אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "יואל לאנדא"

1,547 בייטן צוגעלייגט ,  נעכטן 20:15
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
צייכן: nowiki
אין תקציר עריכה
 
(איין צווישנדיגע ווערסיע פונעם זעלבן באַניצער נישט געוויזן)
שורה 14: שורה 14:


== ביאגראפיע ==
== ביאגראפיע ==
יואלי איז געבוירן און אויפגעוואַקסן אין קרית יואל, מאנרא, ניו יארק צו הרב יוסף דוב לאנדא, רב פון ביהמ"ד משכנות אברהם זלאטשוב אין [[קרית יואל]] און א בן־אחר־בן פון [[רבי יוסף פון יאמפאלא]], און צו מרים שרה, טאכטער פון הרב נתן פריעד פון בני ברק, א מקורב צום חזון איש. יואל'ס עלטערן זענען געקומען אָריגינעל פון ארץ ישראל און האָבן זיך אַריבערגעצויגן קיין אַמעריקע{{הערה|משפחה (אידישע איבערזעצונג, ז' 80)}}. יואל הייסט נאכ'ן [[רבי יואל טייטלבוים|סאטמארער רבי'ן]], וועלכער איז נפטר געוואָרן אין תשל"ט. זיינע ברידער זענען [[רבי שלום לאנדא|רבי שלום]], דער ראב"ד 'בד"ץ לדון ולהורות' און ראש הכולל 'עמודי דגירסא', און רבי משה, דער רב פון ביהמ"ד יאמפעלע אין ווילאמסבורג, און גרינדער פון 'קרית זית רענן' אין מאונט אליוו, [[ניו דזשערסי]]{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://forum.yidtish.com/viewtopic.php?t=811|קעפל=קרית זית רענן, נייע שטעטל אין Mount Olive NJ|זייטל=אידטיש}}}}.
יואלי איז געבוירן און אויפגעוואַקסן אין [[קרית יואל]], מאנרא צו הרב יוסף דוב לאנדא, רב פון ביהמ"ד משכנות אברהם זלאטשוב אין קרית יואל און א בן־אחר־בן פון [[רבי יוסף פון יאמפאלא]], און צו מרים שרה, טאכטער פון הרב נתן פריעד פון בני ברק, א מקורב צום חזון איש. יואל'ס עלטערן זענען געקומען אָריגינעל פון ארץ ישראל און האָבן זיך אַריבערגעצויגן קיין אַמעריקע{{הערה|משפחה (אידישע איבערזעצונג, ז' 80)}}. יואל הייסט נאכ'ן [[רבי יואל טייטלבוים|סאטמארער רבי'ן]], וועלכער איז נפטר געוואָרן אין תשל"ט. זיינע ברידער זענען [[רבי שלום לאנדא|רבי שלום]], דער ראב"ד 'בד"ץ לדון ולהורות' און ראש הכולל 'עמודי דגירסא', און רבי משה, דער רב פון ביהמ"ד יאמפעלע אין ווילאמסבורג, און גרינדער פון 'קרית זית רענן' אין מאונט אליוו, [[ניו דזשערסי]]{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://forum.yidtish.com/viewtopic.php?t=811|קעפל=קרית זית רענן, נייע שטעטל אין Mount Olive NJ|זייטל=אידטיש}}}}.


יואל איז אויפגעוואקסן אין אן "ערנסט דחקות'דיגע שטוב". אין זיינע קינדער יארן האט יואל געהאט שוועריגקייטן מיטן לערנען, זיך ספּראווענדיג מיט שווערע ADD. ער איז געווען דער שוואַכסטער אינגל אין קלאַס, געפלויגן פון איין כתה צו דער אנדערער, און די חברים האבן זיך פון אים דערווייטערט און אים געבוליט. וויבאלד עס זענען געווען אין קלאס דריי קינדער מיטן נאמען יואלי לאנדא, האט מען אים גערופן "לאנדא ג'". ער האָט געפילט זיך אפגעווארפן דורך זיין רבי און חברים. פאר זיין בר מצוה האט ער איבערגעלעבט א טראומא, ווען א מלמד האט אים אריינגעהויבן מערדערליכע שלעק מיט א פאסיק, נאָכדעם וואָס מען האָט אים אומגערעכט באַשולדיגט אין אַ שטיק.
