אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אלה בן בעשא"

43 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 3 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(כנדצ''ל)
אין תקציר עריכה
 
(2 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 2: שורה 2:
{{פירער
{{פירער
| בילד = Elah of Israel.png
| בילד = Elah of Israel.png
| קעפל = אילוסטראציע פון יאר 1553
| קעפל = אלה אין גיום רוּיע'ס ''Promptuarii Iconum Insigniorum'', 1553
| תאריך פטירה עברי = {{לינק צו אידיש יאר|3011}}
| פטירה ארט = [[תרצה]]
| פטירה ארט = [[תרצה]]
| סיבת המוות = נהרג<!--ערמארדעט-->
| סיבת המוות = נהרג<!--ערמארדעט-->
| מדינה = [[מלכות ישראל]]
| מדינה = [[מלכות ישראל]]
| טיטל = [[מלך ישראל]]
| תואר = [[מלך ישראל]]
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| פאזיציע נאמען = [[מלך ישראל]]
| פאזיציע נאמען = [[מלך ישראל]]
שורה 16: שורה 17:
| נאכפאלגער = [[זמרי (מלך ישראל)|זמרי]]
| נאכפאלגער = [[זמרי (מלך ישראל)|זמרי]]
}}
}}
| דינאסטיע = בית [[בעשא]]
| שם השושלת = בית [[בעשא]]
| פאטער = [[בעשא בן אחיה]]
| פאטער = [[בעשא בן אחיה]]
| תאריך פטירה עברי = {{לינק צו אידיש יאר|3011}}
}}
}}
'''אֵלָה בן בַּעְשָׁא''' פון [[שבט יששכר]] איז געווען דער פערטער קעניג איבער [[מלכות ישראל]] אין די צייטן פון [[אסא|אסא מלך יהודה]], פון יאר [[ג'י']] ביז יאר [[ג'י"א]]{{הערה|{{אוצר החכמה|אברהם אריה ליב עקביא|סדרי זמנים לפי המסרת|12685|תל אביב, תש"ג, זייט 138|page=152}}}}. זיין קורצע קעניגרייך ווערט געשילדערט אין {{תנ"ך|מלכים א|טז|ח|יד}}.
'''אֵלָה בן בַּעְשָׁא''' פון [[שבט יששכר]] איז געווען דער פערטער קעניג איבער [[מלכות ישראל]] אין די צייטן פון [[אסא|אסא מלך יהודה]], פון יאר [[ג'י']] ביז יאר [[ג'י"א]]{{הערה|{{אוצר החכמה|אברהם אריה ליב עקביא|סדרי זמנים לפי המסרת|12685|תל אביב, תש"ג, זייט 138|page=152}}}}. זיין קורצע קעניגרייך ווערט געשילדערט אין {{תנ"ך|מלכים א|טז|ח|יד}}.
שורה 24: שורה 24:
אלה האט איבערגענומען זיין פאטער [[בעשא]], וועלכער האט פארטיליגט [[בית ירבעם]] און געגרינדט בית בעשא{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|טו|כז|לד}}.}}. בית בעשא איז אבער געווען פונקט אזוי זינדיג ווי בית ירבעם, און דער באשעפער האט געשיקט דער נביא [[יהוא בן חנני]] אים זאגן אז דער סוף פון בית בעשא וועט זיין ווי בית ירבעם, און עס וועט פון זיי גארנישט בלייבן: {{ציטוטון|הַמֵּת לְבַעְשָׁא בָּעִיר יֹאכְלוּ הַכְּלָבִים וְהַמֵּת לוֹ בַּשָּׂדֶה יֹאכְלוּ עוֹף הַשָּׁמָיִם|{{תנ"ך|מלכים א|טז|ד}}}}.
אלה האט איבערגענומען זיין פאטער [[בעשא]], וועלכער האט פארטיליגט [[בית ירבעם]] און געגרינדט בית בעשא{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|טו|כז|לד}}.}}. בית בעשא איז אבער געווען פונקט אזוי זינדיג ווי בית ירבעם, און דער באשעפער האט געשיקט דער נביא [[יהוא בן חנני]] אים זאגן אז דער סוף פון בית בעשא וועט זיין ווי בית ירבעם, און עס וועט פון זיי גארנישט בלייבן: {{ציטוטון|הַמֵּת לְבַעְשָׁא בָּעִיר יֹאכְלוּ הַכְּלָבִים וְהַמֵּת לוֹ בַּשָּׂדֶה יֹאכְלוּ עוֹף הַשָּׁמָיִם|{{תנ"ך|מלכים א|טז|ד}}}}.


