכן פליסן אויפן אייבערפלאך פון דער ערד. טייל טייכן אבער פליסן אין היילן אונטער דער ערד; דאס פאסירט מערסטנס אין [[קאלכשטיין]] בערג.
שורה 48: שורה 48:
[[File:river avon at keynsham arp.jpg|קליין|פרייצייט אקטיוויטעטן אויפן [[טייך עוואן (בריסטאל)|טייך עוואן]] ביי עוואן טאָל לאנדפארק, [[קיינשאם]], [[פאראייניגטע קעניגרייך]]. א שיפל וואס גיט יאזדעס צום ציבור פארט אדורך א צוגעבינדן פריוואט שיפל.]]
[[File:river avon at keynsham arp.jpg|קליין|פרייצייט אקטיוויטעטן אויפן [[טייך עוואן (בריסטאל)|טייך עוואן]] ביי עוואן טאָל לאנדפארק, [[קיינשאם]], [[פאראייניגטע קעניגרייך]]. א שיפל וואס גיט יאזדעס צום ציבור פארט אדורך א צוגעבינדן פריוואט שיפל.]]


טייכן ניצט מען ווי א מקור פון וואסער, צו באקומען עסן, פאר [[נאוויגאציע|טראנספארט]], אלס שוץ, ווי א מקור פון קראפט צו אפערירן מילן און אנדערע מאשינען, צו שאפן [[הידרא-עלעקטרישע קראפט|עלעקרטריע]], צו שווימען, און אויך אלס מיטל פטור צו ווערן פון אפפֿאַל.
טייכן ניצט מען ווי א מקור פון וואסער, צו באקומען עסן, פאר [[נאוויגאציע|טראנספארט]], אלס שוץ, ווי א מקור פון קראפט צו אפערירן מילן און אנדערע מאשינען, צו שאפן [[הידרא-עלעקטרישע קראפט|עלעקרטריע]], צו שווימען, און אויך אלס מיטל פטור צו ווערן פון אפפאַל.


שוין טויזנטער יארן וואס מען ניצט טייכן פאר נאוויגאציע. דאס ערשטע עדות פון ניצן א טייך פאר נאוויגאציע האט מען געטראפן אינעם אינדוס טאל, אין צפון־מערב אינדיע. טייך נאוויגאציע קען זיין ביליג, און ווערט נאך געניצט היינט אויף רוב פון די גרויסע טייכן, ווי דער [[אמאזאנאס (טייך)|אמאזאנאס]], דער [[גאנגעס]], דער [[נילוס]], די [[מיסיסיפי טייך|מיסיסיפי]] און דער [[אינדוס]]. 
שוין טויזנטער יארן וואס מען ניצט טייכן פאר נאוויגאציע. דאס ערשטע עדות פון ניצן א טייך פאר נאוויגאציע האט מען געטראפן אינעם אינדוס טאל, אין צפון־מערב אינדיע. טייך נאוויגאציע קען זיין ביליג, און ווערט נאך געניצט היינט אויף רוב פון די גרויסע טייכן, ווי דער [[אמאזאנאס (טייך)|אמאזאנאס]], דער [[גאנגעס]], דער [[נילוס]], די [[מיסיסיפי טייך|מיסיסיפי]] און דער [[אינדוס]].