אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רבי זיידא אליעזר זאב ראזנבוים"

קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 1: שורה 1:
'''הרב זיידא אליעזר זאב רוזנבוים''' ([[ט"ו ניסן]] [[תש"י]], [[2 אפריל]] [[1950]] – [[ב' אלול]] [[ה'תשפ"ה]], 26 אויגוסט 2025) איז געווען דער רבי פון קרעטשניף-סיגעט.
'''רבי זיידא אליעזר זאב רוזנבוים''' ([[ט"ו ניסן]] [[תש"י]], [[2 אפריל]] [[1950]] – [[ב' אלול]] [[ה'תשפ"ה]], 26 אויגוסט 2025) איז געווען דער רבי פון קרעטשניף-סיגעט.


==ביאגראפיע==
==ביאגראפיע==
ער איז געבוירן אין [[קרית אתא]] פסח ביינאכט [[תש"י]]{{הערה|{{צ-מאמר|שלמה ניימאן|אשרי ילדותינו: די קינדער יארן פון אונזערע רבי'ס|קינדער שריפט|235|64|שנת הוצאה=סוכות תשפ"ד}}}} אלס דער צווייטער זון פון [[רבי צבי הירש ראזנבוים|רבי צבי הירש פון קרעטשניף]], באקאנט אלס "ר' הערשעלע", און שפרה, די טאכטער פון דער בעל "דבר חיים" פון נדבורנא.
רבי זיידא איז געבוירן אין [[קרית אתא]] אינעם ליל הסדר [[תש"י]]{{הערה|{{צ-מאמר|שלמה ניימאן|אשרי ילדותינו: די קינדער יארן פון אונזערע רבי'ס|קינדער שריפט|235|64|שנת הוצאה=סוכות תשפ"ד}}}} אלס דער צווייטער זון פון [[רבי צבי הירש ראזנבוים|רבי צבי הירש פון קרעטשניף]], באקאנט אלס "ר' הערשעלע", און שפרה, די טאכטער פון דער בעל "דבר חיים" פון נדבורנא.


ער איז אויפגעצויגן געוואָרן אין די היימען פון זיין גרויסן פאטער און זיידן, איינזאפנדיג די גייסטישע טראדיציעס פון די נדבורנא-קרעטשניף דינאסטיע. אלס קינד האט ער געלערנט אין תלמוד תורה פון קרית אתא און שפעטער אין סאטמאר תלמוד תורה אין חיפה. פון א יונגן עלטער, האט ער זיך געפירט ווי א זון פון גרויסע אפשטאם און איז אנערקענט געווארן אלס א איבערגעגעבענער עבד ה'. אין זיין בחור'ישע יארן, האט ער ממשיך געווען צו לערנען אין זיין פאטער'ס ישיבה אין כפר אתא און שפעטער אין ישיבת כוכב מיעקב (טשעבין) אין ירושלים.
ער איז אויפגעוואקסן אין די היימען פון זיין גרויסן פאטער און זיידן, איינזאפנדיג די רוחניות'דיגע מסורה פון די נדבורנא-קרעטשניף דינאסטיע. אלס קינד האט ער געלערנט אין תלמוד תורה פון קרית אתא און שפעטער אין סאטמארער תלמוד תורה אין חיפה. פון א יונגן עלטער, האט ער זיך געפירט ווי א זון פון גרויסן אפשטאם און איז אנערקענט געווארן אלס א איבערגעגעבענער עבד ה'. אין זיין בחור'ישע יארן, האט ער ממשיך געווען צו לערנען אין זיין פאטער'ס ישיבה אין כפר אתא און שפעטער אין ישיבת כוכב מיעקב (טשעבין) אין ירושלים.