יואל איז אויפגעוואקסן אין אן "ערנסט דחקות'דיגע שטוב". אין זיינע קינדער יארן האט יואל געהאט שוועריגקייטן מיטן לערנען, זיך ספּראווענדיג מיט שווערע ADD. ער איז געווען דער שוואַכסטער אינגל אין קלאַס, געפלויגן פון איין כתה צו דער אנדערער, און די חברים האבן זיך פון אים דערווייטערט און אים געבוליט. וויבאלד עס זענען געווען אין קלאס דריי קינדער מיטן נאמען יואלי לאנדא, האט מען אים גערופן "לאנדא ג'". ער האָט געפילט זיך אפגעווארפן דורך זיין רבי און חברים. פאר זיין בר מצוה האט ער איבערגעלעבט א טראומא, ווען א מלמד האט אים אריינגעהויבן מערדערליכע שלעק מיט א פאסיק, נאָכדעם וואָס מען האָט אים אומגערעכט באַשולדיגט אין אַ שטיק.
זיין לעבן האָט זיך געענדערט ווען אַ געוויסער רבי האָט אים גענומען צו זיך אין שטוב צו לערנען מיט אים מיט געדולד אין דער צייט פון [[שובבי"ם]]; ער האָט דעמאָלט צום ערשטן מאָל אין זיין לעבן פארשטאנען גמרא און דערשפירט טעם אין לערנען{{הערה|משפחה (אידישע איבערזעצונג, ז' 80–81)}}.
זיין לעבן האָט זיך געענדערט ווען אַ געוויסער מלמד האָט אים גענומען צו זיך אין שטוב צו לערנען מיט אים מיט געדולד אין דער צייט פון [[שובבי"ם]]; ער האָט דעמאָלט צום ערשטן מאָל אין זיין לעבן פארשטאנען גמרא און דערשפירט טעם אין לערנען{{הערה|משפחה (אידישע איבערזעצונג, ז' 80–81)}}.
אלס בחור האט ער געלערנט אין עטליכע ישיבות, צווישן זיי אין ישיבת בנין דוד מאנטעווידעא ביים קאפישער רב [[רבי אהרן גד כ"ץ]]{{הערה|יואל לאנדא, "יוצאים מן הלב", שטענדערל ויצא תשפ"ה, זייט 10.}}.
אלס בחור האט ער געלערנט אין עטליכע ישיבות, צווישן זיי אין ישיבת בנין דוד מאנטעווידעא ביים קאפישער רב [[רבי אהרן גד כ"ץ]]{{הערה|יואל לאנדא, "יוצאים מן הלב", שטענדערל ויצא תשפ"ה, זייט 10.}}.


יואל האט געהייראט רחל, א טאכטער פון ר' ישראל משה שטיין פון [[וויליאמסבורג]], וואו לאנדא האט זיך באזעצט.
יואל האט געהייראט רחל, א טאכטער פון ר' ישראל משה (ב"ר חיים יחזקאל) שטיין פון [[וויליאמסבורג]], וואו לאנדא האט זיך באזעצט.
נאָך דער חתונה האָט ער געלעבט אין עקסטרעמער ארעמקייט, אָנהייבנדיג זיין הייראַט מיט בלויז $1,050. כדי זיך צו באַרעכטיגן פאַר רענט הילף, איז ער פאַר עטליכע נעכט געשלאָפן אין ספינקא ביהמ"ד אויף בעדפאָרד עוועניו, אַלס אַ "היימלאָזער" יונגערמאַן{{הערה|משפחה (אידישע איבערזעצונג, ז' 82–83)}}.
