בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,420
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(בס"ד) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
דער '''תלמוד''' איז דער צענטראַלער טעקסט פון אידנטום, וואָס איז דער צווייטער אין אויטאָריטעט נאָך דעם תנ"ך. ער שטעלט מיט זיך פאָר אַ הויפּט־קוואַל פון הלכה און אידישער טעאָלאָגיע. דער תלמוד שליסט איין די תורה שבעל־פּה, וואָס איז קאָמפּילירט געוואָרן אין דער [[משנה]] און אירע פּירושים, די [[גמרא]]. עס רעקאָרדירט די לערנונגען, מיינונגען און מחלוקת פון טויזנטער חכמים איבער אַ סך פאַכן, אַריינגערעכנט הלכה, עטיק, פילאָזאָפיע, מנהגים, היסטאָריע, און פאָלקס־מעשׂיות. | דער '''תלמוד''' איז דער צענטראַלער טעקסט פון אידנטום, וואָס איז דער צווייטער אין אויטאָריטעט נאָך דעם [[תנ"ך]]. ער שטעלט מיט זיך פאָר אַ הויפּט־קוואַל פון [[הלכה]] און אידישער [[טעאלאגיע|טעאָלאָגיע]]. דער תלמוד שליסט איין די [[תורה שבעל פה|תורה שבעל־פּה]], וואָס איז קאָמפּילירט געוואָרן אין דער [[משנה]] און אירע פּירושים, די [[גמרא]]. עס רעקאָרדירט די לערנונגען, מיינונגען און מחלוקת פון טויזנטער חכמים איבער אַ סך פאַכן, אַריינגערעכנט הלכה, עטיק, פילאָזאָפיע, מנהגים, היסטאָריע, און פאָלקס־מעשׂיות. | ||
דער טערמין "תלמוד" (וואָס מיינט 'לערנען') איז אַן אַלטער למדנישער בּאַגריף. | ==עטימאָלאָגיע און נאָמען== | ||
דער טערמין "תלמוד" (וואָס מיינט 'לערנען') איז אַן אַלטער למדנישער בּאַגריף. | |||
"'''גמרא'''" איז דער נאָמען, וואָס ווערט היינט ברייט באַנוצט פאַרן תּלמוד. דאָס וואָרט איז אַן אַראַמיש וואָרט וואָס מיינט "לערנען" אָדער "פאַרענדיגונג". אין קלאַסישע אויסגאַבעס פון תּלמוד איז דאָס וואָרט "תּלמוד" פיל מאָל אויסגעטוישט געוואָרן מיט "גמרא", טיילמאל כדי צו אויסמיידן קריסטליכע צענזור וואָס האָט פאַרפאָלגט דעם "תלמוד". | |||
'''ש״ס''' איז אַ ראשי־תבות פאַר "שישה סדרים" ("זעקס סדרים"), וועלכער באַצייכנט די גאַנצע משנה און גמרא. | |||
==סטרוקטור און קאָמפּאָזיציע== | ==סטרוקטור און קאָמפּאָזיציע== | ||
| שורה 7: | שורה 10: | ||
===משנה=== | ===משנה=== | ||
די משנה איז די ערשטע גרויסע געשריבענע קאָמפּילאַציע פון אידישער בעל־פּה טראַדיציע, וואָס מען האָט מורא געהאַט אַז זי וועט פאַרגעסן ווערן. רבי יהודה הנשיא, אַ הויפּט־רב פון דער תנאישער תּקופה, האָט זי צונויפגעשטעלט אין ארץ־ישראל אַרום 200 לויט דער ציווילער צייט־רעכענונג. די משנה איז צעטיילט אין זעקס הויפּט סדרים, וואָס מען רופט ש"ס (פאַר '''ש'''שה '''ס'''דרים). | די משנה איז די ערשטע גרויסע געשריבענע קאָמפּילאַציע פון אידישער בעל־פּה טראַדיציע, וואָס מען האָט מורא געהאַט אַז זי וועט פאַרגעסן ווערן. רבי יהודה הנשיא, אַ הויפּט־רב פון דער תנאישער תּקופה, האָט זי צונויפגעשטעלט אין ארץ־ישראל אַרום 200 לויט דער ציווילער צייט־רעכענונג. די משנה איז צעטיילט אין זעקס הויפּט סדרים, וואָס מען רופט ש"ס (פאַר '''ש'''שה '''ס'''דרים): | ||
# זרעים: געזעצן פון אַגריקולטור, תּפילה און ברכות. | |||
# מועד: געזעצן פון שבת און יוֹם־טוב. | |||
# נשים: חתונה, גט און פאַמיליע געזעצן. | |||
# נזיקין: געזעצן פון שאָדנס, ציווילע און קרימינעלע געזעצן. | |||
# קדשים: געזעצן פון קרבנות און בית־המקדש. | |||
# טהרות: געזעצן פון טומאה און טהרה. | |||
יעדער סדר אַנטהאַלט אין זיך אַ רייע "מסכתות". אין סך־הכּל זענען דאָ 63 מסכתות אין דער משנה. | |||
===גמרא=== | ===גמרא=== | ||