ער האט חתונה געהאט צו פרימט, א טאכטער פון [[רבי יחזקאל שרגא מערץ]] פון וויליאמסבורג. ער האט געוואוינט אין ירושלים.
ער האט חתונה געהאט צו פרימט, א טאכטער פון [[רבי יחזקאל שרגא מערץ]] פון וויליאמסבורג. נאך זיין ערשטן חתונה האט ער געוואוינט אין ירושלים.
נאכדעם וואס זי איז אוועק, אין כ"ח סיון תשנ"ח, האט ער חתנה געהאט א צווייטע מאל צו א טאכטער פון רבי אפרים פישל בראך, אב"ד מאדע. ער האט זיך דאן געצויגן קיין וויליאמסבורג, וואו ער האט געדינט אלס רב פון דער קרעטשניף-סיגעט קהילה.


נאכדעם וואס זיין ווייב איז אוועק, אין כ"ח סיון תשנ"ח, האט ער חתנה געהאט א צווייטע מאל צו א טאכטער פון רבי אפרים פישל בראך, אב"ד מאדע. ער האט זיך דאן געצויגן קיין וויליאמסבורג, וואו ער האט געדינט אלס רב פון דער קרעטשניף-סיגעט קהילה.
ווען זיין טאטע איז אוועק, אום ט"ז אייר תשס"ו, איז ער אויפגענומען געווארן אלס דער קרעטשניף-סיגעט רבי אין אמעריקע, און זיין ברודער אלס דער קרעטשניף ירושלים רבי. אין יאר תשס"ט האט ער געווידמעט א נייעם בית מדרש אין וויליאמסבורג. בנוסף צו זיין קהילה אין אמעריקע האט ער אויך געגרינדעט קהילות אין ירושלים און [[בית שמש]], ווי אויך אין לאנדאן, און [[קרית יואל]].


ווען זיין טאטע איז אוועק, אום ט"ז אייר תשס, איז ער אויפגענומען געווארן אלס דער קרעטשניף-סיגעט רבי אין אמעריקע, און זיין ברודער אלס דער קרעטשניף ירושלים רבי. אין יאר תשס"ט האט ער באנייט א בית מדרש אין וויליאמסבורג. בנוסף צו זיין קהילה אין אמעריקע האט ער אויך געעפנט א קהילה אין ארץ ישראל, מיט בתי מדרשים און ירושלים און [[בית שמש]], אזוי אויך אין לאנדאן, און [[קרית יואל]].
אין יאר תשעהאט ער זיך צוריקגעצויגן קיין ירושלים, און געעפנט א בית מדרש אויף ראפאפארט גאס אין [[בית ישראל (געגנט)|בית ישראל געגנט]]. אין יאר תשע"ח האט ער אוועקגעשטעלט אין ירושלים די מתיבתא להוראה{{הבהרה}} מיטן נאמען "נחלת צבי" על שם אביו. ער האט אויך איינגעפירט א גרופע צו לערנען "עמוד היומי".


אין יאר תשע"ו האט ער זיך צוריקגעצויגן קיין ירושלים, און געעפנט א בית מדרש אויף ראפאפארט גאס אין [[בית ישראל (געגנט)|בית ישראל געגנט]]. אין יאר תשע"ח האט ער אוועקגעשטעלט אין ירושלים די מתיבתא להוראה מיטן נאמען "נחלת צבי" על שם אביו. ער האט אויך איינגעפירט א גרופע צו לערנען "עמוד היומי".
פרייטאג ראה תשפ"ה האט ער געליטן פון א סטראוק בשעת'ן דאווענען מנחה. ער איז אפגעפירט געווארן אין שערי צדק שפיטאל וואו ער איז געלעגן אין א קריטישן צושטאנד פאר עטליכע טעג.
אויף דער הוראה פון רבי יעקב מאיר שעכטער האט מען אים צוגעלייגט דעם נאמען "ברוך" פאר א סגולה.
דינסטאג, ב' אלול, איז ער אוועק אין שפיטאל, אין עלטער פון 75 יאר.


