בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,382
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "״" ב־""") |
ק (החלפת טקסט – "׳" ב־"'") |
||
| שורה 2: | שורה 2: | ||
== פאָנאָלאָגיע == | == פאָנאָלאָגיע == | ||
אין פאַרגלייך צום אַרויסרייד, וואָס ווערט דערקלערט אין די ווערק פון די [[טבריה'ער מסורה| | אין פאַרגלייך צום אַרויסרייד, וואָס ווערט דערקלערט אין די ווערק פון די [[טבריה'ער מסורה|טבריה'ער בעלי מסורה]], ווי אויך צו אַנדערע פריערע טראַדיציעס, באַווייזט די אשכנזישע הברה אַ ריי שינויים, וואָס אַ סך פון זיי שרייבט מען צו צו דער השפּעה פון אָרטיקע גלות שפּראַכן, וואָס די יידן האָבן אָנגענומען אין זייער לאַנגער וואַנדערונג פון [[מיטעלער מזרח|מיטלן מזרח]]. | ||
דער אַרויסרייד פון לשון קודש איז אויך אָפּהיינגיק פון קאָנטעקסט. דאס לייענען פון אַ [[בעל קורא]] איז מער בהסכם מיט דער אשכנזישער פאַרשטענדיקונג פון [[ניקוד]] און [[טעמים]], וואָס דעפינירט דעם פאָרמעלן סטיל פון דער אשכנזישער הברה, בשעת ביים לערנען און לייענען די [[גמרא]] און אַנדערע רבנישע טעקסטן איז דער אַרויסרייד נעענטער צו דעם פון סעמיטישן חלק וואָס אין [[יידיש]]. | דער אַרויסרייד פון לשון קודש איז אויך אָפּהיינגיק פון קאָנטעקסט. דאס לייענען פון אַ [[בעל קורא]] איז מער בהסכם מיט דער אשכנזישער פאַרשטענדיקונג פון [[ניקוד]] און [[טעמים]], וואָס דעפינירט דעם פאָרמעלן סטיל פון דער אשכנזישער הברה, בשעת ביים לערנען און לייענען די [[גמרא]] און אַנדערע רבנישע טעקסטן איז דער אַרויסרייד נעענטער צו דעם פון סעמיטישן חלק וואָס אין [[יידיש]]. | ||
| שורה 9: | שורה 9: | ||
פון די תחילתדיקע [[סעמיטישע שפראכן|סעמיטישע]] [[קאָנסאָנאַנט]] קלאַנגען האָבן די [[אל"ף]] און [[עי"ן]] ניט געלאָזן קיין שפּורן און ביידע ווערן היינט ניט אַרויסגערעדט. די צוויי אַנדער אותיות גרוניות, [[ה"א]] און [[חי"ת]], זיינען אויפגעהיט געוואָרן, אָבער דער חי"ת האָט פאַרלאָרן זיין געגאָרגלטנקייט און איז צונויפגעפאַלן מיטן [[כ"ף]] רפה אַלץ וועלאַרער [x]. | פון די תחילתדיקע [[סעמיטישע שפראכן|סעמיטישע]] [[קאָנסאָנאַנט]] קלאַנגען האָבן די [[אל"ף]] און [[עי"ן]] ניט געלאָזן קיין שפּורן און ביידע ווערן היינט ניט אַרויסגערעדט. די צוויי אַנדער אותיות גרוניות, [[ה"א]] און [[חי"ת]], זיינען אויפגעהיט געוואָרן, אָבער דער חי"ת האָט פאַרלאָרן זיין געגאָרגלטנקייט און איז צונויפגעפאַלן מיטן [[כ"ף]] רפה אַלץ וועלאַרער [x]. | ||
[[ג|גימ"ל]] און [[ד|דל"ת]] זיינען די איינציקע צווישן די [[בגדכפ"ת קאָנסאָנאַנטן]], וואָס זיינען אין דער אשכנזישער הברה איינאַרטיק. פּונקט אַזוי ווי אין דער | [[ג|גימ"ל]] און [[ד|דל"ת]] זיינען די איינציקע צווישן די [[בגדכפ"ת קאָנסאָנאַנטן]], וואָס זיינען אין דער אשכנזישער הברה איינאַרטיק. פּונקט אַזוי ווי אין דער טבריה'ער מסורה, האָבן די אַנדערע קאָנסאָנאַנטן פון דער סעריע צוויי רעאַליזאַציעס: אַ פּלאָסיווע (מיטן [[דגש]]) און אַ פריקאַטיווע (מיט [[רפה]]). דער פריקאַטיווער תֿ' (פריער [θ]) האָט זיך צוזאַמענגעשמאָלצן מיט [[סמ"ך]] און [[שׂי"ן]] אַלס [s]. די פּאָרלעך בּ/בֿ, כּ/כֿ, פּ/פֿ און תּ/תֿ זיינען אין געוויינלעכן רעגיסטער פון אשכנזישן אַרויסרייד פולשטענדיקע פאָנעמען, ד.ה. זיי קענען פאָרקומען אין די זעלביקע פּאָזיציעס און טראָגן טיילווייז אַ באַטייט־אונטערשיידנדיקע ראָלע. די תנכישע כללים פון ספּיראַנטיזאַציע ווערן פולקום געפאָלגט בלויז אין אַ פאָרזיכטיקן לייענען פון [[מקרא]]. | ||
די אַזוי גערופענע "עמפאַטישע" קאָנסאָנאַנטן [[ט|טי"ת]], [[ק|קו"ף]] און [[צ|צדי"ק]] האָבן אין אשכנז זיינע באַזונדערקייטן פאַרלאָרן. טי"ת און קו"ף זיינען אידענטיש מיט זייערע ניט־עמפאַטישע כנגדים ( | די אַזוי גערופענע "עמפאַטישע" קאָנסאָנאַנטן [[ט|טי"ת]], [[ק|קו"ף]] און [[צ|צדי"ק]] האָבן אין אשכנז זיינע באַזונדערקייטן פאַרלאָרן. טי"ת און קו"ף זיינען אידענטיש מיט זייערע ניט־עמפאַטישע כנגדים (ט' מיט תּ', ק' מיט כּ), בשעת צדי"ק האָט די רעאַליזאַציע פון אַפריקאַט t͡s. | ||
קאָנסאָנאַנטישער | קאָנסאָנאַנטישער ו', וואָס איז פריער געווען אַ האַלב־קאָנסאָנאַנט (דהיינו [w]) ווערט צווישן אשכנזים אַרויסגערעדט גענוי ווי בֿ'. | ||
[[ר|רי"ש]] און [[ל|למ"ד]] האָבן פאַרשידענע רעאַליזאַציעס לויט דעם אָפּשטאַם פון ריידער צי לייענער און די געבליבענע קאָנסאָנאַנטן האָבן זייערע ווערטן ניט געביטן. | [[ר|רי"ש]] און [[ל|למ"ד]] האָבן פאַרשידענע רעאַליזאַציעס לויט דעם אָפּשטאַם פון ריידער צי לייענער און די געבליבענע קאָנסאָנאַנטן האָבן זייערע ווערטן ניט געביטן. | ||
רעדאגירונגען