נאָך דער חתונה האָט ער געלעבט אין עקסטרעמער ארעמקייט, אָנהייבנדיג זיין הייראַט מיט בלויז $1,050. כדי זיך צו באַרעכטיגן פאַר רענט הילף, איז ער פאַר עטליכע נעכט געשלאָפן אין ספינקא ביהמ"ד אויף בעדפאָרד עוועניו, אַלס אַ "היימלאָזער" יונגערמאַן{{הערה|משפחה (אידישע איבערזעצונג, ז' 82–83)}}.


שורה 47: שורה 47:
אין 2012 איז לאנדא געווען א שותף אין שאפן די פּינטא קאַפּיטאַל פּאַרטנערס (Pinta Capital Partners), א פּריוואטע-אינוועסטמענט פירמע{{הערה|[https://www.pintacapitalpartners.com/team/url/joel-landau PintaCapitalPartners.com team]|כיוון=שמאל}}, וואס אינוועסטירט אין העלט-קעיר ביזנעסער. דער פירמע איז הויפּטקווארטירט אויף די 28סטע און 29סטע שטאָקן פון דעם "ליפּסטיק בילדינג" אין מידטאַון מאַנהעטן, און פארמאגט אונטער איר אייגנטום דעם 'רידזשען העלטקעיר' (ReGen Healthcare). אין מערץ 2021 האט רידזשען געמאכט א $50 מיליאן דעבט אינוועסטמענט אין 'דזשענעסיס העלטקעיר' (Genesis HealthCare), וואס איז דעמאלט געווען דער גרעסטער נוירסינג האום אפּעראטאר אין די פאראייניגטע שטאטן מיט איבער 325 האומס אין 24 שטאַטן. דאס האט געגעבן רידזשען א 25% אייגנטומערשאפט אין דזשענעסיס' סובסידייעריס{{הערה|{{לינק|שרייבער=Alex Spanko|קעפל=Nursing Home Giant Genesis to Restructure, Voluntarily Delist from NYSE as ReGen Steps in with $50M Stake|זייטל=Skilled Nursing News|דאטום=מערץ 3, 2021|אדרעס=https://skillednursingnews.com/2021/03/nursing-home-giant-genesis-to-restructure-voluntarily-delist-from-nyse/}}.|כיוון=שמאל}}. דזשענעסיס איז דאן אראפּ צו ארום 175 האומס נאך דיוועסטירן אסאך צו דריי פירמעס, צווישן זיי די לאנדא און פרידמאן-קאנטראלירטע אורארא העלט נעטווארק{{הערה|שם=וועלטאוער|{{לינק|שרייבער=Alex Spanko|קעפל=Welltower to Largely End Relationship with Genesis, Bolster ProMedica Joint Venture in $880M Deal|זייטל=Skilled Nursing News|דאטום=מערץ 2, 2021|אדרעס=https://skillednursingnews.com/2021/03/welltower-to-end-relationship-with-genesis-bolster-promedica-joint-venture-in-880m-deal/}}.|כיוון=שמאל}}. אין יולי 2025 האט דזשענעסיס דערקלערט טשעפּטער 11 באנקראט, מיט א פּרעלימינארן דיעל צו ווערן איבערגענומען דורך א רידזשען אפיליאירטע פירמע, וואָס שטעלט אַ מינימום פּרייז פאַר די באנקראט ליציטאציע{{הערה|{{לינק|שרייבער=Tim Mullaney|קעפל=<nowiki>[Updated]</nowiki> Skilled Nursing Giant Genesis HealthCare Files For Chapter 11 Bankruptcy|זייטל=Skilled Nursing News|דאטום=יולי 10, 2025|אדרעס=https://skillednursingnews.com/2025/07/skilled-nursing-giant-genesis-healthcare-files-for-chapter-11-bankruptcy/}}.|כיוון=שמאל}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.mcknights.com/news/emergency-court-action-scheduled-friday-in-genesis-bankruptcy/|שרייבער=Kimberly Marselas|קעפל=Emergency court action scheduled Friday in Genesis bankruptcy|זייטל=McKnights Long-Term Care News|דאטום=July 10, 2025}}.|כיוון=שמאל}}.