דער רבי איז געווען באקאנט מיט זיין פירן שבת'דיגע טישן מיט א ברענעדיגע גייסטישע ליידנשאפט, אפטמאל אנהאלטנדיג ביז נאך דער שקיעה. זיינע שלש סעודות דרשות זענען געווען ספעציעל לאנג און טיף אינספירירענד, בפרט אין דער "שובבי"ם" תקופה. יעדע דאנערשטאג נאכט, האט ער געגעבן א שיעור אין חומש מיט רש"י.
די לוויה איז פארגעקומען דינסטאג ביינאכט 9:30 אין זיין בית מדרש אויף ראפאפארט גאס אין בית ישראל געגנט אין ירושלים. טויזנטער אידן האבן באגלייט דעם ארון הקודש צופוס ביזן הר הזיתים, וואו דער רבי איז געקומען לקבורה אינעם אהל הקדוש פון זיין גרויסן פאטער, הרה"ק מקרעטשניף זי"ע. זיין עלטערער ברודער, דער קרעטשניף ירושלים רבי, האט זיך באטייליגט אין דער לוויה. לויט דעם ירושלים'ער מנהג, האבן די קינדער און אייניקלעך נישט באגלייט די מיטה צום פעלד.


סוף חודש אב תשפ"ה, ערב שבת פרשת ראה, האט ער געליטן פון א סטראוק בשעתדאווענען מנחה. ער איז אפגעפירט געווארן אין שפיטאל וואו ער איז געלעגן אין א קריטישן צושטאנד פאר עטליכע טעג.
ביי דער לוויה, האט רבי עקיבא וואזנער פון די רבנים פון דער קהילה, אויסגערופן דעם רצון הקודש פונעם רביזצ"ל, אז זיינע חשובע קינדער זאלן ממשיך זיין די הייליגע קייט. זיין בכור, רבי נפתלי הערצקא יצחק ראזענבוים שליט"א, איז באקרוינט געווארן אלס ממלא מקום באדמו"רות קרעטשניף-סיגעט. די אנדערע קינדער, די רבנים הגאונים שליט"א, זענען אויך באקרוינט געווארן אלס ממלאי מקומו בקודש צו משפיע זיין אויף די חסידים תורה ויראת שמים{{הערה|https://jdn.news/posts/7168}}.
אויף דער הוראה פון רבי יעקב מאיר שעכטער האט מען אים צוגעלייגט דעם נאמען ברוך פאר א סגולה.
דריי טאג שפעטער, ב' אלול תשפ"ה, איז ער אוועק אין שערי צדק שפיטאל אין ירושלים, אין עלטער פון 75 יאר.


די לוויה איז פארגעקומען דינסטיג צו נאכט (26סטן אויגוסט 2025) 9:30 אין זיין בית מדרש אויף ראפאפארט גאס אין בית ישראל געגנט אין ירושלים. טויזנטער אידן האבן באגלייט דעם ארון הקודש צופוס ביזן הר הזיתים, וואו דער רבי איז געקומען לקבורה אינעם אהל הקדוש פון זיין גרויסן פאָטער, הרה"ק מקרעטשניף זי"ע. זיין עלטערער ברודער, דער קרעטשניף ירושלים רבי, האט זיך באטייליגט אין דער לוויה. לויט דעם ירושלים'ער מנהג, האבן די קינדער און אייניקלעך נישט באגלייט די מיטה צום פעלד.
==תורה, הנהגה און השקפה==
דער רבי איז געווען באקאנט מיט זיין פירן פייערדיגע שבת'דיגע טישן, אפטמאל אנהאלטנדיג ביז נאך דער עלות השחר. זיינע שלש סעודות דרשות זענען געווען ספעציעל לאנג און טיף אינספירירענד, בפרט אין די "שובבי"ם" וואכן. יעדן דאנערשטאג נאכט פלעגט ער געבן א שיעור אין חומש מיט רש"י.