די נבואה איז מקוים געווארן אין די צייטן פון אלה, ווען אין זיין צווייטע יאר אויפ'ן טראן איז ער אומגעברענגט געווארן דורך [[זמרי (מלך ישראל)|זמרי]], זיין רייט־וועגענער גענעראל. דאס האט פאסירט ווען די אידן זענען געווען אויפ'ן שלאכטפעלד קעגן די [[פלשתים]] אין גבתון, און זמרי איז געווען אינעם הויפטשטאט [[תרצה]] אין די הויז פון ארצא – זיין פארוואלטער, וואו ער האט גע'[[שיכור]]'ט. זמרי איז אהין געקומען, און האט אים גע'הרג'עט און זיך זעלבסט געקרוינט אלס קעניג{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|טז|ט}}.}}. זמרי האט אויסגע'הרג'עט גאנץ בית בעשא; אלה'ס זין, ברידער, און אנדערע יורשים – כדי עס זאל נישט זיין קיין יורש, און אלע קינדער און פרויען – כדי זיי זאלן זיך נישט קעגנשטעלן דאס קרוינונג פון זמרי{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|טז|יא|מפרש=מלבי"ם}}}}.
די נבואה איז מקוים געווארן אין די צייטן פון אלה, ווען אין זיין צווייטע יאר אויפ'ן טראן איז ער אומגעברענגט געווארן דורך [[זמרי (מלך ישראל)|זמרי]], זיינ'ס א רייט־וועגענער גענעראל. דאס האט פאסירט ווען די אידן זענען געווען אויפ'ן שלאכטפעלד קעגן די [[פלשתים]] אין גבתון, און זמרי איז געווען אינעם הויפטשטאט [[תרצה]] אין די הויז פון ארצא – זיין פארוואלטער, וואו ער האט גע'[[שיכור]]'ט. זמרי איז אהין געקומען, און האט אים גע'הרג'עט און זיך זעלבסט געקרוינט אלס קעניג{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|טז|ט}}.}}. זמרי האט אויסגע'הרג'עט גאנץ בית בעשא; אלה'ס זין, ברידער, און אנדערע יורשים – כדי עס זאל נישט זיין קיין יורש, און אלע קינדער און פרויען – כדי זיי זאלן זיך נישט קעגנשטעלן דאס קרוינונג פון זמרי{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|טז|יא|מפרש=מלבי"ם}}}}.


דאס אונטערגאנג פון בית בעשא איז פארגליכן געווארן אין יהוא'ס נבואה צום אונטערגאנג פון בית ירבעם, און זיי האבן טאקע געענדלט אין עטליכע הינזיכטן; ביידע זענען אונטערגעגאנגען ביים צווייטן דור, ביידע אטענטאטן האבן פאסירט אין דער צווייטער יאר פונעם קעניג, און ביידע אינמיטן א מלחמה קעגן די פלשתים אין גבתון{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|טז|ז|מפרש=מלבי"ם}}}}. אין קאנטראסט צו [[נדב בן ירבעם]], אבער, וועלכער איז אומגעברענגט געווארן זייענדיג אויפ'ן פראנט, האט אלה גע'שיכור'ט אין די צייט וואס זיין פאלק האט געקעמפט. ער איז דער איינציגער פון אלע מלכי יהודה וישראל ביי וועמען שיכרות ווערט דערמאנט{{הערה|דעת מקרא, מלכים א' טז, ט}}.
דאס אונטערגאנג פון בית בעשא איז פארגליכן געווארן אין יהוא'ס נבואה צום אונטערגאנג פון בית ירבעם, און זיי האבן טאקע געענדלט אין עטליכע הינזיכטן; ביידע זענען אונטערגעגאנגען ביים צווייטן דור, ביידע אטענטאטן האבן פאסירט אין דער צווייטער יאר פונעם קעניג, און ביידע אינמיטן א מלחמה קעגן די פלשתים אין גבתון{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|טז|ז|מפרש=מלבי"ם}}}}. אין קאנטראסט צו [[נדב בן ירבעם]], אבער, וועלכער איז אומגעברענגט געווארן זייענדיג אויפ'ן פראנט, האט אלה גע'שיכור'ט אין די צייט וואס זיין פאלק האט געקעמפט. ער איז דער איינציגער פון אלע מלכי יהודה וישראל ביי וועמען שיכרות ווערט דערמאנט{{הערה|דעת מקרא, מלכים א' טז, ט}}.