אין 2012 איז לאנדא געווען א שותף אין שאפן די פּינטא קאַפּיטאַל פּאַרטנערס (Pinta Capital Partners), א פּריוואטע-אינוועסטמענט פירמע{{הערה|[https://www.pintacapitalpartners.com/team/url/joel-landau PintaCapitalPartners.com team]|כיוון=שמאל}}, וואס אינוועסטירט אין העלט-קעיר ביזנעסער. דער פירמע איז הויפּטקווארטירט אויף די 28סטע און 29סטע שטאָקן פון דעם "ליפּסטיק בילדינג" אין מידטאַון מאַנהעטן, און פארמאגט אונטער איר אייגנטום דעם 'רידזשען העלטקעיר' (ReGen Healthcare). אין מערץ 2021 האט רידזשען געמאכט א $50 מיליאן דעבט אינוועסטמענט אין 'דזשענעסיס העלטקעיר' (Genesis HealthCare), וואס איז דעמאלט געווען דער גרעסטער נוירסינג האום אפּעראטאר אין די פאראייניגטע שטאטן מיט איבער 325 האומס אין 24 שטאַטן. דאס האט געגעבן רידזשען א 25% אייגנטומערשאפט אין דזשענעסיס' סובסידייעריס{{הערה|{{לינק|שרייבער=Alex Spanko|קעפל=Nursing Home Giant Genesis to Restructure, Voluntarily Delist from NYSE as ReGen Steps in with $50M Stake|זייטל=Skilled Nursing News|דאטום=מערץ 3, 2021|אדרעס=https://skillednursingnews.com/2021/03/nursing-home-giant-genesis-to-restructure-voluntarily-delist-from-nyse/}}.|כיוון=שמאל}}. דזשענעסיס איז דאן אראפּ צו ארום 175 האומס נאך דיוועסטירן אסאך צו דריי פירמעס, צווישן זיי די לאנדא און פרידמאן-קאנטראלירטע אורארא העלט נעטווארק{{הערה|שם=וועלטאוער|{{לינק|שרייבער=Alex Spanko|קעפל=Welltower to Largely End Relationship with Genesis, Bolster ProMedica Joint Venture in $880M Deal|זייטל=Skilled Nursing News|דאטום=מערץ 2, 2021|אדרעס=https://skillednursingnews.com/2021/03/welltower-to-end-relationship-with-genesis-bolster-promedica-joint-venture-in-880m-deal/}}.|כיוון=שמאל}}. אין יולי 2025 האט דזשענעסיס דערקלערט טשעפּטער 11 באנקראט, מיט א פּרעלימינארן דיעל צו ווערן איבערגענומען דורך א רידזשען אפיליאירטע פירמע, וואָס שטעלט אַ מינימום פּרייז פאַר די באנקראט ליציטאציע{{הערה|{{לינק|שרייבער=Tim Mullaney|קעפל=<nowiki>[Updated]</nowiki> Skilled Nursing Giant Genesis HealthCare Files For Chapter 11 Bankruptcy|זייטל=Skilled Nursing News|דאטום=יולי 10, 2025|אדרעס=https://skillednursingnews.com/2025/07/skilled-nursing-giant-genesis-healthcare-files-for-chapter-11-bankruptcy/}}.|כיוון=שמאל}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.mcknights.com/news/emergency-court-action-scheduled-friday-in-genesis-bankruptcy/|שרייבער=Kimberly Marselas|קעפל=Emergency court action scheduled Friday in Genesis bankruptcy|זייטל=McKnights Long-Term Care News|דאטום=July 10, 2025}}.|כיוון=שמאל}}.