ביי דער לוויה, האט רבי עקיבא וואזנער פון די רבנים פון דער קהילה, אויסגערופן דעם רצון הקודש פונעם רבי'ן זצ"ל, אז זיינע חשובע קינדער זאלן ממשיך זיין די הייליגע קייט. זיין בכור, הרה"צ רבי נפתלי הערצקא יצחק ראָזענבוים שליט, איז באקרוינט געוואָרן אלס ממלא מקום באדמו"רות קרעטשניף-סיגעט. די אנדערע קינדער, די רבנים הגאונים שליט"א, זענען אויך באקרוינט געוואָרן אלס ממלאי מקומו בקודש צו משפיע זיין אויף די חסידים תורה ויראת שמים.
זיינע דברי תורה זענען געדריקט געווארן אין קונטרסים "רזא דאמונה" "ת רז"א - '''ז''''יידא '''א''''ליעזר '''ז''''אב '''ר''''אזנבוים). דערצו, זענען זיינע וואכעדיגע שיעורים און די פון זיין פאטער צוזאמענגעשטעלט געווארן אין "להבות אש".


==תורה, הנהגה און השקפה==
ער איז געווען זייער צוגעלאזן צו יעדן מענטש, געבנדיג דעם געפיל פון פארשטענדעניש און נאנטקייט, און ער האט געהאט אן אייגנארטיגן וועג צו דערגרינטעווען זיך צו די טיפענישן פון אידישע הערצער.
זיינע דברי תורה ווערן געדריקט אין קונטרסים "רזא דאמונה" (ר"ת רז"א - ז'יידא א'ליעזר ז'אב ר'וזנבוים). דערצו, זענען זיינע וואָכעדיגע שיעורים און די פון זיין פאטער צוזאמענגעשטעלט געווארן אין "להבות אש".


ער האט געהאט א אייגנארטיגע טראדיציע פון האלטן א "סדר נאכט" אויף פסח שני אנגעטאָן אין שבת'דיגע קליידער – א באקאנטע געשעעניש צווישן ירושלים'ער איינוואוינער, וועלכע פלעגן קומען פון ווייט און נאנט צו באטייליגן זיך.
ער האט געהאט אַן אייגנארטיגע טראדיציע צו האלטן א "סדר נאכט" אויף פסח שני אנגעטון אין שבת'דיגע קליידער – א באקאנטע געשעעניש צווישן ירושלים'ער איינוואוינער, וועלכע פלעגן קומען פון נאנט און ווייט זיך צו באטייליגן.


דער רבי, וואס האט זוכה געווען צו א סך קינדער און אייניקלעך, איז געווען טיף פארנומען אין די שמחות פון זיינע קינדער, בפרט ביי דער טראדיציאנעלער מצוה טאנץ ביי חתונות, אויפהייבנדיג דעם עולם אין הייליגע טענץ.
דער רבי, וועלכער האט זוכה געווען צו פילע קינדער און אייניקלעך, איז געווען טיף פארנומען אין די שמחות פון זיינע קינדער, בפרט ביי דער מצוה טאנץ ביי חתונות, אויפהייבנדיג דעם עולם אין הייליגע טענץ.


ער איז געווען באקאנט פאר זיין פעסטער שטעלונג קעגן ציוניזם, נאכפאלגנדיג די שיטה פון סאטמאר. ער פלעגט אפט רעדן קעגן שטימען אין מדינת ישראלדיגע וואלן און האט געדרינגן צו האלטן זיך צו די טראדיציעס פון פריערדיגע דורות.
ער איז געווען באקאנט פאר זיין פעסטער שטעלונג קעגן ציוניזם, נאכפאלגנדיג די שיטה פון סאטמאר. ער פלעגט אפט רעדן קעגן שטימען אין מדינת ישראלדיגע וואלן און האט אויפגעפאדערט זיך צו האלטן צו די מסורת פון פריערדיגע דורות.