אַ גרופּע פון פעדעראַלע געזעץ־געבער (אַריינגערעכנט סענ. עליזאַבעט וואָרען) האָבן אָנגעקלאָגט לאנדאָ'ס אינוועסטירער פון "באראבעווען" Genesis און פון "מיסברויכן דעם באַנקראָט סיסטעם". די געזעץ־געבער טענה'ן אַז ReGen און Pinta Capital זוכן צו "אָפּווישן" די חובות און קלעימס פון קרבנות דורך פאַרקויפן די פירמע ביליג צו אינסיידערס, אַ געשעפט וואָס דראעט די פּאַציענטן{{הערה|{{לינק|שרייבער=Kimberly Marselas|קעפל=UPDATED: Lawmakers accuse Genesis, private equity investor buyer of ‘looting’ and ‘abusing’ bankruptcy|אדרעס=https://www.mcknights.com/news/breaking-lawmakers-accuse-genesis-private-equity-investor-buyer-of-looting-and-abusing-bankruptcy/|זייטל=McKnights Long-Term Care News|דאטום=October 9, 2025}}}}.
אַ גרופּע פון פעדעראַלע געזעץ־געבער (אַריינגערעכנט סענ. עליזאַבעט וואָרען) האָבן אָנגעקלאָגט לאנדאָ'ס אינוועסטירער פון "באראבעווען" Genesis און פון "מיסברויכן דעם באַנקראָט סיסטעם". די געזעץ־געבער טענה'ן אַז ReGen און Pinta Capital זוכן צו "אָפּווישן" די חובות און קלעימס פון קרבנות דורך פאַרקויפן די פירמע ביליג צו אינסיידערס, אַ געשעפט וואָס דראעט די פּאַציענטן{{הערה|{{לינק|שרייבער=Kimberly Marselas|קעפל=UPDATED: Lawmakers accuse Genesis, private equity investor buyer of ‘looting’ and ‘abusing’ bankruptcy|אדרעס=https://www.mcknights.com/news/breaking-lawmakers-accuse-genesis-private-equity-investor-buyer-of-looting-and-abusing-bankruptcy/|זייטל=McKnights Long-Term Care News|דאטום=October 9, 2025}}}}{{הערה|Elizabeth Warren, et al, [https://www.warren.senate.gov/imo/media/doc/letter_on_genesis_healthcare_bankruptcy_10725.pdf  Letter on Genesis Healthcare Bankruptcy], October 7, 2025}}. די קרעדיטאָרן האָבן אויך געטענה'ט אַז די באַדינגונגען אין די Genesis פאַסילאַטיס האָבן זיך פאַרערגערט נאָך די איבערנעמען{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://nursinghome411.org/policybrief-oct15-2025/|קעפל=Senior Care Policy Brief: Genesis Healthcare’s Financial Collapse|זייטל=NursingHome411|דאטום=October 15, 2025}}}}. א פעדעראלע ריכטער האָט אָפּגעוואָרפן דעם ערשטן פארשלאָג פונעם אינסיידער-באַנקראָט פאַרקויף צוליב די פּראָבלעמען מיט אינסיידער רעליסן, און האָט באפוילן אַ נייע ליציטאַציע{{הערה|{{לינק|שרייבער=Kimberly Marselas|קעפל=In ‘tremendous’ shift for creditors, Genesis judge calls for new bankruptcy auction|אדרעס=https://www.mcknights.com/news/genesis/|זייטל=McKnights Long-Term Care News|דאטום=December 13, 2025}}}}.


לאנדא האט קא-געגרינדעט 'אוראָראַ העלט נעטווארק' (Aurora Health Network) מיט ליפא פריעדמאן. אין 2022 האט די אורארא העלט נעטווארק אינאיינעם מיט הייגעיט קאפיטאל אינוועסטמענטס געשלאסן א $3.2 ביליאן דיעל פאר די 'וועלנעס אינפראסטרוקטור' ביזנעס פון DigitalBridge, וואס האט איינגעשלאסן 83 נוירסינג פאציליטעטן. דאס האט געפירט צו דער גרינדונג פון "סאנטער העלט אינוועסטארס" (Santerre Health Investors){{הערה|{{לינק|שרייבער=Alex Zorn|קעפל=$3.2B DigitalBridge Portfolio Sale Closes, Santerre Health Formed to Manage Platform|זייטל=Skilled Nursing News|דאטום=פעברואר 28, 2022|אדרעס=https://skillednursingnews.com/2022/02/3-2b-digitalbridge-portfolio-sale-closes-santerre-health-formed-to-manage-platform/}}.|כיוון=שמאל}}. אורארא איז אויך געווען א טייל פון א דזשאוינט ווענטשור מיט וועלטאוער און פּיס קאפּיטאל צו קויפן 35 דזשענעסיס געביידעס פאר $500 מיליאן{{הערה|שם=וועלטאוער}}.
לאנדא האט קא-געגרינדעט 'אוראָראַ העלט נעטווארק' (Aurora Health Network) מיט ליפא פריעדמאן. אין 2022 האט די אורארא העלט נעטווארק אינאיינעם מיט הייגעיט קאפיטאל אינוועסטמענטס געשלאסן א $3.2 ביליאן דיעל פאר די 'וועלנעס אינפראסטרוקטור' ביזנעס פון DigitalBridge, וואס האט איינגעשלאסן 83 נוירסינג פאציליטעטן. דאס האט געפירט צו דער גרינדונג פון "סאנטער העלט אינוועסטארס" (Santerre Health Investors){{הערה|{{לינק|שרייבער=Alex Zorn|קעפל=$3.2B DigitalBridge Portfolio Sale Closes, Santerre Health Formed to Manage Platform|זייטל=Skilled Nursing News|דאטום=פעברואר 28, 2022|אדרעס=https://skillednursingnews.com/2022/02/3-2b-digitalbridge-portfolio-sale-closes-santerre-health-formed-to-manage-platform/}}.|כיוון=שמאל}}. אורארא איז אויך געווען א טייל פון א דזשאוינט ווענטשור מיט וועלטאוער און פּיס קאפּיטאל צו קויפן 35 דזשענעסיס געביידעס פאר $500 מיליאן{{הערה|שם=וועלטאוער}}.
שורה 78: שורה 78:
לאנדא האט געבארגט זיין פּריוואטן דזשעט פארן 86 יעריגער גערער רבי'ן, צו רייזן קיין אמעריקע אהין-און-צוריק פאר אן עמערדזשענסי פאנדרעיזינג קאמפיין פאר גערער מוסדות אין ליכט פון פינאנציעלע שניטן און דעם גיוס קריזיס. לאנדא האט אויך געגעבן א באדייטנדע נדבה (א מיליאן דאלער לויט געוויסע קוועלער) פאר די גערער מוסדות{{הערה|{{בחדרי חרדים|משה ויסברג|האדמו"ר מגור המריא במטוס פרטי לארץ וערך 'לחיים' עם הנגיד|1697471|יוני 22, 2025}}.}}{{הערה|שם=כלכליסט|{{כלכליסט|שלמה טייטלבאום|המטוס הפרטי, האדמו"ר מגור ואיש העסקים הממולח מניו יורק ששווה חצי מיליארד דולר|local_news/article/bj7423y4el|יוני 26, 2025}}{{ש}}{{לינק|שרייבער=Shlomo Teitelbaum/Calcalist|קעפל=Savvy NY Haredi businessman worth $500 million tells Israeli ultra-Orthodox: Stop dependency on state funds|זייטל=ynetnews|דאטום=יולי 3, 2025|אדרעס=https://www.ynetnews.com/business/article/symkws7ree}}}}{{הערה|{{לינק|שרייבער=Shilo Freid|קעפל=One million dollars for house visit: Hassidic spiritual leader launches US fundraising tour|זייטל=ynetnews|דאטום=יוני 9, 2025|אדרעס=https://www.ynetnews.com/jewish-world/article/r1nwtvv7gg}}.|כיוון=שמאל}}.