יעדעס יאָר אין די ניין טעג, פלעגט דער רבי פארן קיין בישטנא, אוקראינע, צו דאווענען ביים קבר פון רבי מרדכי פון נדבורנא זצ"ל.
יעדעס יאר אין די [[ניין טעג]], פלעגט דער רבי פארן קיין בישטנא, אוקראינע, צו דאווענען ביים קבר פון רבי מרדכי פון נדבורנא זצ"ל.


==זיין משפחה==
==זיין משפחה==
;זיינע זין
;זיינע זין
*הרב נפתלי הערצקא יצחק, רב פון בית המדרש קרעטשניף-סיגעט אין בית שמש, און איידעם פון [[רבי יהודה ניישלאס]] אב"ד סערדהאלי.
*רבי נפתלי הערצקא יצחק, רב פון בית המדרש קרעטשניף-סיגעט אין בית שמש, און איידעם פון [[רבי יהודה ניישלאס]] אב"ד סערדהאלי.
*הרב יחזקאל שרגא, רב בית המדרש קרעטשניף סיגעט אין וויליאמסבורג.
*רבי יחזקאל שרגא, רב בית המדרש קרעטשניף סיגעט אין וויליאמסבורג.
*הרב ניסן חיים מרדכי, משפיע בחסידות ברסלב.
*רבי ניסן חיים מרדכי, משפיע בחסידות ברסלב.
*הרב מאיר אריה לייב, חתן האדמו"ר משענדישוב.
*רבי מאיר אריה לייב, חתן האדמו"ר משענדישוב.
*הרב יואל זוסמאן, חתן רבי חיים ברוך לייפער, האדמו"ר מ[[חסידות בישטינא|בישטינא]] פון קרית טאהש.
*רבי יואל זוסמאן, חתן רבי חיים ברוך לייפער, האדמו"ר מ[[חסידות בישטינא|בישטינא]] פון קרית טאהש.


;זיינע איידימער
;זיינע איידימער
*הרב דוד צבי קאהן, זון פון דעם [[רבי שמואל יעקב קאהן|תולדות אברהם יצחק]] רבי, רב בית המדרש תולדות אברהם יצחק בית שמש.
*רבי דוד צבי קאהן, זון פון דעם [[רבי שמואל יעקב קאהן|תולדות אברהם יצחק]] רבי, רב בית המדרש תולדות אברהם יצחק בית שמש.
*רבי אהרן קאהן (חתונה געהאט צו זיין טאכטער חיה אסתר) בן [[הרב דוד קאהן|רבי דוד קאהן]] מ[[חסידות תולדות אהרן|תולדות אהרן]], רב בית המדרש תולדות אהרן אין מאנסי.
*רבי אהרן קאהן (חתונה געהאט צו זיין טאכטער חיה אסתר) בן [[הרב דוד קאהן|רבי דוד קאהן]] מ[[חסידות תולדות אהרן|תולדות אהרן]], רב בית המדרש תולדות אהרן אין מאנסי.
*הרב חיים אליהו יואל אילאוויטש, בן הרב יצחק יעקב אילאוויטש, רב קהילת יעמרינג אין וויליאמסבורג.
*רבי חיים אליהו יואל אילאוויטש, בן הרב יצחק יעקב אילאוויטש, רב קהילת יעמרינג אין וויליאמסבורג.
*הרב חיים מאיר שנעבאלג, אב"ד סטרעליסק, בן רבי משה האדמו"ר מטשערנאוויץ, זון פון רבי מנחם מענדל שנעבאלג, ראב"ד מאנטשעסטער.
*רבי חיים מאיר שנעבאלג, אב"ד סטרעליסק, בן רבי משה האדמו"ר מטשערנאוויץ, זון פון רבי מנחם מענדל שנעבאלג, ראב"ד מאנטשעסטער.
*הרב משה שמואל הלוי ראטענברג, זון פון הרב יעקב ראטענבערג, רב קהילת סאלקא אין מאנסי.
*רבי משה שמואל הלוי ראטענברג, זון פון רבי יעקב ראטענבערג, רב קהילת סאלקא אין מאנסי.
*פון זיין צווייטן זיווג – רבי אהרן טייטלבוים בן הרב משה טייטלבוים<ref>בן [[יוסף דוד טייטלבוים|הרב יוסף דוד טייטלבוים]] האדמו"ר מסאסוב, וחתן [[הרב אריה רוזנפלד]] האדמו"ר מ[[פינסק קרלין]].</ref>.