לאנדא האט געבארגט זיין פּריוואטן דזשעט פארן 86 יעריגער גערער רבי'ן, צו רייזן קיין אמעריקע אהין-און-צוריק פאר אן עמערדזשענסי פאנדרעיזינג קאמפיין פאר גערער מוסדות אין ליכט פון פינאנציעלע שניטן און דעם גיוס קריזיס. לאנדא האט אויך געגעבן א באדייטנדע נדבה (א מיליאן דאלער לויט געוויסע קוועלער) פאר די גערער מוסדות{{הערה|{{בחדרי חרדים|משה ויסברג|האדמו"ר מגור המריא במטוס פרטי לארץ וערך 'לחיים' עם הנגיד|1697471|יוני 22, 2025}}.}}{{הערה|שם=כלכליסט|{{כלכליסט|שלמה טייטלבאום|המטוס הפרטי, האדמו"ר מגור ואיש העסקים הממולח מניו יורק ששווה חצי מיליארד דולר|local_news/article/bj7423y4el|יוני 26, 2025}}{{ש}}{{לינק|שרייבער=Shlomo Teitelbaum/Calcalist|קעפל=Savvy NY Haredi businessman worth $500 million tells Israeli ultra-Orthodox: Stop dependency on state funds|זייטל=ynetnews|דאטום=יולי 3, 2025|אדרעס=https://www.ynetnews.com/business/article/symkws7ree}}}}{{הערה|{{לינק|שרייבער=Shilo Freid|קעפל=One million dollars for house visit: Hassidic spiritual leader launches US fundraising tour|זייטל=ynetnews|דאטום=יוני 9, 2025|אדרעס=https://www.ynetnews.com/jewish-world/article/r1nwtvv7gg}}.|כיוון=שמאל}}.


לאנדא האט דאן איבערגעגעבן אַ פּערזענליכן לאַנגן און דעטאַלירטן בריוו צום רבי'ן. אין דעם בריוו, האט לאנדא קריטיקירט די אויפפירונג פון חרדישע פּאליטישע פּארטייען און פירער אין מדינת ישראל, טענה'נדיג אז די עקאנאמישע אפהענגיקייט אויף די מדינה פירט צו "רוחניות'דיגע פּשרות", אריינגערעכנט די גרייטקייט צו מגייס זיין בחורים וואס לערנען נישט תורה כדי צו באקומען געלט פאר ישיבות. לאנדא האט פארגעשלאגן דעם גערער רבי'ן צו אדאפּטירן דעם סאטמארער שיטה פון זעלבסטשטענדיגקייט, וואו גבירים און דער ציבור האלטן אויס מוסדות אָן רעגירונגס-שטיצע. ער האט געטענה'ט אז דאס וועט מאכן די קהילה שטארקער און מער פאראנטווארטליך. לאנדאָ האָט געלויבט דעם גערער רבי'ן פאַר זיין "קידוש השם" פון אַרויסגיין פון דער קאָאַליציע צוליב גיוס, און האָט באַמערקט אַז דערפאַר האָבן גערער גבירים אין אַמעריקע געזאַמלט "צענדליגער מיליאָנען דאָלאַרן" אין בלויז צוויי וואָכן{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.bechatzros.com/post/4572512|קעפל=היסטארישער בריוו פון הנגיד ר' יואל לאנדא הי"ו צום גערער רבי'ן געשפרעך פון טאג ביים היימישן ציבור|זייטל=בחצרות הקודש|דאטום=כ"ז סיון תשפ"ה}}}}.
לאנדא האט דאן איבערגעגעבן אַ פּערזענליכן לאַנגן און דעטאַלירטן בריוו צום רבי'ן. אין דעם בריוו, האט לאנדא קריטיקירט די אויפפירונג פון חרדישע פּאליטישע פּארטייען און פירער אין מדינת ישראל, טענה'נדיג אז די עקאנאמישע אפהענגיקייט אויף די מדינה פירט צו "רוחניות'דיגע פּשרות", אריינגערעכנט די גרייטקייט צו מגייס זיין בחורים וואס לערנען נישט תורה כדי צו באקומען געלט פאר ישיבות. לאנדא האט פארגעשלאגן דעם גערער רבי'ן צו אדאפּטירן דעם סאטמארער שיטה פון זעלבסטשטענדיגקייט, וואו גבירים און דער ציבור האלטן אויס מוסדות אָן רעגירונגס-שטיצע. ער האט געטענה'ט אז דאס וועט מאכן די קהילה שטארקער און מער פאראנטווארטליך. לאנדאָ האָט געלויבט דעם גערער רבי'ן פאַר זיין "קידוש השם" פון אַרויסגיין פון דער קאָאַליציע צוליב גיוס, און האָט באַמערקט אַז דערפאַר האָבן גערער גבירים אין אַמעריקע געזאַמלט "צענדליגער מיליאָנען דאָלאַרן" אין בלויז צוויי וואָכן{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.bechatzros.com/post/4572512|קעפל=היסטארישער בריוו פון הנגיד ר' יואל לאנדא הי"ו צום גערער רבי'ן געשפרעך פון טאג ביים היימישן ציבור|זייטל=בחצרות הקודש|דאטום=כ"ז סיון תשפ"ה}}}}{{הערה|{{לינק|שרייבער=
חיים גפן|קעפל="לאמץ את שיטת סאטמר" > 23 מיליון דולר והמכתב שמעורר סערה: תם מסע האדמו"ר מגור|אדרעס=https://hm-news.co.il/564696/|זייטל=המחדש|דאטום=יוני 23, 2025}}}}.


דער בריוו איז שפּעטער אַרויסגערינען צו די מעדיע און געשאַפן אַ שטורעם אינעם חרדישן ציבור. עס איז קריטיקירט געווארן דורך פילע ווי א חוצפה פון א "רייכער יונגערמאן" קעגן א גרויסן רבי'ן{{הערה|{{JDN|יעקב אבוביץ|בעל המאה הוא בעל הדעה? הנגיד קורא לאדמו"ר מגור: תלמד מסאטמר|2432218|יוני 24, 2025}}.}}{{הערה|{{בחדרי חרדים|משה ויסברג|חשיפה: המכתב הסודי של איל ההון הסאטמרי לאדמו"ר מגור|1697569|יוני 23, 2025}}.}}{{הערה|שם=כלכליסט}}.
דער בריוו איז שפּעטער אַרויסגערינען צו די מעדיע און געשאַפן אַ שטורעם אינעם חרדישן ציבור. עס איז קריטיקירט געווארן דורך פילע ווי א חוצפה פון א "רייכער יונגערמאן" קעגן א גרויסן רבי'ן{{הערה|{{JDN|יעקב אבוביץ|בעל המאה הוא בעל הדעה? הנגיד קורא לאדמו"ר מגור: תלמד מסאטמר|2432218|יוני 24, 2025}}.}}{{הערה|{{בחדרי חרדים|משה ויסברג|חשיפה: המכתב הסודי של איל ההון הסאטמרי לאדמו"ר מגור|1697569|יוני 23, 2025}}.}}{{הערה|שם=כלכליסט}}.
שורה 93: שורה 94:


==ביבליאגראפיע==
==ביבליאגראפיע==
*{{לינק|אדרעס=https://mishpacha.com/declaration-of-independence-2/|שרייבער=Aryeh Ehrlich|קעפל=Declaration of Independence|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=September 30, 2025}} (Originally featured in Mishpacha, Issue 1081). אן ענליכן ארטיקל איז געווען אין העברעאישן משפחה מאגאזין ([https://drive.google.com/file/d/1hSGlL3U_IQWkFbvVzHDWC6saQM97DDZ9/view אידישע איבערזעצונג פון העברעאישער ווערסיע])}}
*{{לינק|אדרעס=https://mishpacha.com/declaration-of-independence-2/|שרייבער=אריה ארליך|קעפל=Declaration of Independence|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=September 30, 2025}} (אריגינעל געדרוקט אין issue 1081). אן ענליכן ארטיקל איז ערשינען אין העברעאישן משפחה מאגאזין גל' 1729 ([https://drive.google.com/file/d/1hSGlL3U_IQWkFbvVzHDWC6saQM97DDZ9/view אידישע איבערזעצונג פון העברעאישער ווערסיע])


== דרויסנדיגע לינקס ==
== דרויסנדיגע לינקס ==