;זיינע געשוויסטער
;זיינע געשוויסטער
*זיין עלטערער ברודער איז [[רבי ניסן ראזנבוים]], דער קרעטשניף ירושלים רבי.
*זיין עלטערער ברודער איז [[רבי ניסן ראזנבוים]], דער קרעטשניף ירושלים רבי.
*זיין שוועסטער הרבנית רייצא ברכה ראבינאוויטש איז די רביצין פון רבי יעקב מנחם ראבינאוויטש, דער ביאלער רבי פון בני ברק.
*זיין שוועסטער הרבנית רייצא ברכה ראבינאוויטש איז די רביצין פון רבי יעקב מנחם ראבינאוויטש, דער ביאלער רבי פון בני ברק.
======מזיווגו השני======
*זיין איידעם הרב אהרן טייטלבוים בן הרב משה טייטלבוים<ref>בן [[יוסף דוד טייטלבוים|הרב יוסף דוד טייטלבוים]] האדמו"ר מסאסוב, וחתן [[הרב אריה רוזנפלד]] האדמו"ר מ[[פינסק קרלין]].</ref>.


==דרויסנדע לינקס==
==דרויסנדע לינקס==
*[https://hm-news.co.il/576486/ א באריכט] אויף המחדש איבער דעם רבינ'ס געזונט צושטאנד
*[https://www.jdn.co.il/tag/האדמור-מקרעטשניף-סיגעט/ ארכיון האדמו"ר מקרעטשניף סיגעט] אויף JDN
*[https://www.jdn.co.il/j_world/2468855/ זיין פטירה] אויף JDN
*[https://www.kikar.co.il/tags/so6kt4 כתבות על האדמו"ר מקרעטשניף סיגעט], אויף ככר השבת
*[https://www.theyeshivaworld.com/news/israel-news/2442114/baruch-dayan-haemes-petirah-of-the-kretchnif-sighet-rebbe-harav-zeida-eliezer-zev-rosenbaum-ztl.html א באריכט] אין ענגליש אויף ישיבה ווארלד
*[https://www.theyeshivaworld.com/news/israel-news/2442114/baruch-dayan-haemes-petirah-of-the-kretchnif-sighet-rebbe-harav-zeida-eliezer-zev-rosenbaum-ztl.html Petirah of the Kretchnif-Sighet Rebbe, HaRav Zeida Eliezer Zev Rosenbaum ZT”L] אויף ישיבה ווארלד {{לינקשפראך|EN}}


==הערות שוליים==
==רעפערענצן==
{{הערות שוליים}}
{{רעפערענצן}}


{{אדמו"רי נדבורנה}}
{{אדמו"רי נדבורנה}}
{{מיון רגיל:ראזנבוים, זיידא אליעזר זאב}}
{{מיון רגיל:ראזנבוים, זיידא אליעזר זאב}}
[[קאטעגאריע:קרעטשניף]]
[[קאַטעגאָריע:קרעטשניף]]
[[קאטעגאריע:משפחת ראזנבוים]]
[[קאַטעגאָריע:משפחת ראזנבוים]]
[[קאטעגאריע:ירושלים: אדמו"רים]]
[[קאַטעגאָריע:ירושלים: אדמו"רים]]
[[קאטעגאריע:משפחת ברוין]]
[[קאַטעגאָריע:משפחת ברוין]]
[[קאטעגאריע:משפחת מערץ]]
[[קאַטעגאָריע:משפחת מערץ]]
[[קאַטעגאָריע:אדמורי"ם אין ארץ ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:אדמורי"ם אין ארץ ישראל]]